Την Κυριακή 8 Ιανουαρίου (Κυριακή μετά των Φώτων) ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε το θείο λόγο στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξάνδρειας.
Μετά τη θεία Λειτουργία πραγματοποιήθηκε Σύναξη Κατηχητών της Ιεράς Μητροπόλεως που διοργανώθηκε από το Γραφείο Νεότητας. Στη Σύναξη απηύθυνε χαιρετισμό ο Υπεύθυνος του Γραφείου Νεότητας Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος, ο οποίος κάλεσε τον σεβασμιώτατο να απευθύνει πατρικούς λόγους και ευχές προς τους Κατηχητές και Κυκλάρχες. Ακολούθησε κοπή βασιλόπιτας και γεύμα.
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΣΤΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
«Μετανοείτε· ήγγικεν γαρ η βασιλεία των ουρανών».
Κυριακή μετά τα Φώτα, Κυριακή μετά τη βάπτιση του Κυρίου, και η Εκκλησία μας μας παρουσιάζει τον Χριστό, στην αρχή της δημόσιας ζωής του, να μας απευθύνει μία πρόσκληση. Μία πρόσκληση μετανοίας, όμοια με αυτήν που απηύθυνε και ο Πρόδρομός του, ο άγιος Ιωάννης, σε όσους ερχόταν να τον ακούσουν στην έρημo του Ιορδάνου. «Μετανοείτε· ήγγικεν γαρ η βασιλεία των ουρανών».
Τι σημαίνει όμως αυτή η πρόσκληση και γιατί, εφόσον ο Χριστός απευθύνει την ίδια πρόσκληση με τον Ιωάννη;
Η ταύτιση της προσκλήσεως του Χριστού με αυτή του Ιωάννου του Προδρόμου θέλει να μας δείξει τη συνέχεια που υπάρχει στο σχέδιο της θείας οικονομίας για τη σωτηρία του ανθρώπου. Οι προφήτες προλέγουν την έλευση του Χριστού και κηρύσσουν τη μετάνοια. Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, η παρουσία του οποίου επίσης προαναγγέλεται από τους παλαιότερους προφήτες, κηρύσσει και αυτός τη μετάνοια, προσθέτοντας στην πρόσκληση αυτή και μία χαρμόσυνη αναγγελία, αυτή της ελεύσεως της βασιλείας των ουρανών.
Όμως οι προφήτες και ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος δεν ομιλούν αφ᾽ εαυτών, δεν αυτοσχεδιάζουν στο κήρυγμά τους. Τα λόγια τους είναι λόγια του Θεού που μεταφέρονται διά του στόματός τους στους ανθρώπους, και γι᾽ αυτό δεν θα μπορούσαν να κηρύττουν κάτι διαφορετικό από αυτό που κηρύττει από την πρώτη στιγμή της δημόσιας ζωής και διδασκαλίας του ο Χριστός.
Να, λοιπόν, γιατί ταυτίζεται η πρόσκληση του Χριστού με την πρόσκληση του Προδρόμου.
Ο Χριστός όμως δεν περιορίζεται στο να εξαγγείλει τη βασιλεία των ουρανών, όπως κάνει ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος. Κάνει με τη θυσία του τη βασιλεία των ουρανών εφικτή και προσβάσιμη για κάθε άνθρωπο που τον πιστεύει και αποδεικνύει έμπρακτα τη μετάνοιά του, όπως βλέπουμε να συμβαίνει με τον ευγνώμονα ληστή επί του Σταυρού, ο οποίος μετανοεί και γίνεται αυθημερόν ένοικος του παραδείσου.
[irp posts=”324721″ name=”Εσπερινός των Θεοφανίων στη Βέροια (ΦΩΤΟ)”]
Ο Χριστός δίνει με την ενανθρώπησή του στον άνθρωπο το αντίδωρο της μετανοίας του, προσφέροντάς του την άφεση, την οποία κανείς από τις προφήτες δεν μπορούσε να προσφέρει, εφόσον μόνο ο Χριστός με τη σταυρική του θυσία μπορούσε να πληρώσει το αντίλυτρο της ανθρωπίνης αμαρτίας και να σώσει τον άνθρωπο καθιστώντας τον και πάλι κληρονόμο της βασιλείας του Θεού.
Η αναγκαιότητα όμως της μετανοίας για την είσοδο στη βασιλεία του Θεού παραμένει για τον άνθρωπο. Διότι η βασιλεία του Θεού «εντός ημών εστί», και για να είναι η βασιλεία του Θεού μέσα στην ψυχή μας, δεν είναι δυνατόν να βρίσκεται μέσα στην ψυχή μας και η αμαρτία, να βρίσκονται τα πάθη και οι αδυναμίες. Δεν είναι δυνατόν η ψυχή μας πλήρης κακιών και ρύπων πνευματικών.
