Η εισήγηση του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου κατά την πρώτη Συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Σεβασμιώτατοι ἅγιοι Ἀρχιερεῖς
καί ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Χάριτι Θεοῦ συνέρχεται σήμερα ἡ Τακτική Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας μας.
Καί τοῦτο γίνεται σέ μιά ἐποχή ποικίλων ἀγκυλώσεων, ἀμφισβητήσεων καί ἀκανθωδῶν προβλημάτων. Αὐτός εἶναι καί ὁ λόγος πού ἡ παρελθοῦσα Διαρκής Ἱερά Σύνοδος ἐπέλεξε ὡς κεντρικό θέμα ἐνασχολήσεώς μας τίς ἡμέρες αὐτές: «Ἡ ποιμαντική διακονία τῆς Ἐκκλησίας εἰς μίαν κοινωνίαν πτωχείας, ἀνεργίας καί συγχρόνου πνευματικῆς συγχύσεως».
Μεγάλη ἡ εὐθύνη μας, μεγάλο τό βάρος τῆς διακονίας, σέ μιά ἐποχή πού ὅλα ἀλλάζουν, ὅπου ἡ κοινωνία μας σταδιακά ἀποϊεροποιεῖται. Ταυτόχρονα ἡ οἰκονομική κρίση ἔχει ἐξαχρειώσει μεγάλο μέρος τοῦ πληθυσμοῦ καί ἔχει δημιουργήσει ἄγχος, θλίψη, ἀγανάκτηση καί ἀνασφάλεια στόν λαό μας.
Βεβαίως, ὅλοι ξέρουμε ὅτι στήν πραγματικότητα ἡ κρίση εἶναι πνευματική. Τήν περιμέναμε, ἀφοῦ οἱ πνευματικοί μας πατέρες τήν διαπίστωσαν ἀπό τήν ἐποχή ὅπου ἡ εὐμάρεια εἶχε παρασύρει τόν λαό στόν καταναλωτισμό καί παρακολουθούσαμε τήν κοινωνική καί πολιτιστική ἀλλοτρίωση νά προχωρεῖ, ἀργά καί σταθερά, σέ ὅλα τά ἐπίπεδα. Ζήσαμε τόν εὐτελισμό τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, τήν αὔξηση τοῦ εὐδαιμονισμοῦ καί τοῦ ἀθεϊσμοῦ, τήν σταδιακή ἐξαφάνιση τῶν παραδοσιακῶν ἀξιῶν, τήν ἀδυσώπητη μοναξιά τῶν μεγαλουπόλεων, τήν διάλυση τῆς οἰκογένειας.
Τό πρόβλημα τῆς ταυτότητος τοῦ Νεοέλληνα, πού συνθλίβεται στόν μύλο τῆς παγκοσμιοποίησης καί τοῦ ἄκρατου ὑλισμοῦ, γίνεται τραγικό καί ἔχουμε τήν ἐκκλησιαστική ἐπαλήθευση ὅτι, ὅταν ἀρχίσουμε νά προσκυνοῦμε τό εἴδωλο, οἱ δοκιμασίες θά ἐνσκήψουν ταχύτατα καί οἱ ψυχές θά σκοτεινιάσουν.
Τό ὅλο θέμα θά ἀναπτυχθεῖ σέ τρεῖς ἑνότητες:
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ. Χρυσόστομος τιτλοφορεῖ τό θέμα του: «Ἡ ποιμαντική τῆς Ἐκκλησίας τήν ἐποχή τῶν μνημονίων».
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἐλασσῶνος κ. Βασίλειος θά εἰσηγηθεῖ μέ θέμα: «Δυσκολίαι τῆς Ἐκκλησίας κατά τήν ἄσκησιν τῆς ποιμαντικῆς Της».
Καί ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς κ. Νικόλαος ἔχει ὡς θέμα: «Ἐκκλησία, νέες ἀντιλήψεις καί νέες τεχνολογίες».
Ἀκόμη, οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Δημητριάδος καί Ἁλμυροῦ κ. Ἰγνάτιος καί Ὕδρας, Σπετσῶν καί Αἰγίνης κ. Ἐφραίμ θά ἀναπτύξουν ἀντιστοίχως τίς ἑξῆς εἰσηγήσεις: α) «Ἐπικαιροποίησις τοῦ Κανονισμοῦ περί Ἐφημερίων καί Διακόνων» καί β) «Κανονισμός περί διοικήσεως, διαχειρίσεως καί τῆς ἐν γένει ἀξιοποιήσεως τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Περιουσίας». Θέματα σημαντικά γιά τήν εὔρυθμη λειτουργία τῆς Ἐκκλησίας μας καί τήν ἐναρμόνισή της ὡς πρός τήν διοίκηση μέ τίς σύγχρονες νομοθετικές ρυθμίσεις τῶν συναφῶν ἀντικειμένων. Τούς ἀδελφούς αὐτούς θερμά εὐχαριστοῦμε.
