ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
Κείμενο, φωτογραφίες: Σπύρος Λάτσας.
Η Ιερά Μητρόπολη Δράμας εκπλήρωσε ένα χρέος ιερό προς την Αγιωτάτη Εκκλησία της Γεωργίας, της οποίας γέννημα, θρέμμα και κληρικός υπήρξε ο νεοφανής Όσιος Γεώργιος (Καρλσίδης).
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δράμας κ.κ. Παύλος, επικεφαλής 35μελούς συνοδείας από τη Δράμα και την Καστοριά και αντιπροσωπείας της Μονής Αναλήψεως της Δράμας με την Καθηγουμένη γ. Πορφυρία μετέβη στην Γεωργία, όπου στις 27 Αυγούστου παρέδωσε τεμάχιο ιερού λειψάνου του Οσίου Γεωργίου (Καρσλίδη) στον Επίσκοπο της Τσάλκας κ. Γρηγόριο, αφού εκεί υπάγεται το χωριό του Οσίου, το Χαντίκ.
Στις 28 Αυγούστου κατά την Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στην Τιφλίδα για την γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου με το παλαιό ημερολόγιο παρέδωσε και έτερο τεμάχιο στον Μακαριότατο Πατριάρχη Γεωργίας κ.κ. Ηλία Β΄, τονίζοντας τον πνευματικό σύνδεσμο μεταξύ Ελλήνων και Γεωργιανών λόγω της Ορθοδόξου πίστεως και του Οσίου Γεωργίου, ο οποίος επέστρεψε στον τόπο που αγάπησε δοξασμένος για να αποτελεί τον πνευματικό σύνδεσμο και πρεσβευτή όλων μας.
Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε τον αξιότιμο κ. Ιωάννη Ιγνατιάδη από την Καστοριά, ο οποίος λόγω της καταγωγής του από την Τσάλκα ανέλαβε τη διοργάνωση της αποστολής.
Επίσκεψη στο Πατριαρχείο της Γεωργίας
Κατά την πρώτη ημέρα της παρουσίας της στη Γεωργία, την Παρασκευή 26 Αυγούστου, η ελληνική αποστολή επισκέφτηκε το Πατριαρχείο της Γεωργίας, όπου την υποδέχτηκε ο Πατριάρχης κ.κ. Ηλίας Β΄. Στο Πατριαρχικό Μέγαρο της Γεωργίας ο Πατριάρχης, μαζί με τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δράμας κ.κ. Παύλο και τον Επίσκοπο της Τσάλκας κ. Γρηγόριο, ανέπτυξαν τη σημασία του ταξιδιού αυτού, επισημαίνοντας πως η Ορθόδοξη πίστη ενώνει και χαράσσει κοινές λεωφόρους αγάπης και βοηθά εν γένει στην ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ των δυο λαών.
Ο Μητροπολίτης Δράμας τόνισε με έμφαση πως είναι ευτυχής που ο Όσιος Γεώργιος αγιοκατατάχθηκε με απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, γεγονός το οποίο πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με την παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ.κ. Παύλος ενημέρωσε τον Πατριάρχη Γεωργίας κ.κ. Ηλία Β΄ πως θα παραμείνει στη γενέτειρα του Οσίου στην Τσάλκα ένα τεμάχιο λειψάνου το οποίο θα φυλάσσεται στον Ιερό Ναό της Μεταμορφώσεως του χωριού Τακλίσα.
Τέλος, ο Σεβασμιώτατος Δράμας είπε στον Πατριάρχη ότι την Κυριακή 28 Αυγούστου, όταν και θα συλλειτουργούσαν μαζί στον Πατριαρχικό Ιερό Ναό της Σιώνης, θα πραγματοποιηθεί και η παράδοση ενός ακόμη τμήματος λειψάνου του Οσίου Γεωργίου, παρουσία και του πρωθυπουργού της χώρας κ. Γκιόργκι Κβιρικασβίλι, με τον Πατριάρχη να αποδέχεται με μεγάλη χαρά και συγκίνηση, η οποία έγινε πραγματικότητα δύο ημέρες αργότερα.
Επίσκεψη στα μέρη όπου έζησε ο Όσιος Γεώργιος
Την επόμενη ημέρα, Σάββατο 27 Αυγούστου, η 35μελής αποστολή της Ιεράς Μητρόπολης Δράμας ξεκίνησε το πρωί από την πρωτεύουσα Τιφλίδα για την Τσάλκα, όπου από την αφήγηση του Καθηγητή Πανεπιστημίου και Ασιολόγου κ. Σωκράτη Αγγελίδη πληροφορηθήκαμε (όσοι δεν γνωρίζαμε) την ιστορία της περιοχής καθώς και ενδιαφέροντα στοιχεία για τους Τσαλκαλήδες. Το σημαντικότερο όμως ήταν ότι υπήρξε λεπτομερής ενημέρωση για το βίο του Οσίου Γεωργίου, ο οποίος αποτελεί πνευματικό φάρο για τους κατοίκους των δύο περιοχών, της Δράμας και της Τσάλκας.