Σε μία τέτοια ψυχή δεν είναι δυνατόν να υπάρξει η βασιλεία του Θεού, διότι ο Θεός δεν συγκατοικεί με την αμαρτία και το σκότος. Δεν συγκατοικεί μέσα στα ερείπια που αφήνουν στην ψυχή ο φθόνος, ο εγωισμός, η εμπάθεια, οι ηδονές, οι εφάμαρτες επιθυμίες.
Είναι πρόθυμος να τα αποκαταστήσει, να τα θεραπεύσει, να τα καθαρίσει διά της χάριτός του, εφόσον όμως ο άνθρωπος κατανοήσει ότι όλα αυτά τα οποία δημιούργησε ο ίδιος απομακρυνόμενος από τον Θεό και μη εφαρμόζοντας στη ζωή του τις εντολές και το θέλημά του· όλα αυτά τα οποία επέτρεψε με την αμέλεια, την απροσεξία του, την αδυναμία του, τη ραθυμία να συσσωρευθούν στην ψυχή του·
όλα αυτά τα οποία συνεργεία του διαβόλου κατέλαβαν την ψυχή του, ώστε να μην υπάρχει χώρος για τον Θεό, χώρος για τη βασιλεία του, πρέπει να εκκενωθούν, ώστε να μπορεί να έλθει η βασιλεία του Θεού και να εγκατασταθεί εντός του.
Και ο μόνος τρόπος να επιτευχθεί αυτό είναι η μετάνοια. Είναι η απόφαση να απαλλαγεί ο άνθρωπος από όσα βαραίνουν και ρυπαίνουν την ψυχή του και να ζητήσει την άφεση από τον Θεό. Είναι η απόφαση να μεταβάλλει τη ζωή του και απαρνούμενος την αμαρτία, τα πάθη και την ανυπακοή στο θέλημα του Θεού, να ζήσει σύμφωνα με τις εντολές του.
Πολλοί αποφεύγουν τη μετάνοια ή την αντιμετωπίζουν αρνητικά, γιατί έχουν την εντύπωση ότι η μετάνοια είναι κάτι δυσάρεστο και λυπηρό, είναι κάτι το οποίο συνθλίβει τον άνθρωπο και τον εξουθενώνει. Όμως η αληθινή μετάνοια ελευθερώνει τον άνθρωπο και γεμίζει την ψυχή του με τη χάρη του Θεού και την χαρά που την συνοδεύει, γιατί της ανοίγει την προοπτική της βασιλείας των ουρανών. Και όποιος θέλει να ζήσει τη βασιλεία των ουρανών, θα πρέπει να αρχίσει να εξοικειώνεται από αυτή τη ζωή, ζώντας σύμφωνα με τις εντολές και το θέλημα του Θεού, ώστε να μπορέσει να ζήσει και αιωνίως στη βασιλεία των ουρανών την οποία ετοίμασε για τους αγαπώντας αυτόν.
Γι᾽ αυτό, αδελφοί μου, ας ανταποκριθούμε στην πρόσκληση του Χριστού, και ας εγκαινιάσουμε τον νέο χρόνο με μετάνοια, κάνοντας μια καινούργια αρχή και στη ζωή μας, ώστε να αξιωθούμε και εμείς να ζήσουμε τη βασιλεία των ουρανών και να απολαύσουμε τα αγαθά που ετοίμασε ο Θεός για τους εκλεκτούς του.
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΣΤΗ ΣΥΝΑΞΗ ΤΩΝ ΚΑΤΗΧΗΤΩΝ
Η είσοδός μας στο νέο έτος πριν από λίγες ημέρες μας δίνει την ευκαιρία να συναντηθούμε σήμερα, στην καθιερωμένη πλέον σύναξη των κατηχητών και των κατηχητριών της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, την πρώτη του νέου έτους, εδώ στην Αλεξάνδρεια, για να ανταλλάξουμε ευχές και σκέψεις για τον καινούργιο χρόνο αλλά και για τη διακονία μας στο κατηχητικό έργο της Ιεράς μας Μητροπόλεως, έτσι ώστε να αποδώσει κατά το δυνατόν περισσότερους καρπούς τη νέα χρονιά, και να είναι προς ωφέλεια και δική σας αλλά και των παιδιών και των νέων των κατηχητικών μας σχολείων.
