“Σκοπός μας κατ’ αυτήν την αγία περίοδο είναι η επιμέλεια της ψυχής και η, διά της χάριτος του Αγίου Πνεύματος θεραπεία της από την πολυειδή αμαρτία, που ως πνευματική νόσος απειλεί τον σύνολο άνθρωπο” αναφέρει μεταξύ άλλων στο μήνυμά του για την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή ο Μητροπολίτης Σερρών Θεολόγος.
ολόκληρο το μήνυμα έχει ως εξής:
Προς τους ευσεβείς χριστιανούς της Ιεράς Μητροπόλεώς μας.
«Η μετάνοια φάρμακον εστί των πλημμελημάτων, δαπάνημα των παρανομιών, παρρησία
προς τον Θεόν, όπλον κατά του διαβόλου, σωτηρίας ελπίς, απογνώσεως αναίρεσις.
Αύτη τον ουρανόν ανοίγει, αύτη εις τον παράδεισον εισάγει».
(Ιερός Χρυσόστομος, Ε.Π.Ε. 30, 286).
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Μας αξίωσε η χάρη του Θεού και φτάσαμε και πάλιν εφέτος στην αρχή της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Μπροστά μας προβάλλει το στάδιο των αρετών. Η αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι μέσα στο εκκλησιαστικό μας έτος η φιλάνθρωπη και ιδιαιτέρως γόνιμη για την ζωή μας ολόκληρη, εκείνη περίοδος του έντονου πνευματικού αγώνος, μέσα από τον οποίο ανανεώνουμε τις βαπτισματικές μας υποσχέσεις για μία πορεία μαζί με τον Αναστημένο Χριστό, που είναι η αλήθεια, το φως και η ζωή.
Γνωρίζοντας η αγία μητέρα μας Εκκλησία την ωφέλεια των πνευματικών αγωνισμάτων ως δρόμων τελειότητος, μας προτρέπει να εισέλθουμε σ’ αυτό το στάδιο με χαρά και υψηλό φρόνημα, γιατί όπως χαρακτηριστικώς λέγει ο Μέγας Βασίλειος, «δεν στεφανώνεται ο άκαρδος και δεν στήνει τρόπαιο ο κατηφής». Σκοπός μας κατ’ αυτήν την αγία περίοδο είναι η επιμέλεια της ψυχής και η, διά της χάριτος του Αγίου Πνεύματος θεραπεία της από την πολυειδή αμαρτία, που ως πνευματική νόσος απειλεί τον σύνολο άνθρωπο. Αυτή η διαδικασία της ιάσεως από την φοβερή κάκωση της αμαρτίας θεμελιώνεται στην ειλικρινή μετάνοια και ενισχύεται δι’ όλων των πνευματικών εκείνων φαρμάκων που διαθέτει η Εκκλησία μας, ως, η νηστεία, η ελεημοσύνη, η μελέτη των θείων γραφών, η χαρμολύπη, τα δάκρυα, η εγρήγορση, η ταπείνωση, η πνευματική ενδοσκόπηση, η αυτομεμψία, η ησυχία, η διάπυρη προσευχή, η συμμετοχή στα θεία μυστήρια, ο τελωνικός στεναγμός, η λυτρωτική καρδιακή συντριβή, που αγνίζουν πνευματικώς και σωματικώς τον άνθρωπο. Κατά τον Μέγα Βασίλειο, ειδικώς «η νηστεία αποκρούει τους πειρασμούς, ετοιμάζει προς την ευσέβεια, είναι σύνοικος της νηφαλιότητος και της σωφροσύνης, χειραγωγός στην κατά Θεόν ζωή και πολιτεία. Αυτή αγιάζει τους πιστούς». Ο ίδιος ο Κύριος μας παρέδωσε τον ιερώτατο αυτό θεσμόν καθώς ενήστευσε «ημέρας τεσσαράκοντα και νύκτας τεσσαράκοντα» (Ματθ. 4, 1-2). Με την διδασκαλίαν Του μάλιστα στην επί του Όρους ομιλία Του, αφ’ ενός μεν επεκύρωσε τον περί νηστείας νόμον, αφ’ ετέρου δε υπέδειξε τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να νηστεύουμε, ώστε η νηστεία να μην είναι εξωτερικός τύπος, αλλά να είναι αληθής άσκηση «εν κρυπτώ», εγκάρδια και ευάρεστη ενώπιόν Του θυσία.
Η νηστεία της αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής θεσπίστηκε φιλανθρώπως για να δίδεται η ευκαιρία στον άνθρωπο να νικήσει το θέλημα της σαρκός, τον έτερον νόμον, που αντιτάσσεται στο σωτήριο θέλημα του Θεού. Με τον πνευματικό εν γένει αγώνα μας μαρτυρούμε ότι δεν είμεθα σάρκες αλλά πρόσωπα θεούμενα, που βρίσκουμε την εντελέχειά μας στην κοινωνία μας με τον Θεό. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η ευλογημένη πορεία του πιστού ανθρώπου προς το θείο Πάθος και την Ανάσταση. Σήμερα λοιπόν, καλούμεθα από την αγία Μητέρα μας Εκκλησία να κάνουμε μία νέα αρχή στην ζωή μας με περισσότερο ζήλο, με μεγαλύτερη ειλικρίνεια και αυταπάρνηση, με εμπιστοσύνη στην αγάπη και την πρόνοια του Θεού. Θεμέλιο αυτής της νέας πραγματικότητος είναι η μετάνοια, η οποία ως υπόθεσις ολοκλήρου της ζωής μας, καθαρίζει, φωτίζει και αγιάζει την ύπαρξή μας. Καθώς εισοδεύουμε σήμερα στην ευλογημένη «χαρμολύπη» της Μεγάλης Τεσσαρακοστής δεν μένουμε κενοί οράματος αλλά προγευόμεθα του γλυκασμού της Αναστάσεως, που μεταβάλλει την λύπη της Μεγάλης Τεσσαρακοστής σε πλησμονή ελπίδος και δυνάμεως και την δική μας προσπάθεια σε άνοιξη ψυχής και πορεία προς το φως.
