ΜΕΓΑ ΕΥΧΕΛΑΙΟ: Η Μεγάλη Τετάρτη είναι από τις πιο κατανυκτικές ημέρες της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδας. Το απόγευμα της ημέρας αυτής τελείται το Μυστήριο του Μεγάλου Ευχελαίου, ένα από τα επτά μυστήρια της Ορθόδοξης Εκκλησίας, το οποίο συνδέεται με τη θεραπεία της ψυχής και του σώματος.
Του Γιάννη Παπανικολάου – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Πλήθος πιστών συρρέει στους ναούς, με καρδιά ταπεινωμένη και συντετριμμένο πνεύμα, για να λάβει το Άγιο Λάδι, το οποίο σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας, φέρει ιαματική χάρη όταν δίνεται με πίστη και μετάνοια.
Το Μέγα Ευχέλαιο αποτελεί μυστήριο ελέους. Περιλαμβάνει επτά Ευχές και επτά Ευαγγελικά αναγνώσματα, συνοδευόμενα από επτά αναγνώσεις αποστολικών περικοπών και επτά χρίσεις του σώματος με το αγιασμένο λάδι: στο μέτωπο, στο πηγούνι, στα χέρια, στα αυτιά, στα μάτια, στη μύτη και στα πόδια. Είναι ένα μυστήριο που τελείται για την ίαση των ασθενειών, αλλά κυρίως για την πνευματική ενίσχυση του ανθρώπου που πορεύεται προς την Ανάσταση του Χριστού.
Οι Γέροντες του Αγίου Όρους μιλούν συχνά για τη σημασία του Ευχελαίου. Ο μακαριστός Γέροντας Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός είχε πει πως «το έλαιον της ευχής δεν είναι απλώς σύμβολο – είναι μεταδότης της χάριτος και της παρηγοριάς». Άλλοι σύγχρονοι αγιορείτες γέροντες αναφέρουν μαρτυρίες πιστών που θεραπεύτηκαν από ασθένειες μετά το Ευχέλαιο ή βίωσαν βαθιά εσωτερική αλλαγή και ανακούφιση από πνευματικά βάρη.
Ο Άγιος Παΐσιος έλεγε πως «όταν το Ευχέλαιο τελείται με πίστη και συμμετοχή, γίνεται μεγάλη ψυχική ανακαίνιση στον άνθρωπο – φεύγουν μαύρες σκιές και λύνονται πνευματικά δεσμά». Αντίστοιχα, ο Άγιος Πορφύριος υπογράμμιζε τη δύναμη του Αγίου Λαδιού λέγοντας πως «έχει μέσα του όλη τη φροντίδα και τη στοργή της Εκκλησίας προς το πρόσωπο του ανθρώπου».
Αξιοσημείωτο είναι ότι σε πολλές περιοχές της Ελλάδας οι πιστοί φυλάνε το λαδάκι από το Μέγα Ευχέλαιο όλης της χρονιάς σε μικρά φιαλίδια. Το χρησιμοποιούν όταν είναι ασθενείς, σταυρώνουν παιδιά πριν τον ύπνο, το βάζουν σε φαγητό ή ακόμα και στις εισόδους των σπιτιών ως προστασία από κάθε κακό. Είναι κοινή παράδοση να μεταφέρουν με ευλάβεια αυτό το αγιασμένο λάδι σε συγγενείς, ασθενείς ή ακόμα και σε φυλακισμένους.
Το Μυστήριο του Ευχελαίου τελείται με ιδιαίτερη λαμπρότητα και σε μονές και ησυχαστήρια εκτός Αγίου Όρους, ενώ συχνά οι πνευματικοί τονίζουν τη σημασία της μετάνοιας, της εξομολόγησης και της προετοιμασίας πριν από τη συμμετοχή.
Σε μια εποχή ασθενειών, ψυχικής κόπωσης και κοινωνικής αναστάτωσης, το Μέγα Ευχέλαιο γίνεται λιμάνι παρηγοριάς και δύναμης. Το Άγιο Λάδι, το «θαυματουργό λαδάκι» όπως το αποκαλεί ο λαός, δεν είναι απλώς έθιμο ή συμβολική πράξη. Είναι το ζωντανό άγγιγμα της Εκκλησίας στον άνθρωπο που ζητά θεραπεία, φως και Ανάσταση.