Της Ειρήνης Σαββοπούλου
«Είμαι σαρξ εκ της σαρκός του ΣΥΡΙΖΑ», δηλώνει στην εφημερίδα «Παρασκήνιο» ο Νίκος Φίλης, δίνοντας σήμα ανακωχής με το Μαξίμου και ξεκαθαρίζοντας πως ο ίδιος δεν θα γίνει πόλος εσωκομματικής αντιπολίτευσης, ύστερα από τα όσα συνέβησαν πριν και μετά την αποπομπή του από το υπουργείο Παιδείας.
Αισθάνεται δικαιωμένος από την αντίδραση που είχε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης από την επιλογή του και, μάλιστα, από πολίτες που είτε δεν ανήκουν στον ΣΥΡΙΖΑ είτε είχαν ενοχληθεί από κατά καιρούς παρεμβάσεις του. «Δεν το έκανα από ιδιοτροπία, όπως πολλοί μπορεί να νομίζουν», τονίζει για την απόφασή του να μη δεχθεί κάποιο άλλο χαρτοφυλάκιο. Και δεν κρύβει την ενόχλησή του για το γεγονός ότι, και λίγα 24ωρα μετά την απομάκρυνσή του από το υπουργείο, το Μέγαρο Μαξίμου συνεχίζει να τον «αδειάζει».
Στην «επίσημη πρώτη» του Δημήτρη Τζανακόπουλου ως κυβερνητικού εκπροσώπου, ο ίδιος τόνισε πως «το πότε και ποιος και με ποια στρατηγική θα ανοίξει μέτωπα και ρήξεις είναι προϊόν συλλογικής απόφασης», λέγοντας –ούτε λίγο ούτε πολύ– πως ο Ν. Φίλης ήταν εκείνος που συντηρούσε ανοιχτό το μέτωπο με την Εκκλησία. «Ό,τι έκανα δεν ήταν δικές μου πρωτοβουλίες. Κάθε μου βήμα ήταν σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό», τονίζει και παραπέμπει στην πλήρη κάλυψη που του παρείχε ο Αλέξης Τσίπρας από το βήμα του Κοινοβουλίου στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή για την Παιδεία και, μάλιστα, μία ημέρα μετά την επιστολή που του είχε αποστείλει ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος. «Ακόμη και το βράδυ της συνάντησης στο Μέγαρο Μαξίμου με την ηγεσία της Εκκλησίας, είχα εντολή από τον πρωθυπουργό να κάνω τις δηλώσεις που έκανα», εξηγεί.
«Τώρα αρχίζουν όλα…»
«Τίποτα δεν τελείωσε, αντίθετα, τώρα αρχίζουν όλα», ήταν ο τίτλος της 25λεπτης ομιλίας του Νίκου Φίλη στην τελετή παράδοσης – παραλαβής του υπουργείου Παιδείας. Πολλοί ήταν εκείνοι που αναρωτήθηκαν αν αυτή η αρχή σημαίνει ότι ο Νίκος Φίλης θα αποτελούσε, πλέον, την αιχμή του δόρατος της εσωκομματικής αντιπολίτευσης. Όμως, για όσους γνωρίζουν καλά τον ίδιο και την πορεία του, δεν αποτέλεσε έκπληξη ούτε ο εξάψαλμος κατά του Τσίπρα, ούτε η απόφασή του να μη δεχθεί κάποιο άλλο χαρτοφυλάκιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Νίκος Φίλης είχε διαμηνύσει στο Μέγαρο Μαξίμου, αρκετές ημέρες πριν τον ανασχηματισμό της περασμένης Παρασκευής, «ή στο υπουργείο Παιδείας ή σπίτι μου». Στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου που προηγήθηκε της ανακοίνωσης του νέου κυβερνητικού σχήματος, υπήρξε μεγάλη ένταση.
Ο πρώην υπουργός ως «στρατιώτης του κόμματος» μπορεί να κατανοούσε, αλλά δεν σώπασε. Καταλάβαινε μεν την απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να κλείσει το «μέτωπο» με την εκκλησία, όμως δεν μπορούσε να μην υποστηρίξει τη θέση του, ότι θα επρόκειτο για ακόμη μία πολιτική ήττα, που θα ερχόταν να προστεθεί στην πρόσφατη ήττα της κυβέρνησης, από την απόφαση του ΣτΕ για τις τηλεοπτικές άδειες. Επιπλέον, θεωρεί πολιτικά ανεπίτρεπτο μια αριστερή κυβέρνηση να υποκύψει όχι μόνο στους εκβιασμούς της Εκκλησίας, αλλά και του κυβερνητικού εταίρου, Πάνου Καμμένου.
