“Αν ο χαρακτήρας αυτός των Χριστουγέννων έχει ατονήσει στους καιρούς μας, ας αναζητηθούν τα αίτια στις καρδιές μας και στις προτεραιότητες της ζωής μας” ανέφερε μεταξύ άλλων ο Μητροπολίτης Κυδωνίας κ. Δαμασκηνός στο Χρισουγεννιάτικο μήνυμα του.
Διαβάστε ολόκληρο το μήνυμα:
Ιδού η παρθένος εν γαστρί έξει και τέξεται υιόν, και καλέσουσι το όνομα αυτού ᾿Εμμανουήλ, ο εστι μεθερμηνευόμενον μεθ᾿ ημών ο Θεός. (Ματθ. 1, 23)
Τα σύμπαντα σήμερον χαράς πληρούνται· Χριστός ετέχθη εκ της Παρθένου. (Όρθρος Χριστουγέννων)
Εορτάζει σήμερα η Εκκλησία μας την «Χριστού γένναν». Η Δεσποτική εορτή των Χριστουγέννων αποτελεί κατά τον ιερό Χρυσόστομο την «μητρόπολιν πασών των εορτών». Στούς Αίνους της Κυριακής του βαρέος ήχου ομολογούμε ψαλμικώς ότι «ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν». Ασύλληπτη, αλήθεια, η τιμή για το ανθρώπινο γένος.
«Ο Βασιλεύς των ουρανών διά φιλανθρωπίαν επί της γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη» (Θεοτοκίον πλ. δ’). Η ενανθρώπηση του Θεού Λόγου έφερε «γένους βροτείου την ανάπλασιν»· «εξήλθε λαών εις ανάπλασιν Λόγος», όπως μαρτυρεί η υπέροχη ιαμβική Καταβασία της εορτής. Οι εξαίσιοι ύμνοι των Χριστουγέννων, ποιήματα των Αγίων Ιωάννου του Δαμασκηνού και Κοσμά του Μελωδού, κατανύσσουν τις ψυχές και προσφέρονται για πνευματικές αναβάσεις.
Ο α’ ήχος, στιβαρός και μεγαλοπρεπής, προσδίδει το απαραίτητο ύφος και αναδεικνύει την αξιοπρόσεκτη λατρευτική τάξη της Εκκλησίας μας.
Οι χριστιανοί προσεύχονται και θεολογούν «ψαλμοίς και ύμνοις και ωδαίς πνευματικαίς» (Εφεσ. 5, 19).
Η στοργική μητέρα μας, η Εκκλησία, γνωρίζει ότι αδυνατούμε να ελέγξουμε πλήρως τον νού μας και να τον προσηλώσουμε σε πολύωρες διδαχές και μακροσκελείς προσευχές. Συγκαταβαίνει, λοιπόν, στην αδυναμία μας και επενδύει τα υψηλά θεολογικά νοήματα με ευφραντική μουσική. Αντλούν οι πιστοί χαρά και ελπίδα από την θεόπνευστη διδαχή και την ουράνια ψαλμωδία, από τα θεολογικά, εύσημα και πάντερπνα ακούσματα των αναλογίων·
η ψυχή αγάλλεται, αναπτερώνεται και αγιάζεται, το σκότος φυγαδεύεται, η κατήφεια απελαύνεται, η απόγνωση αποδιώκεται. Η λατρεία του Θεού μεταμορφώνει και ανακαινίζει τον άνθρωπο!
Τρανά παραδείγματα «καινών ανθρώπων» οι Άγιοι της Εκκλησίας μας, οι οποίοι με αγαθή διάθεση εγκολπώθηκαν την διδαχή της Εκκλησίας και ξεδίψασαν στους κρουνούς των Μυστηρίων της. Μεταξύ αυτών αξίως επαινείται και δικαίως τιμάται ο Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης, ο οποίος έδειξε με το ευλογημένο παράδειγμά του την άρση των αδιεξόδων, την υπέρβαση του πόνου και του θανάτου, την εκπλήρωση του προορισμού του ανθρώπου!
Το νόημα των Ιερών Ακολουθιών είναι ο αγιασμός των πιστών, «ου χωρίς ουδείς όψεται τον Κύριον» (Εβρ. 12, 13). Αυτό θα πρέπει να αναζητηθεί και στον εορτασμό των Χριστουγέννων.
Η Εκκλησία μας δεν απορρίπτει την ζωή και δεν βδελύσσεται τον κόσμο. Δεν απαξιώνει τις αγαθές εκδηλώσεις αγάπης των ανθρώπων, την προσφορά δώρων, μάλιστα στα παιδιά, και την προφορά εορτίων ευχών κατά τις ευλογημένες αυτές ημέρες. Νοηματοδοτεί, όμως, όλες αυτές τις εκδηλώσεις, διότι τις συνδέει με το θεανδρικό πρόσωπο του Χριστού. Είναι ευνόητο ότι δεν δύναται να αποσυνδεθεί μία εορτή από το εορταζόμενο πρόσωπο. Καί κατά την ημέρα των Χριστουγέννων εορταζόμενο πρόσωπο είναι ο Χριστός μας!
Ο χωρίς Χριστό εορτασμός των Χριστουγέννων δεν είναι παρά κενός λόγος. Καί μετά λύπης παρατηρούμε ότι αυτή η κραυγαλέα αντινομία δεν είναι άγνωστη στην χώρα μας. Ας μας επιτραπεί εδώ να επισημάνουμε ότι απαραίτητη για τον αληθινό εορτασμό των Χριστουγέννων είναι η αγαθή πολιτεία μας, η καταλλαγή με τον αδελφό μας, η μετάνοια και η ειλικρινής εξομολόγησή μας, η κοινωνία, τέλος, των αχράντων Μυστηρίων, εφ’ όσον παρέχεται στην ταπεινότητά μας η προς τούτο ευλογία από τον Πνευματικό της Εκκλησίας. Ένα ας είναι το μέλημά μας: η ένωσή μας με τον Χριστό. Αυτός ο εορτασμός των Χριστουγέννων είναι «ευάρεστος Θεώ»!