Μετά από 106 χιλιόμετρα μέσα σε κακοτράχαλα βουνά που θυμίζουν την Ελλάδα του 1960, και σε υψόμετρο 1.800 μέτρων, αντικρίσαμε με δάκρυα συγκίνησης την Τσάλκα.
Και η συγκίνηση έγινε ακόμα μεγαλύτερη όταν η αποστολή έγινε δεκτή με καμπάνες που ηχούσαν χαρμόσυνα και τον κόσμο στους δρόμους με ελληνικές και γεωργιανές σημαίες να υποδέχεται καθαγιασμένο πλέον το δικό του πνευματικό τέκνο, τον Όσιο Γεώργιο (Καρσλίδη), ο οποίος ξεκίνησε από την Τσάλκα της Γεωργίας και κατέληξε να κοιμηθεί στο Μοναστήρι στη Σίψα της Δράμας.
Η τελετή απλή, σεμνή, λιτή – όπως άλλωστε αρμόζει στους πνευματικούς ήρωες και όπως αρμόζει στους ανθρώπους που έχουν δώσει τη ζωή τους για την Ορθοδοξία, για τη διατήρηση της πίστης και για την πνευματική ανάταση των δύο λαών. Το πλήθος του κόσμου περίμενε με ανυπομονησία να τελειώσει η Δοξολογία για να προσκυνήσει και να ασπαστεί το λείψανο του Οσίου.
Ο Επίσκοπος Τσάλκας κ. Γρηγόριος στην προσφώνησή του ανέφερε: «Όλοι οι κάτοικοι της Τσάλκας και τα πνευματικά τέκνα της Εκκλησίας μας δοξάζουμε και ευχαριστούμε τον Θεό για όλα. Πραγματικά για εμάς είναι το Πάσχα του καλοκαιριού η άφιξή σας εδώ. Προσευχόμαστε στον Θεό για να μας δώσει το έλεος και τη χάρη Του και σήμερα έγινε αυτό. Ο κάτοικος της Τσάλκας, ο Άγιος Γεώργιος Καρσλίδης, γυρνάει σήμερα στον τόπο του, στην Τσάλκα. Η πολυμαρτυρική Γεωργία έχει υποστεί πολλές διώξεις και η τελευταία ήταν η κομμουνιστική δίωξη. Ο άνθρωπος αυτός ο οποίος με τις πράξεις του, με το λόγο του, με το έργο του δόξασε τον Θεό δεν χάθηκε ποτέ από το πρόσωπο του Θεού. Και στους δύσκολους καιρούς που τώρα ζούμε εμείς ήρθε σε εμάς ο Άγιος Γεώργιος και χαιρόμαστε πολύ που ήρθε στην γιορτή της Παναγίας και σε μια περίοδο που χρειαζόμαστε όλοι τη βοήθειά του.
»Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ Σεβασμιώτατε, γιατί διακονείτε στον τάφο του και συνεχίζετε το έργο του» πρόσθεσε ο Επίσκοπος Τσάλκας.
Στην αντιφώνησή του ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δράμας κ.κ. Παύλος επεσήμανε: «Τα συναισθήματά μας είναι πολύ δυνατά την ώρα αυτή. Συνηθίζεται από την εποχή που άνοιξαν πλέον τα σύνορα και οι κάτοικοι από την Τσάλκα βγήκαν στο εξωτερικό, τις ημέρες αυτές για την γιορτή της Παναγίας να επιστρέφετε στα χωριά σας για να επισκεφθείτε τους γονείς σας και τα πρόσωπα που αγαπάτε. Αυτή τη χρονιά, όμως, επιστρέφει και ένας ξεχωριστός Τσάλκαλης στον τόπο του. Γιατί και αυτός ένιωσε τη νοσταλγία να έρθει κοντά σας. Ένα ποντιακό δίστιχο εκφράζει πολύ έντονα τη νοσταλγία αυτή. Λέει αυτό: “Ανάθεμα και τα μακρά, όθεν ’κί πάει λαλίαν, τ’ ομμάτια μ’ εσκοτείνεψαν, α σην αρωθυμίαν”. Ας είναι αναθεματισμένα τα ξένα, στα οποία δεν φτάνει η φωνή του ανθρώπου, τα μάτια μου σκοτείνεψαν από τη νοσταλγία. Έτσι, λοιπόν, και ο Άγιος θέλησε να ’ρθει, αλλά αφού είναι δοξασμένος με το στεφάνι της Αγιότητας ήθελε και επίσημη πρόσκληση για να ’ρθει στο χωριό του. Και την πρόσκληση αυτή με την ευλογία του Μακαριωτάτου Πατριάρχη σας κ. Ηλία την απηύθυνε ο Επίσκοπός σας κ. Γρηγόριος και μας την μετέφερε ο αγαπητός συμπατριώτης σας κ. Ιωάννης Ιγνατιάδης.