Εκτίμησή του είναι ότι «πρόκειται για έναν δεξιόστροφο ανασχηματισμό με συμβιβασμούς με όλα τα κέντρα. Όπως η τρόικα και η Εκκλησία, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει». Πάντως, δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι από τη «θυσία» του Ν. Φίλη θα προκληθούν αναταράξεις στο εσωτερικό του κόμματος και της κυβέρνησης, μετά μάλιστα και τις παραιτήσεις κυβερνητικών αξιωματούχων και την κριτική εκ των έσω.
[irp posts=”311853″ name=”Η απάντηση του Πειραιώς Σεραφείμ για τον Φίλη και τα συγχαρητήρια στον Π.Καμμένο”]
Ο ανασχηματισμός και… η ψαρόσουπα
Τα νέα του ανασχηματισμού βρήκαν τον Νίκο Φίλη σε μια ταβέρνα στα Χανιά να τρώει ψαρόσουπα. Χαριτολογώντας, μάλιστα, κάποιοι έσπευσαν να σχολιάσουν πως η ψαρόσουπα τρώγεται σε κηδείες και μνημόσυνα. Όμως, ακόμη και εάν ο πρώην υπουργός Παιδείας τήρησε τη χριστιανική παράδοση που θέλει νηστεία την Παρασκευή, η πράξη του δεν εκτιμήθηκε αναλόγως, καθώς Εκκλησία και Μαξίμου είχαν «μαγειρέψει» στην Αθήνα την απομάκρυνσή του από τα πόδια τους. Μάλιστα, όσοι συνομιλούσαν μαζί του εκείνο το βράδυ καταλάβαιναν πως όταν έλεγε «εγώ δεν θα μπω σε μια κουβέντα συναλλαγής, εγώ δεν θα γίνω γελοίος», το εννοούσε πραγματικά και πως όλα όσα έλεγε μέχρι και την τελευταία στιγμή δεν αποτελούσαν μέσο πίεσης για να διαπραγματευθεί κάτι καλύτερο, όπως για παράδειγμα το πρώτο τη τάξει υπουργείο.
Πάντως δεν είναι η πρώτη φορά που η στάση του Αλέξη Τσίπρα απέναντι στον Νίκο Φίλη θυμίζει λίγο «στημένη λεμονόκουπα». Ως κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, πριν από τις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου, ο Νίκος Φίλης είχε σηκώσει ένα μεγάλο βάρος της κόντρας της κυβέρνησης με την τότε πρόεδρο της Βουλής, Ζωή Κωνσταντοπούλου, μετά το δημοψήφισμα και λίγο πριν από την ψήφιση του 3ου μνημονίου. Όταν έφτασε η ώρα να συγκροτηθούν οι λίστες στην Α΄ Αθηνών, ο Αλέξης Τσίπρας τον τοποθέτησε στην τέταρτη θέση, με κίνδυνο μη εκλογής του, για να καταλάβει την πρώτη θέση του ψηφοδελτίου ο στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού, Αλέκος Φλαμπουράρης.
Στην τελευταία συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου κανείς από τις δύο πλευρές δεν επιθυμούσε να δώσει συνέχεια στη μεταξύ τους κόντρα. Μάλιστα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι Τσίπρας και Φίλης αντάλλαξαν μια τυπική «καλησπέρα» και κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα εάν το γυαλί τελικά έχει σπάσει. Ενδεικτικό πάντως είναι ότι στον λογαριασμό του πρώην υπουργού στο Facebook ο ίδιος αποφεύγει να απαντήσει σε σχόλιο πολίτη, που αναρωτήθηκε: «Ο Ν. Φίλης μίλησε για συμβόλαιο “πολιτικού θανάτου” του. Αν ο Ιερώνυμος είναι ο ηθικός αυτουργός, τότε ο Τσίπρας που έκανε τον ανασχηματισμό δεν είναι ο φυσικός αυτουργός;».