Ο Βεροίας Παντελεήμων για τα σύγχρονα προβλήματα της οικογένειας

Ι.Μ. ΒΕΡΟΙΑΣ – Στις ημέρες μας η οικογένεια περνά μία μεγάλη κρίση. Τα προ­βλήματα που αντιμετωπίζει μπορεί να μην είναι καινούργια. Υπήρχαν και σε άλλες εποχές. Υπήρχαν ανέκαθεν, αν θέλετε. Υπάρχουν όμως δύο σημαντικές διαφορές ανά­μεσα στο παρελθόν και στο παρόν.

Η πρώτη διαφορά είναι ότι η κρι­ση στην οικογένεια δεν ήταν γενι­κευμένη και δεν γινόταν τόσο γνω­στη, ώστε τα προβλήματα ή τα λάθη μιάς οικογενείας να «διαφη­μίζονται» με κάποιον τρόπο και να γίνονται κακό παράδειγμα και για άλλους. Θα μου πείτε: είναι προτι­μο­τερο να μένουν τα προβλήματα κρυφά και άγνωστα και να τα υφί­στανται όσοι ανήκουν στο οικο­γε­νειακό αυτό περιβάλλον; Ασφα­λως όχι, αλλά δεν πρέπει να ξε­χνούμε ότι υπάρχουν άνθρωποι διεστραμμένοι, που βλέποντας όσα συμβαίνουν σε μία οικογένεια, τα μιμούνται και τα επαναλαμ­βα­νουν, και έτσι το κακό επεκτεί­νεται και οι περιπτώσεις αυξάνο­νται.

Η δεύτερη διαφορά είναι ότι στις ημέρες μας η οικογένεια βάλλεται από παντού. Κλονίζονται συστημα­τι­κα οι αξίες και οι αρχές που υπήρχαν πάντοτε μέσα στην οικο­γε­νεια, κλονίζεται και καταρρα­κω­νεται ο ίδιος ο θεσμός της οικογε­νείας. Κι έτσι προκύπτουν όλα αυτά τα θλιβερά και ιδιαίτερα ανη­συ­χητικά φαινόμενα που παρακο­λου­θούμε, έκπληκτοι πολλές φο­ρες, και τα οποία δυστυχώς έχουν εξελιχθεί από μεμονωμένα δυσά­ρε­στα περιστατικά που συνέβαιναν σπάνια σε καθημερινά και πολύ ανη­συχητικά.

Είναι όλα αυτά που παρακο­λου­θού­με με πόνο ψυχής να συμβαί­νουν μέσα σε οικογένειες: οι βίαιες και κακοποιητικές συμπεριφορές συζύγων μεταξύ τους και γονέων προς τα παιδιά τους, που φθάνουν μέχρι του σημείου να σκοτώνει το ένα μέλος της οικογενείας το άλλο.

Και δεν είναι δυστυχώς μόνο αυτά. Βλέπουμε ανήλικα παιδιά να γίνονται θύματα επιτηδείων, αλ­λο­τε με την παρότρυνση ή τη συμ­μετοχή κάποιου γονέα, άλλοτε εξαι­τίας της αδιαφορίας των γο­νέων για τα παιδιά τους και άλλοτε επιδιώκοντας ακόμη και οικονομι­κα οφέλη.

Βλέπουμε ανήλικα παιδιά είτε να πέφτουν στην παγίδα των ναρκω­τικών, είτε να εμπλέκονται σε κάθε είδους εγκληματικές ομάδες, είτε σε κυκλώματα που εκμεταλλεύ­ο­νται με κάθε τρόπο το σώμα και την ψυχή τους, προκειμένου να ικα­νοποιήσουν τις ποικίλες δια­στροφές τους και να αποκομίσουν τεράστια πολλές φορές οικονομικά οφέλη.

Παρακολουθούμε με ανησυχία και θλίψη όσα συμβαίνουν στα γη­πεδα και έξω από αυτά, πόσα νέα παιδιά τραυματίζονται ή και χα­νουν τη ζωή τους σε επιθέσεις και διαπληκτισμούς που έχουν αφετη­ρία τον φανατισμό και έκφραση τη βία, για αθλήματα που θα έπρεπε να ευχαριστούν και να ικανοποι­ούν τα νέα παιδιά και όχι να τα οδηγούν είτε στον θάνατο είτε στη φυλακή, καταστρέφοντας τη ζωή τους και τη ζωή των οικείων τους.

