Πέρασαν πολλά χρόνια από την πρώτη μου επίσκεψη στα Αστερούσια Όρη.
Του Κωνσταντίνου Καραμεσίνη
Ήταν αρχές του 21ου αιώνα όταν επισκέφθηκα την Ιερά Μονή Οδηγήτριας και μετά από κάποιο χρονικό διάστημα επισκέφθηκα τον σπηλαιώδη Ναό της Παναγίας Μαρτσαλιανής στο Μάρτσαλο. Οι διηγήσεις από τους ντόπιους της περιοχής συνεχείς για τα θαυμάσια που έχουν συμβεί στην περιοχή και συμβαίνουν. Στο Μάρτσαλο συνάντησα ένα παππού ηλικίας 90 ετών και πάνω. Άνοιξα συζήτηση μαζί του. Εντυπωσιάστηκα από τις περιγραφές του. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση ο τρόπος που τα περιέγραφε σαν να συμβαίναν εκείνη τη στιγμή. Στο κλείσιμο μου ανέφερε ότι όλη τη ζωή του την πέρασε στα φαράγγια και τις χαράδρες των Αστερουσίων Ορέωνκαι αυτή τη ζωή δεν θα την άλλαζε με καμία άλλη. Η συζήτηση μαζί του έμεινε βαθειά χαραγμένη στη μνήμη μου.
Λίγα χρόνια αργότερα, σε μια φιλική συνάθροιση στην Αθήνα,ήταν μαζί μας ο αείμνηστος συνθέτης και διατελέσας Υπουργός Πολιτισμού, Θάνος Μικρούτσικος. Η συζήτηση περιστράφηκεστην Κρήτη. Ο αείμνηστος συνθέτης, με το δικό του γλαφυρό τρόπο και με πολύ πάθος και ενθουσιασμό, μας μιλούσε για τη Μεγαλόνησο. Κάποια στιγμή στη συζήτηση άρχισε να μας λέει πως γνώρισε τα Καπετανιανά και τώρα ο ενθουσιασμός έγινε πάθος και τα λεγόμενα του είχαν πολύ αγάπη που εκπορεύονταν από την μεγάλη αγάπη που είχε ο ίδιος για την περιοχή. Δε τον διέκοπτε κανείς στην περιγραφή του και όλοι μας τον ακούγαμε με μεγάλη προσοχή. Στο τέλος μας είπε: «Στα Καπετανιανάσυνομιλείς με το Θεό».
Έχοντας στη μνήμη μου χαραγμένες αυτές τις δύο περιγραφές και κάποια στοιχεία από άλλες άρχισα να ψάχνω να εμπλουτίσω τις πληροφορίες μου για το συγκεκριμένο μέρος της Κρήτης και της Ελλάδος. Το επισκέφθηκα αρκετές φορές και μίλησα με πολλούς κατοίκους του.
Μια Κυριακή πρωί, μετά τον εκκλησιασμό μου στην Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου του Επανωσήφη, ξεκίνησα για τα Καπετανιανά. Εκεί συνάντησα μια φίλη μου σε έναν πολύ όμορφο ξενώνα της περιοχής. Στον ξενώνα συνάντησα ένοικους από διάφορες χώρες. Ολλανδία, Γερμανία, Φινλανδία κ.α. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση ο ενθουσιασμός με τον οποίο αναφέρονταν για την περιοχή και ότι έρχονται στα Καπετανιανά και στα Αστερούσιαεπί πολλά χρόνια.
Η φίλη μου μου επιφύλασσε μια έκπληξη. Με ξενάγησε στην περιοχή γύρω από τα Καπετανιανά και κάτω από την κορυφή του Κόφινα.
Πρώτος σταθμός ο Ιερός Ναός Παναγίας, γνωστός ως Μονή του Κύριε Ελέησων Καπετανιανών ( 1401-2). Ένας Ιερός Ναός κόσμημα που είναι μεγάλη ευλογία που στέκει ακόμη εκεί μετά από τόσα χρόνια. Δεύτερος σταθμός ο χώρος που η αρχαιολογική σκαπάνη ανακάλυψε το μέρος της Ιεράς Μονής Τριών Ιεραρχών, όπου λειτούργησε και το πρώτο πανεπιστήμιο που είχε ιδρύσει ο Όσιος Ιωσήφ Φίλαγρης ή Φιλάγριος (1362). Εδώ ζείς κάτι συγκλονιστικό. Μπροστά σου και πολύ κοντά ορθώνεται επιβλητικός ο Κόφινας. Η κορυφή των Αστερουσίων στα 1231 μέτρα από το Λυβικό Πέλαγος. Η επιθυμία μου για να φτάσουμε μέχρι εκεί δεν έγινε δεκτή. Θα αργήσουμε μου είπε και σου έχω και άλλη έκπληξη. Στο δρόμο που κατηφορίζαμε αναρωτιόμουν τικαλύτερη έκπληξη από το να ανεβείς στην κορυφή. Από τα 1000 μέτρα που είμασταν μία ανάσα από την κορυφή του Κόφινα φθάσαμε στο Λιβυκό Πέλαγος πάνω στη θάλασσα. Εδώ η ανάσα του ανθρώπου κόβεται. Στα βράχια συναντάς το σπηλαιώδη Ναό του Αγίου Ιωάννη και δίπλα στους πρόποδες του βουνού πολλές σπηλιές ασκητών. Δεν μπορεί να περιγραφεί με λόγια αυτό που απλώνεται μπροστά σου. Η ομορφιά του τοπίου με τη θάλασσατου Λιβυκού πελάγους και το τελείωμα του βουνού, οι διάσπαρτες σπηλιές μέσα στο βουνό και με τον σπηλαιώδη ναόσου δημιουργούν ένα δέος. Αυτά είναι ένα μέρος από τα Αστερούσια Όρη κοντά στα Καπετανιανά. Οι ομορφιές και η ευλογία των Αστερουσίων βρίσκονται σε όλα τα σημεία του βουνού στα οποία έχουν περπατήσει και έχουν βρει καταφύγιο χιλιάδες μοναχοί και ασκητές που αφιέρωσαν τη ζωή τους στο Θεό.
Αλλά πώς να μην έχει τέτοια ομορφιά και τέτοια ευλογία αυτό το σημείο της Ελλάδος αφού εδώ προσάραξε το καράβι που μετέφερε τον Απόστολο Παύλο στη Ρώμη το 50 μ.Χ. και από εδώ ξεκίνησε η διάδοση του Χριστιανισμού στο νησί.
Εάν επισκεφθείτε τα Αστερούσια και ιδικά τα Καπετανιανά θα συμφωνήσετε με τα λόγια του αείμνηστου Θάνου Μικρούτσικου. Στα Καπετανιανά των «Αστερουσίων Ορέων» συνομιλείς με το Θεό.