Τήν τελευταία ἡμέρα τῶν συνεδριάσεων, θά προβοῦμε στήν πλήρωση τῶν χηρευουσῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων Νικοπόλεως καί Πρεβέζης καί Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου.
Ἰδιαίτερα σήμερα, εἶναι ἀνάγκη νά κοιτάξουμε στούς πνευματικούς μας καθρέπτες καί νά παρακαλέσουμε τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος νά μᾶς δώσει αὐτομεμψία. Ἄν θέλουμε νά εἴμαστε εἰλικρινεῖς, θά πρέπει πρῶτα νά ὁμολογήσουμε τήν δική μας κρίση καί νά πάρουμε τίς εὐθύνες μας. Ἡ κρίση μᾶς κρίνει, φέρνει στήν ἐπιφάνεια τά λάθη, τίς παραλείψεις μας, τίς ἀδυναμίες μας. Καί γιά νά μιλήσουμε γιά ποιμαντική, θά πρέπει πρῶτα νά ἔχουμε τήν αὐτογνωσία ποιοί πραγματικά εἴμαστε καί πῶς μᾶς βλέπει ὁ κόσμος, ὄχι μόνο ὁ στενός μας κύκλος, ἀλλά αὐτοί στούς ὁποίους ἀπευθυνόμαστε, δηλαδή ὄχι μόνο ὅσοι δηλώνουν Ὀρθόδοξοι, ἀλλά καί ὅλοι οἱ Ἕλληνες.
Θά πρέπει νά ὁμολογήσουμε ὅτι πολλοί ἀπό ἐμᾶς, δέν ἔχουμε ἀκόμη συνειδητοποιήσει τί συμβαίνει, ζοῦμε σέ μιά εἰκονική πραγματικότητα, ἔχουμε κλειστεῖ στό παρελθόν, ἀρνούμαστε νά δοῦμε τήν στενόχωρη ἀλήθεια πού μᾶς περιβάλλει. «Ἡ χθές παρῆλθε πρό πολλοῦ, οὔτε κἄν τήν σήμερον ζῶμεν, μᾶς προέλαβεν ἡ μεθαύριον», ὅπως ἐπιτυχημένα ἔγραψε ὁ Γέρων Χαλκηδόνος Μελίτων.
Τά φοβερά προβλήματα πού συσσωρεύθηκαν τά τελευταῖα χρόνια στήν πατρίδα μας – ἀνεξέλεγκτη μετανάστευση, ἐγκληματικότητα, ἀνεργία, κίνδυνοι ἀπό κάθε λογῆς γείτονές μας, κατάρρευση τῆς πολιτικῆς σκηνῆς, μόνιμη κρίση στήν παιδεία, ἀκραῖος λαϊκισμός, ἀνεργία, φτώχεια καί τόσα ἄλλα – ἔχουν τρομάξει τούς ἀνθρώπους, πού μέσα στόν ὀρυμαγδό τῶν ἀκραίων φωνῶν ἀναζητοῦν νόημα ζωῆς καί ἐλπίδα.
Ὡστόσο, ὅλες οἱ παραπάνω διαπιστώσεις μᾶς διαβεβαιώνουν «ὅτι ὅπου ἐπλεόνασεν ἡ ἁμαρτία, ὑπερεπερίσσευσεν ἡ χάρις». Πολλοί ἐπιστρέφουν στήν Ἐκκλησία, ἀφοῦ περιπλανήθηκαν στίς ἀτραπούς τῆς ὀδύνης καί σάν τόν ἄσωτο ἀναζητοῦν τόν Πατέρα. Στούς μετανοοῦντες ψηλαφοῦμε τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού κρυφά ἐνεργεῖ καί πραγματοποιεῖ θαύματα μεταστροφῶν. Τά ἑπόμενα χρόνια, πολλοί θά ἀναζητοῦν νόημα στή ζωή Της καί ἐμεῖς πρέπει νά εἴμαστε ἕτοιμοι νά τούς ὑποδεχθοῦμε.
Νά ἡ ἀποστολή, ἡ ποιμαντική τῆς Ἐκκλησίας μας. Δέν ἐξαντλεῖται σέ καμμιά ὑλική βοήθεια ἀλλά δυναμώνει τίς λυγισμένες ψυχές, δίνει τό νόημα τῆς ἑνότητος, ἐμπνέει ἐλπίδα καί αἰσιοδοξία, δημιουργεῖ πρότυπα, προβάλλει τό Ὅραμα.
Ὅραμα πού μᾶς λείπει καί τό ἀναζητοῦμε ὅλοι στή Χώρα μας.
Εὐχαριστῶ.