Ζούμε, όπως όλοι γνωρίζετε, σε ένα κόσμο που μεταβάλλεται ταχύτατα. Ζούμε σε ένα κόσμο στον οποίο η βία και ο φανατισμός διαδίδονται ταχύτατα.
Ζούμε σε ένα κόσμο στον οποίο η αβεβαιότητα αυξάνεται κατακόρυφα, και όλοι προβληματιζόμαστε για το μέλλον και ανησυχούμε για τις επιλογές που θα πρέπει να κάνουμε στη ζωή μας.
Ιδιαιτέρως όμως σημαντικό είναι το θέμα των επιλογών για σας τους νέους, αλλά και για τους ακόμη νεώτερους, για τα παιδιά των κατηχητικών μας σχολείων, γιατί οι επιλογές καθορίζουν εν πολλοίς την εξέλιξη και το μέλλον σας.
Και δεν αναφέρομαι μόνο στις μεγάλες και σημαντικές επιλογές της ζωής, αλλά και στις μικρότερες, στις καθημερινές, γιατί κάθε επιλογή έχει τη σημασία της, σημασία που μπορεί να μην μας είναι εμφανής και κατανοητή τη στιγμή που την κάνουμε, αλλά, όταν αργότερα θα στρέφετε το βλέμμα στο παρελθόν και θα κάνετε ανασκόπηση και αξιολόγηση της ζωής σας, θα έχετε πολλές φορές την ευκαιρία να διαπιστώσετε πόσο απλές επιλογές για φαινομενικά ασήμαντα πράγματα έχουν τη σημασία τους και τον ρόλο τους στην εξέλιξη της ζωής μας. Θα έχετε πολλές φορές την ευκαιρία να διαπιστώσετε τον ρόλο που διαδραμάτισε στη ζωή σας μία και μόνο στιγμή που βρεθήκατε σε μία ομιλία ή σε μία ακολουθία, που συναντήσατε κάποιον άνθρωπο, που διαβάσατε ένα βιβλίο, που ακούσατε μία πρόταση ή μία συμβουλή· πόσο όλα αυτά τα απλά και τα ταπεινά μπορεί να είχαν αποφασιστική σημασία για τη ζωή σας και την φυσική και την πνευματική.
Στη ζωή του ανθρώπου και μάλιστα του πιστού δεν υπάρχουν τυχαία πράγματα. Όλα εξυπηρετούν κάποιον σκοπό και είναι μέσα στο σχέδιο της θείας Προνοίας για τον άνθρωπο.
Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι ο Θεός μας δεσμεύει και δεν μας επιτρέπει να καθορίσουμε εμείς τις επιλογές μας και το μέλλον μας. Μας αφήνει ελεύθερους να επιλέξουμε αυτό που θέλουμε· όπως γράφει όμως ο απόστολος Παύλος «τοις αγαπώσι τον Θεόν πάντα συνεργεί εις αγαθόν». Για όποιον αγαπά τον Θεό, τα πάντα συνεργούν ώστε να προκύψει το αγαθό. Και το αγαθό, και το πνευματικό όφελος, μπορούν να προκύψουν και από το καλό και από το κακό, και από την ορθή και από τη λανθασμένη επιλογή μας, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Μπορεί και μέσα από μία λανθασμένη επιλογή μας να προκύψει κάτι καλό, να προκύψει ωφέλεια, αλλά για να προκύψει, να χρειασθεί να περάσουμε κάποιον πειρασμό, κάποια δοκιμασία, κάποια θλίψη, κάποια στέρηση της χάριτος του Θεού, πράγματα που θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει, εάν κάναμε τις σωστές επιλογές.
Εάν, παραδείγματος χάριν, ένα παιδί, παρά τις προειδοποιήσεις της μητέρας του ή του πατέρα του να προσέχει, πέσει και χτυπήσει, οι γονείς του δεν θα το αφήσουν αβοήθητο, να κλαίει και να πονά. Ασφαλώς θα σπεύσουν να το σηκώσουν, να το φροντίσουν και να το παρηγορήσουν. Το ίδιο κάνει και ο Θεός, εάν εξαιτίας κάποια λανθασμένης επιλογής μας πέσουμε και τραυματισθούμε ψυχικά. Δεν μας αφήνει αβοήθητους. Σπεύδει με την πατρική του αγάπη και τους τρόπους που αυτή κάθε φορά εφευρίσκει να μας σηκώσει, να μας θεραπεύσει, να μας στηρίξει. Όμως η πτώση είναι πάντοτε μία οδυνηρή εμπειρία και μία ταλαιπωρία, την οποία θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει, εάν κάναμε τη σωστή επιλογή.
