“Η έμψυχος τράπεζα..”

Του Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ

“Γέγονε η κοιλία σου Αγία Τράπεζα, έχουσα τον ουράνιον άρτον Χριστόν τον Θεόν ημών, εξ’ ού πας ο τρώγων ου θνήσκει ως έφησεν ο του παντός θεογεννήτωρ, τροφεύς”1.

Μακαρίζοντας ο θεοφόρος Ιωάννης ο Δαμασκηνός το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου που σαγηνεύει και συγχρόνως συγκλονίζει τις καρδιές όλων μας, ιδιαιτέρως κάθε Παρασκευή βράδυ, στην χαρμόσυνη αυτή ακολουθία των Χαιρετισμών, και επαναλαμβάνοντας το πιστεύω της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, μάς λέγει πώς η Παναγία είναι η κορυφή και το τέλος όλης της Παλαιάς Διαθήκης.

Σ’ αυτήν αναφέρονται όλες οι προεικονίσεις.
Αυτήν φανερώνουν οι προτυπώσεις και οι προφητείες των Αγίων Προφητών.
Είναι, όπως γράφει ένας Σέρβος επίσκοπος και μάλιστα πνευματικό ανάστημα του Οσίου Ιουστίνου του Ομολογητού “η αποκορύφωσις όλης της παλιοδιαθηκικής παιδαγωγικής προετοιμασίας της ανθρωπότητος για την υποδοχή του σαρκωθέντος Σωτήρος Χριστού”2. Γι’ αυτό και ο θεοφόρος Δαμασκηνός την ονομάζει “θυγατέρα του Αδάμ”, ενώ τον Δαυίδ τον ονομάζει προπάτορα και θεοπάτορα, από την ρίζα του οποίου ”κατ’ επαγγελία γεννήθηκε η Παναγία”.

Έτσι μπορούμε να εξηγήσουμε τον στίχο 29 του βιβλίου της Εξόδου “καὶ ἐπιθήσεις ἐπὶ τὴν τράπεζαν ἄρτους ἐνωπίους ἐναντίον μου διαπαντός”. Σ’ αυτήν την χρυσή τράπεζα της Παλαιάς Διαθήκης προτυπώνεται η Θεοτόκος. Η Παναγία είναι η πραγματική Αγία Τράπεζα η οποία έφερε τον Ουράνιο Άρτο που είναι ο εξ’ αυτής σαρκωθείς Μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού. Είναι η έμψυχος τράπεζα, όπως την χαρακτηρίζει ο Άγιος Ιωσήφ ο υμνογράφος, που βάσταξε τον αληθινό Άρτο της Ζωής και χόρτασε το πεινασμένο γένος των ανθρώπων : “εγώ ειμί ο άρτος της ζωής, ο ερχόμενος προς με ου μη πεινάσει, και ο πιστεύων εις εμέ ου μη διψάσει πώποτε”3.

Α. Έμψυχος τράπεζα η Παναγία.
Έγινε το γόνιμο χωράφι που βλάστησε τον κόκκο του σίτου που είναι ο Χριστός. Έγινε η θεία τράπεζα, κατά την έκφραση του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, η οποία μας προσφέρει την κοινή αμβροσία και το ζωοποιόν νέκταρ, την σάρκα και το αίμα του εξ’ αυτής αρρήτως αναβλαστήσαντος4. Γι’ αυτό και δεν υπάρχει Ιερά Ακολουθία της Εκκλησίας μας που να μην αναφέρεται το όνομα της Παναγίας και να μην μεγαλύνεται η διακονία και η συνεισφορά της προς το ανθρώπινο γένος. Εξαιρέτως δε μεγαλύνεται μέσα στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας και μάλιστα ευθύς μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων, αφού είναι το κορυφαίο δημιούργημα της αγάπης του Θεού, που έφερε στην δική μας φτώχεια και ασθένεια, όχι απλώς την ουράνια βροχή, αλλά Αυτόν τον Κύριο των νεφελών, κατά την έκφραση του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά.

Β. Έμψυχος τράπεζα η Παναγία
Μας παραθέτει ως βρώση και πόση αυτήν την αναστημένη σάρκα και αυτό το πανάσπιλο αίμα του Σωτήρος και Λυτρωτού μας. Αυτή έδωσε στον Πλάστη το πλασθήναι και στον Υιό του Θεού το ανθρωπισθήναι. Αυτή είπε το ναι στην πρόσκληση του Θεού “ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου”. Αυτής η άχραντος γαστέρα έγινε το υφαντήριο της ανθρωπίνης και θείας φύσεως. Από το παρθενικό της γάλα τράφηκε και παχύνθηκε ο σαρκωμένος Λόγος του Θεού. Και αφού αξιώθηκε να γίνει τροφός του Κτίστου της, μας παρέχει καθημερινά αφθόνως αυτήν την ουράνια τροφή, το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Και επειδή έθρεψε τον Υιό του Θεού, Εκείνος ανταποδίδοντας το χρέος, την έκανε τροφό πάσης νοεράς τε και λογικής φύσεως5.
Γι’ αυτό όπως γράφει ένας αγιορείτης μοναχός : “Σε κάθε Θεία Λειτουργία βλέπουμε τον Χριστό ως Νυμφίο και πανηγυριάρχη. Τον Τίμιο Πρόδρομο ως δειπνοκλίτωρα και νυμφαγωγό και την Ανύμφευτη Νύμφη, την Παναγία, εκείνη που παρασκευάζει την τροφή, εκείνη που παραθέτει το τραπέζι, εκείνη που μας φιλοξενεί στο σπίτι του Υιού και Θεού της, εκείνη που είναι η φιλότιμος εστιάτωρ και η τροφός των καλεσμένων”6.

Να γιατί οι Άγιοι της Εκκλησίας μας ακολουθώντας αυτήν την ζωογόνο παράδοσή μας και γνωρίζοντας πόση πνευματική ωφέλεια αποκομίζεται από την επικοινωνία με το πρόσωπο της Παναγίας, κατέφευγαν με πολύ εμπιστοσύνη και ευλάβεια σε αυτήν:
“Ελέησόν μου την ταπείνωσιν.
Οικτήρησόν μου την ασθένειαν.
Μεγάλην έχεις την παρρησία προς τον εξ’ ού τεχθέντα.
Οδοιπορούντι μοι συνόδευσον.
Αγρυπνούντα με ενίσχυσον.
Θλιβόμενον παραμύθισον.
Ολιγοψυχούντα παρακάλεσον.
Συκοφαντούμενον αθώωσον.
Αξίωσόν με εν τω παρόντι αιώνι ακατακρίτως μετασχείν του Παναγίου και Αχράντου Σώματος και Αίματος του Υιού και Θεού σου”7.

Μακάρι στην ζωή μας να καταφεύγουμε σ’ αυτήν την έμψυχη τράπεζα.
Μακάρι να τρεφόμαστε από αυτήν καθημερινά.
Μακάρι ακόμη αυτή να μας παρουσιάσει και στον Ουρανό και να μας τρέφει αιώνια. ΑΜΗΝ.

1 Ωρολόγιον, Ακολουθία μετά το δείπνο.

7 Προσευχητάριο Ανδρέα Σιμονώφ.