Στο φως πρωτοχριστιανικό ταφικό μνημείο της Καστοριάς

Υπόγειο ταφικό μνημείο των πρωτοχριστιανικών χρόνων, με ημισφαιρικό θόλο από κουρασάνι (είδος «τσιμέντου» με άμμο και ψιλή πέτρα) και υπόγεια σκαλοπάτια, έφερε στο φως
η αρχαιολογική σκαπάνη στη θέση Παραβέλα, λίγο έξω από το Αργος Ορεστικό Καστοριάς.

Η πανεπιστημιακή ανασκαφή που τελεί υπό τη διεύθυνση των καθηγητών Δημ. Πλάντζου και Δημ. Δαμάσκου από τα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων και Δυτικής Ελλάδας αντίστοιχα, αποκάλυψε το ταφικό μνημείο, στο οποίο είχαν ταφεί τέσσερις χριστιανές από εύπορες οικογένειες, οι τρεις σε κτιστές λίθινες λάρνακες και η τέταρτη στο έδαφος.
Ο θόλος του μνημείου ήταν εσωτερικά διακοσμημένος με ζωγραφικό έναστρο ουρανό και το χριστόγραμμα ΧΡ, που υποδηλώνει την πίστη των νεκρών και των συγγενών τους, ενώ στο σημείο προϋπήρχε παλαιοχριστιανική βασιλική.

Οι νεκρές έφεραν αργυρά κοσμήματα στα μαλλιά, ενώ βρέθηκε και χρυσό νήμα, πιθανόν από μαντίλι κεφαλής. Είναι χαρακτηριστικό πως όταν ολοκληρώθηκαν οι ταφές, οι συγγενείς έφραξαν την είσοδο, ρίχνοντας μεγάλες ποσότητες από νομίσματα, σπασμένα αγγεία, χώματα και πέτρες, έτσι ώστε το μνημείο να μείνει απρόσιτο από την ανθρώπινη παρουσία.

Οπως είπε ο κ. Δαμάσκος, η ποιότητα κατασκευής και η χρονολόγηση του μνημείου, το β΄ μισό του 4ου μ.Χ. αιώνα, φανερώνει ότι ίσως να πρόκειται για τις πρώτες χριστιανές από εύπορες οικογένειες ή μέλη της ίδιας οικογένειας, που ασπάστηκαν τον χριστιανισμό την εποχή της οριστικής επικράτησής του.