Του Άγγελου Ασημινάκη
Πανάγια και Ορθόδοξος εκκλησία, Ορθοδοξία και Θεοτόκος συνυφαίνονται τόσο στενά, ώστε να μη μπορεί να υπάρξει η μια χωρίς την άλλης.
Η ορθόδοξη ψυχή στέκεται με μυστικό δέος, άφατη στοργή και ιερότατη συγκίνηση μπροστά στο Άχραντο Θεοχώρητο Παλάτιο και Θησαύρισμα της Χάριτος. Σε κάθε Εορτή Της οι ιεροί υμνογράφοι αφήνουν να χυθεί από τις θεοκίνητες και αγγελομίμητες ψυχές τους ο,τι ωραιότερο και αγιώτερο για την πανύμνητον Θεοτόκο, ενώ κάθε Εορτή Της είναι ευφρόσυνο και χαρμόσυνο πανηγύρι για τους πιστούς.
Είναι σημαντικότατο, ότι ο Άγγελος της ευαγγελίστηκε τη μεγάλη και απρόσμενη είδηση ότι θα συλλάβει και θα γεννήσει τον Ιησούν, ο οποίος θα είναι ο”μέγας” και θα αναγνωρισθεί “υιός Υψίστου” η απάντηση της ήταν “ιδού ηδούλη του Κυρίου” είθε να γίνει σε εμένα αυτό, που είπες (Λουκ. α΄ 26-38) . Ωστόσο αυτή που έχει για τον εαυτό της το φρόνημα ότι είναι “δούλη Κυρίου”, δηλαδή ολότελα πρόθυμη να διακονήσει το άγιο θέλημα του Κυρίου,που όμως δεν μπορούσε να εννοήσει, είναι το πρόσωπο με τους μεγαλύτερους και μοναδικούς τίτλους.
Το λαμπρότερο πρόσωπο στην Ιστορία του κόσμου, από την αρχή της δημιουργίας ως το τέλος της! Απαριθμώ ελάχιστους από τους τίτλους που έδωσε η Εκκλησία, δια μέσου των αιώνων στη “Δούλη Κυρίου”. Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ κομίζοντας Της το μήνυμα του Ουρανού την ονόμασε “Κεχαριτωμένη”. Δηλαδή, γεμάτη από υπερφυσική θεια χάρη θυγατέρα της χάριτος πρόσωπο που έλαβε από τον Θεό πολλές και μεγάλες χάριτες.
Προπαντός δε την κατ΄ εξοχήν χάρη να γίνει μητέρα του Κυρίου. Ο μοναδικός αυτός τίτλος δόθηκε πρώτη φορά στην Υπεραγία Θεοτόκο. Και από τότε κανένας δε βρέθηκε ούτε θα βρεθεί να τον διεκδικήσει.
“Κεχαριτωμένη” λοιπόν για το θεομητορικό θαύμα της οποίας χαίρει ολόκληρη η δημιουργία, το σύστημα των υπεράριθμων Αγγέλων, το γένος των ανθρώπων. Η Εκκλησία της έδωσε ακόμη τον τίτλο “Βασίλισσα των Αγγέλων” και την ονόμασε “Παγκόσμιον Δόξαν”.
Μια Βασίλισσα που γεννήθηκε από θνητούς ανθρώπους. Μια δόξα που βλάστησε από άσημους ανθρώπους και εγέννησε τον Δεσπότη του κόσμου.
Γι΄ αυτό και δεν την αποκαλούμε απλώς Ευλογημένη αλλά “Υπερευλογημένη”. Ευλογημένη περισσότερο από κάθε τι που υπάρχει.
Διότι από εκείνον, ο Οποίος δανείστηκε σάρκα απ΄ Αυτή, αιχμαλωτίστηκε ο Άδης. Ο Αδάμ ανακλήθηκε από την πτώση του, η παλαιά κατάρα της παραβιάσεως νεκρώθηκε, η Εύα ελευθερώθηκε από τα δεσμά της παρακοής, ο θάνατος νεκρώθηκε και όλοι εμείς δεχθήκαμε ζωή αληθινή. Για όλα αυτά οι χοροστασίες των αγγέλων κατεπλάγησαν .
Διότι δεν μπόρεσαν να κατανοήσουν, πως Αυτός, που συνέχει τα πάντα με ένα του νεύμα, κρατιέται στην αγκαλιά της ως άνθρωπος που λαμβάνει αρχή Αυτός που υπάρχει προπάντων των αιώνων πως γαλουχείται Αυτός, ο Οποίος τρέφει με την άφατη χρηστότητα του, κάθε τι που αναπνέει και ζει. Γι΄ αυτό δίκαια η εκκλησία την αποκαλεί “Τιμιωτέραν των Χερουβείμ και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ”. Δηλαδή πολύ πιο σεβάσμια, πολύ πιο άξια τιμής από τα Χερουβείμ, που κυκλώνουν τον Θρόνο του Τριαδικού Θεού.
