Ι.Μ. ΠΑΤΡΩΝ: Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία ετελέσθη τήν Τετάρτη 14.4.2021, υπό τού Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ.κ. Χρυσοστόμου, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Ευαγγελιστρίας Πατρών, επί τή ιερά μνήμη τού Αγίου Ενδόξου Νεομάρτυρος Δημητρίου, τού εν Τριπόλει μαρτυρήσαντος, (14 Απριλίου τού 1803, Τρίτην, τότε τής εβδομάδος τού Θωμά).
Ο Σεβασμιώτατος στό κήρυγμά του ανεφέρθη στο βίο καί τό μαρτύριο τού κλεινού αριστέως τής Πελοποννήσου καί γενικώς στήν ένδοξη σελίδα τής Εκκλησίας καί τού Γένους κατά τά σκληρά καί μαύρα χρόνια τής Τουρκικής σκλαβιάς, μιάς σελίδας πού εγράφη καί υπεγράφη μέ τό αίμα τών λαμπρών Νεομαρτύρων.
Ο Δημήτριος ξεκίνησε από την Λιγούδιστα, σημερινή Χώρα τής Τριφυλίας, δεκαπέντε χρονών παιδί, ορφανό από μητέρα, γιά να φθάση, στήν Τρίπολη, όπου αλλαξοπίστησε, εξώμοσε.
Η πτώση φοβερή, αλλά μεγίστη η μετάνοια. Ο αγώνας μέγας καί οδυνηρός γιά την επιστροφή, πολλά τά δάκρυα καί οι στεναγμοί, αλλά καί η βοήθεια τού αλήπτου πολλών Νεομαρτύρων, Αγίου Μακαρίου τού Νοταρά, ο οποίος ησυχάζων στη Χίο, δέχτηκε στήν πατρική του αγκαλιά τό παλληκάρι, τόν Δημήτριο καί τόν ενεψύχωσε, ώστε νά σταθή μέ θάρρος ενώπιον τών δημίων στήν Τρίπολη όπου επέστρεψε, ομολογώντας τήν πίστη του στόν Αναστάντα Κύριο.
Οι Τριπολίτες ξεχύθηκαν στούς δρόμους μέ κεριά καί θυμιάματα, θυμιάζοντας τόν μάρτυρα οδηγούμενον στήν εκούσια σφαγή.
Ο Διάκονος τότε Ιωσήφ, ο μετέπειτα Επίσκοπος Ανδρούσης καί πρώτος Μινίστρος (Υπουργός) τής θρησκείας καί τής παιδείας τής ελευθέρας Ελλάδος, ορά μετά δέους ιερού τό φρικτό, αλλά ένδοξο μαρτυρικό τέλος τού ενδόξου Δημητρίου, βιώνει τό πρώτο θαύμα (θεραπεία τού ανεψιού του, ετοιμοθανάτου όντος) καί συνθέτει τήν ασματική ακολουθία.
Τό λείψανό του ακέφαλο μετέφερθη καί ετάφη στήν Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου τών Βαρσών, όπου καί φυλάσσεται εις αργυράν λειψανοθήκην, ενώ η Αγία Κάρα του φυλάσσεται στόν Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Βασιλείου Τριπόλεως.
Ο Σεβασμιώτατος μίλησε γιά σημεία και θαυμαστά γεγονότα, γιά θαύματα πολλά τά οποία επετελέσθησαν καί επιτελούνται διά πρεσβειών τού Αγίου ενδόξου νεομάρτυρος Δημητρίου. Αυτόπτης μάρτυς καί ο ίδιος, αφού στή Μονή τών Βαρσών, έζησε όλα τά χρόνια τής εν Τριπόλει διακονίας του, ως Μοναχός καί Ηγούμενος.
Αναφερόμενος στή θυσία καί τήν προσφορά τών Αγίων Νεομαρτύρων, στήν Ορθοδοξία καί τήν Πατρίδα, ο Σεβασμιώτατος ετόνισε ότι τά λαμπρά αυτά παλληκάρια, είτε εμαρτύρησαν παραμείναντες Ορθόδοξοι μέχρι τέλους, είτε εξώμοσαν καί ανέστησαν εκ τού πτώματος ομολογήσαντες Ιησούν Χριστόν, τέλειον Θεόν καί τέλειον άνθρωπον, μαρτυρήσαντες υπέρ αυτής τής αληθείας, είτε όντες μουσουλμάνοι, εβαπτίσθησαν καί υπέστησαν μαρτυρικό τέλος (ως ο Νεομάρτυς Αχμέτ, ο εξ Αγαρηνών), επότισαν τό δένδρο τής ελευθερίας στά μαύρα χρόνια τής τουρκικής σκλαβιάς.
