Ι.Μ. ΒΕΡΟΙΑΣ: Την Παρασκευή 2 Ιουλίου το απόγευμα στην Ιερά Μονή Θεοτόκου Καλλίπετρας στη Βέροια, ξεκίνησαν οι εργασίες του «Διεθνούς Ερευνητικού Συνεδρίου για τη Φιλοσοφία και τη Θεολογία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά».
Κατά την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου χαιρετισμό απηύθυναν ο Ποιμενάρχης μας, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Margveti και Ubisa κ. Μελχισεδέκ από το Πατριαρχείο Γεωργίας και ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Θεοτόκου Καλλίπετρας Αρχιμ. Παλαμάς Κυριλλίδης.
Το συνέδριο πραγματοποιείται με την οργανωτική ευθύνη του Δρ. κ. Κωνσταντίνου Αθανασόπουλου (Open University UK), ενώ συμμετέχουν καθηγητές και φοιτητές πανεπιστημίου από διάφορες ειδικότητες και από διάφορες χώρες, ενώ οι εργασίες του συνεδρίου διεξάγονται στην αγγλική γλώσσα.
Στο τέλος ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων απένειμε το χρυσό μετάλλιο του Αργυρού Ιωβηλαίου των Παυλείων στον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Margveti και Ubisa κ. Μελχισεδέκ, ο οποίος συμμετέχει στις εργασίες του συνεδρίου καθώς και στον Δρ. κ. Κωνσταντίνο Αθανασόπουλου (Open University UK), υπό την οργανωτική ευθύνη του οποίου πραγματοποιείται το συνέδριο, ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει όλους τους συμμετέχοντες και να μοιράσει σε όλους ένα μικρό ενθύμιο από την επίσκεψη τους στην Αποστολική Μητρόπολη της Βεροίας.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων κατά την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου ανέφερε μεταξύ άλλων: Μέ χαρά σάς καλωσορίζω καί φέτος στό Συνέδριο πού οργανώνει γιά μία ακόμη φορά η Ιερά Μονή Θεοτόκου Καλλίπετρας πρός τιμήν τού μεγάλου Πατρός τής Εκκλησίας μας, τού μεγάλου θεολόγου καί διδασκάλου τού ακτίστου φωτός, τού αγίου Γρηγορίου τού Παλαμά, αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, τού θαυματουργού, η ιερά καί προσευχητική παρουσία τού οποίου είναι πάντοτε ζωντανή στόν τόπο αυτό, όπου καί ο ίδιος εγκαταβίωσε, ασκήθηκε, προσευχήθηκε καί αξιώθηκε τής ελλάμψεως τού ακτίστου φωτός.
Άσκηση, προσευχή, κάθαρση είναι τρία αλληλένδετα συστατικά τής εν Χριστώ ζωής, τά οποία οδηγούν τόν πιστό στή βαθμιαία, μέ τή χάρη τού Θεού, αποκατάσταση τής φθαρείσας από τήν αμαρτία ανθρωπίνης φύσεως. Είναι τά μέσα, τά οποία αφαιρούν ό,τι γήινο, κοσμικό καί εφάμαρτο έχει αμαυρώσει τήν ψυχή καί αποκαλύπτουν τό δοθέν υπό τού Θεού κάλλος. Είναι οι βαθμίδες εκείνες, οι οποίες οδηγούν τόν χοϊκό άνθρωπο «εις όρος υψηλόν», όπως τούς μαθητές τού Κυρίου μας εις τό όρος τής Μεταμορφώσεως, καί τού επιτρέπουν νά δεί, όσον δυνατόν ανθρώποις, τό θείο κάλλος, ώστε νά αισθάνεται τήν ψυχή του «καιομένη» καί νά επαναλαμβάνει τούς λόγους τού ιερού υμνογράφου, «δίδου ημίν εκτυπώτερον σού μετασχείν εν τή ανεσπέρω ημέρα τής βασιλείας σου».
Τά τρία αυτά στοιχεία κυριαρχούν όχι μόνο στήν αγγελομίμητο βιοτή τού εν αγίοις πατρός ημών Γρηγορίου τού Παλαμά, αλλά διατρέχουν από άκρου εις άκρον τό συγγραφικό του έργο, διά τού οποίου προσπαθεί νά καθοδηγήσει τούς αναγνώστες του στή διπλή πορεία πού προανέφερα, αυτής τής αποκαταστάσεως τού κάλλους τής θείας εικόνος στήν ψυχή καί τήν ύπαρξη τού ανθρώπου, αλλά καί αυτής τής θέας τού θείου κάλλους, έστω καί «εν εσόπτρω καί εν αινίγματι».
Αυτό τό ασύγκριτο πνευματικό κάλλος πού παρουσιάζεται μέσα από τά έργα τών ιερών νηπτικών πατέρων καί τού αγίου Γρηγορίου τού Παλαμά οδήγησε καί τόν άγιο Νικόδημο τόν Αγιορείτη καί τόν άγιο Μακάριο Νοταρά νά ονομάσουν τήν πολύτομη συλλογή, τήν οποία κατήρτισαν επιλέγοντας κάποια από αυτά, «Φιλοκαλία».