Και ακόμη ακούμε με τρόμο για τα επανειλημμένα περιστατικά ακραί­ας βίας μεταξύ παιδιών και εφήβων μέσα μάλιστα στα σχολεία, εκβιασμούς και ανάρμοστες ενέρ­γειες με τη βοήθεια των κινητών τηλεφώνων και των μέσων που προσφέρουν οι σύγχρονες τεχνο­λο­γίες και τα κοινωνικά δίκτυα, με σκοπό να εκθέσουν προσωπικά στοι­χεία, υπαρκτά ή και κατα­σκευ­ασμένα άλλων παιδιών, κάτι που δημιουργεί φόβο, ανασφάλεια και ποικίλα άλλα προβλήματα τόσο στην ψυχή και την καθημερινότη­τα των παιδιών όσο και των οικο­γε­νειών τους αλλά και όλων των οικογενειών.

Δεν υπάρχει σχεδόν καμία ημέρα που να μην ακούμε ή να μην δια­βα­ζουμε για κάποιο τέτοιο περιστατι­κο. Και όλοι διερωτώμεθα γιατί συμβαίνουν όλα αυτά στις ημέρες μας, πως θα εξελιχθεί αυτή η κατά­σταση και πως θα προστατεύσουμε τα παιδιά μας και την κοινωνία μας από αυτές τις πραγματικά αντι­κοινωνικές συμπεριφορές.

Η απάντηση δεν είναι δύσκολη. Η έξαρση όλων αυτών των φαινο­μένων βίας και των κάθε είδους κακο­ποιητικών συμπεριφορών που αναφέραμε οφείλεται στην οικο­γένεια και στον τρόπο που λειτουργεί.

Η οικογένεια είχε πάντα αρχές και αξίες, χωρίς τις οποίες δεν μπορεί να υπάρξει και να επιτε­λε­σει την αποστολή της στην κοι­νωνία.

Μιλάμε συχνά για την αγάπη που χρειάζεται και θα πρέπει να προσ­φέρει η οικογένεια στα μέλη της. Ναί, η αγάπη είναι απαραίτητη, αλλά πρέπει να είναι σωστή αγάπη. Η αγάπη δεν εκφράζεται ούτε μο­νο με λόγια ούτε μόνο ικανοποιώ­ντας τις ανάγκες και τις επιθυμίες των παιδιών. Χρειάζεται πραγμα­τι­κο ενδιαφέρον. Χρειάζεται χρο­νος και κόπος και θυσία, για να είσαι κοντά στο παιδί σου, για να το παρακολουθείς, για να γνωρίζεις τι κάνει και τι το απασχολεί, ώστε να μπορείς να το βοηθήσεις, να επέμ­βεις με όποιον τρόπο χρειάζεται για να το στηρίξεις και να το επα­ναφέρεις, αν είναι ανάγκη, στον σωστό δρόμο. Όχι φυσικά με φω­νες, με συγκρούσεις ή με βία, αλλά με αγάπη. Γιατί αγάπη δεν είναι να προσφέρεις στα παιδιά ο,τι ζητούν, για να τα ικανοποιήσεις και να έχεις εσύ την ησυχία σου, χωρίς να ξέρεις όμως πως το χρησιμοποιούν και τι κάνουν. Αγάπη είναι να δίνεις εσύ πρώτος ή πρώτη το παράδειγμα της αγάπης μέσα στην οικογένεια και να δείχνεις ποιος είναι ο σωστός τρόπος να αγαπάς. Το παιδί δεν είναι απλώς κάποιο πρόσωπο μέσα στην οικογένεια, είναι μία ύπαρξη που ήλθε στον κόσμο από τους δύο γονείς, που ακόμη και στην περίπτωση που, δυστυχώς υπάρχει συχνά στην εποχή μας, δεν ζούν πλέον μαζί, έχουν την υποχρέωση να είναι παρόντες και συνεργαζόμενοι στην ανατροφή του παιδιού τους, γιατί η οικογένεια είναι το θερμοκήπιο μέσα στο οποίο μεγαλώνουν τα παιδιά και την έχουν ανάγκη.

Οικογένεια βεβαίως δεν μπορεί να θεωρηθεί αυτό το οποίο τελευ­ταία προβάλλεται ως εναλλακτικό μοντέλο της. Δεν μπορεί να υφί­σταται οικογένεια, εφόσον δεν συνίσταται από πατέρα και μητέρα. Δεν μπορεί να θεωρείται οικογέ­νεια η οποιαδήποτε συνένωση δύο ανθρώπων του ίδιου φύλου, όπως επιδιώκεται να θεσμοθετηθεί στις ημέρες μας και στην πατρίδα μας, με το επιχείρημα ότι έχει συμβεί και σε άλλες χώρες και είμαστε υποχρεωμένοι να το κάνουμε και εμείς, καθιερώνοντας πολιτικό γάμο για αυτούς τους ανθρώπους και εξασφαλίζοντάς τους έτσι έμμεσα και δικαιώματα τεκνοθε­σίας.

