Μητρόπολη Νέας Σμύρνης
Μέσα σε κλίμα βαθιάς κατανύξεως και μεγάλης ευλάβειας τελέσθηκε το εσπέρας της Κυριακής της Τυρινής, 26 Φεβρουαρίου, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Φωτεινής Νέας Σμύρνης ο Κατανυκτικός – Συγχωρητικός Εσπερινός.
Πρόκειται για τον Εσπερινό με τον οποίο ουσιαστικά αρχίζει η κατ’ εξοχήν ιερά περίοδος, η ιερότερη χρονική περίοδος και η καρδιά του εκκλησιαστικού έτους, η Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Με την είσοδό μας στον Καθεδρικό ιερό Ναό, κάθε πιστός πήρε το καλαίσθητο φυλλάδιο που περιέχει ολόκληρη την Ακολουθία του κατανυκτικού Εσπερινού, ώστε να παρακολουθήσει με ευλάβεια και κατ’ έννοιαν τη μοναδική σε βάθος και ωραιότητα ακολουθία. Μετά την Είσοδο και το «Φως ιλαρόν αγίας δόξης», οι Ιερείς άφησαν τα λαμπερά τους άμφια, για να ενδυθούν τα σκουρόχρωμα για το «συνεσκιασμένον και πενθηρόν και μυστικόν» της κατανυκτικής αυτής περιόδου. Τότε είναι που ακούστηκε και το Μέγα προκείμενον (σε Ήχο πλ. δ’), ως κραυγή του πιστού γεμάτη ελπίδα και φως μέσα στο σκοτάδι και την απογοήτευση: «Μη αποστρέψης το πρόσωπόν σου από του παιδός σου, ότι θλίβομαι· ταχύ επάκουσόν μου· πρόσχες τη ψυχή μου, και λύτρωσαι αυτήν».
Η ακολουθία του Εσπερινού πλησίαζε προς το τέλος της και πριν από το «Νυν απολύεις» ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεών εξεφώνησε την πρώτη Ομιλία των κατανυκτικών Εσπερινών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής με θέμα τη σπουδαιότητα του βιβλίου των Ψαλμών του Δαβίδ. Το Ψαλτήριο αποτελεί το πιο γνωστό βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, που το περιεχόμενό του στρέφεται ανάμεσα στους δύο πόλους, τον Θεό και τον άνθρωπο. Οι Ψαλμοί είναι τραγούδια, ποιήματα, με ψάλλονταν συνοδεία μουσικών οργάνων, και εκφράζουν έναν θαυμάσιο πλούτο συναισθημάτων.
Ο πιστός δοξάζει, ευχαριστεί, θαυμάζει, θρηνεί, πενθεί, ικετεύει, παρακαλεί και άλλες καταστάσεις ή συναισθήματα διατυπώνει. Οι Ψαλμοί συνιστούν «την καρδιά της Βίβλου», καθώς συμπυκνώνουν την αλήθεια της Παλαιάς Διαθήκης. Ο Μέγας Βασίλειος, στις Ομιλίες του στους Ψαλμούς, τους αποκαλεί ιατρείο αληθινό των ψυχών: «Ώσπερ εν κοινώ των ψυχών ιατρείω, πάντες άνθρωποι το ίαμα του οικείου πάθους έκαστος εκλεγώμεθα. Ίαμα γαρ, φησί, καταπαύσει αμαρτίας μεγάλας. Άλλα μεν ούν προφήται παιδεύουσι, και άλλα ιστορικοί, και ο νόμος έτερα, και άλλα το είδος της παροιμιακής παραινέσεως. Η δε των Ψαλμών βίβλος το εκ πάντων ωφέλιμον περιείληφε. Προφητεύει τα μέλλοντα· ιστορίας υπομιμνήσκει· νομοθετεί τω βίω· υποτίθεται τα πρακτέα· και απαξαπλώς κοινόν ταμιείόν εστιν αγαθών διδαγμάτων, το εκάστω πρόσφορον κατά την επιμέλειαν εξευρίσκουσα».
