Ι.Μ. ΛΑΡΙΣΗΣ: Τηρώντας όλα τα υγειονομικά μέτρα και με την ανάλογη συμμετοχή αντιπροσωπειών τόσο από την πρωτοβάθμια όσο και από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση προεορτάστηκε, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερωνύμου, η μνήμη των μεγίστων φωστήρων της τρισηλίου Θεότητος και προστατών της παιδείας, Αγίων Τριών Ιεραρχών, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου, στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό του Αγίου Αχιλλίου.
Ο πανηγυρικός της ημέρας εκφωνήθηκε από τον θεολόγο καθηγητή κ. Χρήστο Κατσούρα, ενώ ο σεπτός Ποιμενάρχης, στη σύντομη προσλαλιά του, ευχήθηκε σε όλους τους Προϊσταμένους της Εκπαιδεύσεως, αλλά και σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα να έχουν στη ζωή τους την ευλογία του Θεού, τη χάρη και τον φωτισμό των Αγίων ενδόξων Ιεραρχών.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ Ο ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ:
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ
Τους ονομάζουμε φωστήρες που θα πει λαμπερά αστέρια. Ακόμα τους αποκαλούμε μελίρρυτους ποταμούς της Σοφίας, που πότισαν όλη την κτίση με το μέλι της διδασκαλίας τους. Είναι οι Τρεις Μεγάλοι Ιεράρχες που γιορτάζουμε και τιμούμε σήμερα : Μέγας Βασίλειος , Γρηγόριος ο Θεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Και οι Τρεις γιορτάζουν ξεχωριστά μέσα στο Γενάρη. Την Πρωτοχρονιά ο Βασίλειος, στις 25 του μήνα ο Γρηγόριος και στις 27 ο Χρυσόστομος. Η κοινή γιορτή τους, στις 30 Ιανουαρίου καθιερώθηκε τον 11ο αιώνα για να ησυχάσουν οι χριστιανοί της Κων/λης, που είχαν χωριστεί σε τρεις παρατάξεις: τους Βασιλίτες , τους Γρηγορίτες και τους Ιωαννίτες που διαφωνούσαν για το ποιος από τους τρεις Πατέρες ήταν ο σπουδαιότερος. Η αλήθεια είναι πως είναι πολύ δύσκολο να κάνεις σύγκριση των Τριών Μεγάλων Πατέρων. Ο καθένας τους υπήρξε σοφός δάσκαλος, ακούραστος κοινωνικός εργάτης και υπέρμαχος της Ορθοδοξίας σε μια εποχή που οι αιρέσεις είχαν κυριαρχήσει.
Ο λόγος τους ήταν φωτιά και οι ιδέες τους ξεπερνούσαν την εποχή τους. Αγάπησαν με πάθος τα γράμματα και αγωνίστηκαν για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Ο Μέγας Βασίλειος σπούδασε πρώτα ρητορική και αναδείχτηκε ρήτορας όσο λίγοι, αφού η ρητορική του είχε δύναμη πυρός. Σπούδασε επίσης Ιστορία, Γεωμετρία, Αστρονομία, ιατρική, Φιλοσοφία και Διαλεκτική. Τόσο πρόκοψε στη Διαλεκτική, ώστε εκείνοι που συζητούσαν μαζί του έμεναν κατάπληκτοι από τη δύναμη των επιχειρημάτων του.
Ο Γρηγόριος διακρινόταν για την αγάπη του για τα γράμματα από την παιδική του ηλικία. Σπούδασε σε μεγάλες πόλεις της εποχής: Καισάρεια Καππαδοκίας , Καισάρεια Παλαιστίνης, Αλεξάνδρεια και Αθήνα. Στην Αθήνα ήταν τόσο αξιόλογη η απόδοση του στη ρητορική και τη φιλολογία ώστε οι φοιτητικοί σύλλογοι, σύμφωνα με το δικαίωμα που είχαν τότε, του παραχώρησαν έδρα καθηγητή ενώ ήταν ακόμη φοιτητής.
Και ο τρίτος Ιεράρχης, ο Ιωάννης, πρώτευσε σ’ όλες τις σπουδές του, φανερώνοντας τα σπάνια χαρίσματα του. Στη μεγάλη Σχολή των Ρητόρων και των Φιλοσόφων στην Αντιόχεια τον θαύμαζαν δάσκαλοι και σπουδαστές. Σπάνιο θησαυρό τον ονόμαζε ο δάσκαλος του, Λιβάνιος. «Δάσκαλε ποιος θα είναι ο διάδοχος σου στη Σχολή;» τον ρώτησαν κάποτε. «Ο Ιωάννης!!!» είπε αναστενάζοντας, «αν δεν τον είχαν αρπάξει οι χριστιανοί».
Μετά το τέλος των σπουδών τους εργάστηκαν σαν ρήτορες. Ενθουσίαζαν τους ακροατές. Δόξα και φήμη τους περίμενε. Αντί γι’ αυτό όμως τους συναντούμε στην έρημο. Η αγάπη του Θεού τους ελκύει περισσότερο από τις κοσμικές τιμές και δόξες. Πριν αρχίσουν λοιπόν τη δράση τους ασκητεύουν για να απελευθερώσουν τον εαυτό τους από τα ανθρώπινα πάθη και αγωνίζονται στις αρετές.
