Του Γιάννη Ντάσκα
Στη δημοσιότητα επιστολή του Ελληνοαμερικανού Προέδρου της Ελληνομαερικανικής Ένωσης, Κρις Σπύρου στον Ομπάμα να ξαναγίνει για την Αγιά Σοφιά καθεδρικός ναός της Ορθοδοξίας!
«[…] Η πρόθεση του Προέδρου Ατατούρκ ήταν ξεκάθαρη. Ανοιγε τον δρόμο για την αποκατάσταση ενός τεράστιου πολιτικού λάθους, που είχε συμβεί το 1453, όταν ο Μεγάλος Χριστιανικός Ναός της Αγίας Σοφίας είχε μετατραπεί σε μουσουλμανικό τζαμί από έναν κατακτητή πολιτικό ηγέτη, παραβιάζοντας τους κανόνες της μουσουλμανικής πίστης…» Υπάρχει μουσουλμανική χώρα στον κόσμο που να έχει δημοκρατία πραγματική; Το ερώτημα αυτό τίθεται όλο και πιο συχνά σε μεγάλα δυτικά τηλεοπτικά δίκτυα, όχι μόνο μεταξύ Δυτικών (κατά βάση χριστιανών) συζητητών, αλλά και προς επιφανείς Αραβες μουσουλμάνους που διακρίνονται στη Δύση.
Το ερώτημα αυτό τίθεται και στην Αίγυπτο επιτακτικά, αλλά και στην Τουρκία. Ο Μόρσι ήταν ο πρώτος εκλεγμένος δημοκρατικά ηγέτης, αλλά τον γκρέμισαν με μεγάλα λαϊκά συλλαλητήρια και όχι τανκς, με την κατηγορία ότι βάδιζε σε μια δημοκρατία του τύπου «εκ μέρους του Θεού και με εντολή του σας διατάσσω να φοράτε αυτό, να κάνετε εκείνο κ.λπ.».
Ούτε ένας από εκείνους που έκαψαν μπροστά στις κάμερες εκκλησίες χριστιανών κοπτών της Αιγύπτου (είναι εκατομμύρια οι χριστιανοί εκεί…) δεν διώχθηκε στο πλαίσιο της δημοκρατίας του Μόρσι. Στην Τουρκία, ο Ερντογάν άνοιξε «θρησκειοδικεία», τα οποία αντικαθιστούν τα στρατοδικεία, όπως και στην Αίγυπτο.
Πάμε, λοιπόν, σε δυο τύπου κράτη, δηλαδή είτε θρησκευτικής δημοκρατίας, είτε στρατιωτικής δημοκρατίας στις αραβικές χώρες; Το ερώτημα είναι κρίσιμο για τις εξελίξεις στην περιοχή μας, αλλά και για το μέλλον του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του συμβόλου του Χριστιανισμού, δηλαδή της Αγιάς Σοφιάς. Εάν οι εξελίξεις στην Τουρκία είναι όπως αυτές στην Αίγυπτο, όπου διώκονται χριστιανοί και καίγονται εκκλησίες, τι θα συμβεί με τα χριστιανικά σύμβολα;
Πολλοί θεωρούν ότι στη Συρία οι εξελίξεις θα καταλήξουν στη δημιουργία Κουρδιστάν και στην τριχοτόμησή της, εάν συμφωνήσουν ΗΠΑ και Ρωσία. Εδώ και τέσσερα με πέντε χρόνια είχαν «κυκλοφορήσει» δημόσια σενάρια που εμφάνιζαν και τη Ρωσία να έχει συμφωνήσει στη δημιουργία Κουρδιστάν, με τη Συρία να διατηρεί μια περιοχή ελέγχου του Ασαντ και των Αλεβιτών και μια περιοχή ελέγχου από ομάδες με θρησκευτικά χαρακτηριστικά.
Μόλις την περασμένη Τετάρτη με τον Αμερικανό πρόεδρο Ομπάμα να βρίσκεται στη Σουηδία και να δηλώνει ότι θα γίνει οπωσδήποτε μηνυματικού χαρακτήρα επέμβαση στη Συρία, η άκαμπτη Ρωσία δήλωνε διά στόματος Πούτιν ότι «είναι άκαμπτη μεν, εύκαμπτη δε», εάν αποδειχθεί το άλφα και συμφωνήσει ο ΟΗΕ.
