Ιερα Μονή Φιλοθέου – The Holy Monastery of Filotheou –ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ
Η Ιερά Μονή Φιλοθέου εορτάζει στις 25 Μαρτίου τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Ιδρύθηκε το 10ο αιώνα, είναι άγνωστο όμως συστήθηκε, από τρεις μοναχούς, σύγχρονοι του Αθανάσιου του Αθωνίτη, τον Αρσένιο, τον Διονύσιο και τον Φιλόθεο από τον οποίο ονομάστηκε η Μονή.
Ευεργέτες της Μονής θεωρούνται ο Νικηφόρος Γ΄ Βυτανειάτης ο οποίος τιμάται και ως ο δεύτερος ιδρυτής, οπού εκτός από τους οικονομικούς πόρους πρόσφερε αρκετά ιερά λείψανα αγίων και μαρτύρων. Οι Παλαιολόγοι αυτοκράτορες Ανδρόνικος Β’, Ανδρόνικος Γ’ και Ιωάννης Ε’ όπου πρόσφεραν χρήματα για την συντήρηση της Μονής. Το 1492 αναφέρεται ότι ανακαίνισαν τη Μονή οι ηγεμόνες της Ιβηρίας Λεόντιος και Αλέξανδρος.
Ιερά Μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους
Το Καθολικό κτίστηκε το 1746 στη θέση του παλαιότερου ναού και αγιογραφήθηκε το 1752 ενώ το 1765 αγιογραφήθηκαν ο εσωνάρθηκας και εξωνάρθηκας. Το μαρμάρινο δάπεδο και τέμπλο ολοκληρώθηκαν το 1853 και 1848 αντίστοιχα. Το κωδωνοστάσιο ενσωματωμένο στο Καθολικό φέρει την ημερομηνία 1746. Οι τοιχογραφίες της Τράπεζας αποδίδονται στην Κρητική Σχολή. Η Φιάλη μπροστά από το ναό αποτελείται από λαξευμένο άσπρο μάρμαρο. Η κατασκευή όλων αυτών των οικοδομών οφείλεται στα μεγάλα χρηματικά ποσά που πρόσφεραν οι ηγεμόνες της Ρουμανίας Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος και Γρηγόριος Γκίνας. Στο εσωτερικό της Μονής βρίσκονται 6 παρεκκλήσια. Έξω από τα τείχη υπάρχουν 3 παρεκκλήσια, στο νεκροταφείο, στα περιβόλια και σ’ ένα Κάθισμα. Επίσης υπάγονται 12 Κελιά με 2 να είναι στις Καρυές.
Η βιβλιοθήκη στεγάζεται σε ειδικό διαμέρισμα της ανατολικής πτέρυγας. Περιέχει 250 χειρόγραφους κώδικες από τους οποίους 54 σε περγαμηνή, 2 περγαμηνά ειλητάρια που περιέχουν τη Θεία Λειτουργία του Μ. Βασιλείου και πολλά έντυπα. Ο εικονογραφημένος κώδικας αρ. 33 της Φιλοθέου και το Τετραευαγγέλιο του 10ου αιώνα
Στο σκευοφυλάκιο υπάρχει ένα κομμάτι του Τίμιου Ξύλου, δώρο του αυτοκράτορα Νικηφόρου Γ’ Βοτανειάτη. Επίσης φυλάσσονται αρκετά λείψανα, σταυροί, άμφια, λειτουργικά σκεύη αλλά κυρίως φορητές εικόνες από τις οποίες αυτή που θεωρείται πιο πολύτιμη είναι η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας “Γλυκοφιλούσας”. Στη Μονή φυλάσσεται επίσης μία άλλη σημαντική εικόνα αυτή της Παναγίας της “Γερόντισσας”.
Η εικόνα της Παναγίας Γλυκοφιλούσας
Η εικόνα αυτή, στο αριστερό προσκυνητάρι του Καθολικού, δείχνει την Παναγία να ‘αγκαλιάζει γλυκά’ τον Ιησού. Σύμφωνα με την παράδοση τον καιρό του αυτοκράτορα Λέοντα Β’ του Ίσαυρου- στην περίοδο της εικονομαχίας- η ευσεβής χριστιανή Βικτωρία, σύζυγος του βυζαντινού πατρίκιου Συμεών, πέταξε την εικόνα στη θάλασσα για να τη διασώσει από την καταστροφή. Η εικόνα διέπλευσε τα στενά των Δαρδανελλίων και έφτασε στις ανατολικές ακτές του Όρους Άθως όπου βρέθηκε από τον ηγούμενο της Φιλοθέου. Στο σημείο ανεύρεσης της εικόνας, στο αγκυροβόλιο κάτω από τη Μονή, αναπήδησε άγιο νερό από το βράχο, το οποίο έκτοτε έχει θεραπεύσει πολλούς παράλυτους και πολλές στείρες γυναίκες.
