Ι.Μ. ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ: Η Ορθόδοξη Εκκλησία εν Ναυπάκτω γιόρτασε μέ ιδιαίτερη λαμπρότητα τήν εορτή τής Γεννήσεως τού Χριστού, απολαμβάνοντας τόν πλούτο τής ορθόδοξης υμνογραφίας, η οποία λαμπρύνει μέ ωραίες μελωδίες καί υψηλά θεολογικά νοήματα τίς τελετές τής Εκκλησίας.
Από τήν παραμονή τής εορτής έως τήν Δευτέρα, 27 Δεκεμβρίου, εορτή τού αγίου Στεφάνου, ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Ιερόθεος προεξήρχε σέ πανηγυρικές ακολουθίες στούς κεντρικούς Ναούς τής Ναυπάκτου.
Συγκεκριμένα: Τήν παραμονή τής εορτής χοροστάτησε στίς ακολουθίες τών Μεγάλων Ωρών καί τού Εσπερινού τών Χριστουγέννων καί στήν συνέχεια τέλεσε τήν θεία Λειτουργία τού Μ. Βασιλείου στόν Μητροπολιτικό Ιερό Ναό τού αγίου Δημητρίου Ναυπάκτου.
Τό απόγευμα τής παραμονής χοροστάτησε στόν Εσπερινό τών Χριστουγέννων, πού τελέσθηκε μέ ιδιαίτερη λαμπρότητα, μαζί μέ τήν Λιτή τής εορτής, σύμφωνα μέ τό μοναστηριακό τυπικό, καί μέ Αρτοκλασία.
*
Τήν κυριώνυμο ημέρα τής εορτής χοροστάτησε στόν Όρθρο καί τέλεσε τήν θεία Λειτουργία τού αγίου Ιωάννου τού Χρυσοστόμου, στόν Ιερό Μητροπολιτικό Ναό τού αγίου Δημητρίου. Κατά τήν θεία Λειτουργία διαβάστηκε η εορταστική Εγκύκλιός του, στήν οποία εφέτος αναφέρθηκε στήν «λατρευτική ποίηση», σέ σχέση μέ τίς δύσκολες καταστάσεις πού διερχόμαστε, τούς διχασμούς καί τίς αναστατώσεις, οι οποίες είναι δηλωτικές ψυχικών ασθενειών.
Οι άνθρωποι, κυρίως οι ευαίσθητοι ψυχολογικά, σέ τέτοιες περιστάσεις καταφεύγουν στήν σοβαρή ποίηση. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί έχουμε τήν λατρευτική εκκλησιαστική ποίηση, «τήν οποία συνέγραψαν άγιοι υμνογράφοι καί ποιητές, πού είχαν υψηλό νόημα τών πραγμάτων».
Κι άν η κοσμική ποίηση δέν αλλάζη τήν ζωή τών ανθρώπων, όμως η εκκλησιαστική ποίηση τής εορτής τών Χριστουγέννων, γεμάτη «από υψηλό θεολογικό νόημα, ηρεμεί καί γλυκαίνει τήν καρδιά μας καί ακόμη τής δίνει μιά ένταση πνευματική γιά υψηλές πτήσεις πρός τήν υπερκόσμια Αποκάλυψη τήν οποία μάς φανέρωσε ο Χριστός».
Ως παράδειγμα λατρευτικής ποίησης αναφέρει τό Κοντάκιο τού οσίου Ρωμανού τού Μελωδού γιά τά Χριστούγεννα, από τό οποίο επιλέγει τό προοίμιο («Η Παρθένος σήμερον τόν υπερούσιον τίκτει…») καί τόν τρίτο Οίκο, στόν οποίο ο Μελωδός παρουσιάζει τήν Θεοτόκο νά απευθύνεται στόν Χριστό, τόν Οποίο μόλις γέννησε, καί νά τού λέη: «Υψηλέ βασιλεύ, τί σοι καί τοίς πτωχεύσασι; ποιητά ουρανού τί πρός γηΐνους ήλυθας; σπηλαίου ηράσθης ή φάτνη ετέρφθης;».
Επισημαίνοντας τίς ποιητικά δοσμένες αντιθέσεις: «Υψηλός Βασιλιάς» καί οι πτωχεύσαντες, Ποιητής τού ουρανού καί οι γήϊνοι, πού καταλήγουν στήν ερώτηση πρός τόν Χριστό: ερωτεύτηκες τό σπήλαιο ή ευφράνθηκες μέ τήν φάτνη, γιά νά δείξη τήν πνευματική ποιότητα καί τήν αξία τής ποίησης αυτής.
Παρατηρεί ότι, ενώ «η ενανθρώπηση τού Υιού καί Λόγου τού Θεού υπερβαίνει κάθε λόγο καί κάθε ποίηση, είναι άρρητο γεγονός, γι αυτό ακόμη καί η ποίηση δέν μπορεί νά τήν πλησιάση», ωστόσο ο άνθρωπος μέ τόν λατρευτικό ποιητικό λόγο συντονίζεται λίγο πρός τό άρρητο καί απερίγραπτο αυτό μυστήριο.