Ο μελετητής όμως τών έργων τού αγίου Γρηγορίου διαπιστώνει σέ όλα τά έργα του τή διαρκή αναζήτηση τού κάλλους, όχι βεβαίως τού φθειρομένου καί ματαίου κοσμικού κάλλους, αλλά αυτού πού συνδέεται μέ τόν Θεό καί αποτελεί δωρεά τής θείας Χάριτος. Καί αυτό τό διακρίνει κανείς τόσο στά φιλοσοφικά όσο καί στά θεολογικά του έργα, τό διακρίνει στίς επιστολές καί στίς πραγματείες του, στίς ομιλίες τών Κυριακών, πού εκφωνεί ο άγιος στή Θεσσαλονίκη, καί στά αγιολογικά του έργα. Διότι η κεκαθαρμένη ψυχή του έχει εμπειρία τού θείου κάλλους, τό οποίο αφήνει τό αποτύπωμά του στά έργα του.
Σέ μία εποχή, κατά τήν οποία η ταχύτητα μέ τήν οποία κινείται ο άνθρωπος καί εξελίσσεται ο κόσμος· σέ μία εποχή κατά τήν οποία η πλεονάζουσα στόν κόσμο αμαρτία συσκιάζει τό θείο κάλλος καί περιορίζει τίς δυνατότητές μας νά τό διακρίνουμε, είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ νά στραφούμε όλοι πρός αυτό τό κάλλος μελετώντας περισσότερο τά έργα τού αγίου Γρηγορίου τού Παλαμά. Είναι όμως καί περισσότερο αναγκαίο από κάθε άλλη φορά νά ακολουθήσουμε τόν δρόμο πού μάς υποδεικνύει μέσα από τά συγγράμματά του ο ιερός πατήρ, γιά νά φθάσουμε στό κάλλος, αυτό πού υπάρχει μέσα μας καί αυτό πού μάς χαρίζει ο Θεός διά τής αγάπης καί τής χάριτός του.
Μέ αυτές τίς ταπεινές σκέψεις σάς καλωσορίζω όλους, καί ιδιαιτέρως τούς εκλεκτούς ομιλητές, μέ πολλή χαρά στήν Ιερά Μητρόπολή μας καί συγχαίρω από καρδίας τόν καθηγητή κ. Κωνσταντίνο Αθανασόπουλο, ο οποίος εργάσθηκε άοκνα καί μέ πολύ ζήλο γιά τή διοργάνωση τού Διεθνούς αυτού Συνεδρίου πρός τιμήν τού αγίου Γρηγορίου τού Παλαμά, τού ασκήσαντος καί εν τή Σκήτη τής Βεροίας, αλλά καί τόν πανοσιολογιώτατο καθηγούμενο τής Ιεράς Μονής Θεοτόκου Καλλίπετρας, π. Παλαμά, ο οποίος φιλοξενεί στούς χώρους τής Ιεράς Μονής τό Συνέδριο, καί εύχομαι επιτυχία στίς εργασίες σας καί η χάρη τού μεγάλου Πατρός τής Εκκλησίας μας, τού αγίου Γρηγορίου τού Παλαμά, νά σάς καθοδηγεί πρός τό αληθινό κάλλος, δηλαδή πρός τόν Θεό.
Ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Θεοτόκου Καλλίπετρας Αρχιμ. Παλαμάς Κυριλλίδης κατά την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου ανέφερε μεταξύ άλλων: Σας καλοσορίζουμε στην Ιερά Μονή Θεοτόκου Καλλίπετρας, στη γεωγραφική θέση όπου πραγματοποιήθηκαν όλα όσα διαβάζουμε στα κείμενα για τη ζωή των αγίων ασκητών και το πως κατάφεραν να φθάσουν στο υπερβατικό και το θείο.
Οι Άγιοι ασκητές ξεκίνησαν τη ζωή τους μέσα στον κόσμο και είχαν τις ίδιες ευκαιρίες με εμάς για να γίνουν επιφανείς άνθρωποι του πολιτισμού. Όμως επέλεξαν με την απόλυτη θέλησή τους το δρόμο της άσκησης, το δρόμο της κακοπάθειας, το δρόμο της προσωπικής τους εκμηδένισης.
Οι σύγχρονοι κοσμικοί ερευνητές, ίσως όσοι ασχολούνται με την επιστημονική ψυχολογία, θα μπορούσαν να τους κατατάξουν στις κατηγορίες των ανθρώπων που έχουν ψυχολογικά προβλήματα, ίσως κι ότι είχαν κατάθλιψη. Για όσους δε σκέφτονται ορθόδοξα, είναι αλήθεια ότι η επιλογές αυτές είναι πάρα πολύ ακατανόητες.
Ακόμα και σήμερα, όταν ένας νέος αφήνει τις ασχολίες του για να οδηγηθεί σε ένα μοναστήρι, οι περισσότεροι δε μπορούν να καταλάβουν γιατί το κάνει. Γιατί να αφήσει τις ηδονές του κόσμου και να επιλέξει τον εγκλεισμό, την ακύρωση των επιθυμιών του, εκμηδένιση των δικών του σκέψεων.