Πως όμως μπορούμε να κάνουμε τις σωστές επιλογές στη ζωή μας; Κάθε ορθή επιλογή χρειάζεται γνώση των δεδομένων, εμπειρία και σύνεση. Συχνά όμως δεν έχουμε ικανοποιητική γνώση των δεδομένων και εμπειρία, γιατί η ανθρώπινη γνώση είναι πεπερασμένη και τα δεδομένα δεν αφορούν μόνο σε όσα βλέπουμε ή σε όσα εξαρτώνται από εμάς, αλλά και σε όσα δεν βλέπουμε ή σε όσα δεν εξαρτώνται από εμάς.
Έτσι πολλές φορές καλούμεθα να επιλέξουμε, ενώ βρισκόμαστε στη θέση του οδοιπόρου που στέκεται μπροστά σε μία διασταύρωση, και δεν ξέρει ποιόν από τους δύο δρόμους να ακολουθήσει, καθώς η σήμανση απουσιάζει, ή σαν τον οδηγό που ετοιμάζεται να στρίψει σε μία στροφή χωρίς ορατότητα.
Είμαστε, λοιπόν, αβοήθητοι στις επιλογές μας; Ή μπορούμε να έχουμε κάποια βοήθεια;
Δόξα τω Θεώ δεν είμαστε αβοήθητοι. Ο Θεός μας βοηθά με πολλούς τρόπους στις επιλογές μας. Μας βοηθά με τον νόμο και τις εντολές του, που μας δίνουν τις βασικές κατευθύνσεις της ζωής μας. Μας βοηθά με πνευματικούς ανθρώπους, που μπορούν να μας κατευθύνουν, έχοντας μεγαλύτερη εμπειρία από εμάς και έχουν τη χάρη του Θεού. Μας βοηθά όμως και στην καθημερινότητά μας με τη χάρη και τον φωτισμό του.
Εορτάσαμε προχθές τη μεγάλη εορτή των Θεοφανείων ή των Φώτων, όπως την ονομάζουμε, γιατί ο επιφανείς Τριαδικός Θεός φώτισε με την παρουσία τον κόσμο, την κτίση και τους ανθρώπους. Και αυτός ο θείος φωτισμός δεν συνέβη εφάπαξ μόνο, κατά τη στιγμή της βαπτίσεως του Χριστού. Αποτελεί μία πραγματικότητα στην Εκκλησία μας, η οποία μεταδίδει τον φωτισμό του Θεού μέσω του Μεγάλου Αγιασμού, τον οποίο τελέσαμε και από τον οποίο μεταλάβαμε όλοι, και μέσω των ιερών μυστηρίων της.
Ακούσαμε κατά την ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού τον διάκονο ή τον ιερέα να απευθύνει προς τον Θεό τη δέηση «υπέρ του φωτισθήναι ημάς φωτισμόν γνώσεως και ευσεβείας διά της επιφοιτήσεως του αγίου Πνεύματος», αλλά και τον ιερέα να ομολογεί πανηγυρικά ότι «Σήμερον ο άδυτος ήλιος ανέτειλε, και ο κόσμος τω φωτί Κυρίου καταυγάζεται … Σήμερον του σκότους ελυτρώθημεν και τω φωτί της θεογνωσίας καταυγαζόμεθα».
Αυτός ο φωτισμός του Θεού είναι αυτός που χρειαζόμαστε όλοι για τη ζωή μας. Τη ζωή μας τη φυσική, την καθημερινή, αλλά και την πνευματική. Είναι αυτός που ζητά και ο ψαλμωδός Δαβίδ, όταν παρακαλεί τον Θεό «γνώρισόν μοι, Κύριε, οδόν εν η πορεύσομαι».
Και όπως το φως, όπου φέγγει, διώχνει το σκοτάδι, διώχνει τις σκιές και μας επιτρέπει να δούμε, μας επιτρέπει να διακρίνουμε που υπάρχουν εμπόδια, που υπάρχουν παγίδες, που υπάρχουν προσκόμματα, έτσι και το φως του Θεού, ο φωτισμός της θείας του Χάριτος, φωτίζει τον νού μας, φωτίζει την ψυχή μας, φωτίζει τη ζωή μας, και μας επιτρέπει να διακρίνουμε τι πρέπει να κάνουμε, πως πρέπει να κινηθούμε, τι πρέπει να επιλέξουμε στη ζωή μας.
Και ακόμη μας βοηθά να διακρίνουμε τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την ψυχή μας, τις παγίδες και τους πειρασμούς.