Στήν εποχή μας κατά τήν οποία καταρρέουν πολλές θεωρίες καί ζή ο κόσμος σέ καταστάσεις, «στίς οποίες επικρατεί ο φόβος τού θανάτου, η πλάνη τών παντοειδών σωτήρων, η εκκοσμίκευση τών εκκλησιαστικών πραγμάτων, η αλλοτρίωση τού ορθοδόξου ανθρωπισμού», πολλοί Χριστιανοί ζούν καί συμπεριφέρονται «σάν νά ζούμε πρό Χριστού, καί σάν νά είμαστε σέ μιά κοινωνία μεταχριστιανική», έχοντας χάσει τήν υπερκόσμια προοπτική τού Ευαγγελίου.
Ζώντας μέσα σέ τέτοιες καταστάσεις χρειαζόμαστε τήν λατρευτική ποίηση.
Γι’ αυτό προτρέπει νά «αγαπήσουμε τήν εκκλησιαστική μας ποίηση γιά νά καταλάβουμε τήν ζωή τού Ποιητού τού ουρανού καί τής γής καί νά γεμίσουμε από υπερκόσμια ζωή».
*
Τήν Κυριακή, δεύτερη ημέρα τών Χριστουγέννων, χοροστάτησε στόν Όρθρο καί τέλεσε τήν θεία Λειτουργία στόν Ιερό Ναό τής Αγίας Παρασκευής Ναυπάκτου.
Στό κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος αναφερόμενος στό ότι εφέτος συνέπεσε νά επιτελούμε τήν δεύτερη ημέρα τών Χριστουγέννων τήν Σύναξη τής Υπεραγίας Θεοτόκου, καί τήν Κυριακή μετά τά Χριστούγεννα πού εορτάζουμε τόν άγιο Ιωσήφ τήν μνήστορα τής Υπεραγίας Θεοτόκου, έκανε λόγο γιά τό ότι μεταξύ τών δύο κοινό σημείο ήταν ο Χριστός, κατά διαφορετικό τρόπο, αφού η Παναγία κυοφόρησε καί γέννησε τόν Χριστό καί ο άγιος Ιωσήφ υπούργησε τό μέγα αυτό μυστήριο.
Όμως, ένα άλλο βασικό σημείο καί τών δύο ήταν η υπακοή στόν Χριστό. Η μέν Υπεραγία Θεοτόκος δέχθηκε νά γίνη μητέρα τού Χριστού μέ υπακοή, έζησε μέσα σέ βαθιά σιωπή, καί μερικές μόνο φράσεις διασώζονται στό Ευαγγέλιο, ο δέ Ιωσήφ έκανε υπακοή στόν άγγελο καί υπηρέτησε αυτό τό μυστήριο, χωρίς νά διασωθή ούτε μία του λέξη.
Έζησαν έτσι καί οι δύο στό «σχολείο τής υπακοής», στό οποίο Σχολείο διδάσκαλος είναι ο Χριστός, πού «εκένωσεν εαυτόν μορφήν δούλου λαβών… γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυρού».
Στήν συνέχεια τόνισε ότι γιά μάς η Εκκλησία είναι τό σχολείο τής υπακοής, μέ τήν οποία θά αποκτήσουμε πνευματική δόξα. Καί, όπως στό σχολείο μαθαίνουμε τήν γνώση μέ τήν υπακοή στούς δασκάλους καί τούς καθηγητές, έτσι καί στήν Εκκλησία μαθαίνουμε τήν πνευματική γνώση μέ τήν υπακοή στόν Χριστό, στούς Αποστόλους καί τούς διαδόχους τους.
Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης γράφει γιά τήν κένωση τού Χριστού καί τήν ανακαίνιση τού ανθρώπου. «Κενούται μέν η θεότης… ανακαινούται δέ τό ανθρώπινον διά τής πρός τό θείον ανακράσεως, θείον γενόμενον».
Κατέληξε ότι πρέπει νά εκλαμβάνουμε τήν Εκκλησία ως σχολείο υπακοής, πού έχει καθηγητή τόν Χριστό καί αυτούς πού Εκείνος αποστέλλει. Καί αυτό είναι απαραίτητο, γιατί υπάρχουν κληρικοί, μοναχοί καί λαϊκοί, οι οποίοι βρίσκουν πολλούς τρόπους γιά νά μή κάνουν υπακοή, αλλά νά ζούν μέ τό δικό τους θέλημα καί έτσι δημιουργούνται σχίσματα, διαιρέσεις καί αιρέσεις.