Η Κίνα, την ίδια ημέρα, συμφώνησε με την Αίγυπτο (του στρατηγού Αλ Σίσι και όχι του Μόρσι…) για μεγάλες ποσότητες πετρελαίου κ.λπ. Η Ρωσία εύκολα θα συμφωνούσε με τη στήριξη κρατών που δεν αποδίδουν σωστές και εγκληματικές πράξεις «στο θέλημα του Θεού», εάν οι συμφωνίες τη συμφέρουν στον έλεγχο του πλανήτη. Και αυτή η συμφωνία, η Νέα Γιάλτα, όχι μόνο δεν είναι δύσκολη, αλλά είναι και προ των θυρών. Απλή, αλλά αιματηρή «λεπτομέρεια» είναι ότι οι συμφωνίες αυτές έρχονται μετά από αιματηρές συγκρούσεις, απαραίτητες και για την καθυπόταξη αδύναμων λαών, για την ανανέωση και τη δοκιμή και την πώληση νέων ποσοτήτων οπλικών συστημάτων κ.λπ.
Το ζήτημα για την Ελλάδα είναι πολλαπλώς κρίσιμο. Και για τη συμφωνία στην ΑΟΖ και στα ενεργειακά, αλλά και για το μέλλον των ύψιστων συμβόλων της Ορθοδοξίας στην Τουρκία.
Αυτή η κρισιμότητα αναδεικνύεται από μία επιστολή που έστειλε στον πρόεδρο Ομπάμα ο πρόεδρος της Ελληνοαμερικανικής Ενωσης, Κρις Σπύρου, υψηλότατο στέλεχος του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ και επικεφαλής της Κίνησης για τη στήριξη της Χίλαρι Κλίντον ως διαδόχου του Ομπάμα στον Λευκό Οίκο.
Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ
Με την επιστολή ο κ. Σπύρου θέτει ευθέως το μέλλον της Αγίας Σοφίας ως κεντρικού συμβόλου των Ορθοδόξων, δηλαδή της λειτουργίας της ως Εκκλησίας και όχι όπως είναι σήμερα. Ενόψει των εξελίξεων, η επιστολή (είχε σταλεί τον περασμένο Μάιο) έχει μεγάλη σημασία και τη φέρνουμε στη δημοσιότητα, ώστε να καταγραφεί:
«Κύριε Πρόεδρε, στις 16 Μαΐου πρόκειται να φιλοξενήσετε στον Λευκό Οίκο τον πρωθυπουργό της Τουρκίας, τον Αξιότιμο κ. Ρεσέπ Ταγίπ Ερντογάν. Επικοινωνώ μαζί σας γραπτώς, με την ιδιότητα μου ως πρόεδρος της “Παγκόσμιας Ενορίας της Αγίας Σοφίας”. Η οργάνωσή μας είναι μια μη Κερδοσκοπική Ορθόδοξη Χριστιανική Οντότητα, και έχει ιδρυθεί νόμιμα στην Πολιτεία του Νιου Χαμσάιρ, στις ΗΠΑ. Εχουμε επίσης ιδρύσει νομίμως σωματεία και στην Ευρώπη, στο Λουξεμβούργο και την Ελλάδα.
Σκοπός της “Παγκόσμιας Ενορίας της Αγίας Σοφίας” είναι “η αποκατάσταση της Χριστιανικής Εκκλησίας της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη (Ιστανμπούλ) της Τουρκίας, στην αρχική της υπόσταση ως ελεύθερη και λειτουργούσα χριστιανική εκκλησία για όλους τους χριστιανούς του κόσμου και η αποκατάστασή της ως ο Καθεδρικός Ναός της Ορθοδοξίας, όπως ήταν πριν από την Αλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1453”.
Κύριε Πρόεδρε, η Αγία Σοφία δεν είναι μια απλή εκκλησία, είναι το σύμβολο της Ορθόδοξης Χριστιανικής Πίστης. Τα αρχικά σχέδια του Μεγάλου Ναού της Αγίας του Θεού Σοφίας, όπως ήταν γνωστός για περισσότερα από 1.000 χρόνια, έγιναν επί της βασιλείας του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, αργότερα Αγιο Κωνσταντίνο της Χριστιανοσύνης.
Η πρώτη εκκλησία με το όνομα Αγία Σοφία κατασκευάστηκε επί της βασιλείας του Αυτοκράτορα Κωνστάντιου, γιου του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, και καθαγιάστηκε το 360 μ.Χ. από τον Χριστιανό Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης Ευδόξιο.
