ΑΓΙΟΣ ΠΑΙΣΙΟΣ – Πέστε μας, Γέροντα, κάτι για την Παναγία.
– Τι να σας πω; Με φέρνετε σε πολύ δύσκολη θέση. Για να μιλήση κανείς για την Παναγία, πρέπει να Την ζήση.
– Γέροντα, και το όνομα της Παναγίας έχει δύναμη πνευματική, όπως το όνομα του Χριστού;
– Ναί. Όποιος έχει πολλή ευλάβεια στην Παναγία, ακούει το όνομά Της και αλλοιώνεται. Ή, αν το βρη κάπου γραμμένο, το ασπάζεται με ευλάβεια και σκιρτάει η καρδιά του. Μπορεί να κάνη ολόκληρη Ακολουθία με έναν συνεχή ασπασμό στο όνομα της Παναγίας[1]. Και όταν προσκυνά την εικόνα Της, δεν έχει την…αίσθηση ότι είναι εικόνα, αλλά ότι είναι η ίδια η Παναγία, και πεφτει κάτω λειωμένος, διαλυμένος από την αγάπη Της.
– Γέροντα, να μας λέγατε κάτι από το προσκύνημά σας στην Παναγία της Τήνου.
– Τι να πω; Μια τόσο μικρή εικόνα κι έχει τόση Χάρη! Δεν μπορούσα να ξεκολλήσω από κοντά της. Παραμέρισα λίγο, για να μην εμποδίζω τους άλλους που ήθελαν να προσκυνήσουν.
– Μερικοί, Γέροντα, σκανδαλίζονται από τα πολλά αφιερώματα που έχουν οι θαυματουργές εικόνες της Παναγίας.
– Να σας πω τι έπαθε μια φορά ένας πολύ απλός και ευλαβής προσκυνητής. Πήγε στην Μονή Ιβήρων και προσκύνησε την Παναγία την Πορταίτισσα. Εκεί η εικόνα είναι γεμάτη φλουριά. Στον γυρισμό, πηγαίνοντας για την Μονή Σταυρονικήτα, μπήκε σε λογισμούς. «Παναγία μου, είπε, εγώ ήθελα να Σε δω αλλιώς· απλή, όχι με φλουριά». Τι παθαίνει εν τω μεταξύ; Τον έπιασε ένας πόνος δυνατός, ζαλίστηκε και έμεινε εκεί, στην μέση του δρόμου. Άρχισε λοιπόν να ζητάη βοήθεια από την Παναγία: «Παναγία μου, έλεγε, κάνε με καλά και θα σου φέρω δυό φλουριά!». Τότε του παρουσιάσθηκε η Παναγία και του είπε: «Έτσι μου τα έφεραν τα φλουριά. Μήπως εγώ τα ζήτησα; Μήπως τα ήθελα εγώ;». Και αμέσως ο πόνος σταμάτησε. Βλέπετε, επειδή είχε καλή διάθεση, πολλή πίστη, τον βοήθησε η Παναγία.
Εγώ μερικές φορές εκεί στο Καλύβι, όταν θέλω να προσευχηθώ στην Παναγία, σκέφτομαι: «Πως να πάω με άδεια χέρια να Την παρακαλέσω;». Κόβω λίγα αγριολούλουδα, τα πηγαίνω στην εικόνα Της και λέω: «Παναγία μου, πάρε αυτά τα λουλούδια από το Περιβόλι Σου». Πριν πάω στο Άγιον Όρος, άκουγα να λένε ότι είναι «το Περιβόλι της Παναγίας» και περίμενα να δω λουλούδια, δένδρα οπωροφόρα κ.λπ. Όταν πήγα και είδα άγριες καστανιές, κουμαριές, κατάλαβα ότι είναι πνευματικό το Περιβόλι της Παναγίας. Αργότερα ένιωσα μέσα σε αυτό και την παρουσία Της.