Μας βοηθά και στα απλά και καθημερινά πράγματα, στη μελέτη μας, στις εξετάσεις μας, στις συνομιλίες μας και στις συναναστροφές μας με τους ανθρώπους. Ο,τι και να κάνουμε, ο,τι και να λέμε, όταν έχουμε τον φωτισμό του Θεού, γίνεται πιο εύκολα, γίνεται πιο ωφέλιμο, γίνεται πιο ουσιαστικό, όπως, όπου φέγγει το φως, όλα είναι πιο ωραία, πιο ευχάριστα, πιο φωτεινά, πιο λαμπρά.
Ο φωτισμός του Θεού είναι ο τρόπος με τον οποίο επιδρά ο Θεός στη ζωή μας και επηρεάζει τις επιλογές μας προς το συμφέρον μας. Οι επιλογές είναι δικές μας, αλλά, όταν έχουμε τον φωτισμό του Θεού, τότε μπορούμε ευκολότερα να διακρίνουμε τι πρέπει να επιλέξουμε, τι πρέπει να πούμε και να κάνουμε. Όταν έχουμε τον φωτισμό του Θεού, μπορούμε πιο εύκολα να αντιμετωπίσουμε και τα διλήμματα και τις αμφιβολίες στις οποίες μερικές φορές βρισκόμαστε, γιατί ο φωτισμός του Θεού διαλύει το σκοτάδι και μας κάνει να διακρίνουμε καθαρώτερα τα πράγματα γύρω μας, μας κάνει να έχουμε καθαρή σκέψη και καθαρό νού, και να βρίσκουμε λύσεις εκεί που δεν το περιμέναμε. Εκεί που νομίζουμε ότι βρισκόσμασταν σε απορία, ότι βρισκόμασταν σε αδιέξοδο, βρίσκουμε τη λύση. Δεν τη βρίσκουμε μόνοι μας. Είναι ο φωτισμός και η χάρη του Θεού που μυστικά μας την υποδεικνύει.
Χωρίς τον φωτισμό του Θεού είναι σαν να βαδίζουμε στο ημίφως ή στο σκοτάδι. Είναι σαν να βαδίζουμε στη ζωή μας, να βαδίζουμε στον δρόμο, χωρίς φως. Και ποιος δεν θέλει το φως; Και ποιος δεν αντιλαμβάνεται την ανάγκη του φωτός στη ζωή του;
Αν αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, τη χρησιμότητα και τη σημασία του φυσικού ή του τεχνητού φωτός, αντιλαμβανόμαστε, πιστεύω, και τη σημασία του θείου φωτός και του θείου φωτισμού στη ζωή μας.
Γι᾽ αυτό και θα πρέπει να τον επιζητούμε και να τον επιδιώκουμε. Γι᾽ αυτό θα πρέπει να αξιοποιούμε όλα τα μέσα και όλους τους τρόπους που θέτει η Εκκλησία μας στη διάθεσή μας για να λαμβάνουμε τον φωτισμό του Θεού. Με τα ιερά μυστήρια, με τις αγιαστικές πράξεις, με τη λειτουργική ζωή, με τη μελέτη και την ακρόαση του λόγου του Θεού. Μέσω όλων αυτών η ψυχή και ο νούς μας φωτίζεται και καθοδηγείται στο αγαθό και βρίσκει λύσεις και κάνει τις ορθές επιλογές.
Εκτός αυτών όμως θα πρέπει να παρακαλούμε τον Θεό να μας δίνει τον φωτισμό του. Θα πρέπει να προσευχόμαστε γι᾽ αυτό και να του τον ζητούμε, όπως τον ζητούσαν και οι άγιοι της Εκκλησίας μας. Διότι, όταν τον ζητούμε με θέρμη και επιμονή, ο Θεός δεν θα μας τον στερήσει. Θα μας τον δώσει και μας τον δίνει, ώστε να προοδεύουμε στη ζωή μας, και να γινόμαστε και εμείς φωτεινές λαμπάδες που θα δείχνουν το φως και στους άλλους ανθρώπους γύρω μας.
Και έχουμε τόσο ανάγκη από ανθρώπους που έχουν τον φωτισμό του Θεού, καθώς ζούμε σε ένα γενικότερο σκοτάδι, που οφείλεται στην απομάκρυνση των ανθρώπων από τον Θεό, στην εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και στην αδιαφορία τους για ο,τι πνευματικό.
Ο θείος φωτισμός ας αποτελεί, λοιπόν, το διαρκές αίτημα της προσευχής μας και τη διαρκή επιδίωξη της ζωής μας τη νέα χρονιά, και εύχομαι ο Θεός να σας τον χαρίζει πλούσιο μαζί με τις άλλες δωρεές του αυτόν τον χρόνο και να είναι καρποφόρος και ευλογημένος για όλους μας.
){kind=link}