Συνέντευξη στην Βάσω Φεγούλη
Σε συνέντευξη του ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος, ο οποίος για έκτη χρονιά επισκέπτεται την Ευρυτανία και δη τον Δήμο Αγράφων, μίλησε για όλους και όλα.
Ο Μακαριώτατος, ένας σοφός ιεράρχης, έδωσε πειστικές απαντήσεις σε ερωτήματα, όπως για το μείζον θέμα των άμισθων κληρικών, για το γάμο των ομοφυλοφίλων, για τα όσα ακούγονται για τη συνένωση των Μητροπόλεων και φυσικά για την κατάργηση της αργίας της Κυριακής.
-Μακαριώτατε ποιες οι εντυπώσεις από την επίσκεψή σας στα ιστορικά Άγραφα;
Είχα πει στον εαυτό μου να επιδιώξω όσο τον δυνατόν συντομότερα να επισκεφτώ τα Άγραφα, διότι πάντοτε πίστευα και πιστεύω πως τα Άγραφα είναι η καρδιά της Ρούμελης.
Θαύμασα το περιβάλλον, την ομορφιά της φύσης, τους ανθρώπους και κυρίως όλα τα ιστορικά στοιχεία, που είναι οι ρίζες που έθρεψαν τους ορθοδόξους στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Έχουμε ένα χρέος απέναντι σ’ αυτούς τους ανθρώπους και μια υποχρέωση σ’ αυτούς τους τόπους, να τους συντηρήσουμε και να τους διατηρήσουμε.
-Σε πολλές Ιερές Μητροπόλεις γίνονται συχνά χειροτονίες νέων κληρικών άμισθων. Πως θα αντιμετωπίσει περαιτέρω αυτό το θέμα η Εκκλησία, τη στιγμή που οι νέοι αυτοί κληρικοί δεν θα έχουν πέρα από μισθό, ούτε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ούτε ασφάλεια;
Είναι ένα πρόβλημα της Εκκλησίας και της Πολιτείας βέβαια. Αυτές οι χειροτονίες πρέπει να γίνονται με αυστηρά κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα οικονομικά είναι δύσκολα κι αυτοί οι άνθρωποι θα έρθουν σε μια δύσκολη κατάσταση. Το μελετάμε το θέμα. Μερικές Μητροπόλεις έχουν θεσπίσει κάποιους τρόπους, αλλά ακόμη είναι αρχή και δεν ξέρουμε πως θα προχωρήσουμε. Είναι όντως ένα καυτό πρόβλημα της Εκκλησίας, όπου με τη Βοήθεια του Θεού θα βρεθεί η λύση.
-Κάποιοι ισχυρίζονται ότι τα πάτε καλά με την σημερινή κυβέρνηση και γι΄ αυτό οι σχέσεις εκκλησίας – πολιτείας είναι καλές. Οι ίδιοι κύκλοι όμως ισχυρίζονται ότι αν αλλάξει η κυβέρνηση και έλθει στα πράγματα ο ΣΥΡΙΖΑ, τότε θα υπάρξουν προβλήματα; Εσείς τι λέτε;
Αλίμονο αν κάθε φορά η Εκκλησία ταυτίζονταν με το κάθε κόμμα. Η Εκκλησία έχει τους νόμους της, έχει την πορεία της, έχει τους στόχους της κι αν θέλαμε να το πούμε λίγο πιο απλοϊκά, αναφέρω το εξής: “για την πολιτεία ισχύει το εδώ και τώρα, για την Εκκλησία ισχύει το νυν και αεί”.
-Έντονα ακούγεται τελευταία και πως θα εφαρμοστεί και στην Εκκλησία κάποιος ας πούμε ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ, με την συγχώνευση Μητροπόλεων αλλά και ενοριών. Μάλιστα λέγεται ότι αυτά είναι υπογεγραμμένα στα Μνημόνια και θα εφαρμοστούν;
Αυτά είναι θέματα εκκλησιαστικά, της ιεραρχίας και της τακτικής της Εκκλησίας. Επομένως, δεν είναι θέματα που θα μπορεί να τα ρυθμίζει το κράτος, ούτε καν οι έξω από την Ελλάδα. Εάν η Εκκλησία θέλει να κάνει τομές ή να κάνει αλλαγές, είναι θέμα δικό της καθαρά και δεν είναι κανενός άλλου.
-Μακαριώτατε πολύς ο λόγος τελευταία για το θέμα των περιβόητων γάμων των ομοφυλόφιλων και κυρίως για την περίπτωση της υιοθεσίας παιδιών από μέρους των. Ποια η θέση της Εκκλησίας;
Αν και στην Ελλάδα δεν έχουν γίνει ακόμη υιοθεσίες, αλλά επιδιώκονται, έχω να πω πως η Εκκλησία είναι κάθετη σ’ αυτά τα πράγματα. Η Εκκλησία έχει τη διδασκαλία της, αρνείται αυτού του είδους τους γάμους και τις σχέσεις και θα συνεχίσει να την υποστηρίζει. Εάν η Πολιτεία θέλει να κάνει τομές δικές της, αυτό θα είναι προς κακό της πολιτείας, της κοινωνίας και των ανθρώπων. Η Εκκλησία είναι σταθερή και δεν μπορεί να κάμει αλλαγές αυτού του είδους.
