Άγιος Παΐσιος: Όταν ζητούμε μετάνοια από τόν Θεό γιά τόν κόσμο, νά βάζουμε καί τόν εαυτό μας μέσα σ’ αυτούς πού έχουν φταίξει καί νά μή λέμε: «Βοήθησε τόν κόσμο πού είναι αμαρτωλός».
Οί Τρεις Παίδες γεννήθηκαν στην αιχμαλωσία, και όμως δεν είπαν «τί φταίμε εμείς;», αλλά είπαν: «Δικαίως πάθαμε, έπρεπε και περισσότερα να πάθουμε».
Μιλούσαν σάν να ήταν από αυτούς πού παρέβησαν τις εντολές του Θεού πριν από την Βαβυλώνια αιχμαλωσία, σάν νά ήταν και αυτοί συμμέτοχοι στην αμαρτία, ενώ ήταν αμέτοχοι, αφού δεν είχαν ακόμη γεννηθη.
Πόσο μέ συγκινεί ή προσευχή πού έκαναν, όταν βρίσκονταν μέσα στο καμίνι! «Δίκαιος ει, Κύριε, επί πασιν οίς έποίησας ημιν… Οτι ήμάρτομεν και ήνομήσαμεν… Και νυν ουκ έστιν ημίν ανοΐξαι τό στόμα ημών. Μη δη παραδφης ημάς εις τέλος… και μη αποστήσης τό έλεος σου αφ’ ημών διά “Αβραάμ τον ήγαπημένον υπό σου».
Δηλαδή, «δίκαια μας τιμωρείς, Κύριε, γιατί αμαρτήσαμε, αλλά μόνο γιά χατίρι του Αβραάμ πού τον αγαπάς, γιατί δέν αμάρτησε, μή μας εγκαταλείπης».
Έβαζαν καί τον εαυτό τους μέσα στους αμαρτωλούς, καί τό πίστευαν, γι’ αυτό έγινε τό καμίνι δροσιά. Ενώ τον ειδωλολάτρη πού πήγε νά δη τό καμίνι, τόν πήραν οι φλόγες .Ό άνθρωπος, αν δέν δουλεύη έτσι, αρχίζει συνέχεια νά δικαιολογήται. «Ό διάβολος μέ έβαλε καί αμάρτησα» ή «ό Αδάμ φταίει, ή Εύα φταίει· δέν φταίω έγώ».
Ένας θεολόγος μοΰ είπε μιά φορά: «Καί τί χρωστάμε έμεϊς τώρα νά ταλαιπωρούμαστε έξ αιτίας της Εύας;». «Ευλογημένε άνθρωπε, τοϋ λέω, σέ πειράζει αυτό γιά νά σωθής;».
Τί φταίει ό Αδάμ ό καημένος ή ή Εύα ή φουκαριάρα; Ένα σφάλμα έκαναν καί πόσους αιώνες ήταν στον Αδη, ενώ εμάς ήρθε ό Χριστός καί μας λύτρωσε. «Έβδομηκοντάκις επτά φορές αν αμαρτήσετε καί μετανοήσετε, είπε, σάς συγχωράω!».
Χιλιάδες φορές άμαρτάνουμε καί ό Χριστός μάς συγχωράει – αρκεί νά μετανοούμε ειλικρινά -, καί νά λέμε ότι φταίει ό Αδάμ καί ή Εύα; Καί νά δήτε δέν βάζουν το όνομα Εύα – να δώσουμε το όνομα Εύα σε μια αδελφή, ή τουλάχιστον Ζωή, αν είναι δύσκολο Εύα! Μά είναι πολύ αδικημένη!Αυτή είναι ή μάνα μας, ή μητέρα όλου του κόσμου, και ούτε κάν τό ονομά της δέν θέλουμε νά ακούσουμε.
Και τήν κατάρα, στην ουσία, στον διάβολο τήν έδωσε ό Θεός. «Και ό όφις ήταν φρόνιμος». Μπήκε ό διάβολος στο φίδι, για νά ξεγελάση τόν άνθρωπο.
Και βλέπεις, όλοι τά βάζουν μέ τήν Εύα, ότι αυτή μας χαντάκωσε, ενώ θά ήμασταν μια χαρά στον Παράδεισο, άν δέν γινόταν ή παράβαση! Αν και εμάς μάς έλεγε ό Χριστός, «αφού σφάλατε μία φορά, θά πάτε τόσους αιώνες στον Αδη», ε, τότε νά έλεγε κανείς κάτι!… Τί αχάριστος κόσμος!
Πάντως ή μετάνοια είναι μεγάλη υπόθεση. Δέν έχουμε καταλάβει ότι ό άνθρωπος μέ τήν μετάνοια μπορεί νά άλλάξη τήν απόφαση τού θεού. Δέν είναι μικρό πράγμα αυτό, νά έχη τέτοια δύναμη ό άνθρωπος. Κάνεις κακό; Ό Θεός σου δίνει σκαμπιλάκι. Λές «ήμαρτον»; Σταματά και σου δίνει ευλογίες.
