ΣΕΒΑΣΤΕΙΑΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ: Στις 4 Αυγούστου 2022 ο αρχιεπίσκοπος Σεβαστείας Θεοδόσιος, που ανήκει στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, προέβη σε προσωπική δήλωση, στην οποία κατέθεσε τις σκέψεις του για το πραγματικό νόημα και τη σημασία της επιστολής, που απηύθυνε στις 27 Ιουλίου ο Επιφάνιος Ντουμένκο στον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο, κατόπιν εντολής της «Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας».
Στη δήλωση αναφέρεται:
Κατέστη γνωστό ότι ο επικεφαλής της ουκρανικής σχισματικής δομής Επιφάνιος απέστειλε στον Αγιώτατο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο επιστολή, με την οποία υπέβαλε αίτημα να αξιολογηθούν και να καταδικαστούν οι ενέργειες του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου. Θα ήθελα να επιστήσω ιδιαιτέρως την προσοχή στην πρόταση της επιστολής του Επιφανίου, όπου παρατίθενται ψευδείς κατηγορίες κατά του Προκαθημένου της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και να παρουσιάσω ορισμένες θέσεις επί του θέματος.
1. Στο γράμμα του ο Επιφάνιος ξέχασε να αναφέρει ότι ο ίδιος ακριβώς και οι υπό αυτόν σχισματικοί αποτελούν το βασικό πρόβλημα, ότι αυτοί αποτέλεσαν την αιτία της καταστάσεως στην οποία περιήλθαμε όλοι μας: το εκκλησιαστικό σχίσμα και η παύση της ευχαριστιακής κοινωνίας σε αριθμό κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ο σχισματικός Επιφάνιος δεν απολαμβάνει κύρος προκειμένου να αναλάβει πρωτοβουλία επιλύσεως της εκκλησιαστικής κρίσεως, άλλωστε αυτός ο ίδιος είναι πρωτεργάτης αυτής, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της και αιτία πολλών προβλημάτων εντός της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
2. Ελπίζουμε ότι οι ιεράρχες της καθ’ ημάς Ορθοδόξου Εκκλησίας και ο επικεφαλής του Οικουμενικού Πατριαρχείου Βαρθολομαίος θα δώσουν τη δέουσα προσοχή σε αυτή τη «δηλητηριώδη» επιστολή, σκοπός της οποίας είναι μόνον η εμβάθυνση της επικρατούσης κρίσεως και ουδόλως η επίλυση του ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος. Τούτο διότι η επίλυσή του μπορεί να επιτευχθεί μόνον μέσω του διαλόγου, της αναζήτησης τρόπων αμοιβαίας κατανοήσεως, προσεγγίσεως και διατηρήσεως επαφών με τον Αγιώτατο Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών.
3. Το γράμμα του Επιφανίου έχει πολύ ύποπτο χαρακτήρα. Το πιθανότερο όλων είναι ότι πίσω του κρύβονται δυνάμεις εχθρικές έναντι της Ορθοδόξου Εκκλησίας, οι οποίες αντιτίθενται στη θεραπεία του εκκλησιαστικού σχίσματος και επιθυμούν μόνον να την εμβαθύνουν.
4. Καλούμε τον Αγιώτατο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο και όλους τους Ορθοδόξους Πατριάρχες να προχωρήσουν στη διεξαγωγή συνομιλιών προς επίλυση της επικρατούσης κρίσεως βάσει των ιερών κανόνων, οι οποίοι αποτελούν εγγύηση της εκκλησιαστικής ενότητας και αποκλείουν κάθε είδους διαιρέσεις. Προκειμένου όλοι εμείς να πετύχουμε όσα επιθυμούμε τόσο πολύ και ιδιαιτέρως την αποκατάσταση της ευχαριστιακής κοινωνίας μεταξύ των αδελφών Εκκλησιών.
