Στη Μονή Πεντέλης βρέθηκαν οι «Κηπουροί του Mega». Ο περίπατός τους περιγράφεται στο περιοδικό «Κηπουροί του Mega», το οποίο κυκλοφορεί στα περίπτερα από τις Εκδόσεις Compupress.
Αναλυτικότερα:
ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ
ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΠΕΝΤΕΛΗΣ
Κάθε φορά, με τον περίπατο που κάνουμε, ανακαλύπτουμε καινούργια μέρη ή δίνουμε περισσότερη σημασία σε μέρη που είχαμε δει στο παρελθόν, αλλά με το πέρασμα του χρόνου τα έχουμε ξεχάσει και δεν τα έχουμε επισκεφθεί ξανά για πολύ καιρό. Αυτό συνέβη στον τελευταίο περίπατό μας στην Πεντέλη και ειδικά στη Μονή Πεντέλης, αφού για τελευταία φορά την είχαμε επισκεφτεί πριν από αρκετά χρόνια. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι το όρος της Πεντέλης είναι δίπλα μας και μπορούμε να φθάσουμε εκεί πολύ εύκολα χωρίς να χρειάζεται να διανύσουμε κάποια δύσκολη διαδρομή. Επιπλέον, αυτός ο περίπατος, κατά κοινή ομολογία, μας πρόσφερε ένα ήσυχο και γαλήνιο απόγευμα που ούτε εμείς οι ίδιοι μπορούσαμε να φανταστούμε.
Η χαλαρή βόλτα μας ξεκίνησε πλησιάζοντας την ήσυχη και ελαφρώς απομονωμένη περιοχή της Πεντέλης. Το κρύο ήταν τσουχτερό και λίγο χιονόνερο έκανε την εμφάνισή του. Περπατώντας στο δρόμο για να φτάσουμε στη Μονή, το πράσινο τοπίο και τα δέντρα έκαναν τη διάθεσή μας αμέσως πολύ χαλαρή και ήρεμη. Αυτό που μας εντυπωσίασε ιδιαίτερα, είναι ότι ο χώρος την Μονής βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με το υπόλοιπο φυσικό περιβάλλον της Πεντέλης. Πιθανότατα, εκεί κρύβεται το μυστικό που μας έκανε τα νιώθουμε αυτήν τη γαλήνη. Η Μονή βρίσκεται εκεί σαν από πάντα, συμπληρώνοντας το υπέροχο φυσικό τοπίο.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΟΝΗ
Η Μονή Πεντέλης ιδρύθηκε το 1578 από τον επίσκοπο Ευρίπου Τιμόθεο. Η παράδοση λέει ότι είχε καταφύγει στην Πεντέλη για να ξεφύγει από τους Τούρκους, έχοντας ως σκοπό του να ιδρύσει ένα κοινόβιο μαζί με άλλους κληρικούς. Ο μύθος συνεχίζει λέγοντας πως κατά την αναζήτηση του κατάλληλου σημείου για το κοινόβιο βρήκαν μία εικόνα της Παναγίας. Φυσικά, το γεγονός θεωρήθηκε ως σημάδι και σε αυτό το σημείο αποφασίστηκε να κτιστεί η Μονή Πεντέλης. Μάλιστα, η εικόνα της Παναγίας υπήρχε στη Μονή, αλλά κλάπηκε το 1966. Εδώ θα πρέπει να συμπληρωθεί ότι στην περιοχή του Πεντελικού όρους κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια είχε σημειωθεί έντονη οικοδομική δραστηριότητα, καθώς πολλές μονές άρχισαν να χτίζονται. Η γνωστότερη είναι η Μονή Ταώ Παντοκράτορος Σωτήρος Ιησού Χριστού, που σήμερα ονομάζεται ναός Νταού. Στη συνέχεια, μετά την ίδρυση της Μονής Πεντέλης, που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, ολόκληρη η έκταση του λόφου τίθεται υπό το καθεστώς της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Με την πάροδο των χρόνων προστέθηκαν νέα κτήρια στο υπάρχον συγκρότημα, πολλά τμήματα των αρχικών οικοδομημάτων αναστηλώθηκαν, ενώ ορισμένα ανοικοδομήθηκαν.
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ
Όσο και αν φαίνεται παράξενο στους περισσότερους, η Μονή Πεντέλης ευημερούσε την περίοδο της Τουρκοκρατίας και ήταν μία από τις πλουσιότερες μονές στην Ελλάδα. Αυτό συνέβαινε, σύμφωνα με τις αναφορές που έχουν βρεθεί, διότι σχεδόν αμέσως μετά την ίδρυσή της ήταν απαλλαγμένη από τους φόρους που επέβαλλαν οι Τούρκοι αξιωματούχοι και ήταν υπό την προστασία της Βαλιδέ Σουλτάνας, δηλαδή της βασιλομήτορος. Όμως, κάθε χρόνο, κατά την έναρξη του ραμαζανιού, έπρεπε να καταβάλει μία αρκετά μεγάλη ποσότητα μελιού κατευθείαν στην Κωνσταντινούπολη, διότι αποτελούσε απαραίτητο συστατικό για την παρασκευή ενός εορταστικού ποτού. Έχει πραγματικά ενδιαφέρον το ότι ένα προϊόν το οποίο παραγόταν σε ένα χριστιανικό μέρος προοριζόταν για τον εορτασμό της μεγαλύτερης μουσουλμανικής γιορτής . Η ποσότητα του μελιού που δινόταν διαφέρει στις αναφορές, οπότε δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια πόση ήταν. Το σημαντικό είναι ότι ο φυτικός πλούτος στη μονή ήταν πραγματικά αξιόλογος και η γύρη από τα φυτά της ευρύτερης περιοχής έδινε αυτές τις ποσότητες μελιού.