Η πυρκαγιά που ξέσπασε κατά τη διάρκεια των ταραχών για τη ‘‘Στάση του Νίκα’’ το 532 μ.Χ. κατέστρεψε τελείως την πρώτη αυτή εκκλησία της Αγίας Σοφίας. Το οικοδόμημα της Αγίας Σοφίας όπως είναι σήμερα κατασκευάστηκε επί της βασιλείας του Αυτοκράτορα Ιουστινιανού. Η Μεγάλη Χριστιανική Εκκλησία της Αγίας Σοφίας, η οποία στέκεται όρθια σήμερα, αψηφώντας τους κινδύνους της φύσης και τις επιδρομές των πολιτικών ηγετών που την κατέχουν, καθαγιάστηκε από τον Χριστιανό Πατριάρχη Μηνά στις 27 Δεκεμβρίου το 537μ.Χ.
Από το 537 μ.Χ. έως τις 29 Μαΐου του 1453, η Μεγάλη Εκκλησία της Αγίας Σοφίας λειτούργησε ως Χριστιανικός Ναός, ως η Βασιλική του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης και ως το σύμβολο της Ορθόδοξης Χριστιανικής Πίστης για χίλια δεκαέξι συνεχή χρόνια.
Στις 29 Μαΐου το 1453, η Μεγάλη Εκκλησία της Αγίας Σοφίας έπεσε στα χέρια των Οθωμανών Τούρκων μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης. Η Μεγάλη Εκκλησία μετετράπη τότε από τον Σουλτάνο Φατίχ Μεχμέτ σε ένα σουλτανικό τζαμί με το όνομα “Τζαμί της Αγίας Σοφίας”. Ετσι, ο χριστιανικός αυτός ναός λειτούργησε ως μουσουλμανικό τζαμί μέχρι το 1934.
Το 1934 με κυβερνητικό διάταγμα που υπέγραψε ο τότε Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας, Στρατηγός Κεμάλ Ατατούρκ, “το Τζαμί της Αγίας Σοφίας» μετετράπη σε τουρκικό Μουσείο με το όνομα ‘‘Μουσείο της Αγίας Σοφίας”.
Πρόθεση του Προέδρου Ατατούρκ, πιστεύουμε, ήταν να αποκατασταθεί η Αγία Σοφία, στην πρωταρχική της μορφή, ως Χριστιανικού Ναού, καθώς ο Πρόεδρος Ατατούρκ γνώριζε πολύ καλά ότι η μουσουλμανική του θρησκεία απαγορεύει αυστηρά τις βεβηλώσεις Χριστιανικών Ναών.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Πρόεδρος Ατατούρκ ονόμασε το ‘‘μουσείο’’ “Μουσείο της Αγίας Σοφίας”. Ο Πρόεδρος Ατατούρκ, ένας κοσμικός ηγέτης, αποφάσισε να μετατρέψει το τζαμί σε ‘‘μουσείο’’ και μετά ονόμασε το ‘‘Μουσείο’’ του θεού Αγία Σοφία.
Η πρόθεση του Προέδρου Ατατούρκ ήταν ξεκάθαρη. Ανοιγε τον δρόμο για την αποκατάσταση ενός τεράστιου πολιτικού λάθους, που είχε συμβεί το 1453, όταν ο Μεγάλος Χριστιανικός Ναός της Αγίας Σοφίας είχε μετατραπεί σε μουσουλμανικό τζαμί από έναν κατακτητή πολιτικό ηγέτη, παραβιάζοντας τους κανόνες της μουσουλμανικής πίστης. Κανόνες, οι οποίοι γράφτηκαν και διαδόθηκαν στους μουσουλμάνους πιστούς από τον Μεγάλο Προφήτη Μωάμεθ, δοξασμένο το όνομά του.
Η διαθήκη του Προφήτη Μωάμεθ αναφορικά με τους χριστιανούς και τους χώρους της λατρείας τους είναι ξεκάθαρη. Ο Μεγάλος Προφήτης Μωάμεθ έγραψε επί λέξει: “Τούτο είναι το μήνυμα του Μωάμεθ Ιμπν Λμπτουλάχ ως διαθήκη σε αυτούς που ασπάζονται τη Χριστιανοσύνη. Οπου κι αν βρίσκονται, είμαστε μαζί τους. Υπηρέτες, βοηθοί και οπαδοί μου, στηρίξτε τους χριστιανούς, γιατί οι χριστιανοί είναι πολίτες μου. Και, μα τον Αλλάχ, κατακρίνω και οργίζομαι για όλα όσα τους δυσαρεστούν. Καμία επιβολή δεν πρέπει να τους τεθεί.
