Ομιλία Μητροπολίτη Σουηδίας Κλεόπα στην υποδοχή της δεξιάς χειρός του Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Γεωργίου Στοκχόλμης 3 Σεπτεμβρίου 2022
I.M. ΣΟΥΗΔΙΑΣ: Η καρδιά της Ι. Μητροπόλεως Σουηδίας πάλλεται σήμερα από συναισθήματα πνευματικής χαράς και δοξολογίας προς τον Τριαδικό Θεό, καθώς η έδρα της Επαρχίας του Οικουμενικού Θρόνου στη Σκανδιναυϊα υποδέχεται σήμερα την δεξιά χείρα του Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως.
Εισοδεύσαντες στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Γεωργίου Στοκχόλμης το ιερό σέβασμα της αμωμήτου πίστεώς μας, κλίνουμε γόνυ ψυχής και σώματος, για να λάβουμε χάριν από τον άγιο, τον καταξιωθέντα μεγάλων δωρεών και χαρισμάτων διαχρονικών.
Ο Άγιος Νεκτάριος, διακατεχόμενος από παιδικής ηλικίας από ιερό πόθο, αναζήτησε την πνευματική ζωή και αφοσιώθηκε σ’ Εκείνον που αγάπησε περισσότερο από κάθε τι άλλο στον κόσμο.
Όταν ιερουργούσε, κατά κοινή ομολογία, διακατεχόταν από ένα βλέμμα ανεξήγητης υφής και ποιότητος, πλήρες στοργικής αγάπης, που ασφαλώς αντικατόπτριζε αυτό που ίδιος βίωνε εσωτερικά. Ως γνήσιος μοναχός, εξασκώντας την εκούσια βία, κατόρθωσε το κατά φύσιν, ανερχόμενος δια της Θείας Χάριτος στο υπέρ φύσιν, προσευχόμενος υποστατικά, περιεκτικά και δεόμενος υπέρ των ζώντων και κεκοιμημένων αδελφών.
Ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που διέκριναν και καταξίωσαν πνευματικώς τον Άγιο Νεκτάριο ήταν η υπομονή του στη συκοφαντία, τα ψεύδη και τον διασυρμό που ο ίδιος αδίκως υπέστη.
Άραγε, ποιά ήταν τα πρόσωπα που εκίνησαν την πτέρνα κατά του ιεράρχου και ευεργέτου; Ασφαλώς όλοι εκείνοι, οι οποίοι εζήλεψαν και εφθόνησαν το σιωπηλό, αλλά καταλυτικό του έργο. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η ζήλεια και ο φθόνος είναι αιτία κάθε κακού.
Ας θυμηθούμε από την εκκλησιαστική μας ιστορία χαρακτηριστικά παραδείγματα προσώπων, τα οποία, διακατεχόμενα από τα ίδια συναισθήματα, προέβησαν σε ανίερες πράξεις. Από ζήλεια, ο Κάιν φόνευσε τον Άβελ, ο Ησαύ θέλησε να εξοντώσει τον Ιακώβ και ο Σαούλ κατεδίωξε το Δαβίδ. Επομένως, αντιλαμβανόμεθα ότι ο φθόνος αποτελεί το ρύπο της ψυχής μας, ο οποίος γεννιέται από υπερηφάνεια.
Ο θείος ιεράρχης, απολυθείς εν μιά νυκτί από το πατριαρχείο Αλεξανδρείας, από φθόνο συναδέλφων του, οι οποίοι στο περιβάλλον του τότε γέροντος πατριάρχου Σωφρονίου, κατάφεραν να τον πείσουν γι’ αυτό το ανοσιούργημα, της χωρίς απολογία εκδιώξεως του πανθομολογουμένως σεμνού και ρέκτου κληρικού της Εκκλησίας του Ευαγγελιστού Μάρκου.
Οι διώκτες του αγίου δεν αρκέστηκαν μόνο στη συκοφαντία, αλλά, κι όταν ο ίδιος ήλθε στην Εύβοια και μετά στην Αθήνα, συνέχισαν να τον πολεμούν με οποιονδήποτε τρόπο. Όμως, δεν πρέπει να ξεχνούμε, ότι άλλα οι άνθρωποι σκαρφιζόμαστε και πράττουμε κι άλλα ο Θεός κελεύει!
