ΣΤΗΝ ΑΡΓΟΛΙΔΑ
Με κάθε λαμπρότητα η Νέα Κίος τιμά την Παναγία την Θεομάνα στον ομώνυμο Ιερό ναό όπου βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.
Ο Πάνσεπτος Ιερός Ναός «Θεομάνας – Οδηγητρίας» Νέας Κίου θεμελιώθηκε το 1952 και εγκαινιάστηκε το 1953 υπό του μακαριστού Μητροπολίτου Αργολίδος κυρού Χρυσοστόμου Α’ Ταβλαδωράκη. Ανεγέρθηκε με πολλή ευλάβεια και με δαπάνη υπό του ευσεβούς Κιώτη Εφοπλιστή Αποστόλου Κιουζέ Πεζά. Με την προτροπή του μακαριστού Μητροπολίτου Αργολίδος κυρού Χρυσοστόμου Β’ το 1975 έγινε Ενοριακός.
Η προσωνυμία «Θεομάνα» της Υπεραγίας Θεοτόκου παραπέμπει στον ομώνυμο Ιερό Ναό της «Θεομάνας» της Παλαιάς Κίου της Μικράς Ασίας. Ο Ναός πανηγυρίζει κατά την Απόδοση της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου 23 Αυγούστου. Ένα μεγάλο πλήθος συρρέει την παραμονή στο πανηγύρι. Η Ακολουθία του Εσπερινού τελείται με Βυζαντινή μεγαλοπρέπεια. Τον πανηγυρικό εσπερινό τέλεσε ο Μητροπολίτης Αργολίδος Νεκτάριος πλαισιωμένος από Ιερείς από την περιοχή του Άργους και του Ναυπλίου.
Μετά το θείο κήρυγμα ακολούθησε με ενθουσιασμό και κατάνυξη η λιτανεία της θαυματουργού εικόνος της Παναγίας παιανιζούσης της Φιλαρμονική Μουσικής της Νέας Κίου στα κεντρικά σημεία της Πόλεως. Στον πανηγυρικό εσπερινό παραβρέθηκαν οι βουλευτές, Γ. Ανδριανός και Γ.Μανιάτης, ο δήμαρχος Άργους Μυκηνών , ο αντιπεριφερειάρχης Αργολίδος Α.Χειβιδόπουλος, οι θεματικοί αντιπεριφερειάρχες Β.Σιδέρης και Φ. Στεφανόπουλος , αντιδήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι του δήμου Άργους Μυκηνών , η πολιτευτής Σόνια Ταντάρου Κρίγγου, η περιφερειακή σύμβουλος Παναγιωτοπούλου,φορείς του Νομού , οι στρατιωτικές αρχές του Δήμου κα.
Μόλις ο προσκυνητής περάσει την πόρτα του καλλιμάρμαρου Ναού της «Θεομάνας – Οδηγήτριας», στη Νέα Κίο, θα αντικρύσει στο προσκυνητάρι την γλυκύτατη μορφή της βρεφοκρατούσας Παναγίας. Η εικόνα αυτή έχει μια ιστορία γεμάτη από δραματικές περιπέτειες. Η γνήσια βυζαντινή της τεχνοτροπία δείχνει πως είναι πολύ αρχαία.
Φαίνεται έργο βυζαντινού ζωγράφου που έβαλλε όλη την τέχνη του και την ευλαβική του αγάπη για να εικονίσει την Μάνα του Θεού με το Θείο Βρέφος στην αγκάλη.
Ο Πάλαι ποτέ Σωφρόνιος Μητροπολίτης της Μητροπόλεως Νικαίας, της οποίας έδρα ήταν η Κίος, υποστήριζε ότι η πανάρχαια Εικόνα είναι μια από τις τρεις Οδηγήτριες, που αγιογράφησε ο Απόστολος Λουκάς. Κάποια παράδοση αναφέρει ότι ένας καλόγερος με το όνομα «Νικαεύς», την μετέφερε κατά το 1262 από την Πόλη στην Κίο, δηλαδή ένα χρόνο μετά την απελευθέρωση της Πόλης από τον ζυγό των Φράγκων σταυροφόρων. Και την εναπέθεσε σε Ναό άξιο να την δεχθεί. Η ίδια παράδοση μας διηγείται ότι, όταν αργότερα κάηκε ο Ναός, η εικόνα της Θεομάνας βρέθηκε κάτω από τα ερείπια και τα αποκαΐδια ανέγγιχτη, χωρίς να χάσει τίποτα από την υπερούσια χάρη της.
Πιθανότατα η πυρκαγιά που αναφέρει η παράδοση να έγινε γύρω στα 1336, όταν οι Τούρκοι, ύστερα από ηρωική αντίσταση των κατοίκων, κατέλαβαν την Κίο. Η εικόνα της Θεομάνας, που η ζωή της φαίνεται συνυφασμένη με τις περιπέτειες της πολυβασανισμένης φυλής μας, πήρε το δρόμο της προσφυγιάς μετά την καταστροφή της Σμύρνης. Και όταν το όραμα της ελευθερίας χάθηκε και οι άγριες χορδές κατέβαιναν από τα βουνά της Κίου μελετώντας σφαγές και διώξεις, μια ευσεβής γυναίκα του λαού που αξίζει να μνημονευθεί το όνομά της, η Μάλαμα η Μαυρουδή, κατόρθωσε μέσα στις φτωχικές αποσκευές της, κοινή μητέρα αυτή, να Την κρύψει και να Την φυγαδεύσει στην Πόλη τη Μητέρα του Θεανθρώπου. Από εκεί ακολουθώντας το ρεύμα της Προσφυγιάς, βρέθηκε η Θεομάνα στα ελεύθερα ελληνικά χώματα και αραξοβόλησε στην Καβάλα.
Ακολούθησε πάλι μια σειρά περιπλανήσεων, κατά τις οποίες η Κεχαριτωμήνη έχασε την αργυρόχρυση στολή Της , χωρίς όμως να χάσει τίποτε απ’ το παρήγορο χαμόγελο και τη θεϊκή Της Χάρη. Όταν επί τέλους και οι Κιώτες της διασποράς έριξαν άγκυρα στη φιλόξενη παραλία του Αργολικού, στη γειτονιά της πανάρχαιας πόλης του Άργους, η πρώτη τους σκέψη ήταν να καλέσουν κοντά τους την άστεγη Μάνα, την αγαπημένη τους Παναγία.
Από την Θεσσαλονίκη, όπου είχε προσωρινά καταφύγει. Την παρέλαβε μια επιτροπή ευσεβών τέκνων της Κίου και Την συνόδευσε στο ταξίδι Της προς την νέα Της Πατρίδα.
Όταν στην Νέα Κίο έφθασε το άγγελμα «η Θεομάνα έρχεται»!
Άνδρες, γυναίκες με τα βρέφη στην αγκαλιά, παιδιά, γριούλες ντυμένες τα γιορτινά τους, με τον Ιερέα Τους Αρχιμανδρίτη Νίκανδρο Πινάτση, επικεφαλής φέροντα τα χρυσά του τα Άμφια, με τα εξαπτέρυγα και τους ψάλτες έσπευσαν στο Σταθμό του Άργους να Την υποδεχθούν, ακολουθούμενοι υπό πλήθος ευσεβών Αργείων.
Και την υποδέχθηκαν γονατιστοί με δάκρυα στα μάτια ψάλλοντας: «Χαίρε η Κεχαριτωμένη η των απηλπισμένων ελπίς και των πολεμουμένων βοήθεια!»