Το «κρυφό σχολειό»
Είναι πολύ σημαντικό ότι την περίοδο της τουρκοκρατίας η Μονή Πεντέλης αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα πνευματικά κέντρα. Μάλιστα υποστηρίζεται ότι στους χώρους της λειτουργούσε και «κρυφό σχολειό». Σήμερα στις ανασκαφείσες υπόγειες στοές της Παλαιάς Μονής οργανώθηκε και λειτουργεί μόνιμη έκθεση αφιερωμένη στην παιδεία κατά τους χρόνους της τουρκοκρατίας, στην οποία αναπαρίσταται η σκηνή του «κρυφού σχολειού» και προβάλλονται οι μορφές των Διδασκάλων του Γένους και η συμβολή τους στη διάσωση των ελληνικών γραμμάτων.
ΦΤΑΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
Περνώντας τα χρόνια και μετά την απελευθέρωση και τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους, εγκαθίστανται στην περιοχή οι πρώτοι μόνιμοι κάτοικοι, οι οποίοι είναι Σαρακατσάνοι βοσκοί από την περιοχή του Μαραθώνα, στους οποίους μίσθωναν τους αγρούς προς εκμετάλλευση οι μοναχοί της μονής. Φυσικά, με το πέρασμα όλων αυτών των χρόνων έχουν υπάρξει παρεμβάσεις στην αρχιτεκτονική ολόκληρου του συγκροτήματος, όμως υπάρχουν ακόμα τα κελιά των μοναχών και πολλά άλλα χαρακτηριστικά κτίσματα της Μονής.
Γενικότερη, όμως, είναι η αλλαγή και στην ευρύτερη περιοχή της Πεντέλης, η οποία δεν έχει καμία σχέση πια με ασκητικό τοπίο. Είναι γεγονός ότι έχει παρουσιάσει μεγάλη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, καθώς αποτελεί έναν δημοφιλή εκδρομικό προορισμό, αλλά έχει να επιδείξει και πλούσια ιστορικά αξιοθέατα, όπως το Μέγαρο της Πλακεντίας, ο πυργίσκος Tourelle, το αστεροσκοπείο, αλλά και οι χώρους της Ιεράς Μονής. Επιπλέον, υπάρχουν χώροι αναψυχής και παραδοσιακά ταβερνάκια που δίνουν επιπλέον επιλογές στους επισκέπτες.
Ευεργετικό κλίμα
Όταν το 1950 ξέσπασε στην Αθήνα φυματίωση, η Πεντέλη αποτέλεσε μία ελπιδοφόρα περιοχή για τους ασθενείς, λόγω του κλίματός της, ειδικά την περίοδο του καλοκαιριού. Τότε αρχίζουν να οικοδομούνται εξοχικές κατοικίες και σανατόρια που φιλοξενούσαν τους φυματικούς.
Το πράσινο της Πεντέλης
Με αφορμή αυτόν τον περίπατό μας, τα τοπία και οι εικόνες που είδαμε και θαυμάσαμε, μας έκαναν να διαπιστώσουμε για ακόμη μία φορά πόσο ευεργετική είναι η φύση για τον άνθρωπο και αυτό όχι τυχαία, αλλά επειδή είναι το φυσικό περιβάλλον μας. Η Πεντέλη είναι ένα ήσυχο προάστιο της Αθήνας και θα μπορούσε ακόμα και σήμερα θα είναι κατάφυτη με πεύκα και να φιλοξενεί έναν πολύ σημαντικό αριθμό ζώων. Θα μπορούσε, αν δεν είχε καεί αυτό το πλούσιο πευκοδάσος στις πρόσφατες πυρκαγιές. Το ενθαρρυντικό είναι ότι τόσο οι κάτοικοι όσο και η Πολιτεία κάνουν πολύ σοβαρές προσπάθειες για να δενδροφυτεύσουν τις καμένες περιοχές.
Το αρμονικό τοπίο που συναντήσαμε στη Μονή Πεντέλης μάς γέμισε με αισιοδοξία και με την πεποίθηση ότι μπορούσε να συνυπάρχουμε με τη φύση, αρκεί να τη σεβόμαστε και όχι να προσπαθούμε να την προσαρμόσουμε στα δικά μας δεδομένα, για παράδειγμα, με την καταπάτηση εκτάσεων που αρχικά ήταν δασικές και θα έπρεπε να παραμείνουν έτσι.
Σας προτείνουμε να επισκέπτεστε όσο το δυνατόν συχνότερα όλα τα όμορφα τοπία και τις περιοχές που υπάρχουν κοντά σας. Όσο για τους κατοίκους της Αττικής, η Μονή και η ευρύτερη περιοχή της Πεντέλης είναι σίγουρα μία κοντινή και πολύ όμορφη απόδραση από το αστικό περιβάλλον και την καθημερινότητα.
Ι.Μ. Κοιμήσεως Θεοτόκου Πεντέλης
Παλαιά Πεντέλη, Τ.Κ. 152 36
Στοιχεία επικοινωνίας:
Τηλ. Υπηρεσιών: 210 8041757
Τηλ. Γραφείου Εφημερίων – Πληροφοριών: 210 8042404
FAX: 210 8041755
Τα Γραφεία στεγάζονται εντός της Ι. Μονής
Η Ι. Μονή διαθέτει μουσείο και βιβλιοθήκη. Επίσης, στη Μονή λειτουργεί έκθεση εποπτικής διδασκαλίας της Αγ. Γραφής.