Του Σεβ. Μητρ. Πατρών κ. Χρυσοστόμου
(Το άρθρο δημοσιεύθηκε χθες 17 Ιουνίου)
Η χώρα οδηγήθηκε γιά μιά ακόμα φορά σέ εκλογές, προκειμένου νά προκύψη Κυβέρνηση σ’ αυτό τόν τόπο, ώστε ο Λαός νά βρή; τόν δρόμο του καί νά συνεχίση μέ τίς όποιες δυσκολίες, τήν κοπιώδη πορεία του. Μιά πορεία πού δέν θά μοιάζη καθόλου μέ όσα έζησε στό παρελθόν, αφού πολλά πράγματα πλέον έχουν αλλάξει. Ο Λαός πρέπει νά ξεχάση πλέον τήν ευμάρεια, τήν καλοπέραση καί ό,τι άλλο, πιθανώς, απελάμβανε μέχρι σήμερα.
Δέν γνωρίζει κανείς τί θά προκύψη από αυτές τίς εκλογές. Δέν είμαστε βέβαιοι πώς αυτός ο ταλαιπωρημένος κόσμος θά εκφρασθή καί ποιές δυνάμεις θά επηρεάσουν τό είναι του. Αυτή η αβεβαιότητα είναι αποτέλεσμα τών όσων προηγήθηκαν από όσους είχαν, στά χέρια τους, τίς τύχες τής χώρας μας, μέχρι τώρα. Είναι αποτέλεσμα τών λαθών, τών επιπολαιοτήτων, τής αποϊεροποίησης τής ζωής, τής εξυπηρέτησις ξένων συμφερόντων καί τής έλλειψης αγάπης γι’ αυτόν τόν τόπο.
Οι αναλύσεις έχουν γίνει. Οι αιτίες γνωστές, τά αποτελέσματα χειροπιαστά. Προεκλογικά δόθηκαν πολλές συνεντεύξεις, ακούστηκαν όπως πάντοτε υποσχέσεις, έγιναν τηλεοπτικές συζητήσεις κλπ. Δέν γνωρίζω, άν μπόρεσαν οι ομιληταί νά πείσουν γιά τά προγράμματα, τά οποία θέλουν νά εφαρμόσουν γιά «τήν σωτηρία τής χώρας καί τήν έξοδό της από τήν κρίση». Φοβούμαι πώς όχι.
Είναι αλήθεια όμως, ότι τά επόμενα χρόνια, όπως καί νά έχουν τά πράγματα, θά περάσωμε δύσκολες ημέρες καί θά γνωρίσωμε πρωτόγνωρες καταστάσεις.
Γνωρίζομε όλοι, ότι πολλά κακά συνέβησαν στό άμεσο ή απώτερο παρελθόν. Όμως τό μεγαλύτερο απ’ όλα ήταν αυτό πού προήλθε από τίς εξής παραμέτρους.
α) Δόθηκε ο Έλληνας μέ πάθος στήν ύλη. Πίστεψε, ότι ήταν η σωτηρία του. Τόν έσπρωξαν επίτηδες, στήν ευμάρεια, στήν ψεύτικη χαρά καί απόλαυση. Τού έταξαν απατηλούς παραδείσους καί τόν οδήγησαν στόν εκτροχιασμό τής πορείας του.
β) Τόν έπεισαν, δυστυχώς, ότι τά κοσμικά πράγματα αξίζουν περισσότερο από ο,τιδήποτε άλλο καί τόν μετέτρεψαν σέ κυνηγό τών κοσμικών ηδονών.
γ) Τόν οδήγησαν μέ μαθηματική ακρίβεια καί μεθοδικότητα στήν παθιασμένη ζωή καί τόν έρριξαν μέ σύστημα στήν πνευματική καταστροφή, αφού τόν έπεισαν ότι είναι ό,τι τρώει (ως έλεγε ο τραγικός Γερμανός φιλόσοφος Φόυερμπαχ). Γέμισαν τήν Ελλάδα μέ κέντρα διαφθοράς καί αποπροσανατόλισαν τήν πορεία τών νέων μας.
δ) Τόν ξέκοψαν από τίς πνευματικές του ρίζες, ρήμαξαν τήν ψυχή του, τόν «μαστούρωσαν» μέ τίς εξαρτησιογόνες ουσίες, τόν νάρκωσαν ηθικά, διέλυσαν τήν οικογένεια του, τόν έκαναν άπατρι. Κατέστρεψαν τήν οικονομία, ρήμαξαν τήν ύπαιθρο, αλλοίωσαν τόν πληθυσμό. Γκρέμισαν τά οράματά του καί κάλυψαν μέ απαίσιο σύννεφο κονιορτού τόν ουρανό πάνω από τό κεφάλι του.
ε) Τόν πέταξαν στά καταγώγια τής ερημιάς, μαζί μέ τά τρωκτικά τής καταστροφής. Τόν έσπρωξαν από τό φώς στό απαίσιο σκοτάδι, μέ τήν μυρωδιά τού θανάτου νά σαπίζη τά πνευμόνια του καί νά κατατρώγη τήν ύπαρξή του.
στ) Τά δροσερά πρόσωπα, πού ήταν σάν τό αστέρι τής αυγής, χλώμιασαν καί φόρεσαν τήν κατήφεια. Τά μάτια έχασαν τήν λαμπρότητά τους καί μέσα από τό σκοτεινό πλέον βλέμμα τους, προδίδουν τό πεσμένο ηθικό καί τήν έλλειψη εμπιστοσύνης στόν ίδιο μας τόν εαυτό.
Έτσι αυτός ο ξεχωριστός Λαός έχασε:
α) Τήν χαρά του, η οποία ήταν ζωγραφισμένη στά πρόσωπα καί εχαρακτήριζε όλες τίς πτυχές τής ζωής του.
β) Τήν ελπίδα, η οποία τού έδινε τήν δυνατότητα νά εργάζεται, νά παράγη, νά δημιουργή, νά αξιοποιή τίς δυνατότητές του καί τά τάλαντα μέ τά οποία τόν έχει προικίσει ο Δημιουργός.
γ) Τήν αισιοδοξία, μέ τήν οποία έκανε όνειρα γιά τό μέλλον, ξεπερνούσε τίς φουρτούνες τής ζωής, έσπαε τά κύματα καί έβγαινε νικητής στήν αντίπερα όχθη, ατενίζοντας πλέον ανοικτούς τούς δρόμους γιά τήν επιτυχία.
Όλοι φωνάζουν: «Πρέπει νά δώσουμε όραμα στόν Λαό». Σέ συζητήσεις πού είχαμε αυτό τό διάστημα μέ πολιτικούς, τούς άκουσα νά μού επαναλαμβάνουν κάτι πολύ γνωστό πλέον. «Ο Λαός έχασε τό ηθικό του, πρέπει νά τόν βοηθήσουμε. Νά τονώσουμε τόν ψυχισμό του». Ναί, είπα, αυτό είναι αλήθεια. Ολοι μας πρέπει νά βοηθήσωμε πρός αυτήν τήν κατεύθυνση. Καί αυτό κάνομε «μέ νύχια καί μέ δόντια», όπως λέγει πολύ σοφά ο ίδιος ο Λαός. Εργαστήτε, πρόσθεσα, όσο είναι ακόμα καιρός όλοι σας, μέ τό χέρι στήν καρδιά, όχι γιά τίς καρέκλες, όχι γιά τήν δόξα, όχι γιά τήν εξουσία, αλλά γιά τήν διακονία. Αγωνιστήτε νά σώσετε ό,τι απέμεινε. Μιλήστε μέ τήν γλώσσα τής αλήθειας, η οποία σώζει, όσο σκληρή καί πικρή καί άν είναι.
Όμως φοβάμαι, ότι θά ισχύση τό, «ουκ άν λάβοις παρά τού μή έχοντος».
Οι λόγοι τής Αγίας Γραφής είναι σκληροί, όμως αληθινοί καί επίκαιροι.
«Μή πεποίθατε επ’ άρχοντας επί υιούς ανθρώπων, οίς ουκ έστι σωτηρία» (Ψαλμ. 145).
Αυτόν τόν τόπο δέν θά τόν σώση κανείς πολιτικός καί κανένα πολιτικό σύστημα. Αυτό τόν τόπο θά τόν σώση ο Θεός. Σήμερα τό βράδυ θά πληροφορηθούμε τά αποτελέσματα τών εκλογών. Δέν γνωρίζομε, ποιά θά είναι αύριο η κατάσταση στήν χώρα μας, ή μετά από λίγο καιρό. Δυνάμεθα όμως νά επαναλάβωμε μέ παρρησία, αισιοδοξία καί βεβαιότητα αναγέννησης ουσιαστικής, τόν Κυριακό λόγο.
«Μείνατε εν εμοί…» (Μείνατε ενωμένοι μαζί μου). «Μείνατε εν εμοί, ίνα βότρυν φέρητε, εγώ γάρ ειμί τής ζωής η άμπελος» ( Μείνατε ενωμένοι μαζί μου, γιά νά φέρετε οίνον γλυκύν (καρπόν δηλαδή) διότι είμαι η άμπελος τής ζωής). (Από τήν Υμνολογία τής Μεγάλης Εβδομάδος)
Η ένωση μας μέ τόν Χριστό καί τήν Εκκλησία Του είναι η μόνη ελπίδα, η μόνη οδός, είναι η σωτηρία μας. Οι κοσμικοί άρχοντες επρόδωσαν καί πιθανόν νά προδώσουν καί πάλι τίς ελπίδες τού Λαού. Διαχειρίσθηκαν κακώς τίς τύχες του, μή λαμβάνοντας υπ’ όψη τους τά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, τίς βαθειές του αναζητήσεις, τήν πίστη του, τήν παράδοσή του, τήν ιστορία του, τίς ανάγκες του, τό θέλημά του. Τό ίδιο, ίσως, κάνουν καί πάλι.
• Όμως σ’ αυτή τήν χώρα υπάρχει ευτυχώς κάτι πού μένει σταθερό, ανέπαφο μέ τήν φθορά τού χρόνου, ξένο μέ τήν όποια εγκατάλειψη τού Λαού. Υπάρχει η ρίζα, πού δίνει χυμούς γιά νά μήν ξεραθή τό δέντρο. Υπάρχει η πηγή, πού δέν στερεύει ποτέ, αλλά αρδεύει τόν τόπο καί δροσίζει τούς ανθρώπους. Υπάρχει τό φώς, πού διασχίζει τά φοβερά σκοτάδια. Υπάρχει τό βάλσαμο, πού θεραπεύει τίς πληγές. Υπάρχει η παρηγοριά, πού σφογγίζει τά δάκρυα καί δίδει νόημα στήν ζωή.
Θέλησαν νά ξεράνουν τήν ρίζα, νά στερέψουν τήν πηγή, νά σβήσουν τό φώς, νά σκοτώσουν τήν παραμυθία. Χρησιμοποίησαν, ανέκαθεν, ποικίλα τεχνάσματα. Από τήν συκοφαντία μέχρι τήν όποια άλλη απειλή (Είμαστε έτοιμοι νά αντιμετωπίσωμε πάλι άν χρειασθή όμοιες ή χειρότερες καταστάσεις). Ποτέ όμως δέν κατάφεραν τίποτε. Γιατί αυτή η ρίζα, είναι πολύ βαθειά καί ανίκητη. Η πηγή είναι αστείρευτη, ο ήλιος λαμπρός, η αγάπη μεγάλη, η αγκαλιά ατελείωτη καί γιά τούτο η θεραπεία καί η παρηγοριά δεδομένη.
Μιλάω γιά ό,τι απέμεινε όρθιο σ’ αυτό τόν τόπο. Γι αυτό πού ποτέ δέν θά λυγίση, γιατί δέν είναι ανθρώπινο, αλλά θεϊκό. Δέν είναι ψεύτικο, αλλά αληθινό. Ποτέ δέν απεγοήτευσε, αλλά αντίθετα μέ τήν θυσιαστική αγάπη εγοήτευσε. Ποτέ δέν είπε ψέματα, αλλά μέ τήν γλώσσα τής αλήθειας έσωσε. Ποτέ δέν εγκατέλειψε, αλλά μάζεψε πάντοτε τά κομμάτια αυτού τού τόπου καί τού Λαού καί συναρμολόγησε τόν σκελετό του, στόν οποίο ενεφύσησε πνοή ζωής.
Μετέτρεψε τό ρημαδιό σέ παράδεισο, ξαναχτίζοντας ό,τι η ασύνετη καί σπάταλη δύναμη τού κακού, έρριξε σέ ερείπια.
Είναι η Εκκλησία. Όσο θά υπάρχη Εκκλησία, αυτός ο τόπος δέν θά χαθή. Καί εφ’ όσον η Εκκλησία είναι τό αναστημένο Σώμα τού νικητού τού θανάτου Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, αυτός ο τόπος καί ο Λαός θά ζήση έως τής συντελείας τού αιώνος.
Από αύριο αυτή τήν αλήθεια πρέπει νά τήν συνειδητοποιήσωμε ακόμη περισσότερο. Πρώτοι οι πολιτικοί καί η όποια κυβέρνηση καί άν προκύψη. Καί ύστερα όλοι οι Έλληνες.
Όποιος καί άν κυβερνήση αυτή τήν χώρα από αύριο, άν δέν έχη υπ’ όψη του όλα τά παραπάνω, πού είναι διαπιστώσεις τού ίδιου τού Λαού, θά ακούση στίς παρειές του τό ηχηρό καί επώδυνο «ράπισμα» τής ιστορίας, η οποία είναι αδέκαστη καί διδάσκει μέσα από πάθη καί λάθη. Άν κάνη τό λάθος καί προδώση τήν ρίζα, τήν δροσιά καί τήν απαντοχή αυτού τού Λαού, άν παραθεωρήση τήν ιστορία του, τότε είμαι βέβαιος, ότι ο Λαός, όσο καί άν παρασυρθή σέ πρόσκαιρες καταστάσεις, θά αποδειχθή ο σκληρότατος τιμωρός, γιά νά επιτύχη τήν σωτηρία του.
Αγαπητοί μου,
Έχετε ελπίδα, έχετε πίστη, βαδίσατε μέ αισιοδοξία παρά τίς όποιες δυσκολίες. Μή χάνετε τό θάρρος σας. Η ψυχή έχει μεγάλη δύναμη καί αντοχή, γιατί έχει θεία τήν καταγωγή. Αρκεί νά είναι ενωμένη μέ τόν Θεό. Άν είμαστε ενωμένοι μέ τόν Θεό, είμαστε ενωμένοι καί μεταξύ μας. Αυτό έχομε ανάγκη σήμερα, παρά ποτέ. Ο λόγος τού Θεού αντηχεί στά αυτιά μας ως φωνή υδάτων πολλών, ως δρόσος Αερμών, ως αύρα λεπτή, ως ευλογία, ως παρηγοριά καί βεβαιότητα σωτηρίας.
«Μείνατε εν εμοί…εγώ γάρ ειμί τής ζωής η άμπελος». (Από τήν Υμνολογία τής Μεγάλης Εβδομάδος)