Με επίκεντρο τη Μονή του Πανορμίτη στη Σύμη εορτάστηκε λαμπρώς η Κυριακή της Πεντηκοστής από τη Μητρόπολη Σύμης.
Η ανακοίνωση της Μητρόπολης αναφέρει:
Το εσπέρας του Σαββάτου και ώρα 19:00 ετελέσθη ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Χρυσοστόμου, συμπαραστατουμένου υπό του Πανοσ. Ηγουμένου Αρχιμανδρίτου π. Αντωνίου Πατρού, του Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου Αιδεσ. π. Στεφάνου Μακρή, και των εφημερίων της Νήσου μας, του π. Ελευθερίου Οθίτη, του π. Παντελεήμονος Μακροπούλου, του π. Αντωνίου Μανιά, του π. Δημητρίου Γεωργιάδη, και του Διακόνου μας π. Γεωργίου Κακακιού.
Η εσπερινή Ακολουθία ετελέσθη εις το Καθολικό του Ταξιάρχου, ενώ προ της Απολύσεως, έλαβε χώρα η Λιτή, κατά την διάρκεια της οποίας πραγματοποιήθηκε η περιφορά της ι. Εικόνος της Πεντηκοστής πέριξ του Καθολικού και η Αρτοκλασία εις το προαύλιο της Μονής. Προ της απολύσεως, ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, ομίλησε επικαίρως εις τους ευλαβείς προσκυνητάς περί του γεγονότος της Πεντηκοστής και της Επιφοιτήσεως του Αγίου Πνεύματος.
Το πρωΐ της Κυριακής πραγματοποιήθηκε η έναρξις του Όρθρου χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Χρυσοστόμου και ακολούθησε η τέλεσις της πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας εξ αυτού, συλλειτουργούντων του Πανοσ. Καθηγουμένου Αρχιμανδρίτου π. Αντωνίου Πατρού, του π. Δημητρίου Γεωργιάδη και του Διακόνου μας π. Γεωργίου Κακακιού, συμπροσευχομένου δε του π. Ιεροθέου εν τω Ιερώ Βήματι.
Μετά την απόλυσιν, ευθύς αμέσως ετελέσθη ο Εσπερινός του Αγίου Πνεύματος, κατά την διάρκειαν του οποίου ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Χρυσόστομος, ανέπεμψε τις κατανυκτικές ευχές της Γονυκλισίας. Εκκλησιάστηκαν ο Δήμαρχος Σύμης κ. Ελευθ. Παπακαλοδούκας, ο Διοικητής του 549 ΤΕ Ανχης κ. Γεράσ. Λύτρας, ο κ. Εμμανουήλ Αντωνόγλου Διευθυντής Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Νοτίας Δωδεκανήσου, η Πρόεδρος κ. Δεσπ. Αγγελίδη-Μαρκαντέ και πολλά εκ των Μελών του Κοινωνικού Συλλόγου Συμαίων Αθηνών-Πειραιώς «ο Πανορμίτης», οι οποίοι αυτές τις ημέρες πραγματοποιούν προσκύνημα στην Μονή, οι Έφοροι αυτής, ενώ τους χώρους κατέκλυσαν πλήθος προσκυνητών από την Σύμη και πολλοί άλλοι που έφθασαν με τα ημερόπλοια από την Ρόδο, την Κω, αλλά και άλλα μέρη της Πατρίδος μας.