Η Εκκλησία μας δεν αγνοεί τι συμβαίνει στην κοινωνία και φυ­σι­κα αναγνωρίζει ότι ο κάθε αν­θρω­πος έχει την ελευθερία να πορευθεί στη ζωή του και αντίθετα ακόμη με το θέλημα του Θεού και αντίθετα προς την ανθρώπινη φύση, την οποία δημιούργησε ο Θεός, κατα­σκευάζοντας «άρσεν και θήλυ» και καθιστώντας τον άνθρωπο συνδη­μιουργό του στη γέννηση νέων ανθρώπων.

Δεν μπορεί όμως η Εκκλησία να αναγνωρίσει επ᾽ ουδενί ομόφυλες σχέσεις ως αποδεκτές, όταν ο ίδιος ο απόστολος Παύλος γράφει ξεκά­θαρα προς τους Κορινθίους: «ουκ οίδατε ότι άδικοι Θεού βασιλείαν ου κληρονομήσουσιν; μη πλανά­σθε· ούτε πόρνοι ούτε ειδωλολά­τραι ούτε μοιχοί ούτε μαλακοί ούτε αρσενοκοίται … βασιλείαν Θεού κληρονομήσουσιν (1 Κορ. 6.9-10). Ο λόγος του Θεού είναι σαφής ο,τι και αν ισχυρίζονται σήμερα ορι­σμε­νοι, λέγοντας ότι δήθεν δεν είναι αμαρτία. Η επιλογή κάποιων να ακολουθήσουν έναν αντίθετο από τον νόμο του Θεού αλλά και από την ανθρώπινη φύση δρόμο, δεν καθιστά αυτόν τον δρόμο ορθό ούτε καθιστά την αποδοχή του δικαίωμα, το οποίο οφείλουμε να αναγνωρίσουμε και μάλιστα εν ονόματι ενός δήθεν εκσυγχρο­νι­σμού της κοινωνίας μας.

Δεν είναι όμως εκσυγχρονισμός της κοινωνίας η παραποίηση της σημασίας λέξεων, οι οποίες για αιώνες έχουν μία και μόνο σημα­σία, όπως η λέξη γάμος, που χρη­σιμοποιείται για την ένωση, έστω και την πολιτική, μεταξύ δύο ετε­ρο­φυλων ανθρώπων.

Δεν παραβλέπουμε ότι υπάρχουν «ενώσεις» και ομόφυλων ανθρώ­πων, αλλά γι᾽ αυτές υπάρχει το σύμφωνο συμβιώσεως. Τι χρειά­ζε­ται, λοιπόν, μία άλλη πρόβλεψη, αντίστοιχη του γάμου;

Και εδώ μπαίνει το επιχείρημα ότι τα παιδιά που υπάρχουν στο πλαίσιο τέτοιων σχέσεων έχουν δικαιώματα τα οποία πρέπει να αναγνωρισθούν.

Ναί, τα παιδιά έχουν δικαιώματα, για τα οποία η πολιτεία οφείλει να μεριμνήσει, αλλά δεν θα πρέπει, όπως ορθά γράφτηκε πρόσφατα, η προάσπιση «των δικαιωμάτων του παιδιού» να χρησιμοποιείται υπο­κριτικά, με σκοπό να εξυπηρε­τη­θούν διεκ­δικούμενα δικαιώματα ενηλίκων που υλοποιούνται μέσω ενός παιδιού. Να χρησιμοποι­ου­νται δηλαδή τα παιδιά για να νομι­μο­ποιηθεί ο λεγόμενος γάμος δύο ομοφύλων ανθρώπων, δύο αν­δρων ή δύο γυναικών. Διότι, εάν θέλουμε να είμεθα ειλικρινείς και να λέμε την αλήθεια, το ζήτημα της αποκτήσεως παιδιού από δύο ομόφυλους ανθρώπους είτε μέσω παρένθετης μητέρας, κάτι το οποίο μπο­ρεί να αποκλείει ο σχεδιαζό­μενος νόμος, αλλά υπάρχουν δυ­να­τότη­τες να παρακαμφθεί, είτε μέσω της υιοθεσίας, δεν αφορά δι­καίωμα του ίδιου του παιδιού, εφό­σον δεν σχετίζεται με την προστα­σία του, αλλά αποκλειστικά και μόνο διεκδίκηση των ενηλίκων για να αναβαθμίσουν το δικό τους status. Πόσο όμως ηθικά αποδεκτό είναι να καθίσταται ένα παιδί αντι­κείμενο δικαιώματος ενηλίκων;