Ούτε οι δικαστές τους να αποσυρθούν από τις θέσεις τους. Ούτε οι καλόγεροι από τα μοναστήρια τους. Κανένας να μην καταστρέψει τον Οίκο της θρησκείας τους. Να προκαλέσει ζημιά ή να μεταφέρει κάτι από αυτόν σε οικίες μουσουλμάνων. Αν κάποιος πάρει κάτι από αυτά, θα παραβιάσει τη διαθήκη του Θεού και θα δείξει ανυπακοή στον Προφήτη του. Είναι σύμμαχοί μου και έχουν την προσωπική μου κάλυψη για όλα όσα μισούν. Κανένας δεν μπορεί να τους επιβάλει να μετοικίσουν ή να τους επιβάλει να πολεμήσουν. Οι μουσουλμάνοι να πολεμούν για αυτούς.
Εάν χριστιανή γυναίκα παντρευτεί με μουσουλμάνο, αυτό δεν πρέπει να γίνει χωρίς τη συγκατάθεσή της. Αυτή δεν πρέπει να εμποδίζεται από το να επισκέπτεται την Εκκλησία της για προσευχή. Οι Εκκλησίες τους πρέπει να προστατεύονται. Δεν πρέπει να τους εμποδίζονται από το να τις ανακαινίσουν. Η ιερότητα των Εκκλησιών τους επιβάλλεται να είναι σεβαστή. Κανένας από το έθνος του Ισλάμ δεν μπορεί να παρακούσει αυτήν τη διαθήκη μέχρι την Τελευταία Ημέρα”.
Δυστυχώς, σήμερα, η πρόθεση του τότε Προέδρου Ατατούρκ και οι κανόνες του Μεγάλου Προφήτη Μωάμεθ, παραβιάζονται κατ’ εξακολούθηση από το τουρκικό κράτος. Σήμερα, ο Μεγάλος Χριστιανικός Ναός της Αγίας Σοφίας λειτουργεί ως Τουρκικό Κρατικό Εκθεσιακό Κέντρο, όπου παρουσιάζονται ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς, από φτηνές επιδείξεις μόδας, φτηνά έργα τέχνης μέχρι πωλήσεις ειδών υγιεινής και πλακιδίων μπάνιου.
Κύριε Πρόεδρε, γνωρίζω ότι επισκεφθήκατε την Τουρκία, την Πόλη της Κωνσταντινούπολης (Ιστανμπούλ) και το ‘‘Μουσείο της Αγίας Σοφίας’’. Πιστεύω ότι είστε ο πρώτος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών που επισκέφθηκε το ‘‘Μουσείο της Αγίας Σοφίας’’ συνοδεία εκλεγμένου Τούρκου πρωθυπουργού.
Κατά την επίσκεψή σας στο “Μουσείο της Αγίας Σοφίας”, οι φωτογραφίες δείχνουν τον πρωθυπουργό, κύριο Ερντογάν, να συζητά μαζί σας για τα εκθέματα, που υπήρχαν εκείνη την ημέρα στο “Μουσείο”. Αναρωτιέμαι, κύριε Πρόεδρε, τι σας είπε ο πρωθυπουργός, κύριος Ερντογάν, για τον ιερό χριστιανικό τρούλο με την εικόνα της Παρθένου Μαρίας που κρατούσε τον Ιησού Χριστό βρέφος στην αγκαλιά της; Μήπως σας είπε ότι η εικόνα αυτή ήταν μέρος της χριστιανικής έκθεσης γκράφιτι που έγινε στη σύγχρονη Τουρκία; Ή πως η χριστιανική αυτή εικόνα τυχαίνει να βρίσκεται στον τοίχο του Μουσείου; […]».
Η επιστολή κλείνει ως εξής: «Ως χριστιανός εσείς ο ίδιος, και ως υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ίσων δικαιωμάτων και ως πιστός στην αρχή του Τζέφερσον για την πλήρη ελευθερία της θρησκείας, ελπίζουμε ότι μπορούμε να βασιζόμαστε στην ηθική σας υποστήριξη.
Σας ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Κρις Σπύρου
Πρόεδρος Παγκόσμιας Ενορίας της Αγίας Σοφίας».