Όταν δηλαδή συνέρχεται τό άτακτο παιδί, μετανοή και δέρεται άπό τήν συνείδηση του, τότε ό Πατέρας του τό χαϊδεύει μέ αγάπη και τό παρηγορεί. Οί Ισραηλίτες, επειδή είχαν ξεφύγει άπό τις εντολές τού Θεού, έζησαν στην αιχμαλωσία εβδομήντα πέντε χρόνια.
Και τελικά, όταν μετανόησαν, παρουσιάζεται ό βασιλιάς Κύρος, πού τολμά νά πή κανείς ότι φάνηκε καλύτερος άπό τους υιούς του Ισραήλ, οί όποιοι είχαν μολύνει τά ιερά πού είχαν γιά τίς θυσίες. Του άλλαξε τό μυαλό ό Θεός και τόν έκανε νά πιστεύη στον Θεό τοϋ Ούρανοΰ.
Έτσι άφησε τους Ισραηλίτες ελεύθερους, τους έδωσε χρήματα, ξυλεία γιά τόν Ναό, τους έφτιαξε τό τείχος της Ιερουσαλήμ καί έδειξε τέτοια καλωσύνη καί τέτοια ευλάβεια, πού δέν έδειξαν κατά κάποιον τρόπο οΰτε οι Ισραηλίτες. Και όλα αυτά, γιατί μετανόησε καί άλλαξε ό λαός. Πόσο βοηθάει ή μετάνοια, γιά νά έξαφανισθή τό κακό!
Τά βιβλία των Μακκαβαίων νά τά διαβάσετε όλα. Εϊναι πολύ δυνατά. Τί διαταγή είχε δώσει ό βασιλιάς! Νά καταπατήσουν οι ελέφαντες τους Ισραηλίτες! Πήγαν οί άλλοι, ετοίμασαν τήν τελετή, πότισαν πεντακόσιους ελέφαντες μέ δυνατό κρασί καί λιβανωτό, γιά νά τους εξαγριώσουν, καί περίμεναν τον βασιλιά νά παρουσιασθή, γιά νά αρχίσουν τήν τελετή. Αλλά ό βασιλιάς είχε ξεχάσει τήν διαταγή πού έδωσε.
Πηγαίνει ό έλεφαντάρχης νά ειδοποίηση τον βασιλιά, γιατί δεν είχε παρουσιασθή ακόμη. «Βασιλιά, του λέει, σε περιμένουμε. Όλα τά έχουμε έτοιμα· τους ελέφαντες, τους Ιουδαίους, οί προσκαλεσμένοι περιμένουν». «Ποιος σας είπε νά κάνετε τέτοιο πράγμα;», του λέει! Φωνές, απειλές…
Καί αυτό δέν έγινε μιά φορά άλλα τρεις. Μικρό πράγμα ήταν νά ξεχάση ό βασιλιάς τήν εντολή πού είχε δώσει ό ίδιος; Καί όχι μόνον αυτό, αλλά τελικά άλλαξε όλη τήν στάση του προς τους Ιουδαίους. Όλη ή βάση εκεί είναι: Νά μετανοήση ό κόσμος.
– Γέροντα, οί σύλλογοι ειρήνης πού ιδρύονται από διάφορα κράτη βοηθούν γιά τήν ειρήνη στον κόσμο; – Εξαρτάται. Είναι καί μερικοί πού ξεκινούν μέ καλή διάθεση. Άλλα, όταν μαζεύωνται τί μάγοι, τί πυρολάτρες, τί Προτεστάντες, ένα σωρό – άκρη δέν βρίσκεις -, γιά νά φέρουν τήν ειρήνη στον κόσμο, πώς νά βοηθήσουν;
Ό Θεός νά μέ συγχώρεση, αυτά είναι κουρελούδες τού διαβόλου. Γίνεται ειρήνη μέ αμαρτωλό συνεταιρισμό; Πώς μπορεί νά έρθη ή ειρήνη, όταν οί άνθρωποι δέν συμφιλιωθούν μέ τον Θεό; Μόνον όταν συμφιλιωθη ό άνθρωπος μέ τον Θεό, έρχεται και ή εσωτερική ειρήνη και ή εξωτερική.
Γιά νά συμφιλιωθη όμως ό άνθρωπος μέ τον Θεό, πρέπει νά έρθη σέ συναίσθηση, νά μετανοήση, νά ζή σύμφωνα μέ τις εντολές του Θεού, και τότε έρχεται ή Χάρις καί ή ειρήνη τοϋ Θεοϋ μέσα του, οπότε μπορεί νά βοηθήση καί γιά τήν ειρήνη γύρω του.