Η Πεντηκοστή καθιερώθηκε ως δευτέρα Πανήγυρη της Μονής από το έτος 1930 και εντεύθεν. Τον λόγο αποκαλύπτει ένα μικρό σχετικό απόσπασμα από την μελέτη «Τα Πανηγύρια της Σύμης» (σ. 54) της κ. Ελένης Ζαχαρίου-Μαμαλίγκα Δρ. Φιλοσοφίας εκ Σύμης, η οποία αναφέρεται επακριβώς στο γεγονός και το περιγράφει με την συνήθη της επιστημονική πρακτική και ακρίβεια: «Οι Ιταλοί κατακτητές της Δωδεκανήσου στη μάταιη προσπάθειά τους να εξιταλίσουν τους Δωδεκανησίους άρχισαν να επεμβαίνουν στην παιδεία από το 1926 και το 1930 ετόλμησαν να αποκόψουν τα ελληνικά σχολεία από την Ορθόδοξη Εκκλησία που, με την κρυφή οικονομική ενίσχυση του Ελληνικού Προξενείου της Ρόδου, είχε την ευθύνη για την συντήρηση και την λειτουργία τους, και τα υπήγαγαν στους Δήμους και τις ελληνικές Κοινότητες. [Βλ. Φωτεινή Κλαδάκη-Μενεμενλή και αδ. Τιμόθεο Φρέρη, «Από την εκπαιδευτική ιστορία της Ρόδου (1889-1989)», Εκδ. Δήμου Ροδίων, Σύρος 2002, σσ. 54-55 και 129-133].
«Οι Ροδίτες προσπάθησαν με επιμονή να εξεύρουν πόρους για την λειτουργία των ελληνικών Σχολείων της Ρόδου, χωρίς να προσφύγουν στις φασιστικές ιταλικές Αρχές και να έχουν ως εκ τούτου εξάρτηση απ’ αυτές.
Σε συνεργασία με τον τότε Μητροπολίτη Ρόδου Απόστολο Τρύφωνος οι Ροδίτες αποφάσισαν να οργανώσουν την ημέρα της Πεντηκοστής του 1930 προσκυνηματική εκδρομή στην Ι. Μ. Πανορμίτη για την τέλεση πανηγυρικής Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας στο Καθολικό της Ι. Μονής και τα έσοδα από την πανήγυρη αυτή να τα διαθέσει η Ι. Μ. Πανορμίτη στους Δήμους και τις Ελληνικές Κοινότητες Ρόδου για την κάλυψη των δαπανών τους για τη λειτουργία των ελληνικών Σχολείων. (Μαρτυρία Γεωργίου Ι. Ζουρούδη, επιτ. Διευθυντή του Ιωαννιδείου Παρθεναγωγείου Σύμης).
Έτσι από το 1930 ως και το 1936 μεγάλος αριθμός Ροδιτών με επικεφαλής πάντοτε τον τότε Μητροπολίτη τους Απόστολο Τρύφωνος, πραγματοποιούσε την προσκυνηματική αυτή εκδρομή στην Ι. Μ. Πανορμίτη την ημέρα της Πεντηκοστής. Στην προσκυνηματική αυτή εκδρομή συμμετείχε ενεργά ο Γαβριήλ Μίσιος με τον Σύλλογο Ποδοσφαιριστών Πανωγιαννιών της πόλεως Ρόδου. (Μαρτυρία Ονουφρίου Εμμ. Τσαβαρή, Δασκάλου και αργότερα Γραμματέα της Ι. Μ. Πανορμίτη).
Με το κλείσιμο των ελληνικών Σχολείων στα Δωδεκάνησα το 1937 από τον Ιταλό Διοικητή Δωδεκανήσου Caesare Maria De Vecci εξέλιπαν οι λόγοι πραγματοποίησης της πανήγυρης αυτής. Εντούτοις η πανήγυρη της Πεντηκοστής εξακολούθησε και εξακολουθεί να πραγματοποιείται κάθε χρόνο μέχρι σήμερα, ως η δεύτερη Πανήγυρη της Ι. Μ. Πανορμίτη με αθρόα προσέλευση πανηγυριωτών όχι μόνο από τη Ρόδο και τη Σύμη, αλλά και από την Κάλυμνο και την Κω. Τα έσοδα βέβαια από την πανήγυρη της Πεντηκοστής παραμένουν πιά στην Ι. Μ. Πανορμίτη για τις ανάγκες λειτουργίας της Ι. Μονής και την άσκηση του φιλανθρωπικού της έργου”.