Μέ τήν θυσία τών Νεομαρτύρων διετηρήθη η εκκλησιαστική καί η εθνική αυτοδυνειδησία τών Ελλήνων.
Εστήριξαν τούς Ρωμηούς, νά υπομένουν τά βάσανα καί τά μαρτύρια, παραμένοντας σταθεροί στήν Ορθόδοξη πίστη. Γεγονός ήτο, ότι όποιος χανόταν γιά τήν Ορθόδοξο πίστη, χανόταν καί γιά τήν Ελλάδα.
Τό ότι διετηρήθη τό Ελληνορθόδοξο στοιχείο άμικτο μέ τό μουσουλμανικό δέν θεωρείται απλώς, αλλ είναι θαύμα. Ουδείς άλλος Λαός θά άντεχε μετά από τόσους αιώνες φρικτής σκλαβιάς.
Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, στό Νέο Μαρτυρολόγιο, ευλογεί καί δοξάζει τόν Θεό γιατί ανέδειξε τούς Νεομάρτυρας σέ μιά δύσκολη περίοδο κατά τήν οποίαν η Ελλάς ευρίσκετο «υποκάτω εις τόν σκληρόν ζυγόν καί τήν αιχμαλωσίαν τών απίστων αγαρηνών. Οι Νεομάρτυρες διά νά φυλάξουν τήν ελευθερία καί τήν ευγένεια τής χριστιανικής ημών πίστεως κατεφρόνησαν πρώτον, δόξαν, ηδονάς καί κάθε άλλη σωματική απόλαυση καί παρέδωκαν προθύμως τήν ζωή τους, υπέρ τού Κυρίου».
Τούς ονομάζει «μυρίπνοα άνθη τού παραδείσου, προστάτας, βοηθούς καί σωτήρας τών Ορθοδόξων» καί βάζει στό στόμα τους αυτά τά λόγια, ενισχυτικά γιά τούς τότε Έλληνας Ορθοδόξους Χριστιανούς, επιστηρικτικότατα δέ καί λίαν ενισχυτικά γιά μάς, τούς σημερινούς Έλληνας.
«Φυλαχθήτε αγαπητοί αδελφοί μας, φυλαχθήτε διά τήν αγάπην Θεού καί διά τήν σωτηρίαν τών ψυχών σας, νά μη σάς κλέψουν τόν θησαυρόν τής Αγίας σας πίστεως, τής οποίας όλος ο κόσμος μέ όλας του τάς δόξας καί αναπαύσεις καί τά βασίλεια, δέν είναι αντάξιος. Ενθυνηθήτε πώς ο δεσπότης μας Χριστός οπού σάς έβαλεν ωσάν τά πρόβατα ανάμεσα εις τά ανήμερα θηρία, σάς έδωκε τοιαύτην παραγγελίαν, νά ήσθε φρόνιμοι ωσάν τό οφίδι».
Καί κατωτέρω γράφει:
«Φυλαχθήτε νά μην αρνηθήτε τήν Ορθόδοξο πίστιν σας καί νά ομολογήσετε τήν εκείνων θρησκείαν. Μη τυφλωθήτε τόσον, οπού νά προτιμήσετε τό σκότος από τό φώς. τό ψεύδος από τήν αλήθειαν. Τό χαλκούν καί κάλπικον νόμισμα από τό καθαρόν καί δοκιμασμένον μάλαγμα. Τό γυαλί καί άτιμον χαλίκι από τό ατίμητο πετράδι. Μέ ένα λόγο, τόν άδην από τόν ουρανόν καί τήν κόλασιν από τόν Παράδεισον. Μή τό καταδεχθήτε ποτέ, μή, νά αφήσετε τήν αγιωτάτην πίστιν σας, ήτις κάμνει εκείνους οπού τήν πιστεύουν από ανθρώπους Αγγέλους. Από επιγείους ουρανίους. από υλικούς, υιούς Θεού κατά χάριν, λαμπροτάτους ηλίους, κληρονόμους τής ουρανών βασιλείας»