Στη Μονή αυτή αξίζει να δουν οι επισκέπτες το καθολικό με τις τοιχογραφίες του (1752) και την “εφέστια εικόνα” της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας, την τράπεζα με τις πλούσιες τοιχογραφίες καθώς και την πλούσια επίσης ιστορική βιβλιοθήκη της Μονής.
Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 70-75 άτομα.
Τηλ. επικοινωνίας: 23770 23256 – 23678
Φαξ: 23770 23674
This monastery is first mentioned in 1013, recorded as the “Monastery of Pteres”. Two years later is mentioned by its present name, which to be that of the founder. In the 16ththth century. The monastery’s greatest treasure is a reversible icon showing the Sweetly-Kissing-Virgin on one side and the Crucifixion on the other. century abbot was the St Dionysios who later founded the monastery of St Dionysios on Mt. Olympos. The great St Cosmas Aetolos was a monk at this monastery in the 18 century. The katholikon dedicated to the Annunciation, was built in 1746 on the site of the earlier church, and frescoed in 1752 and 1765. The refectory contains wall-paintings of the 16
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ὡς πολύτιμον γέρας τήν ἁγίαν Εἰκόνα σου, ἡ Μονή Φιλοθέου κεκτημένη ἀγάλλεται˙ ἐν ταύτῃ γάρ ὁρῶντές σε Ἁγνή, ὡς νήπιον φιλοῦσαν τόν Χριστόν, μεγαλύνομεν, τήν δόξαν σου τήν πολλήν, Παρθένε ἐκβοῶντές σοι˙ δόξα τοῖς μεγαλείοις σου Ἁγνή, δόξα τῇ συμπαθείθᾳ σου, δόξα τῇ πρός ἡμᾶς σου προμήθειᾳ Ἅχραντε.
Ἦχος δ΄. Ταχύ προκατάλαβε
Εἰκὼν ἡλιόμορφε, Γλυκοφιλοῦσα σεπτή, ἀγκάλαις σου φέρουσα τὸν τοῦ παντὸς Ποιητὴν, τὴν Ποίμνην σου φύλαττε. Πόθῳ τὴν Σὲ τιμῶσαν, ἀπὸ πάσης ἀνάγκης, πέμπουσα τὰς ἀκτῖνας τῶν λαμπρῶν σου θαυμάτων, Μονὴν τοῦ Φιλοθέου φρουροῦσα λιταῖς ἀκοιμήτοις Σου.
Ἕτερον ὅμοιον
Ὡς δώρημα τέλειον, ἐκ Βυζαντίου Ἁγνή, τὴ νθείαν Εἰκόνα σου, ἡ Φιλοθέου Μονή, ἐδέξατο χαίρουσα· ἥνπερ Γλυκοφιλοῦσαν, προσφυῶς προσφωνοῦσα, χάριν ἀεὶ καρποῦται, ἐξ αὐτῆς καὶ βοᾶ σοι· χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.
Ἦχος Βαρύς.
Ἐπικρατούσης αἱρέσεως, τῆς σεπτῆς Παρθένε εἰκόνος σου σαφῶς προνοεῖς· Καὶ διὰ ποντοπορίας τῇ σῇ Μονῇ προσφέρεις ὡς δῶρον ἐπάξιον ταύτην δὲ ἡμεῖς Γλυκοφιλοῦσαν ὀρθῶς ἐπικαλοῦντες, σὲ μακαρίζομεν.
ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ
Τῇ Ὑπερμάχῳ.
Γλυκοφιλούσης τὴν Εἰκόνα τὴν ὑπέρτιμον,
Τὴν καταπλεύσασαν ἡμῖν ἀπὸ τοῦ Βύζαντος,
Προσελθόντες προσκυνήσωμεν ἐκβοῶντες·
Οἷα Μήτηρ συμπαθὴς τοῦ Παντοκράτορος,
ἡμῖν δίδου οἰκτιρμῶν σου τὰ δωρήματα,
τοῖς κραυγάζουσι· χαῖρε πάντων Βασίλισσα.
Πηγή :Xαρίτωνος Μοναχού – Ματιές στον Άθω – Images of Athos