Πρόσωπο, το οποίο έχει ασύγκριτα πιο μεγάλη δόξα, τιμή και υπόληψη από τα εξαπτέρυγα Σεραφείμ, που ψάλλουν ασίγητα γύρω από το θρόνο του θεού το τρισάγιον ύμνον “Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ…”. Άλλωστε η Παρθένος είναι κατά ένα εκκλησιαστικό εγκώμιο πολυ ταιριαστό στο πρόσωπο της “Καθέδρα του Βασιλέως” και “Παλάτιον Έμψυχον” του “Κτίστου” της, που την δημιούργησε. Είναι το “θεοπρεπές ενδιαίτημα”, το κατοικητήριον που ταιριάζει στο Δημιουργό.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός ένας εκ τών τους μεγαλύτερων Πατέρων της Εκκλησίας, εγκωμιάζοντας την Υπεραγία Θεοτόκο κατά την εορτή της Κοιμήσεως Της είπε απευθυνόμενος στο άχραντο πρόσωπο της: Συ είσαι ο βασιλικός θρόνος πλάι από τον οποίο παραστέκουν οι “Θρόνοι”, δηλαδή οι άγγελοι, ατενίζοντας τον Δεσπότην και Δημιουργόν ο Θρόνος πάνω στον οποίον κάθεται ωσάν σε όχημα ο Ιησούς Χρίστος. Παράλληλο εγκώμιο -τίτλος προς την “Δούλη Κυρίου” είναι και το “Κιβωτός του Αγιάσματος”.
Η κιβωτός, που είναι από παντού καλυμμένη με χρυσάφι, το οποίον διαλάμπει και φωτίζεται από το Άγιον Πνεύμα.
Η Παναγία “η χρυσήλατος στάμνος”, η στάμνα η δουλεμένη με το σφυρί και από χρυσάφι, η οποία φέρει τον Δεσπότη Χριστό, που είναι “το Μάννα το Ουράνιον” και η καθαρή και άδολη “τροφήτου παντός κόσμου”(Άγιος Ανδρέας Κρήτης). Ο ίδιος Υμνογράφος την ονομάζει και “Νέαν Μυροθήκην του Ακένωτου Μύρου” μύρον δε ακένωτον και “πολύτιμον” είναι ο Σωτήρας Κύριος που ευφραίνει μυστικά τις καρδίες εκείνων, οι οποίοι τον πιστεύουν και έχουν κλείσει μέσα τους το θαύμα της Θεοτόκου.
Οι υμνογράφοι την αποκαλούν όχι λίγες φορές “Γλυκασμόν των Αγγέλων”.
Δηλαδή πρόσωπο, που γλυκαίνει περισσότερο από κάθε άλλο κτιστό και λογικό πλάσμα τις ουράνιες αγγελικές δυνάμεις και τις γεμίζει με άφατη ευφροσύνη. Δίκαια ο Ιερός Υμνογράφος ατενίζοντας το άσπιλο και αμόλυντο πρόσωπο της αναφωνεί γεμάτος έκσταση: Πώς να σε καλέσουμε Κεχαριτωμένη;
Να σε καλέσουμε Ουρανό, διότι Ανέτειλες τον Ήλιο της Δικαιοσύνης.
Παράδεισο, διότι, εβλάστησες το άνθος της αφθαρσίας. Παρθένο, διότι, αν και γέννησες, δεν έχασες την παρθενία σου. Μητέρα αγνή, διότι στη μητρική σου αγκαλιά κράτησες Υιόν, τον Θεόν, που κυβερνά τα πάντα. Ο Άγιος Ανδρέας Αρχιεπίσκοπος Κρήτης σ΄ ένα ξέσπασμα της Οσίας ψυχής του, πλέκει ένα σπάνιο εγκώμιο προς την Κυρίαν Θεοτόκον, στο οποίο λέγει τα ακόλουθα: “Χαίρεις το σκήπτρον του Δαβίδ το βασιλικόν ένδυμα των χαρίτων ο Στέφανος της Παρθενίας ο τύπος ο άγραφος(…) η απαρχή της ημών αναπλάσεως(…) η απροσδόκητος των εθνών σωτηρία(…) το κιαπνιζόμενον όρος…”.
Με τέτοιους και πολλούς άλλους παρόμοιους τίτλους και εγκώμια υμνούμε οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί την Κυρία Θεότοκο. Αυτήν που από βαθειά ταπείνωση και υποδειγματική υπακοή της ονόμασε τον εαυτό της “Δούλη Κυρίου”. Το ταπεινότης φρόνημα, που δεν έχει άλλο προηγούμενο σε λογικό δημιούργημα του Θεού, της προσεκόμισε ένα ατελεύτητο εγκώμιο από τους ανθρώπους και την ανέβασε ασύγκριτα πιο πάνω από τα Αγγελικά τάγματα των Χερουβείμ και των Σεραφείμ. Κάτι που δεν έγινε ούτε θα γίνει ποτέ σε κτιστή ύπαρξη.