Και, ακόμη, όσοι υποστηρίζουν τα δικαιώματα των παιδιών και των παιδιών γενικά αλλά και των παιδιών, τα οποία ζούν μέσα σε ένα ομόφυλο σχήμα, ξεχνούν ότι τα παιδιά, όση αγάπη και αν απολαμ­βάνουν, όσα και αν τους προσφέ­ρουν μέσα στο περιβάλλον που ζούν, έχουν επίσης το δικαίωμα να γνωρίζουν τη φυσική τους μητέρα και τον φυσικό τους πατέρα, έχουν το δικαίωμα να μην βιώνουν μία διαφορετική σχέση από τα άλλα παιδιά, τους συμμαθητές τους στο σχολείο ή στον κοινωνικό τους περί­γυρο, έχουν το δικαίωμα να συνειδητοποιήσουν και να μάθουν να σέβονται τη διαφορετικότητα των φύλων και των ανθρώπων, που δεν μπορεί να ισοπεδώνεται σε κάποιες περιπτώσεις που εξυπηρε­τούν τα συμφέροντα ορισμένων, έχουν ακόμη και αυτά τα παιδιά το δικαίωμα, όπως και τα συνομίληκά τους παιδιά, να βαπτισθούν στη νηπιακή τους ηλικία και να έχουν τη χάρη του Θεού να τα συνοδεύει στη ζωή τους.

Και όλα αυτά όχι απλώς δεν τους αναγνωρίζονται μέσα στο νομοθε­τικό πλαίσιο που συζητείται, αλλά και αγνοούνται προκλητικά.

Αλλά, π.χ. πως να βαπτίσει η Εκ­κλησία αυτά τα παιδιά, όσο και αν δεν ευθύνονται αυτά, όταν ο νη­πιο­βαπτισμός προϋποθέτει ότι το νήπιο μεγαλώνει μέσα σε ένα περι­βάλλον που θα το κατηχήσει στη χριστιανική πίστη και όχι σε ένα περιβάλλον που την απορρίπτει με τη στάση ζωής του;

Η Εκκλησία αγκαλιάζει όλους τους ανθρώπους με αγάπη, αλλά δεν υπάρχει αγάπη που να είναι αντίθετη προς τον λόγο και τον νόμο του Θεού, ο οποίος είναι Αγάπη. Γι᾽ αυτό και δεν είναι δυνα­τον να συναινέσει σε καμία ενέρ­γεια και μεθόδευση που πλήττει τον ιερό θεσμό της οικογένειας. Ακόμη και αν η ίδια δεν αποφα­σίζει ούτε μπορεί να εμποδίσει την απόφαση όσων έχουν την ευθύνη για όσα νομοθετούνται στην πατρί­δα μας, έχει ευθύνη να διατυπώσει τη γνώμη και την πίστη της που δεν είναι ούτε συντηρητική ούτε οπισθοδρομική αλλά είναι η αιώ­νια αλήθεια της πίστεώς της. Έχει ευθύνη να ενημερώσει τους αν­θρω­πους για ένα θέμα που μας απα­σχολεί όλους και που τις συνέ­πειές του θα τις αντιμετωπίσουμε όλοι πολύ σύντομα.

Επιτρέψτε μου όμως να σας απα­σχολήσω και με ένα μικρό κείμενο που ήρθε πρόσφατα στα χέρια μου και θα ήθελα να σας το διαβάσω:

«Είμαι ένα από τα έξι ανήλικα παιδιά ομόφιλων γονέων που προ­σφα­τα κατέθεσαν στο Ανώτατο Δι­καστήριο των Ηνωμένων Πολι­τει­ων Αμερικής, ζητώντας από το δικαστήριο να σεβαστεί την αρχή των πολιτών να διατηρήσουν τον αρχικό ορισμό του γάμου: την ένω­ση μεταξύ ενός άνδρα και μίας γυ­ναίκας, που αποκλείει όλους τους άλλους, έτσι ώστε τα παιδιά να γνωρίζουν και να μπορούν να ανα­τραφούν από τους κανονικούς γονείς τους.