5. Καμία από τις μεθόδους της επιλύσεως του ζητήματος δεν προβλέπει την αγνόηση της Ρωσικής Εκκλησίας. Όσοι, δε, επιχειρούν να την περιφρονήσουν και επιτίθενται σε αυτή και τον Πατριάρχη της, στην πραγματικότητα δεν επιθυμούν να πετύχουν την επίλυση της σύγκρουσης, αλλά μόνον υποστηρίζουν την εχθρική για την Εκκλησία μας ημερήσια διάταξη, για την οποία είναι σημαντικό να διατηρούνται οι διαιρέσεις και διχοστασίες.
6. Το γεγονός της διακοπής κοινωνίας μεταξύ κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών εξαιτίας του ουκρανικού σχίσματος μας πικραίνει και μας στενοχωρεί πολύ. Αυτή η αιμορραγούσα πληγή πρέπει να θεραπευθεί με αγάπη, σύνεση, αμοιβαία συγχώρηση, αλληλοκατανόηση και κοινό διάλογο με τη βοήθεια των εκκλησιαστικών κανόνων, οι οποίοι είναι σε θέση να διευθετήσουν οποιεσδήποτε συγκρούσεις και διαιρέσεις στην Εκκλησία μας, τόσο τις πλέον ασήμαντες, όσο και τις πλέον σοβαρές.
7. Αναπέμπουμε προσευχές για την παύση του πολέμου στην Ουκρανία. Δεν είμαστε υποστηρικτές του πολέμου, της βίας και των φόνων, αλλά διακηρύττουμε τη φιλαδελφία και την ειρήνη. Προσευχόμαστε να φωτίσει ο Κύριος τις καρδιές και τις διάνοιες όλων των κυβερνώντων του κόσμου τούτου, ώστε οι αποφάσεις τους να είναι συνετές και υπεύθυνες για χάρη τη διευθέτηση των πολιτικών συγκρούσεων με ειρηνικές μεθόδους, μέσω του διαλόγου και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης.
8. Εναποθέτουμε όλη την ελπίδα μας στον Κύριο, ο Οποίος οικοδόμησε την Εκκλησία σε αυτό τον κόσμο για τη σωτηρία των ανθρώπων. Είθε να θεραπευθεί το ουκρανικό εκκλησιαστικό σχίσμα και να αποκατασταθεί η ευχαριστιακή κοινωνία μεταξύ όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών.
9. Εμείς στην Αγία Πόλη ελπίζουμε ότι για το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα θα βρεθεί λύση και θα ξεκινήσουν συνομιλίες εν πνεύματι αμοιβαίας αγάπης, κατανοήσεως, υπομονής και συνέσεως. Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητο είναι να αποκρούσουμε με επιμονή την πολιτική πίεση, την οποία ασκούν εχθρικές δυνάμεις, που έχουν ως σκοπό τους την εμβάθυνση των διαιρέσεων εντός του ενιαίου σώματος της Εκκλησίας του Χριστού.
10. Δεν απελπιζόμαστε, αλλά ελπίζουμε στον Κύριο και προσευχόμαστε σε Εκείνον, προκειμένου να ενδυναμώνει τους Προκαθημένους της καθ’ ημάς Ορθοδόξου Εκκλησίας, στους οποίους εκφράζουμε τον βαθύ μας σεβασμό και τιμή, ώστε να επιτελούν την υπεύθυνη διακονία τους και να συνδράμουν στη θεραπεία του δημιουργηθέντος σχίσματος.
11. Δεν πρέπει να δίνουμε σημασία στις επιθέσεις του Επιφανίου και των συν αυτώ, οι οποίοι αυτοί καθαυτοί αποτελούν πρόβλημα και κάθε άλλο παρά την επίλυσή του. Όλοι αυτοί είναι υπηρέτες πολιτικών δυνάμεων, εχθρικά διακείμενων έναντι της Εκκλησίας μας, οι οποίες δημιούργησαν τη σημερινή κρίση, που χρήζει ταχείας διευθετήσεως.