Του Μητροπολίτη Ιταλίας και Μελίτης Γεννάδιου
«Άραγε, η κοινή ημερομηνία διά το Άγιον Πάσχα θα είναι ενότης της Χριστιανοσύνης ή μία νέα ρήξις και διαίρεσις του Ορθοδόξου κόσμου, με ανυπακοήν, αγνωμοσύνην και ανταρσίαν, λαμβάνοντες υπ’ όψιν τα σημερινά δεδομένα;»
Τη βοηθεία του Παντοδυνάμου και Φιλανθρώπου Θεού, τη επιστασία του Αγίου Πνεύματος και τη προστασία της Υπερμάχου Στρατηγού, της Παναγίας, η Μήτηρ Ορθόδοξος Εκκλησία προχωρεί εις την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η πραγματοποίησις της οποίας θα είναι μέγα ιστορικόν γεγονός.
Μεταξύ των σπουδαίων θεμάτων της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου θα είναι και η συζήτησις του θέματος της κοινής ημερομηνίας του εορτασμού του Αγίου Πάσχα, θέμα το οποίον και άλλοτε συνεζητήθη υπό των πνευματικών Ηγετών των κατά Τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, ή εις Θεολογικάς συναντήσεις, αλλά και μεταξύ των Αρχηγών των άλλων Χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών, βεβαίως, χωρίς αποτέλεσμα, χωρίς να επιτευχθή αλλαγή εις την Απόφασιν της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου.
Η προ ολίγου καιρού, μεταδοθείσα υπό των ΜΜΕ ειδησις περί σταθεράς κοινής ημερομηνίας, σχετικά με τον εορτασμόν του Αγίου Πάσχα, υφ’ όλων των Χριστιανών, η οποία φέρει ως πρωταγωνιστήν τον Πάπα Ρώμης Φραγκίσκον, κατά την συνάντησιν αυτού με κληρικούς Ρωμαιοκαθολικούς εις το Λατερανό, και, μάλιστα, ότι η σημερινή κατάστασις του εορτασμού αποτελεί σκάνδαλον, εφόσον όλοι οι Χριστιανοί δεν εορτάζουν εις την ιδίαν ημερομηνίαν, δεν είναι εύκολον να γίνη σήμερον πραγματικότης, και τούτο διότι το μεγαλύτερον μέρος του Ορθοδόξου κόσμου δεν είναι έτοιμον, προητοιμασμένον, δεν γνωρίζει τα όσα αφορούν εις τον εορτασμόν της «Εορτής των Εορτών» και της «Πανηγύρεως των Πανηγύρεων».
Ο Πάπας Ρώμης Φραγκίσκος, όπως και άλλαι Προσωπικότητες, με ύψιστον κύρος, έχουν δίκαιον όταν ομιλούν ότι η μη κοινή ημερομηνία του εορτασμού του Αγίου Πάσχα, μεταξύ των χριστιανών, εις τους σημερινούς χρόνους, είναι, πράγματι, σκάνδαλον. Σκέπτονται, προσεύχονται και ποθούν την κοινήν ημερομηνίαν. Όμως τι θα γίνη με την Απόφασιν της Α’ Οικουμενικής Συνόδου, από Ορθοδόξου πλευράς; Ιδού τα δύσκολα και ασυμβίβαστα. Είναι τρανή αλήθεια ότι, και, κατά τους πρώτους χρόνους του Χριστιανισμού, το πρόβλημα τούτο ενυπήρχε και ήτο, αληθινά, σκάνδαλον και σύγχυσις, κατάστασις ανεκδιήγητος. Γνωρίζομεν τα γεγονότα, την ιστορίαν: Ο Επίσκοπος Σμύρνης Πολύκαρπος και ο Ανίκητος Πάπας Ρώμης ανέλαβον επίμοχθον αγώνα και εκινήθησαν με προσπαθείας υπερανθρώπους διά την κοινήν ημερομηνίαν του εορτασμού του Αγίου Πάσχα. Τελικά, η Α’ Οικουμενική Σύνοδος έλυσε το πρόβλημα και έπαυσε το σκάνδαλον.
Εκτός της Αποφάσεως της Α’ Οικουμενικής Συνόδου, η οποία έχει οικουμενικόν χαρακτήρα και κύρος παγχριστιανικόν, η σπουδαιοτάτη αυτή «Διαβεβαίωσις» του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου και αι κατά καιρούς συζητήσεις γύρω από την κοινήν ημερομηνίαν του εορτασμού του Αγίου Πάσχα, δεν γίνονται, δυστυχώς, γνωσταί εις το μεγαλύτερον μέρος του Ορθοδόξου λαού του Θεού, ο οποίος δεν πληροφορείται, διό και επηρεάζεται θεαρέστως ή ανθρωπίνως, ανέτοιμος να αποδεχθή, να σεβαστή και να εφαρμόση.
Ο διάλογος του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου, με τους ιερείς εις το Λατερανό, ένθα ηκούσθη ενταύθα ασμένως η «Ποντηφική Διαβεβαίωσις», (12 Ιουνίου ε. ε.), είχεν αγαθήν και ζώσαν απήχησιν εις τας καρδίας των Ρωμαιοκαθολικών. Σημειούται εν προκειμένω ότι εις την Ρωμαιοκαθολικήν Εκκλησίαν είναι ευκολώτερον να γίνη πραγματικότης η «Διαβεβαίωσις» του Πάπα, εν πρώτοις, λόγω του εκκλησιαστικού, διοικητικού και διακυβερνητικού αυτής συστήματος, το οποίον είναι διάφορον της Ορθοδόξου Εκκλησίας, και δεύτερον, διότι η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία συνεκάλεσε, μετά το μέγα Σχίσμα, διαφόρους Συνόδους, τας οποίας ωνόμασεν Οικουμενικάς, δι’ αυτών δε έλυσε ωρισμένα προβλήματα και θέματά της.
Αι κατά καιρούς, λοιπόν, πληροφορίαι, ειδήσεις, προτροπαί και παρακινήσεις, όπως αι σπουδαίαι με κύρος διαβεβαιώσεις, δεν ευρίσκουν πρόσφορον έδαφος, γην προετοιμασθείσαν, καθόσον το μεγαλύτερον μέρος των Ορθοδόξων δεν έχει, γενικά, όπως ανεγράφη, γνώσιν των συζητήσεων και των γεγονότων, αγνοεί την ιστορίαν και μάλιστα κάθε φοράν, κατά την οποίαν ακούονται νέα πράγματα, νέαι ειδήσεις, ή δημιουργούνται νέαι συνθήκαι, βλέπομεν απελπισμένα το παράδοξον ότι δεν συμμετέχει εις τα αναγκαία θέματα και προβλήματα της ζωής και πορείας του, ευρίσκεται εις αδυναμίαν να εγκαινιάση ειρηνικά νέαν περίοδον. Μέσα εις την παγκόσμιον αυτήν κρίσιν, ένθα κυριαρχεί η secolarizzazione (εκκοσμίκευσις), η αδιαφορία προς τον πλησίον, προς τον συνάνθρωπον, αλλά και η προσκόλλησις εις το χρήμα, κρατούν και τον πιστόν άνθρωπον μακράν της οικογενειακής και κοινωνικής παιδείας, οπωσδήποτε και μακράν των εκκλησιαστικών και πνευματικών αυτού καθηκόντων.
Ο άνθρωπος, βουτηγμένος μέσα εις την σημερινήν πνευματικήν, ηθικήν και κοινωνικήν κρίσιν, υποφέρων, αναστενάζων και αγωνιζόμενος σκληρά, υποβάλλει διάφορα ερωτήματα εις τον εαυτόν του: πως είναι δυνατόν ο άνθρωπος εις τα ποικίλα και ζωτικά προβλήματα της ζωής του, της χριστιανικής προόδου και αναπτύξεώς του, να γίνη γνήσιος και ισχυρός φίλος του εαυτού του, αφού η απατηλή και παθιασμένη καθημερινότης, με τας ιδιαζούσας συνθήκας, και επιπλοκάς της, αφήνει αυτόν μακράν της αληθινής γνώσεως και επικοινωνίας.
Η άγνοια είναι μέγα πρόβλημα και φοβερόν κακόν. Η άγνοια είναι μία κακή σκάλα, η οποία οδηγεί εις την απόγνωσιν, εις τον φανατισμόν, το μίσος και την ανταρσίαν. Είναι τρανή αλήθεια ότι, το σημαντικόν τούτο κεφάλαιον της εκκλησιαστικής ζωής και πνευματικής πορείας του, εννοώ τον εορτασμόν του Αγίου Πάσχα υφ’ όλων των Χριστιανών εις την ιδίαν ημερομηνίαν, δεν γνωρίζει, δεν εσπούδασε, δεν παρηκολούθησε, δεν ήκουσε, και άλλα πολλά «ΔΕΝ», δεν αφήνουν αυτόν να γνωρίση και να είναι ενήμερος εφ’ όλων των ζητημάτων τα οποία απασχολούν αυτόν. Είναι μέγα κρίμα, σφάλμα επικίνδυνον να μην γνωρίζη ο Ορθόδοξος, αλλά και αιτία της «άγνοιας», να γίνεται αντάρτης και να πολεμή την Εκκλησίαν.
Ο καιρός φεύγει, και ο χρόνος προς την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον πλησιάζει. Οι ποιμένες και οι υπεύθυνοι της Εκκλησίας οφείλουν να αναλάβουν αγώνα ιερώτατον και ιεραποστολικόν κατά της αγνοίας, με μοναδικόν σκοπόν να προετοιμάσουν τους εν Κυρίω αδελφούς μας, ώστε να μην έχωμεν νέαν ρήξιν, νέαν διαίρεσιν, νέαν ανταρσίαν.