Επίσης, ζω στον Καναδά, όπου ο γάμος μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου κατοχυρώθηκε με Ομο­σπον­διακή εντολή το 2005.

Είναι η κόρη ενός γκέι πατέρα που πέθανε από AIDS. Περιέγραψα την εμπειρία μου στο βιβλίο μου: «Η επίδραση των ομοφυλόφιλων γο­νε­ων». Πάνω από πενήντα ενήλι­κα παιδιά που μεγάλωσαν με ομο­φυλόφιλους γονείς έχουν επικοι­νωνήσει μαζί μου για να μοιρα­στούν τις ανησυχίες μου για τον γάμο ατόμων του ιδίου φύλου και την ανατροφή των παιδιών.

Πολλοί από εμάς παλεύουμε με τη δική μας σεξουαλικότητα και την αίσθηση του φύλου, λόγω των επι­δράσεων στα οικιακά περιβάλλο­ντα που μεγαλώνουμε.

Θέλω να προειδοποιήσω την Αμε­ρική για τις συνέπειες που διαδρα­ματίζονται στον Καναδά για δέκα χρόνια τώρα, και είναι πραγματικά οργουελιανές στη φύση και στην έκταση.

Δεν χρειάζεται να είσαι επιστή­μο­νας πυραύλων για να γνωρίζεις ότι οι άνδρες και οι γυναίκες είναι ανα­­τομικά, βιολογικά, φυσιολογι­κα, ψυχολογικά, ορμονικά και νευ­ρο­λογικά διαφορετικοί μεταξύ τους.

Αυτές οι μοναδικές διαφορές παρέ­χουν διά βίου οφέλη για τα παιδιά που δεν μπορούν να ανα­πα­ραχθούν από τους «νομικούς» γο­νείς ιδίου φύλου, παίζοντας δια­φο­ρετικούς ρόλους των δύο φυ­λων ή επιχειρώντας να υποκατα­στήσουν το χαμένο αρσενικό ή θη­λυκό προ­τυπο στο σπίτι.

Στην πραγματικότητα ο γάμος με άτομα του ιδίου φύλου όχι μόνο στερεί τα παιδιά των δικών τους δικαιωμάτων στη φυσική συγγέ­νεια, αλλά δίνει στο κράτος την εξουσία να παρακάμψει την αυτο­νομία των βιολογικών γονέων, πράγμα που σημαίνει ότι τα δικαι­ω­ματα των γονέων σφετερίζονται από την κυβέρνηση.

****

Η Ελλάδα δεν είναι μία οποιαδή­ποτε χώρα. Είναι η χώρα που έδωσε ως κληρονομιά στην ανθρωπότητα τον οικουμενικό ανθρωπιστικό πο­λι­τισμό. Τις διαχρονικές και ακα­τα­λυτες αξίες αυτού του πολιτι­σμού και της παιδείας οι Έλληνες έχουν διπλό χρέος όχι μόνο να μελετούν, να διδάσκονται και να εμπνέονται, αλλά και να τις προ­βάλλουν στις χώρες-μέλη της Ευ­ρω­παικής Ένωσης.

****

Ο Χριστός, που ήρθε στον κόσμο και στερέωσε την Εκκλησία διά του ιδίου αίματος, βδελύσσεται την ομοφυλοφιλία ως τη βαρύτατη αμαρ­τία, βλέπει όμως με πνεύμα αγάπης και πολλή συμπάθεια τον ομοφυλόφιλο, τον αγκαλιάζει και τον καλεί σε μετάνοια, πνευματική ανάνηψη, αναδίπλωση και σε μία προσπάθεια κουραστική, δύσκολη και κοπιώδη, για να αποτινάξει το πάθος, ώστε να οδηγηθεί στην ηθι­κη του ελευθερία και τη σωτηρία, όπως το έπραξαν χιλιάδες αμαρ­τωλοί στους αιώνες.

Ο απόστολος Παύλος γράφει προς τον μαθητή του Τιμόθεο: «Πιστός ο λόγος και πάσης αποδοχής άξιος, ότι Χριστός Ιησούς ήλθεν εις τον κόσμον αμαρτωλούς σώσαι· ων πρώτός ειμι εγώ».

Σ᾽ αυτά τα λόγια πρέπει να στηρι­χθούμε και να τα δεχθούμε όλοι μας, ότι ο Θεάνθρωπος Ιησούς ήρθε στον κόσμο, για να σώσει τους αμαρτωλούς, που πρώτος ανάμεσά τους είμαστε εσύ και εγώ.

† Ο Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας Παντελεήμων