Ο μοναχός αφήνει τον κόσμο πίσω του και δεν ανησυχεί για την προσωπική του υγεία ούτε γίνεται υστερικός με τις φοβίες για θανατηφόρους ιούς. Φοβάται περισσότερο τη στέρηση της προσωπικής του ελευθερίας από όσους χειραγωγούν το λαό, για να λατρεύει το Θεό όπως πρέπει.
Για όσους γνωρίζουν, αυτή είναι η αληθινή φιλοσοφία. Ο μοναχός έχει βρει το μοναδικό δρόμο για να φθάσει το Θεό. Δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί δρόμοι για να φθάσει κανείς την αλήθεια, όπως μερικοί ισχυρίζονται. Υπάρχει μόνον ένας δρόμος… ο Ορθόδοξος δρόμος. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος για να αδειάσει ο εσωτερικός εαυτός μας από όλες τις αρνητικές πληροφορίες που συσσωρεύτηκαν από τη γέννησή μας, μέσα στο υποσυνείδητό μας.
Κι επειδή στην ψυχή μας δεν αρέσει να υπάρχει κενό, τρέχει αμέσως και καταλαμβάνει την κενή θέση, ο ίδιος ο Θεός. Γεμίζει τον εσωτερικό κόσμο μας, και σύμφωνα με την πρακτική εμπειρία ο άνθρωπος πλέον είναι σε κατάσταση Χάριτος, δηλαδή γαλήνιος, ήρεμος και ευτυχισμένος ακόμα κι αν δεν έχει να φάει, ακόμα κι αν το σώμα του κρυώνει ή βασανίζεται.
Είναι πολύ σημαντικό να περιγράφουμε μια εγχείριση μέσα σε ένα δωμάτιο χειρουργείου. Γι αυτό κι είναι πολύ επιτυχημένη η επιλογή του τόπου για τη διοργάνωση του συνεδρίου. Γι αυτό και η δική μας Μονή, δίνει άπλετα και δωρεάν τη φιλοξενία της, στα φτωχά μέτρα που μπορεί για να αντιληφθεί κανείς τα λεπτομέρειες όσων περιέγραψαν οι άγιοι, και κυρίως ο κορυφαίος Άγιος Γρηγόριος Παλαμας για αυτή τη ζωή.
Αυτή η αληθινή φιλοσοφία έγινε διδαχή και για όλο το λαό του Θεού, ακόμα και γι αυτούς που δεν έγιναν μοναχοί. Ένα σπουδαίο γεγονός που συνέβη εδώ στην κοιλάδα του ποταμού Αλιάκμονα μας περιγράφει ότι μια μέρα που ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς βγήκε από τη σπηλιά του και συνομιλούσε με άλλους μοναχούς, βρέθηκε να διαφωνεί έντονα με έναν άγιο μοναχό, τον Ιωβ. Ο Άγιος Γρηγόριος τότε ήταν μόλις 30 ετών, ενώ ο Ιώβ ήταν ηλικιωμένος. Η διαφωνία τους ήταν για το πόσο μπορούν να προσεύχονται όσοι δεν έγιναν μοναχοί.
Για τον Ιώβ, ένας άνθρωπος που ζει μέσα στον κόσμο δε μπορεί να προσεύχεται συνέχεια. Νόμιζε ότι μόνον ένας μοναχός μπορεί να το κάνει αυτό. Ο Γρηγόριος όμως είχε εμπειρία από την οικογένειά του. Ο πατέρας του Κωνσταντίνος ήταν σύμβουλος του Αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης. Ακόμα και κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων με το βασιλιά, ο Κωνσταντίνος προσεύχονταν ασταμάτητα και πολλές φορές έβγαινε από το σώμα του… όταν συνέρχονταν απαντούσε στο Βασιλιά με όσα ο Θεός του είχε αποκαλύψει… Έχοντας αυτή την εμπειρία από το σπίτι του ο Παλαμάς, επέμενε ότι ακόμα και οι απλοί πολίτες μπορούν να προσεύχονται συνέχεια και να ανεβαίνουν τα πνευματικά σκαλοπάτια.
Ο Ιώβ δεν πίστεψε. Όταν γύρισε στο κελί του, και κλείστηκε μέσα, του εμφανίστηκε άγγελος και τον μάλωσε που δεν δέχθηκε τη διδασκαλία του Παλαμά. Φυσικά όλοι μπορούν να προσεύχονται ασταμάτητα… όπου κι αν είναι. Ότι κι αν κάνουν… Τότε ο μοναχός Ιώβ έτρεξε στο κελί που ζούσε ο Παλαμάς και του ζήτησε συγνώμη.
Από βάθους καρδίας σας ευχαριστώ για την παρουσία σας εδώ στην Ιερά αυτή Μονή, για την οποία θα έχουμε χρόνο να αναφέρουμε περισσότερες ιστορικές πληροφορίες. Σας καλωσορίζουμε και με μεγάλο ενδιαφέρον περιμένουμε να ακούσουμε τις σοφές προσεγγίσεις των ομιλητών του συνεδρίου. Σας ευχαριστώ.
ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