Σύμφωνα με την διδασκαλία της Εκκλησίας μας η αμαρτία, ως επιλογή αντίθεη και καταστροφική, ρυπαίνει και πληγώνει την ψυχή, σκοτίζει το νού, απελπίζει τον άνθρωπο. Ο ρύπος αυτός της ψυχής ως νοητό τείχος εμποδίζει τον άνθρωπο να δεί τον Θεό. Στο πολύ διδακτικό συναξάριο της αγίας Μαρίας της Αιγυπτίας διαβάζουμε ότι, η μακράν του Θεού ζωή της, την εμπόδιζε να εισέλθη και να προσκυνήση στον Ναό της Αναστάσεως. Οι αμαρτίες μας εμποδίζουν να πλησιάσουμε τον Θεό, γεμίζουν την ψυχή μας με ταραχή, φυγαδεύουν την ειρήνη, αποτελματώνουν την διάθεσή μας για πνευματικές αναβάσεις, αδρανοποιούν την προσευχή μας, μας αποστερούν της χάριτος του Θεού. Κάθε φορά που επιλέγουμε την αμαρτία αρνούμεθα τον Θεόν. Διά τούτο και ο θείος θεολόγος Γρηγόριος τονίζει «Θεού γαρ αλλοτρίωσις η αμαρτία». Η μακράν του Θεού ζωή μόνο συμφορές, απογοήτευση, υπαρξιακή μοναξιά, φτώχεια, εγκατάλειψη, ενοχές, πνευματικό και ψυχικό θρήνο προσφέρει στον άνθρωπο. Ο απομακρυσμένος εκουσίως της θείας χάριτος άνθρωπος, ζώντας στην χώρα του θανάτου, αγριεύει κατά την ψυχήν, αναλλώνεται σε άσκοπες και ανώφελες περιπλανήσεις, πληγώνει, ασχημονεί προς τον συνάνθρωπο, αμαυρώνει την έσωθεν ευγένεια, αποκτηνώνεται, δαιμονοποιείται, παράγει και αναπαράγει κρίσεις. Ο πνευματικός μας όμως αγώνας ως επιλογή ελευθερίας, ιεροποιεί, ωραιοποιεί, θεραπεύει, φωτίζει, αποκαθιστά τον άνθρωπο ως περιπόθητο υιό και κληρονόμο στο βασίλειο της αγάπης του Θεού – Πατέρα. Στον αγώνα αυτό, που βεβαίως έχει δυσκολίες και κινδύνους, δεν είμεθα μόνοι, αλλά ενισχυόμεθα σπουδαίως από την χάρη του Θεού, εμπνεόμεθα από την ζωή των αγίων μας και ασφαλιζόμεθα από την στοργή και την μέριμνα της Εκκλησίας μας.
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Το πνευματικό στάδιο των αρετών ανοίγει και η φιλόστοργη Μητέρα μας Εκκλησία καλεί όλους μας να εισέλθουμε σ’ αυτό, με χαρά πνευματική, γενναίο φρόνημα, πίστη και αποφασιστικότητα, για να αγωνισθούμε τον καλό και άγιο αγώνα της μετανοίας και της καλλιέργειας των θεοειδών αρετών, με νηστεία τροφών, νηστεία λογισμών, νηστεία παθών, κυρίως όμως με έργα πίστεως, θεοσέβειας και αγάπης, που μας ανοίγουν δρόμους συναντήσεως με τον Λυτρωτή του κόσμου, τον Ιησού Χριστό. Εύχομαι ολοθύμως διά της πανσθενουργού χάριτος του Κυρίου μας να διέλθουμε την ψυχωφελή και σωτήριο αυτή περίοδο με απερικλόνητη υγεία, πνευματική και σωματική, σταθερότητα και δύναμη, υπομονή, ελπίδα και εμπιστοσύνη στο άπειρο έλεος του Θεού, που είναι ο εμπνευστής, βοηθός, σκεπαστής και συνοδοιπόρος όλων μας σ’ αυτή την σωτήρια διαδρομή. Προσεύχομαι, αδελφοί μου, από μέσης καρδίας στον Κύριο του ελέους και Θεό πάσης παρακλήσεως στο τέλος αυτής της πνευματικής και κατανυκτικής πορείας να συναντηθούμε όλοι μας, ως Σώμα Χριστού, «λάμποντες, αστράπτοντες, ηλλοιωμένοι» ενώπιον του κενού και ζωηφόρου μνημείου του Αναστάντος Κυρίου, από το οποίο αναβλύζει δαψιλώς φως, χαρά και πληρότητα ζωής. Γένοιτο.
Ευλογημένη και σωτήρια Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Καλή Ανάσταση.
Διάπυρος ευχέτης όλων σας προς τον Κύριον
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΙ ΝΙΓΡΙΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