»Εμείς στη Δράμα ξέραμε ότι ο Άγιος κάποια στιγμή θα επιστρέψει, αλλά δεν ξέραμε το πώς. Γι’ αυτό μόλις μας μεταφέρθηκε η πρόσκληση εμείς είπαμε ότι θα πάμε, διότι ο Άγιος μας καλεί να τον μεταφέρουμε στη γενέτειρά του. Κι έτσι λοιπόν, ο Όσιος Γεώργιος έρχεται κοντά σας για να μείνει κοντά σας. Και να ξέρετε ότι θα έρθει μεγάλη ευλογία στον τόπο σας. Να ξέρετε ότι η έλευσή του εδώ είναι επιβράβευση και ευαρέσκεια για τον πνευματικό σας πατέρα, τον Επίσκοπό σας, που ευδόκησε να τον υποδεχθεί εδώ στο κέντρο της Επισκοπής του. Εμείς εκφράζουμε τη χαρά μας και θεωρούμε ότι η Τσάλκα είναι ένα κομμάτι που ανήκει καρδιακά και στη Μητρόπολη Δράμας και στο μοναστήρι του στη Δράμα. Όπως και εσείς να γνωρίζετε ότι η Δράμα και η Μονή της Αναλήψεως είναι ένα κομμάτι της Τσάλκας και της Γεωργίας.
»Να είστε, λοιπόν, περήφανοι για τον τόπο σας, για τους προγόνους σας και για τον Άγιό σας, τον Άγιο Γεώργιο, ο οποίος είναι ένας θαυμαστός Άγιος και ο οποίος είναι πρεσβευτής της Τσάλκας και του γεωργιανού λαού και του ελληνικού λαού στο θρόνο του Θεού.
»Δεν αρκεί, όμως, να καυχιέστε ότι ο Άγιος Γεώργιος είναι από την Τσάλκα. Θα πρέπει να είστε και πιστοί Χριστιανοί. Αν ζούσε ο Άγιος και ήταν εδώ μπροστά μας, θα ήταν αυστηρός, θα έβλεπε τον καθένα και θα του έλεγε “φύγε, εσύ έχεις κάνει αυτό ή εκείνο”, γιατί είχε προορατικό χάρισμα. Και όσοι είχαν βαριές αμαρτίες φοβόντουσαν να πάνε κοντά του. […] Ο Άγιος Γεώργιος θα είναι σύμμαχος όλων μας στην πνευματική μας ζωή, αν προσπαθούμε να εφαρμόζουμε το Ευαγγέλιο στην καθημερινή μας ζωή» υπογράμμισε ο Σεβασμιώτατος Δράμας. Μάλιστα, ανέφερε για τον κ. Ιγνατιάδη: «Να ευχαριστήσουμε την οικογένεια του κ. Ιγνατιάδη, ο οποίος από ευλάβεια προς τον Άγιο και αγάπη για τον τόπο του, την Τσάλκα, συνεργάστηκε με τον Επίσκοπό σας και ανέλαβε τη δρομολόγηση του προσκυνήματος αυτού. Ας έχει υγεία και ο Θεός να αναπαύει τους προγόνους του».
Η Καθηγουμένη της Ιεράς Μονής Ταξιαρχών της Δράμας Πορφυρία ανέφερε, μεταξύ άλλων: «Είμαστε κι εμείς πολύ συγκινημένες που ήρθαμε εδώ… Ο Άγιος Γεώργιος είναι πια ένας πολύ μεγάλος Άγιος στην Ελλάδα. Εμάς στο Μοναστήρι μάς προστατεύει και μας ευλογεί και του χρωστούσαμε να ’ρθουμε να τον φέρουμε στον τόπο του».