– Πως θα αισθανθώ, Γέροντα, την παρουσία της Παναγίας, για να μου θερμάνη την καρδιά;
– Μια που φέρεις το όνομα της Μεγάλης Μητέρας του Χριστού και κατά χάριν Μητέρας όλων των ανθρώπων, να Την επικαλήσαι συνέχεια: «Παναγία μου, να λες, Εσύ που καταδέχτηκες να έχω το όνομά Σου, βοήθησέ με να ζήσω όπως είναι ευάρεστο σ’ Εσένα. Άλλοι μόνον το όνομά Σου ακούνε και συγκινούνται, κι εγώ τι κάνω;». Εύχομαι η Παναγία να μένη συνέχεια κοντά σου και να σε σκεπάζη σαν το κλωσσοπούλι κάτω από τα Αγγελικά φτερά Της.
«Την Μητέρα σου προσάγει σοι εις ικεσίαν ο λαός σου, Χριστέ»[2]
– Γέροντα, ποια εικόνα της Παναγίας Την αποδίδει περισσότερο;
– Η Παναγία η Ιεροσολυμίτισσα. Μια φορά Την είδα εκεί στο Καλύβι, στην Παναγούδα… Αν σου το πω, σε πόσους θα το πης;
– Σε κανέναν, Γέροντα.
– Λοιπόν, είδα σε όραμα ότι θα πήγαινα μακρινό ταξίδι και έπρεπε να ετοιμάσω τα χαρτιά μου, διαβατήριο, συνάλλαγμα κ.λπ., αλλά οι υπάλληλοι δεν μου έκαναν τα χαρτιά. Εκεί ήταν πολλοί άνθρωποι, όμως δεν υπήρχε κανείς να με βοηθήση. «Ποιος θα με βοηθήση; λέω. Μα δεν βρίσκεται κανένας, για να ενδιαφερθή;». Είχα μια αγωνία!… Και ξαφνικά παρουσιάζεται μια Γυναίκα με λαμπερό πρόσωπο, ντυμένη στα χρυσαφένια. Είχε μια ωραιότητα! Άστραφτε ολόκληρη! «Μην ανησυχής, εγώ θα σε βοηθήσω· ο Γυιός μου είναι Βασιλιάς», μου λέει και με χτύπησε απαλά στον ώμο. Παίρνει τα χαρτιά και με μια κίνηση τα βάζει στον κόρφο Της. Ω, τι κίνηση ήταν εκείνη! Ύστερα μου είπε: «Θα περάσετε δύσκολες ημέρες» και μου ανέφερε κάτι που έπρεπε να κάνω κι εγώ[3]. Μετά από καιρό είδα την Παναγία την Ιεροσολυμίτισσα σε ένα βιβλίο και Την αναγνώρισα.
– Κάποιος, Γέροντα, μας ρώτησε: «Αφού η σωτηρία μας είναι στα χέρια του Θεού, γιατί, όταν επικαλούμαστε την Παναγία, λέμε: «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς»;
– Ας πούμε, μια γυναίκα έχει γειτόνισσα την μάνα ενός υπουργού και την παρακαλεί να φροντίση, ώστε να βρεθή μια δουλειά για το παιδί της. Η γειτόνισσα προθυμοποιείται, όμως δεν θα βρη η ίδια την δουλειά, αλλά θα παρακαλέση τον γυιό της, που ως υπουργός έχει αυτήν την δυνατότητα και θα κάνη το χατίρι της μάνας του. Έτσι κι εμείς, παρακαλούμε την Παναγία να μας σώση και η Παναγία παρακαλεί τον Υιό Της που έχει αυτήν την δύναμη. Και Εκείνος Της κάνει το χατίρι, γιατί αγαπάει πολύ την Μητέρα Του.
– Γέροντα, στην Παναγία προσεύχομαι με περισσότερη άνεση από ο,τι στον Χριστό. Μήπως αυτό είναι ανευλάβεια;
– Κι εγώ έτσι νιώθω. Από πολύ σεβασμό στον Χριστό, νιώθω περισσότερη άνεση στην Παναγία, όπως και τα παιδιά – και μεγάλα αγόρια να είναι – πηγαίνουν στην μάνα με περισσότερο θάρρος από ο,τι στον πατέρα, από σεβασμό προς τον πατέρα.