Εις την περίπτωσιν αυτήν έχομεν διπλούν κακόν: Το «Σκάνδαλον» και την «Πολεμικήν», με οικτρόν τέλος. Διά την Εκκλησίαν θα είναι αδυναμία και άρνησις, σταύρωσις και θλιβερά πνευματική κατάστασις. Τώρα, ότε έχομεν ακόμη καιρόν διά την σύγκλησιν της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου πρέπει να προετοιμασθή ο λαός του Θεού και να λάβη γνώσιν, με διαφόρους εκκλησιαστικούς τρόπους, να γνωρίση, δηλαδή, τα σπουδαιότερα θέματα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, μεταξύ των οποίων είναι και το θέμα του Αγίου Πάσχα.
Εις την Ιταλίαν, η «Διαβεβαίωσις» του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου, σχετικά με τον εορτασμόν της σταθεράς κοινής ημερομηνίας του Αγίου Πάσχα, υφ’ όλων των Χριστιανών, τουτέστιν, μία νέα εκκλησιαστική κατάστασις, η οποία θα δημιουργηθεί ανά την Υφήλιον, εκ πείρας συμπεραίνεται ότι δεν θα υπάρχουν γεγονότα αρνητικά και απαράδεκτα, διότι, αν και δεν γνωρίζουν όλοι οι Ρωμαιοκαθολικοί την ιστορικήν πορείαν της εορτής του Αγίου Πάσχα, σέβονται, τιμούν και υπακούουν εις τον λόγον του Πάπα. Εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν, η οποία είναι παραδοσιακή, με τας Τοπικάς Ορθοδόξους Εκκλησίας, εις το άκουσμα της νέας πραγματικότητος η οποία θα εγκαθιδρυθή, θα υπάρξη, αναμφιβόλως, μία άντίθετος κατάστασις, η οποία, μάλλον, θα είναι αρνητική και θορυβώδης, λόγω των ανωτέρω προδιαγεγραμμένων αιτίων.
Ενθυμούμαι ότι, κατά την Β’ ιστορικήν Συνάντησιν μεταξύ του Πάπα Ρώμης Παύλου Στ’ και Οικουμενικού Πατριάρχου Αθηναγόρου, εν Ρώμη, εις τας κατά Τόπους Ορθοδόξου Εκκλησίας παρετηρήθησαν αντιθέσεις, ανησυχίαι, στενοχωρίαι, φόβοι, αρνητικαί συζητήσεις, διότι το μεγαλύτερον μέρος των Ορθοδόξων δεν είχε πλήρη γνώσιν της ιστορικής πορείας των γεγνότων και των συζητήσεων, τουναντίον, εις την Ιταλίαν, ο ενθουσιασμός, η χαρά και η αγαλλίασις, η ελπίδα και η διάθεσις προς καταλλαγήν, η διαθεσιμότης και η δημιουργία «Γεφυρών αγάπης, ειρήνης και ενότητος» ήσαν τα κύρια χαρακτηριστικά του λαού εις την χώραν αυτήν, εν η παροικούμεν.
Το αληθινόν και ισχυρόν συμπέρασμα εις τους χρόνους τούτους της εκκοσμικεύσεως και της αδιαφορίας, σύνθημα μοναδικόν και σωτήριον είναι όπως οι ποιμένες πληροφορήσουν, ενημερώσουν καταλλήλως και διδάξουν, με το κήρυγμα, με τας συνάξεις, συναντήσεις και με άλλους εκκλησιαστικούς τρόπους, εις το Ορθόδοξον πλήρωμα, τα θέματα και τα προβλήματα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Να εξαφανίσουν την “ignoranza”, η οποία είναι άρνησις και αποτυχία, και φέρει τρομακτικόν και αρνητικόν αποτέλεσμα και δη η μη προετοιμασία των Ορθοδόξων οδηγεί εις την σύγκρουσιν και την έλλειψιν εμπιστοσύνης προς τον αδελφόν. Εις την Ιταλίαν, από την νέαν εκκλησιαστικήν κατάστασιν, η οποία θα δημιουργηθή, με την αποδοχήν της αλλαγής της ημερομηνίας, εις την περίπτωσιν αυτήν, πάντοτε από πλευράς Ρωμαιοκαθολικών, δεν αναμένoμεν ιδιαιτέραν αρνητικήν διαδικασίαν.
Θα ήτο έργον Θεού, καθ’ όλον το υπόλοιπον χρονικόν διάστημα, μέχρι της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, οι ποιμένες, αλλά και οι Θεολόγοι και κάθε υπεύθυνος, να γίνουν φωτεινοί οδηγοί και άγρυπνοι φύλακες, με την δύναμιν δε της προσευχής να προετοιμάσουν το Ορθόδοξον Πλήρωμα εις υποδοχήν του μεγάλου ιστορικού γεγονότος της Μητρός ημών Ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά και εις αποδοχήν των Αποφάσεων Αυτής, κηρύττοντες αγάπην και ειρήνην, αλλά και δεόμενοι υπέρ της πραγματοποιήσεως της Βουλής του Θεού «ίνα εν ώσιν».