Γι’ αυτό και στην περίπτωση του Αγίου Νεκταρίου, όσο οι άνθρωποι πολεμούσαν, ονείδιζαν και συκοφαντούσαν και ταπείνωναν τον άγιο, τόσο ο Θεός τον ανύψωνε και τον καταξίωνε στα μάτια της ανθρωπότητος καθόλης.
Για το λόγο αυτό, αξιώθηκε να διευθύνει την εκκλησιαστική Ριζάρειο σχολή, η οποία από το ναδίρ που βρισκόταν προ του Αγίου Πενταπόλεως, επί των ημερών του, έγινε επίζηλο εκπαιδευτικό καθίδρυμα και μάλιστα παραγωγικό για την Εκκλησία και το έθνος.
Διακατεχόμενος ο άγιος από φιλομοναχικά αισθήματα και με την αρετή της ταπείνωσης, αξιώθηκε να οικοδομήσει την Ι. Μονή της Αγίας Τριάδος Αιγίνης και με τη σθεναρά και ακτινοβόλο προσωπικότητά του και με τον αγιασμό του στη συνέχεια, την κατέστησε ένα πανελλήνιο και παγκοσμίου ακτινοβολίας προσκύνημα, μία άλλη κολυμβήθρα του Σιλωάμ!
Όσοι, λοιπόν, πολέμησαν και εναντιώθησαν στον άγιο και τα φιλόθεα σχέδιά του, γνώρισαν τη φθορά, τον πνευματικό θάνατο και τον αφανισμό. Γιατί όλοι αυτοί, γενόμενοι όργανα του μισόκαλλου διαβόλου, ξέχασαν το νόμο του Θεού ότι, «ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δέ δίδωσι χάριν» (Ἰωάν. 4,6· Α΄ Πέτρ. 5,5).
Στην περίπτωση των συκοφαντών του, ταιριάζει και βρήκε απόλυτη εφαρμογή το απόσπασμα από την Γ΄ στάση του Ακαθίστου Ύμνου: «Χαῖρε ὅτι ἐμωράνθησαν οἱ δεινοί συζητηταί, χαῖρε ὅτι ἐμαράνθησαν οἱ τῶν μύθων ποιηταί»!
Αυτοί που προκάλεσαν τη φθορά στον άγιο, υπέστησαν οι ίδιοι φθορά και αφανίσθησαν. Ουδείς τους θυμάται σήμερα κι αν αναφερόμαστε κάποτε στους συκοφάντες του αγίου, το κάνουμε για να δείξουμε ότι είναι παράδειγμα προς αποφυγή.
Ο άγιος δεν εφθάρη, τουναντίον χαριτώθηκε από το Θεό, που του χάρισε την αθανασία, την αφθασία και την πνευματική προβολή σε όλο τον κόσμο. Σε κάθε δοκιμασία του, ύψωνε τους δακρύβρεκτους οφθαλμούς του προς τον ουρανό και έλεγε: “Οι ουρανοί θα με δικαιώσουν”!
Στις ελάχιστες φωτογραφίες που σώζονται με τον άγιο, τον παρατηρούμε στα μάτια & βλέπουμε την καθαρότητα της ψυχής του, βλέπουμε τον ίδιο τον ουρανό!
Η κακία των συκοφαντών του στόχευε στο να απομονώσει τον όσιο σ᾽ ένα ερειπωμένο μοναστηράκι του Σαρωνικού, για να μην ακούγεται πλέον, για να μείνει για πάντα αφανής και άσημος. Ο Θεός όμως τον προίκισε με πολλά χαρίσματα, όπως αυτά των θαυμάτων, της μυροβλυσίας και των απείρων εμφανίσεων, σε πρόσωπα ασθενικά και κοινωνικώς περιθωριοποιημένα, όπως ήταν και ο ίδιος εν ζωή.
Ο Άγιος Νεκτάριος, υπομένοντας αγόγγυστα και αδιαμαρτύρητα κάθε εμπαιγμό, κάθε συκοφαντία, δεν κατέφυγε στην ανθρώπινη δικαιοσύνη, για να τους κρίνει και να τους τιμωρήσει, αλλά άφησε την πράξη αυτή στο δικαιοκρίτη Θεό, στον οποίο και μόνο ανήκει η δικαιοσύνη.