Βασίλειος , Γρηγόριος και Χρυσόστομος χειροτονούνται ιερείς. Μπαίνουν στον ιερό κλήρο σε μια εποχή πολύ δύσκολη για την Εκκλησία καθώς οι αιρετικοί που στρέβλωναν την Ορθόδοξη Πίστη έχουν την υποστήριξη του αυτοκράτορα. Ο Βασίλειος στην Καισάρεια προκαλεί συζητήσεις με τους αιρετικούς και τους αποστομώνει. Στους ορθόδοξους πιστούς μεταδίδει δύναμη και θάρρος. Ο Γρηγόριος σε λόγο του προς τους Αρειανούς που είχαν καταλάβει τους ορθόδοξους ναούς έλεγε: «Εσείς έχετε τον οίκον εμείς έχουμε τον ένοικον». Εσείς δηλαδή τους ναούς εμείς όμως το Θεό.
Ο Βασίλειος είχε βάλει σαν σκοπό να μη μείνει στην Καισάρεια φτωχός, άρρωστο παιδί, ορφανό, ταξιδιώτης που να μη βρίσκει περίθαλψη, περιποίηση, στοργή και ανακούφιση. Ο ίδιος έχοντας μοιράσει την περιουσία του στους φτωχούς χτίζει τη Βασιλειάδα. Ένα συγκρότημα κτιρίων που περιλάμβανε : πτωχοκομείο, νοσοκομείο, ορφανοτροφείο, σχολείο και ξενώνα. Αλλά και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος χτίζει νοσοκομεία. Ένα μέρος της μέρας του το περνάει κοντά στους αρρώστους υπηρετώντας τους προσωπικά. Μαζί με τους αρρώστους φρόντιζε και για τους φυλακισμένους. Επισκεπτόταν συχνά τις φυλακές και δίνοντας χρήματα από τους εράνους ελευθέρωνε φυλακισμένους και αιχμαλώτους. Έλεγε σ’ ένα λόγο του: «Το χρυσάφι δε βρέθηκε για να δενόμαστε μ’ αυτό – εννοώντας τις χρυσές αλυσίδες και τα κοσμήματα – αλλά για να λύνουμε τους δεμένους». Οι Τρεις Άγιοι στάθηκαν με στοργή και ταπείνωση μπροστά στους αδυνάτους και με αρχοντική αξιοπρέπεια και ανδρεία μπροστά στους δυνατούς. Δεν δίστασαν να ελέγξουν την αδικία όπου την έβλεπαν στο λαό ή στους άρχοντες. Ο Μέγας Βασίλειος δεν διστάζει, να ονομάσει λωποδύτη, όχι μόνο αυτόν που ξεγυμνώνει κάποιον, αλλά κι εκείνον ο οποίος ενώ μπορεί να προσφέρει ενδύματα και συμπαράσταση, παραλείπει να το κάνει. Εκείνο που επίμονα καυτηριάζει δεν είναι μόνο το γεγονός του πλούτου, αλλά η διάθεση για πλουτισμό, που υπερέχει όχι μόνο στους πλουσίους αλλά και στους φτωχούς. «Ντρέπομαι» έλεγε ο Χρυσόστομος, «Ντρέπομαι κάθε φορά που βλέπω πολλούς πλούσιους να γυρίζουν εδώ κι εκεί, να ιππεύουν άλογα με χαλινάρια χρυσά, να σέρνουν πίσω τους δούλους χρυσοφορεμένους, να έχουν στο σπίτι τους κρεβάτια ασημένια κι ένα σωρό άλλα φανταχτερά πράγματα κι όταν έλθει η ώρα να δώσουν κατιτίς στο φτωχό τότε γίνονται κι απ’ τους φτωχούς φτωχότεροι. Δεν μας χρειάζεται τέτοια ελεημοσύνη. Αγάπη θα πει θυσία, θα πει γενναιοψυχία».
Ευζωία, συνεχώς βελτιωμένες συνθήκες ζωής στη Δύση αλλά και ένα παγκόσμιο αίσθημα ανασφάλειας απλώνεται παντού. Δεν είναι η τρομοκρατία που απειλεί την ψυχή μας αλλά το κενό που δεν γεμίζει από τα αγαθά που συσσωρεύουμε γύρω μας. Είναι η αποξένωση μας από το Θεό και τον συνάνθρωπο. «Παρά τη βαθιά της αλλοτρίωση και πτώση η ανθρώπινη φύση δεν έπαψε να είναι φορέας του κατ’ εικόνα Θεού και άρα στην ουσία της καλή», λέει ο Γρηγόριος. Οι Τρεις Πατέρες δείχνουν αισιόδοξη εμπιστοσύνη στο μέλλον του ανθρώπου. Ο καθένας έχει τη δυνατότητα μετανοίας, μεταστροφής και επιστροφής στο «αρχαίον κάλλος»
Χίλια πεντακόσια χρόνια και περισσότερο πέρασαν από τότε που έφυγαν από τον κόσμο αυτό, κι όμως τα άστρα τους δεν έδυσαν ποτέ, το φως τους δεν εξαφανίστηκε. Τα ονόματά τους είναι πασίγνωστα. Αυτούς λοιπόν αξίζει να μιμούμαστε και να έχουμε όλοι -και ιδιαίτερα οι νέοι- προστάτες στη ζωή, αυτούς και όχι τους ψευτοαστέρες της τηλεόρασης που ύστερα από λίγο καιρό θα εξαφανιστούν από την επικαιρότητα και το όνομά τους θα λησμονηθεί.
Ας βάλουμε λοιπόν τους Αγίους μας οδοδείχτες στη ζωή μας, γιατί από τότε μέχρι σήμερα μας δείχνουν το σωστό δρόμο προς τον ουρανό, και ας γίνουμε όχι μόνο των λόγων τους εραστές, αλλά και προπάντων των έργων τους μιμητές. Γιατί γιορτή Αγίου σημαίνει μίμηση αγίου.
ΚΑΤΣΟΥΡΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ
