Η εισήγηση του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου κατά την πρώτη Συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Σεβασμιώτατοι άγιοι Αρχιερείς
καί αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Χάριτι Θεού συνέρχεται σήμερα η Τακτική Ιερά Σύνοδος τής Ιεραρχίας μας. Καί τούτο γίνεται σέ μιά εποχή ποικίλων αγκυλώσεων, αμφισβητήσεων καί ακανθωδών προβλημάτων. Αυτός είναι καί ο λόγος πού η παρελθούσα Διαρκής Ιερά Σύνοδος επέλεξε ως κεντρικό θέμα ενασχολήσεώς μας τίς ημέρες αυτές: «Η ποιμαντική διακονία τής Εκκλησίας εις μίαν κοινωνίαν πτωχείας, ανεργίας καί συγχρόνου πνευματικής συγχύσεως».
Μεγάλη η ευθύνη μας, μεγάλο τό βάρος τής διακονίας, σέ μιά εποχή πού όλα αλλάζουν, όπου η κοινωνία μας σταδιακά αποϊεροποιείται. Ταυτόχρονα η οικονομική κρίση έχει εξαχρειώσει μεγάλο μέρος τού πληθυσμού καί έχει δημιουργήσει άγχος, θλίψη, αγανάκτηση καί ανασφάλεια στόν λαό μας.
Βεβαίως, όλοι ξέρουμε ότι στήν πραγματικότητα η κρίση είναι πνευματική. Τήν περιμέναμε, αφού οι πνευματικοί μας πατέρες τήν διαπίστωσαν από τήν εποχή όπου η ευμάρεια είχε παρασύρει τόν λαό στόν καταναλωτισμό καί παρακολουθούσαμε τήν κοινωνική καί πολιτιστική αλλοτρίωση νά προχωρεί, αργά καί σταθερά, σέ όλα τά επίπεδα. Ζήσαμε τόν ευτελισμό τού ανθρωπίνου προσώπου, τήν αύξηση τού ευδαιμονισμού καί τού αθεϊσμού, τήν σταδιακή εξαφάνιση τών παραδοσιακών αξιών, τήν αδυσώπητη μοναξιά τών μεγαλουπόλεων, τήν διάλυση τής οικογένειας.
Τό πρόβλημα τής ταυτότητος τού Νεοέλληνα, πού συνθλίβεται στόν μύλο τής παγκοσμιοποίησης καί τού άκρατου υλισμού, γίνεται τραγικό καί έχουμε τήν εκκλησιαστική επαλήθευση ότι, όταν αρχίσουμε νά προσκυνούμε τό είδωλο, οι δοκιμασίες θά ενσκήψουν ταχύτατα καί οι ψυχές θά σκοτεινιάσουν.
Τό όλο θέμα θά αναπτυχθεί σέ τρείς ενότητες:
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος τιτλοφορεί τό θέμα του: «Η ποιμαντική τής Εκκλησίας τήν εποχή τών μνημονίων».
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ελασσώνος κ. Βασίλειος θά εισηγηθεί μέ θέμα: «Δυσκολίαι τής Εκκλησίας κατά τήν άσκησιν τής ποιμαντικής Της».
Καί ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσογαίας καί Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος έχει ως θέμα: «Εκκλησία, νέες αντιλήψεις καί νέες τεχνολογίες».
Ακόμη, οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Δημητριάδος καί Αλμυρού κ. Ιγνάτιος καί Ύδρας, Σπετσών καί Αιγίνης κ. Εφραίμ θά αναπτύξουν αντιστοίχως τίς εξής εισηγήσεις: α) «Επικαιροποίησις τού Κανονισμού περί Εφημερίων καί Διακόνων» καί β) «Κανονισμός περί διοικήσεως, διαχειρίσεως καί τής εν γένει αξιοποιήσεως τής Εκκλησιαστικής Περιουσίας». Θέματα σημαντικά γιά τήν εύρυθμη λειτουργία τής Εκκλησίας μας καί τήν εναρμόνισή της ως πρός τήν διοίκηση μέ τίς σύγχρονες νομοθετικές ρυθμίσεις τών συναφών αντικειμένων. Τούς αδελφούς αυτούς θερμά ευχαριστούμε.