*
Τήν Κυριακή, 26 Δεκεμβρίου, στίς 7 τό απόγευμα, μεταδόθηκε από τό κανάλι τής Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου καί Αγίου Βλασίου στό YouTube η Χριστουγεννιάτικη εκδήλωση τού τομέα νεότητος τής Ιεράς Μητροπόλεώς μας, πού ετοιμάσθηκε, βιντεοσκοπήθηκε καί παρουσιάσθηκε, καί εφέτος διαδικτυακά, λόγω τών υγειονομικών μέτρων πού μάς επιβάλλονται από τήν πανδημία τού κορωνοϊού.
Ο τίτλος τής εκδήλωσης ήταν: «Τά Χριστούγεννα τού οσίου Ρωμανού τού Μελωδού καί τού λαού μας». Μέ λιτό τρόπο παρουσιάσθηκε τό πώς ο λαός μας σήμερα γιορτάζει (μέ έντονο τό δυτικό στοιχείο) καί πώς παλαιότερα γιόρταζε τά Χριστούγεννα, αλλά καί πώς ένας άγιος ποιητής, ο Ρωμανός ο Μελωδός, υμνεί τό μυστήριο τής θείας ενανθρωπήσεως, δίνοντας μηνύματα μιάς ζωής άλλης ποιότητας, υψηλού επιπέδου καί πνευματικών πτήσεων.
Όλα αυτά, στήν απλή δομή τής εκδήλωσης, παρουσιάσθηκαν: μέ δύο εκκλησιαστικούς ύμνους, τό απολυτίκιο καί τό κοντάκιο τών Χριστουγέννων μέ τέσσερα παιδικά ποιήματα, πού απήγγειλαν παιδιά τών κατωτέρων κατηχητικών τής Μητροπόλεώς μας μέ ένα τραγούδι τής δυτικής παράδοσης, γιά νά ακουσθή μιά από τίς γνωστές δυτικές μελωδίες πού κυριαρχούν στήν αγορά καί χαρακτηρίζουν τά «κοσμικά Χριστούγεννα» μέ ένα ποίημα τού νεοέλληνα ποιητή Τάκη Παπατσώνη, γιά νά δειχθή τό πώς προσέλαβε τήν ατμόσφαιρα τής γιορτής ένας κοσμικός ποιητής μέ τήν ανάγνωση τού Κοντακίου τού οσίου Ρωμανού τού Μελωδού γιά τά Χριστούγεννα, σέ νεοελληνική απόδοση, πού ήταν η καρδιά τής εκδήλωσης, καί μέ παραδοσιακά κάλαντα πού τραγούδησε μιά ομάδα τής Χορωδίας Παραδοσιακής Μουσικής τής Μητροπόλεώς μας, τά οποία μέ τίς μελωδίες τους καί τούς στίχους τους δείχνουν τό πόσο είχε ζυμωθή ο λαός μας μέ τήν μουσική τής Εκκλησίας καί τήν θεολογία τών εορτών της.
Τούς ύμνους έψαλε η Αικατερίνη Αναστασοπούλου μέ ισοκράτημα τής Αγγελικής Αναστασοπούλου. Τό Κοντάκιο τού οσίου Ρωμανού διάβασαν ο Φώτιος Χαντζής, ο Σπυρίδων Κοτίνης καί η Αγγελική Λαουρδέκη. Τό ποίημα τού Τ. Παπατσώνη απήγγειλε η Γεωργία Λαουρδέκη.
Τήν χορωδία καί τήν ορχήστρα διηύθυνε ο Πρωτοψάλτης τού Μητροπολιτικού Ναού κ. Παντελής Αναστασόπουλος. Τήν επιμέλεια τής εκδήλωσης είχε ο π. Θωμάς Βαμβίνης. Μπορείτε νά δήτε τήν εκδήλωση εδώ.
Τήν Δευτέρα, 27 Δεκεμβρίου, μνήμη τού αγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου, ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Ιερόθεος χοροστάτησε στόν Όρθρο καί τέλεσε τήν θεία Λειτουργία στό Ιερό Παρεκκλήσιο τού αγίου Στεφάνου.
Στό κήρυγμά του αναφέρθηκε στά όσα έγιναν στά Ιεροσόλυμα τήν ημέρα πού μαρτύρησε διά λιθοβολισμού ο άγιος Στέφανος, δηλαδή έγινε μεγάλος διωγμός τών Χριστιανών, οι Χριστιανοί έθαψαν τόν άγιο Στέφανο καί τόν θρήνησαν, καί όλοι, πλήν τών Αποστόλων, διασκορπίσθηκαν στήν Ιουδαία καί τήν Σαμάρεια, ευαγγελιζόμενοι τόν λόγο τού Θεού.
Από αυτά τά γεγονότα φαίνεται ότι η αλήθεια δέν αφανίζεται, παρά τούς διωγμούς, η Εκκλησία διαδόθηκε σέ όλον τόν κόσμο καί ότι ο Θεός διευθύνει τήν ιστορία. Καταλήγοντας, παρότρυνε τούς Χριστιανούς νά μή φοβούνται τίποτε.