Ο επιχειρηματίας κ. Ιγνατιάδης επισήμανε: «Είμαστε τυχεροί γιατί έχουμε τον Άγιο Γεώργιο από την Τσάλκα και να τον καλωσορίζουμε στον τόπο μας. Σας ευχαριστώ. Ο Άγιος Γεώργιος έχει κάνει θαύματα και εμείς, ο κάθε ένας από εμάς, πρέπει να είμαστε, όπως είπε και ο Σεβασμιώτατος, σωστοί Χριστιανοί».
Στη συνέχεια, και αφού τελείωσε το τελετουργικό στον Ιερό Ναό, η αποστολή κατευθύνθηκε στους τάφους των Καρσλήδων στο Χαντίκ, όπου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση για την ανάπαυση των ψυχών τους. Και πάλι η συγκίνηση της ελληνικής αποστολής ήταν μεγάλη, και αυτή εντάθηκε όταν τα μέλη της αντίκρισαν, περιμετρικά της λίμνης που δεσπόζει στην περιοχή μέσα σε ένα πραγματικά αλπικό τοπίο, χωριά όπως αυτό της Σάντας. Στιγμές όντως ανεπανάληπτες.
Η συνέχεια επιφύλασσε επίσκεψη στον Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο χωριό Τιακ Κιλισά, όπου εκεί θα φυλάσσονται σε λειψανοθήκη τα ιερά λείψανα του Αγίου.
Ακολούθησε γεύμα σε υπαίθριο χώρο με παραδοσιακό νηστίσιμο φαγητό, δεδομένου πως την επόμενη ήξερα εορταζόταν η Κοίμηση της Θεοτόκου σύμφωνα με το παλαιό ημερολόγιο. Δεν έλειψαν τα τραγούδια του Πόντου. Η λύρα του παραδοσιακού και γνήσιου λυράρη Θανάση Στυλίδη σκόρπισε συγκινήσεις και νοσταλγία.
Πατριαρχική Θεία Λειτουργία
Ανήμερα της Παναγίας (σύμφωνα με το παλαιό ημερολόγιο), στις 28 Αυγούστου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δράμας τηρώντας την υπόσχεσή του συμμετείχε με τους κληρικούς που τον συνόδευαν στην Πατριαρχική Θεία Λειτουργία, η οποία τελέστηκε στον Ιερό Ναό της Σιώνης από τον Πατριάρχη Γεωργίας κ.κ. Ηλία Β΄, παρουσία και του πρωθυπουργού της χώρας κ. Γκιόργκι Κβιρικασβίλι.
Ο κατάμεστος Ιερός Ναός και ο εξίσου κατάμεστος περίβολος αυτού μαρτυρούν την πίστη στην Ορθοδοξία του γεωργιανού λαού, γεγονός το οποίο δεν πέρασε απαρατήρητο από την ελληνική αποστολή. Στις προσφωνήσεις και στις αντιφωνήσεις έγινε αναφορά στον Όσιο Γεώργιο και ο Πατριάρχης ευλόγησε το επίθετο «Καρσλίδης», δημιουργώντας ρίγη συγκίνησης στους πιστούς.
Ακολούθησε γεύμα στο Πατριαρχείο ολόκληρης της ελληνικής αποστολής όπου και εκεί εκθειάστηκε η προσπάθεια όλων για το αποτέλεσμα που είχε η επίσκεψη στη Γεωργία, τονίζοντας παράλληλα τόσο ο Μακαριώτατος Πατριάρχης κ.κ. Ηλίας όσο και ο Σεβασμιώτατος Δράμας κ.κ. Παύλος την ανάγκη για ενδυνάμωση των σχέσεων των δύο λαών, μέσα από την Ορθοδοξία.
Ο Σεβασμιώτατος Δράμας κ.κ. Παύλος προσκάλεσε όλους τους παρευρισκόμενους Γεωργιανούς να παρευρεθούν στην Ιερά Μονή Αναλήψεως στη Δράμα, την ημέρα εορτής του Οσίου στις 4 Νοεμβρίου 2016.
Ο Σεβασμιώτατος ανέφερε, μεταξύ άλλων: «Είναι σάρκα από τη σάρκα της Εκκλησίας σας, επιστρέφει στη Γεωργία δοξασμένος και στεφανωμένος από τον Θεό με το στεφάνι της Αγιότητας, και ο Μακαριώτατος νομίζω ότι προφητικά ομίλησε σήμερα κατά τη θεία λειτουργία του, γιατί ο Άγιος ασκήτευε ως μοναχός σε Μοναστήρι της Παναγίας στην Αμπχαζία και αυτό είναι ένα ξεχωριστό σημείο ότι επιστρέφει τώρα εδώ στη Γεωργία. Αγαπούσε ιδιαίτερα τη Γεωργία, λειτουργούσε στη γεωργιανή γλώσσα πολλές φορές, αν και στο εκκλησίασμα δεν είχε Γεωργιανούς, και όταν εκοιμήθη ζήτησε να τον ενταφιάσουν μαζί με τα γεωργιανά εκκλησιαστικά βιβλία.
