Καταπέλτης ο Μητροπολίτης Γορτύνης Μακάριος, μιλώντας στο Ράδιο 98,4 και τον Γιώργο Σαχίνη
Του Νίκου Κοσμαδάκη
Ζούμε μέσα σε μια νομική μπουγάδα, η οποία έχει τόσες ασάφειες και προβλήματα, γι’ αυτό αντιδρούμε», είπε ο Μητροπολίτης Γορτύνης Μακάριος στη ραδιοφωνική εκπομπή του Γιώργου Σαχίνη χθες στον 98,4. Ο Μητροπολίτης Γορτύνης, μεταξύ άλλων, έθιξε καίρια ζητήματα, όπως η αναφορά της ουδετερόθρησκης Πολιτείας στο άρθρο 3 του Συντάγματος, το οποίο αποτελεί “πυρπολισμό” της ιδιοσυστασίας του ελληνικού Κράτους, αλλά και η αγνόηση της Εκκλησίας της Κρήτης από τον διάλογο μεταξύ της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Πολιτείας.
Όλα αυτά διεξάγονται λίγες ημέρες πριν την έκτακτη συνεδρίασης της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης, στην οποία αποφασίστηκε, μεταξύ άλλων, η συγκρότηση μιας εξαμελούς αντιπροσωπίας, η οποία θα επισκεφτεί και θα μιλήσει με τους αρχηγούς των κομμάτων και τους βουλευτές της Κρήτης στην Αθήνα το άμεσο διάστημα, ώστε να ενημερωθεί και η νομοθετική εξουσία που εκπροσωπεί την Κρήτη για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Εκκλησία.
Σύμφωνα με τον κ. Μακάριο, το καλοκαίρι που πέρασε έγινε μια πρώτη συζήτηση με βουλευτές του νησιού, αλλά απουσίαζαν αρκετοί. Μέχρι και τη δεδομένη στιγμή, η εξαμελής αντιπροσωπία έχει κλείσει 3-4 ραντεβού στην Αθήνα.
Ο Μητροπολίτης Γορτύνης ρωτήθηκε από τον Γιώργο Σαχίνη εάν έλαβε κάποια μορφή ενημέρωσης η Εκκλησία της Κρήτης προτού γίνει η συνάντηση του Αρχιεπισκόπου της Εκκλησίας της Ελλάδος κ. Ιερώνυμου και του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα.
Ως προς αυτό ο κ. Μακάριος απάντησε λέγοντας χαρακτηριστικά: «Παρά τις ρητές διαβεβαιώσεις που έχουμε δώσει, δεν είχαμε ούτε ίχνος ενημέρωσης. Όπως το μάθατε από την τηλεόραση, το μάθαμε κι εμείς από τα μέσα ενημέρωσης. Να πω και κάτι. Το καλοκαίρι που μας πέρασε, η Πολιτεία μάς κάλεσε, δηλαδή την Εκκλησία της Ελλάδος και την Εκκλησία της Κρήτης. Πήγαμε στο υπουργείο Παιδείας. Έχει εκδοθεί ανακοινωθέν και εκεί ετέθησαν δέκα θέματα. Μας είπαν στο τέλος πως θα συνεχιστεί ο διάλογος. Δεν ενημερωθήκαμε καθόλου γύρω από αυτές τις εξελίξεις. Εκφράζω τη θέση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης, που ενοχλήθηκε».
Ο κ. Μακάριος επισήμανε πως η Πολιτεία έπρεπε θεσμικά να ενημερώσει την Εκκλησία της Κρήτης.
«Σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος, η Εκκλησία της Κρήτης συνεργάζεται με την Εκκλησία της Ελλάδος. Περί του συγκεκριμένου, ουδέν γνωρίζαμε. Θεσμικά, η Πολιτεία είχε την υποχρέωση. Εγώ δεν είμαι θεσμικά υποχρεωμένος. Δε γνωρίζαμε τίποτα. Εξ όσων έχω πληροφορηθεί, το Οικουμενικό Πατριαρχείο δε γνώριζε», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Μακάριος αναφέρθηκε και στο γεγονός πως την Εκκλησία της Κρήτης δεν την ενδιαφέρει τόσο το οικονομικό ζήτημα, το οποίο έχει απασχολήσει εντόνως τον Τύπο, αλλά προτάσσει σημαντικότερα ζητήματα, όπως είναι το άρθρο 21, που αφορά την οικογένεια, και το άρθρο 3, που έχει ως πρώτη αναφορά το ουδετερόθρησκο του ελληνικού Κράτους.
«Όλοι έχουν επικεντρωθεί στο οικονομικό ζήτημα. Για την Εκκλησία της Κρήτης μπαίνουν σημαντικότερα ζητήματα. Τι θα γίνει το άρθρο 21, που αφορά την οικογένεια, και το οποίο απαλείφεται και μπαίνει κάπως “light” στο προς αναθεώρηση Σύνταγμα; Τι θα γίνει με τις πολύτεκνες οικογένειες που χρήζουν συνταγματικής προστασίας; Μιλάμε για τη συνταγματική προστασία της οικογένειας», επισήμανε, ενώ συνέχισε: «Τι θα γίνει με το περίφημο άρθρο 3; Αυτά είναι πολύ σημαντικότερα ζητήματα από το οικονομικό. Προτάσσουν τις λέξεις, πως η ελληνική Πολιτεία είναι θρησκευτικά ουδέτερη και από κάτω αναφέρει τις εκκλησιαστικές δικαιοδοσίες. Εάν προσφύγει ένας στο Συμβούλιο της Επικρατείας με σκοπό να ερμηνεύσει τι σημαίνει “θρησκευτικά ουδέτερη” και από κάτω αναγράφεται το “επικρατούσα θρησκεία”, υπερισχύει το θρησκευτικά ουδέτερη γιατί είναι το δίκαιο της ουδετερότητας που παράγει νομικές συνέπειες. Το παρακάτω περί εκκλησιαστικών δικαιοδοσιών πάει περίπατο».
Ο κ. Μακάριος εξέφρασε την άποψή του πως το άρθρο 13, όπως διατυπώνεται στο ισχύον Σύνταγμα, καλύπτει πλήρως την ανεξιθρησκία, ενώ με το άρθρο 3 καταρρίπτεται η ιδιοσυστασία του ελληνικού Κράτους.
«Το άρθρο 13 είναι σαφώς διατυπωμένο στο Σύνταγμα και καλύπτει πλήρως την ανεξιθρησκία, ενώ τώρα υπάρχει το άρθρο 3, που αναγράφει ως πρώτη αρχή πως το Κράτος είναι ουδετερόθρησκο, το οποίο αποτελεί “πυρπολισμό” της ιδιοσυστασίας του ελληνικού Κράτους. Εάν μπει η ουδετερότητα στο Σύνταγμα, τότε… πάνε περίπατο η ιδιοσυστασία του ελληνικού Κράτους, τα δομικά στοιχεία του», είπε χαρακτηριστικά.
Ασάφειες
Ο Μητροπολίτης Γορτύνης αναφέρθηκε επίσης στο γεγονός της αγνόησης της Εκκλησίας της Κρήτης από την προταθείσα Συνταγματική Αναθεώρηση, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ατέρμονες ασάφειες και ατέλειες.