Η αφομοίωση του λόγου «μεθ’ ημών ο Θεός» στηρίζει τις ψυχές των πολυτρόπως δοκιμαζομένων και ποικίλως πασχόντων. Καί γνωρίζουμε ότι πολλοί είναι αυτοί στην εποχή μας… Ο εορτασμός των Χριστουγέννων συμπίπτει και πάλι με μία δυσχερή πραγματικότητα για την χώρα μας και τον λαό μας, ο οποίος πλήττεται εφ’ όλων των επιπέδων. Τεράστια ανεργία, γενική οικονομική ύφεση, επαχθής φορολόγηση, μετανάστευση νέων ανθρώπων και κατασχέσεις περιουσιών συνθέτουν ένα τοπίο δυσάρεστο. «Χαλεπή λίαν» η κατάσταση…
Πολλοί, δυστυχώς, αδελφοί μας φθάνουν στην αποθάρρυνση, την κατάθλιψη και την απόγνωση. Φρονούμε, όμως, ότι δεν αντιμετωπίζονται με αυτόν τον τρόπο τα προβλήματα της ζωής. «Είπε Γέρων» της εποχής μας ότι η κατάθλιψη είναι αξόδευτη αγάπη.
Ασπίδα, λοιπόν, κατά των νόσων του «έσω ανθρώπου» αποτελεί η διάθεση και εκδαπάνηση του εαυτού μας στο αγαθό. Οι άνθρωποι της εργασίας και της προσφοράς γεύονται την ευλογία του δοσίματος και βιώνουν την ανάπαυση μέσα στον κόπο. Δεν είναι καλό να μένει ο άνθρωπος αδιάθετος, να μένουν οι δυνάμεις του αξόδευτες! Η άοκνη διακονία των Αγίων ας αποτελεί πάντοτε πολύτιμο δίδαγμα φιλοπονίας στην ζωή μας.
Η λέξη «Εμμανουήλ», η οποία ερμηνεύεται με την φράση «μεθ᾿ ημών ο Θεός», μαρτυρεί την θεία φύση του «σήμερον εν σπηλαίω τεχθέντος» Ιησού Χριστού. Οι πιστοί χριστιανοί ομολογούμε τον Χριστό ως «Θεόν ενανθρωπήσαντα», όχι ως «άνθρωπον αποθεωθέντα»! Μεταξύ των δύο ομολογιών «χάσμα μέγα εστήρικται». Χωρίς δε την πίστη στην θεότητα του Χριστού πνευματική οικοδομή δεν μπορεί να υπάρξει.
Χαρά ανείπωτη, πνευματική, βαθειά και υπαρξιακή πλημμυρίζει τις καρδιές των χριστιανών. Στο ταπεινό σπήλαιο της Βηθλεέμ γεννάται ο Λυτρωτής του κόσμου, ανακλίνεται η «πάντων χαρά»!
Η εορτή των Χριστουγέννων αποτελούσε πάντοτε φωτεινό σημείο στην ζωή των προγόνων μας, αφετηρία αγαθών αλλοιώσεων και όμορφων εκδηλώσεων, σταθμό πνευματικού ανεφοδιασμού, ευλογία για οικογένειες, χωριά και πόλεις.
Αν ο χαρακτήρας αυτός των Χριστουγέννων έχει ατονήσει στους καιρούς μας, ας αναζητηθούν τα αίτια στις καρδιές μας και στις προτεραιότητες της ζωής μας. Ένα, πάντως, είναι βέβαιο: «᾿Ιησούς Χριστός χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας» (Εβρ. 13, 8)!
Οι πρόσκαιρες λύπες της ζωής, οι οικονομικές κρίσεις και κοινωνικές ανακατατάξεις δεν μπορούν να αναιρέσουν και να καταλύσουν το κοσμοχαρμόσυνο μήνυμα των Χριστουγέννων.
Όποιος «εν επιγνώσει» μετέχει των εκκλησιαστικών εορτών και μεταλαμβάνει της θείας χάριτος, «υψηλότερός εστι πάντων των λυπούντων».
Με αγαθή συνείδηση ας εορτάσουμε, αγαπητοί μου χριστιανοί, την γέννηση του Χριστού και με ταπείνωση ας Τού ζητήσουμε: «Μείνον μεθ’ ημών». Δεν αγνοεί ο Χριστός τα κρίματά μας, την ασθένειά μας, την θλίψη μας.
Αν εναποθέσουμε στα χέρια Του ολόκληρη την ύπαρξή μας, θα βρούμε ανάπαυση και ειρήνη. Η πίστη στην αγαθότητα και την παντοδυναμία του Θεού ας μας ενισχύει σε κάθε περίσταση. Γιά τον Θεό δεν υπάρχει αμήχανο, αδύνατο, αδιέξοδο.
Αν εμείς Τού επιτρέψουμε, θα ενεργήσει στις καρδιές μας και θα είναι πάντοτε «μεθ’ ημών».
Καί «ει ο Θεός μεθ’ ημών, τις καθ’ ημών»;
Με πατρικές ευχές και εν Κυρίω αγάπη
Ο Κυδωνίας και Αποκορώνου
Δαμασκηνός