ΧΙΟΣ ΝΕΑ: Ο προσφυγικός Ναός της Αγίας Παρασκευής Καστέλλου κτίστηκε το 1936 με τον μόχθο και τον ιδρώτα των κατοίκων του ομώνυμου συνοικισμού και τους απανταχού Έλληνες πρόσφυγες από την Αγία Παρασκευή Κρήνης Μικράς Ασίας.
Εντός του Ναού φυλάσσεται η ιστορική και θαυματουργή εικόνα της Αγίας Παρασκευής, η οποία μεταφέρθηκε στη Χίο μαζί με άλλα σημαντικά εκκλησιαστικά κειμήλια από τους πρόσφυγες κατά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922.
Οι Αγιοπαρασκευούσοι της Μικράς Ασίας που ήταν στην πλειονότητα τους αλιείς, με κίνδυνο της ζωής τους και με “όπλο” την πίστη στο θεό και την Πατρίδα κατάφεραν να μεταφέρουν πολλά σπουδαία εκκλησιαστικά κειμήλια μαζί με σημαντικά έγγραφα και άλλα αντικείμενα, διασώζοντας έτσι τη μνήμη του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας.
Σύμφωνα με την παράδοση η εικόνα αγιογραφήθηκε τον 17ο αιώνα στο Μοναστήρι που βρισκόταν στο νησί Γούνι στη χερσόνησο της Ερυθραίας. Αργότερα, χωρίς να γνωρίζουμε την ακριβή χρονολογία, ένας Κωνσταντινουπολίτης βρήκε καταφύγιο κυνηγημένος από τους Τούρκους στο χωριό της Αγίας Παρασκευής και σε ευγνωμοσύνη αυτού συγκέντρωσε τα ασημικά από τα σπίτια του χωριού και έφτιαξε την αργυρή επικάλυψη της εικόνας.
Άλλα σημαντικά εκκλησιαστικά κειμήλια που φυλάσσονται είναι ένα Δισκοπότηρο που χρονολογείται το 1790, ένα Ευαγγέλιο του 1852 που τυπώθηκε στη Βενετία και ο Επιτάφιος της Αγίας Παρασκευής Μικράς Ασίας που χρονολογείται το 1800.
Ο Ναός πανηγυρίζει στις 26 Ιουλίου και γίνονται πολλές εκδηλώσεις τιμώντας τη μνήμη των Αγιοπαρασκευούσων της Μικράς Ασίας, ενώ στις 14 Οκτωβρίου γιορτάζεται το θαύμα της Αγίας Παρασκευής.
Konstantinos Mil. Anagnostou