Αποτέλεσμα αυτής της πνευματικής στάσεως του σήμερον τιμωμένου αγίου ήταν, οι μεν συκοφάντες, ραδιούργοι και αδικήσαντες αυτόν, να υποστούν ανεπανόρθωτη φθορά, πνευματικό αφανισμό ως τιμωρία, ο δε άγιος, με τη χάρη και τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, γνώρισε την αφθαρσία, έφθασε στον αγιασμό και το σκήνωμά του έγινε πηγή ιαμάτων και πάσης αντικειμένης δυνάμεως αποτρεπτικόν.
Ας δοξάσουμε, λοιπόν, Πατέρες και Αδελφοί μου, τον εν Τριάδι προσκυνούμενο Θεό, που μάς χάρισε στους ύστερους καιρούς έναν θαυματουργό άγιο, πρότυπο ποιμένος. Ας Τον ευχαριστήσουμε, επίσης, γι’ αυτή την ευκαιρία πνευματικού ανεφοδιασμού, που μάς χάρισε τις μέρες αυτές, καθώς αρχίσαμε το προσκύνημα του ιερού λειψάνου προχθές από το Μητροπολιτικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Όσλο, συνεχίσαμε χθες στην ενορία του Αποστόλου Παύλου Ουψάλας και καταλήξαμε σήμερα, ανήμερα της εορτής της ανακομιδής των ιερών λειψάνων του Αγίου Νεκταρίου, στον Καθεδρικό Ναό της Στοκχόλμης.
Παράλληλα, οφείλουμε ευγνώμονες ευχαριστίες προς τον Σεβ. Μητροπολίτη Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης κ. Εφραίμ, για την ολόθυμη ανταπόκρισή του στο αίτημά μας, στην Καθηγουμένη και το ηγουμενοσυμβούλιο της Ιεράς Μονής Παναγίας Τριάδος Αιγίνης, για τη συγκατάθεσή τους και στον πολλά κοπιάσαντα και κομίσαντα το ιερό λείψανο, Πανοσιολ. Αρχιμανδρίτη κ. Δαμασκηνό Μούρτζη, για την έμπρακτη πάντοτε στήριξή του στην παράκληση της ιεραποστολικής μας Μητροπόλεως, για την κάλυψη εφημεριακών κενών, ιδιαιτέρως κατά την Μ. Εβδομάδα.
Ασφαλώς, ιδιαίτερες ευχαριστίες στους εφημερίους των ενοριών μας, που φιλοξένησαν τον άγιο, για τους Πατέρες που κήρυξαν τον θείο λόγο, τα μέλη των εκκλησιαστικών τους συμβουλίων και τους εθελοντές μας, την «ραχοκοκαλιά» της τοπικής μας Εκκλησίας, με τον αλτρουϊσμό των οποίων οδηγείται σε αίσιο πέρας κάθε μας πρωτοβουλία.
Εν τέλει, ευχαριστούμε και όλους εσάς, τους ευλαβείς προσκυνητές για την ευμενή ανταπόκρισή σας στο κάλεσμα της τοπικής μας Εκκλησίας, για την πνευματική ενίσχυση και τον αναβαπτισμό μας, μέσα από την προσκύνηση της δεξιάς χειρός του αγίου Νεκταρίου, του οποίου η ευλογία εύχομαι, να επιδαψιλεύει την πνευματική μας οικογένεια, την κατά σάρκα οικογένεια ενός εκάστου, την ομογένειά μας και κάθε ψυχή θλιβομένη, καταπονουμένη και εξαιτουμένη το έλεος και τη χάρη του Κυρίου μας.
Προσκυνώντας την χαριτόβρυτη δεξιά του πολυθαυμάστου προστάτου και αγίου μας, ας αναφωνήσουμε, προσευχητικώ τω τρόπω: «Ὀρθοδοξίας τὸν ἀστέρα τὸν νεόφωτον, καὶ Ἐκκλησίας τὸ νεόδμητον προτείχισμα, ἐν εὐφροσύνῃ καί ἐν ἀγαλλιάσει τιμήσωμεν, λέγοντες, χαίροις Πάτερ Νεκτάριε!»