-Μακαριώτατε πως σχολιάζετε την αργία της Κυριακής;
Αυτά που θέλουν να πάνε στην Εκκλησία για να εκκλησιαστούν και να προσευχηθούν θα πάνε στην εκκλησία και θα βρουν το χρόνο και θα πάνε άλλη μέρα να ψωνίσουν. Δεν είναι το θέμα τα ψώνια ή για να κερδίσουν χρόνο ή χρήμα, αυτές είναι αφέλειες. Εάν η Εκκλησία λέει να παραμείνουν τα καταστήματα κλειστά, δεν το βλέπει από οικονομικής πλευράς, αλλά από πλευράς για να ξεκουραστεί ο άνθρωπος. Είναι η μέρα που τη θέσπισε ο Θεός για να αναπαύεται ο άνθρωπος, να είναι με την οικογένειά του, να προσευχηθεί, να πάει στην εκκλησία. Είναι αφιερωμένη στο Θεό και στην οικογένεια η Κυριακή. Αυτό είναι βασικό για εμάς. Ο άνθρωπος δεν είναι μηχανή, έχει ανάγκη την ξεκούραση, τη σωματική και πνευματική ηρεμία.
-Πόσο θα αντέξει ο λαός ακόμα την υπάρχουσα κρίση και πως μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτή;
Δεν μπορούμε να καθόμαστε να κλαίμε και να μοιρολογούμε. Πρέπει να κάνουμε βήματα σωστά και ουσιαστικά. Κι αυτά τα βήματα είναι η αυτογνωσία και η αυτοκριτική. Αν δεν κάνει ο καθένας από εμάς την αυτοκριτική του για να δούμε τι φταίει και να διορθωθούμε θα συνεχίσει να επικρατεί αυτή η κατάσταση.
-Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας σήμερα και ποια η μεγαλύτερη ελπίδα σας;
Όταν πιστεύει κανείς στον Θεό κι αγωνίζεται αυτό έχει σημασία. Όλα τα υπόλοιπα είναι εφήμερα. Άλλωστε το είπε κι ο ίδιος ο Κύριός μας “Χωρίς εμένα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα”.
-Ποιος πρέπει να είναι ο λόγος της Εκκλησίας σήμερα και ποιες οι ποιμαντικές της προτεραιότητες;
Ο Λόγος ο Εκκλησιαστικός δεν αλλάζει στην ουσία, στο δόγμα του. Αλλάζει στον τρόπο. Τα ίδια πράγματα, οι ίδιες αλήθειες λέγονται με ένα διαφορετικό τρόπο, καθώς ο χρόνος προχωράει και η ίδια η Εκκλησία πρέπει να γίνει κτήμα των ανθρώπων, με ένα τρόπο που ταιριάζει στην εποχή μας. Οι στόχοι της Εκκλησίας είναι δύο, πρώτον ο άνθρωπος να αγαπήσει το Θεό με όλη του τη δύναμη και με τη ψυχή του και δεύτερον να αγαπήσει τον συνάνθρωπο. Όταν ο νέος πλησίασε τον Κύριο και του είπε «Κύριε ποιο είναι το νόημα της ζωής; Θέλω να είμαι κι εγώ ένα ευτυχισμένος άνθρωπος» τότε ο Κύριος του απάντησε: «Να αγαπήσεις τον Θεό με όλη σου τη δύναμη και τον συνάνθρωπο σαν τον εαυτό σου”. Η ζωή κρίνεται βάσει των δύο αυτών νόμων.
Επομένως δεν έχει δυνατότητα η Εκκλησία να αλλάξει πορεία και να μην λατρεύει το Θεό και να αγαπάει τον άνθρωπο. Κι αυτά τα δυο δείχνουν την καθημερινή πορεία μας. Την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου ή την έλλειψη, την ανάγκη του συνανθρώπου ή την βοήθεια. Σ’ αυτή την κρίση λοιπόν, και με αφορμή τη συνέντευξη αυτή θα ήθελα να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ προς στους Έλληνες, πως στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων, ο καθένας με τον τρόπο του βοήθησε κι έτσι χιλιάδες συνάνθρωποι μας βρήκαν ανακούφιση και παρηγοριά. Δεν λύθηκε το πρόβλημα τους, αλλά βοηθήθηκαν από τους συνανθρώπους τους κι αυτό είναι ένα μήνυμα αισιοδοξίας.