«Στην προτεινόμενη Αναθεώρηση δεν αναφέρεται ρητώς ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Κρήτης. Από πάνω λέει “η Ορθόδοξη Εκκλησία διοικείται σύμφωνα με όσα ορίζουν ο Καταστατικός Χάρτης”. Από κάτω αναφερόμαστε στην Κρήτη ως εκκλησιαστικό καθεστώς. Γιατί η Εκκλησία της Ελλάδας έχει αυτήν την προνομιακή αναφορά; Πού είναι ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Κρήτης; Εμείς είμεθα συντεταγμένη Εκκλησία με δικό μας Καταστατικό Χάρτη και δε θα επιτρέψουμε σε κανέναν να καταρρίψει τη δικαιοδοτική ταυτότητα της Εκκλησίας της Κρήτης, η οποία είναι η εξής: Η Εκκλησία της Κρήτης, βάσει του άρθρου 1 του Καταστατικού Χάρτη της, είναι ημιαυτόνομος και υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Τελεία και παύλα.
Ζούμε μέσα σε μια νομική μπουγαδά, η οποία έχει τόσες ασάφειες και προβλήματα, και γι’ αυτό αντιδρούμε. Τα 40 τόσα χρόνια το ισχύον Σύνταγμα έχει δοκιμαστεί στην πορεία του χρόνου και λειτουργεί θαυμάσια και με άλλα θρησκεύματα και με μας. Θα είναι δημοσίου δικαίου η αρχιμουφτία στη Θράκη και το Ισραηλιτικό Συμβούλιο – και για μένα πολύ σωστά – και την ίδια στιγμή η Εκκλησία της Κρήτης θα είναι ιδιωτικού δικαίου;», διερωτήθηκε ο κ. Μακάριος.
Ο Μητροπολίτης Μακάριος αναφέρθηκε και στο εργασιακό καθεστώς των κληρικών, το οποίο αλλάζει.
«Γνωρίζουν πως μιλάμε για βίαιη αλλαγή του εργασιακού καθεστώτος και πως οι 9.000 άνθρωποι έχουν οικογένειες, οι οποίες είναι πολύτεκνες; Πού τους πετάς; Εμείς ως Εκκλησία διαχρονικά έχουμε μακρά εμπειρία από την αφερεγγυότητα του ελληνικού Κράτους.
Η Εκκλησία είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και έχει χαρτιά. Οποιοσδήποτε μπορεί να ελέγξει. Λέμε για την εκκλησιαστική περιουσία – στην Κρήτη τι έχουμε; Όλοι είμαστε παιδιά της ενδοχώρας. Να πάρουν τι; Τα αμπέλια που βρίσκονται στις μονές;».
«Υπάρχει και η δικαστική οδός»
«Αισθανόμαστε ταπεινωμένη ως Κρήτη»
Τέλος, ο Μητροπολίτης Γορτύνης κ. Μακάριος υποστήριξε πως επιχειρείται μια αποδόμηση της ελληνικής ταυτότητας, ενώ δε δίστασε να πει πως σε περίπτωση που η Πολιτεία και οι Αρχές δεν επιδιώξουν τον διάλογο με την Εκκλησία της Κρήτης, τότε υπάρχει και η δικαστική οδός.
«Επιχειρείται μια αποδόμηση της ελληνικής ταυτότητας. Αυτό μας κάνει να αισθανόμαστε ταπεινωμένοι ως Κρήτες. Ο Ιερώνυμος εκφράζει την Εκκλησία της Ελλάδος. Η Κρήτη έδωσε αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας. Δεν μπορούμε να τα πουλήσουμε όλα. Είμαστε Κρήτες. Εάν δε θέλουν τον διάλογο και τη συνεργασία – εμείς επιδιώκουμε τη συνεργασία και την ενότητα – τότε υπάρχουν και οι δικαστικές οδοί, και πολύ συγκεκριμένα το ΣτΕ και το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Εάν δε στηρίξουμε τον παπά, τον πολιτισμό και την ιδιοπροσωπία μας, θα χαθούμε. Στην Ιστορία υπάρχουν έθνη που εξαφανίστηκαν. Εμείς οι Κρήτες έχουμε υγιή εθνοσύνη και αυτό πρέπει να το υπενθυμίζουμε».