Οι άνθρωποι που έχουν πραγματική ευλάβεια και σεβασμό στον Χριστό, συστέλλονται μπροστά στον Χριστό, ενώ στην Παναγία έχουν περισσότερο θαρρος και Tην πλησιάζουν άνετα, γιατί η Παναγία ανήκει στο γένος το ανθρώπινο.
– Καμμιά φορά, Γέροντα, όταν κάνω μετάνοιες, ψάλλω την Παράκληση της Παναγίας η λέω τους Χαιρετισμούς. Μήπως, όταν κάνω μετάνοιες, πρέπει να λέω μόνον την ευχή;
– Όχι, κάνε όπως αναπαύεσαι, γιατί και η Παναγία στον Χριστό τα πηγαίνει όλα, αλλά και με την στοργή και την τρυφερότητά Της γεμίζει την ψυχή μας από αγάπη και έρωτα προς τον Χριστό. Εγώ παρακαλώ την Παναγία να μου πάρη την καρδιά και, αφού πρώτα την καθαρίση, να την κόψη στα τέσσερα: Τρία κομμάτια να δώση στην Αγία Τριάδα και ένα κομμάτι να κρατήση Εκείνη.
– Γέροντα, όταν λέω την ευχή, μπορεί να περάση πολλή ώρα και να μην κάνω κανένα κομποσχοίνι στην Παναγία, γιατί δεν μπορώ να αφήσω το όνομα του Χριστού.
– Φοβάσαι μήπως παρεξηγηθή η Παναγία; Ευλογημένη, δεν είπαμε ότι οι προσευχές προς την Παναγία και προς όλους τους Αγίους απευθύνονται στον Χριστό; Να κάνης όπως νιώθεις. Δεν παρεξηγείται η Παναγία ούτε οι Άγιοι.
– Γέροντα, σε μια ατομική αγρυπνία που την αφιερώνω στην Παναγία τι να κάνω;
– Να συλλογίζεσαι προηγουμένως την Παναγία. Σ’ αυτό μπορούν να σε βοηθήσουν και μερικά τροπάρια από την Παράκληση της Παναγίας η από το Θεοτοκάριο η από τον Ακάθιστο Ύμνο. Μετά να συνεχίσης με ευχή [Εικόνα της Θεοτόκου] και ο,τι άλλο «δόξη τω Προεστώτι»[4] του εαυτού σου, ήγουν «τω τυπικώ της καρδίας σου».
– Γέροντα, οι Χαιρετισμοί της Παναγίας είναι δοξολογία;
– Δοξολογία είναι. Μπορείς να τους λες σαν ευχαριστία στην Παναγία, όταν εκπληρώνη κάποιο αίτημά σου. Όχι όλο να ζητάμε από την Παναγία, αλλά να Την ευχαριστούμε κιόλας. Οι Χαιρετισμοί της Παναγίας έχουν πολλή Χάρη. Ανώνυμος τους έγραψε. Να τους μάθης απ’ έξω και να τους λες και μέσα στην ημέρα.
[1] Ο Γέροντας από πολλή ευλάβεια στην Παναγία κάποιες φορές ασπαζόταν διαρκώς το όνομά Της.
[2] Θεοτοκίον Μακαρισμών Α΄ ήχου ημέρας Κυριακής.
[3] Ο Γέροντας το είπε το 1984 και δεν έδωσε εξηγήσεις.
[4] Έκφραση από τα μοναστηριακά Τυπικά, η οποία σημαίνει ότι κάποια αλλαγή στο Τυπικό μπορεί να ρυθμισθή κατά την κρίση-διάκριση του Προεστώτος. Ο Γέροντας εδώ εννοεί «ο,τι σου υποδείξη η καρδιά σου».
Από το Βιβλίο Αγ. Παισίου Αγιορείτου: ΛΟΓΟΙ ΣΤ’ «Περί Προσευχής», εκδόσεις ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ» ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
orthodoxia-ellhnismos.gr