του Πρεσβ. Νικολάου Κατσηδήμα
Μέσα στην πανευφρόσυνη περίοδο της Αναστάσεως, αφού η Ανάσταση του Χριστού, είναι το πιο συγκλονιστικό γεγονός από όλα τα γεγονότα στην ανθρώπινη ιστορία, επειδή ο θάνατος είναι η πιο μεγάλη τραγωδία της ανθρωπίνης υπάρξεως, με ξεχωριστή λαμπρότητα, ιεροπρέπεια, καθώς επίσης και με Θρησκευτική ευλάβεια, όπως άλλωστε αρμόζει στην Υπεραγία Θεοτόκο την Παναγία μας, την μητέρα του Αναστάντος Χριστού αλλά και όλων μας, η οποία έφερε τον Ιησού στον κόσμο και έτσι άνοιξαν οι κλειστές πύλες του Παραδείσου, εορτάστηκε την Τρίτη της Λαμπρής 30 Απριλίου, η Σύναξη της «Παναγίας της Καθολικής», για την ανάμνηση του θαύματος στην πόλη της Γαστούνης.
Παράλληλα αναβίωσε για μία ακόμη χρονιά και το «κάψιμο του Αράπη», ένα έθιμο που κρατά από πολύ παλιά. Το ομοίωμα αυτό το οποίο φιλοτέχνησε όπως κάθε χρόνο ο κ. Ιωάννης Ανδρικάκης, το οποίο αφού κρεμάστηκε στο κωδωνοστάσιο του Ναού γεμάτο εκρηκτικά, παραδόθηκε στις φλόγες με φαντασμαγορικό φινάλε!
Σύμφωνα με τον θρύλο την Δευτέρα του Πάσχα του 1767, εορτή της Παναγίας μας και ξημερώνοντας η Τρίτη του Πάσχα αναμενόταν μεγάλο κακό σαν εκδίκηση στους ραγιάδες που άρχισαν να επαναστατούν κατά των Οθωμανών κατακτητών. Ο Πασάς της περιοχής θέλοντας να τιμωρήσει τους Έλληνες για την ανυπακοή τους. έστειλε έναν «Αράπη» με την εντολή να καταστρέψει την Ιερή Εικόνα της Παναγίας στην Καθολική της Γαστούνης. Όμως καθώς ετοιμαζόταν να της φέρει το πρώτο χτύπημα, εξαφανίσθηκε. Το περιστατικό αυτό γέμισε τρόμο και αγωνία τους υπόδουλους Έλληνες και κατοίκους της Γαστούνης, καθώς πίστευαν ότι η οργή του Πασά θα ξεσπάσει επάνω τους.
Έτσι όλοι οι Χριστιανοί της περιοχής ξενύχτησαν προσευχόμενοι. Το επόμενο πρωΐ ο «Αράπης», βρέθηκε αναίσθητος στα σκαλιά της Εκκλησίας, ενώ στα χέρια του κρατούσε ένα κλαδί φοίνικα. Όταν συνήλθε, διηγήθηκε μία ιστορία που έκανε όλους να μιλήσουν για θαύμα. Σύμφωνα με τα όσα είπε ο Τούρκος στρατιώτης, μόλις πήγε να χτυπήσει την Ιερή και Θαυματουργή Εικόνα, η Παναγία εμφανίσθηκε μπροστά του και τον μετέφερε στην Αραβία. Εκεί συναντήθηκε με την αδελφή του Πασά, η οποία του έδωσε και το κλαδί του φοίνικα για να το δώσει στον αδερφό της. Μόλις ο Πασάς έμαθε την ιστορία, χάρισε τον Ιερό Ναό στους κατοίκους της περιοχής μαζί με μεγάλη γεωργική έκταση και από τότε σταμάτησε να τους ενοχλεί και να τους απειλεί. Το «κάψιμο του Αράπη», αυτή την ημέρα, συμβολίζει την απαλλαγή της περιοχής της Γαστούνης, από την αγριότητα που έφερε ο Ιμπραήμ.
Στον περικαλλή αυτό αλλά και συνάμα Ιστορικό Ιερό Ναό, ο οποίος είναι μνημείο του 12ου αιώνος και ανακαινίστηκε τα τελευταία χρόνια από το Υπουργείο Πολιτισμού, στην Αναστάσιμη Πανηγυρική Θεία Λειτουργία ιερούργησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ηλείας κ.κ. Γερμανός, ο οποίος κήρυξε και τον Θείο Λόγο, συμπροσευχομένου του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Ανδρούσης κ.κ. Κωνστάντιου, πλαισιούμενοι αμφότεροι υπό του Πανοσιολογιότατου Αρχιμανδρίτου π. Φιλάρετου Σπανόπουλου και του Ιερατείου της πόλης.
Ακολούθησε η λιτάνευση της Ιερής εικόνος, η οποία μεταφέρθηκε στον νεοανεγειρόμενο Ιερό Ναό των Αγίων Ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης, με την συνοδεία της Φιλαρμονικής Γαστούνης, την παρουσία των τοπικών Πολιτικών και Στρατιωτικών αρχών, καθώς επίσης και πλήθους ευλαβών και φιλεόρτων Χριστιανών της πόλης της Γαστούνης και της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Πηνειού. παρέστη δε και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ωλένης κ.κ. Αθανάσιος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παραπλεύρως του ιστορικού αυτού Ιερού Ναού, λειτουργεί ένα από τα πολλά ευαγή ιδρύματα της Ιεράς Μητροπόλεως Ηλείας, το «ΑΣΥΛΟ ΑΝΑΠΗΡΩΝ-ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟΝ ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΚΑΘΟΛΙΚΗ», το οποίο αποτελεί κόσμημα ευαγούς ιδρύματος περιθάλποντας περί τους 80 τροφίμους, κάτω από το ανύσταχτο και ακάματο ενδιαφέρον του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. Γερμανού και της Διευθύντριας του ιδρύματος κ. Ροδάμιας Καβουνίδου-Μπιλάλη.