Το Ψαλτήριο περιλαμβάνει 150 Ψαλμούς. Δεν αποτελούν όλοι έργα του προφητάνακτος Δαβίδ. Στον Δαβίδ ανήκουν οι περισσότεροι. Διακρίνονται οι Ψαλμοί σε ύμνους ευχαριστήριους, δοξολογικούς, μετανοίας και συγχωρήσεως, μεσσιανικούς, εσχατολογικούς, αποδημητικούς κ.λπ. Είχαν εξέχουσα θέση στην ιουδαική λατρεία, όπως έχουν και στη χριστιανική. Από τα 283 χωρία-παραπομπές της ΠΔ που μνημονεύονται στην ΚΔ, περίπου τα μισά προέρχονται από τους Ψαλμούς. «Εκκλησίας φωνή» αποκαλεί πάλι ο Μ. Βασίλειος το Ψαλτήριο. Δεν υπάρχει ιερή Ακολουθία της Εκκλησίας μας χωρίς τη χρήση του Ψαλτηρίου. Χρησιμοποιούμε την ελληνική μετάφραση των Εβδομήκοντα (Ο΄), που εκπονήθηκε κατά τον Γ΄ αι. π.Χ. στην Αλεξάνδρεια. Πολύ μεγάλη η αξία των Ψαλμών και ανεκτίμητη η πνευματική ωφέλεια.
[irp posts=”332675″ name=”Οι Νεοσμυρνιώτες στην ιστορική τους πατρίδα (ΦΩΤΟ)”]
Κατόπιν, εκτενή σχολιασμό επιχείρησε στον πρώτο Ψαλμό: «Μακάριος ανήρ, ος ουκ επορεύθη εν βουλή ασεβών και εν οδώ αμαρτωλών ουκ έστη και επι καθέδρα λοιμών ουκ εκάθισεν. Αλλ᾿ ή εν τω νόμω Κυρίου το θέλημα αυτού, και εν τω νόμω αυτού μελετήσει ημέρας και νυκτός. Και έσται ως το ξύλον το πεφυτευμένον παρά τας διεξόδους των υδάτων, ο τον καρπόν αυτού δώσει εν καιρώ αυτού, και το φύλλον αυτού ουκ απορρυήσεται· και πάντα, όσα αν ποιή, κατευοδωθήσεται…».
Μεταφράζοντας το ανωτέρω απόσπασμα ανέφερε χαρακτηριστικά ο Σεβασμιώτατος κ. Συμεών: Τρισευτυχισμένος και ευλογημένος από τον Θεό είναι ο άνθρωπος εκείνος, που δεν πορεύθηκε ποτέ δρόμο σύμφωνα με τις σκέψεις και τα θελήματα των ασεβών ανθρώπων και ούτε προς στιγμή δεν στάθηκε εκεί, όπου διέρχονται οι αμαρτωλοί, ούτε κάθισε να λάβει μέρος σε συναναστροφές ανθρώπων, που είναι διεφθαρμένοι και διαφθείρουν την κοινωνία. Αλλ’ εξ αντιθέτου με όλη του την καρδιά έχει δώσει τη θέλησή του και τη σκέψη του στον νόμο του Κυρίου και τον Νόμο αυτό θα μελετά ημέρα και νύκτα. Αυτός θα ομοιάζει με το δένδρο που είναι φυτευμένο στα πλούσια τρεχούμενα νερά και το οποίο θα αποδώσει τους ώριμους καρπούς του στον κατάλληλο καιρό, τα δε φύλλα του ποτέ δεν θα πέσουν. Έτσι και ο άνθρωπος ο αφοσιωμένος στον νόμο του Θεού. Όλα τα έργα, που θα επιχειρεί, θα έχουν με την ευλογία του Θεού αίσιο πέρας…».
Κλείνοντας ο Σεβ. κ. Συμεών τόνισε εξ αφορμής του πρώτου Ψαλμού ότι το αληθινό αγαθό είναι ο Θεός. Για εμάς, «αρχή προς την ανάληψιν των καλών, η αναχώρησις των κακών» (Μ. Βασίλειος). Και οφείλουμε να εναρμονίζονται οι πράξεις μας με τον νόμο του Θεού και να μελετούμε με ζήλο τον αιώνιο λόγο του Θεού. Έτσι θα καρποφορούμε τους καρπούς του Πνεύματος, δηλαδή της γνήσιας χριστιανικής ζωής.
Με το πέρας της ομιλίας του πρώτου αυτού κατανυκτικού Εσπερινού, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Συμεών, ο ιερός Κλήρος και ο πιστός λαός της Νέας Σμύρνης ζητήσαμε συγχώρηση ο ένας από τον άλλο και ευχηθήκαμε να είναι καλή και ευλογημένη και η εφετινή Μεγάλη Τεσσαρακοστή.