Τήν τελευταία ημέρα τών συνεδριάσεων, θά προβούμε στήν πλήρωση τών χηρευουσών Ιερών Μητροπόλεων Νικοπόλεως καί Πρεβέζης καί Ιερισσού, Αγίου Όρους καί Αρδαμερίου.
Ιδιαίτερα σήμερα, είναι ανάγκη νά κοιτάξουμε στούς πνευματικούς μας καθρέπτες καί νά παρακαλέσουμε τήν Χάρη τού Αγίου Πνεύματος νά μάς δώσει αυτομεμψία. Άν θέλουμε νά είμαστε ειλικρινείς, θά πρέπει πρώτα νά ομολογήσουμε τήν δική μας κρίση καί νά πάρουμε τίς ευθύνες μας. Η κρίση μάς κρίνει, φέρνει στήν επιφάνεια τά λάθη, τίς παραλείψεις μας, τίς αδυναμίες μας. Καί γιά νά μιλήσουμε γιά ποιμαντική, θά πρέπει πρώτα νά έχουμε τήν αυτογνωσία ποιοί πραγματικά είμαστε καί πώς μάς βλέπει ο κόσμος, όχι μόνο ο στενός μας κύκλος, αλλά αυτοί στούς οποίους απευθυνόμαστε, δηλαδή όχι μόνο όσοι δηλώνουν Ορθόδοξοι, αλλά καί όλοι οι Έλληνες.
Θά πρέπει νά ομολογήσουμε ότι πολλοί από εμάς, δέν έχουμε ακόμη συνειδητοποιήσει τί συμβαίνει, ζούμε σέ μιά εικονική πραγματικότητα, έχουμε κλειστεί στό παρελθόν, αρνούμαστε νά δούμε τήν στενόχωρη αλήθεια πού μάς περιβάλλει. «Η χθές παρήλθε πρό πολλού, ούτε κάν τήν σήμερον ζώμεν, μάς προέλαβεν η μεθαύριον», όπως επιτυχημένα έγραψε ο Γέρων Χαλκηδόνος Μελίτων.
Τά φοβερά προβλήματα πού συσσωρεύθηκαν τά τελευταία χρόνια στήν πατρίδα μας – ανεξέλεγκτη μετανάστευση, εγκληματικότητα, ανεργία, κίνδυνοι από κάθε λογής γείτονές μας, κατάρρευση τής πολιτικής σκηνής, μόνιμη κρίση στήν παιδεία, ακραίος λαϊκισμός, ανεργία, φτώχεια καί τόσα άλλα – έχουν τρομάξει τούς ανθρώπους, πού μέσα στόν ορυμαγδό τών ακραίων φωνών αναζητούν νόημα ζωής καί ελπίδα.
Ωστόσο, όλες οι παραπάνω διαπιστώσεις μάς διαβεβαιώνουν «ότι όπου επλεόνασεν η αμαρτία, υπερεπερίσσευσεν η χάρις». Πολλοί επιστρέφουν στήν Εκκλησία, αφού περιπλανήθηκαν στίς ατραπούς τής οδύνης καί σάν τόν άσωτο αναζητούν τόν Πατέρα. Στούς μετανοούντες ψηλαφούμε τήν Χάρη τού Αγίου Πνεύματος, πού κρυφά ενεργεί καί πραγματοποιεί θαύματα μεταστροφών. Τά επόμενα χρόνια, πολλοί θά αναζητούν νόημα στή ζωή Της καί εμείς πρέπει νά είμαστε έτοιμοι νά τούς υποδεχθούμε.
Νά η αποστολή, η ποιμαντική τής Εκκλησίας μας. Δέν εξαντλείται σέ καμμιά υλική βοήθεια αλλά δυναμώνει τίς λυγισμένες ψυχές, δίνει τό νόημα τής ενότητος, εμπνέει ελπίδα καί αισιοδοξία, δημιουργεί πρότυπα, προβάλλει τό Όραμα.
Όραμα πού μάς λείπει καί τό αναζητούμε όλοι στή Χώρα μας.
Ευχαριστώ.