»Είναι Μέγας Άγιος με προορατικό χάρισμα. Να είστε υπερήφανοι και για αυτόν τον Άγιο κοντά στους άλλους Αγίους σας, και βεβαίως όταν θα τον επικαλείσθε θα βλέπετε πόσο γρήγορα ανταποκρίνεται στις ικεσίες των πιστών Χριστιανών. Το μήνυμα που μας στέλνει ο Άγιος Γεώργιος είναι ότι πρέπει να μείνουμε πιστοί στην Αγία Ορθόδοξη πίστη μας και να έχουμε την ελπίδα μας στην Παναγία. Προτού να παραδώσει την ψυχή του στον Θεό κοίταξε την εικόνα της Παναγίας και ψιθύρισε “της ευσπλαχνίας την πύλη άνοιξε ευλογημένη Θεοτόκε”. Αυτή την πύλη της ευσπλαχνίας εύχομαι η Παναγία να ανοίξει για όλους μας, Έλληνες και Γεωργιανούς…».
Ολοκλήρωση της παρουσίας της Ελληνικής αποστολής στη Γεωργία
Η τελευταία ημέρα, Δευτέρα 29 Αυγούστου, επιφύλασσε εκπλήξεις ιστορικού και θεολογικού ενδιαφέροντος.
Αρχικά η αποστολή επισκέφτηκε την παλαιά πρωτεύουσα της Γεωργίας Μτσέχτα, όπου επιβεβλημένη κρίθηκε η επίσκεψη στην Ι.Μ. Σταυρού, ενός ναού με τεράστια και σπουδαία αρχαιολογική σημασία. Στη συνέχεια και με ιδιαίτερο ενδιαφέρον ακολούθησε η επίσκεψη στο Γκόρι και την Ι.Μ. Γεννήσεως της Παναγίας, όπου την ελληνική αποστολή υποδέχθηκε ο Μητροπολίτης Γκόρι κ.κ. Ανδρέας καθώς και σημαντικός αριθμός κληρικών και αδελφών καλογραιών από το γυναικείο μοναστήρι Atenis Sioni.
Ο Μητροπολίτης του Γκόρι κ.κ. Ανδρέας στην προσφώνηση και στο καλωσόρισμά του τόνισε μεταξύ άλλων: «Σας υποδεχόμαστε με αισθήματα αδελφοσύνης και ευλάβειας για τον κοινό αγώνα που δίνουν οι Εκκλησίες της Ελλάδος και της Γεωργίας», για να καταλήξει: «Μας ενώνουν πάρα πολλά».
Στην υποδοχή παρευρέθηκε και ο Δήμαρχος του Γκόρι ο οποίος και αυτός καλωσόρισε τον Σεβασμιώτατο και την ελληνική αποστολή και μεταξύ άλλων εξέφρασε την πεποίθηση πως οι δύο λαοί δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα, αντιθέτως έχουν πολλά κοινά, με πρωτεύον και κύριο αυτό Ορθόδοξης πίστης.
Ακολούθησε επίσκεψη στην Ι.Μ. Ateni Sioni (γυναικείο μοναστήρι), όπου όλοι έτυχαν θερμής υποδοχής και φιλοξενίας.
Στην αποστολή της Ιεράς Μητρόπολης Δράμας συμμετείχαν μεταξύ άλλων και ο Μοναχός Νικόδημος Αγιοπαυλίτης (αντιπρόσωπος της Ι.Μ. Αγ. Παύλου στην Ιερά Κοινότητα), αδελφές από την Ι.Μ. Αναλήψεως Δράμας με προεξάρχουσα την γ. Πορφυρία. Ο Μητροπολίτης μας κ.κ. Παύλος δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει θερμά τον Καθηγητή Πανεπιστημίου και Ασιολόγο κ. Σωκράτη Αγγελίδη, καθώς και τον επιχειρηματία κ. Γιάννη Ιγνατιάδη, ο οποίος διαμένει στην Καστοριά, έχει καταγωγή από την Τσάλκα, και συνέβαλε τα μέγιστα για την υλοποίηση και επιτυχία της αποστολής.
Τέλος να αναφέρουμε πως παρών στις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν ήταν και ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Πρεσβείας στη Γεωργία ο Σύμβουλος Πρεσβείας Α΄ κ. Νικόλαος Πιπερίγκος.