«Η Χρυσή Αυγή, ούτε χρυσή είναι, ούτε και αυγή» δηλώνει ο Ρ/Καθολικός Αρχιεπίσκοπος Τήνου,Νάξου, Άνδρου και Μυκόνου Νικόλαος, ο οποίος απαντά και σε άλλα ερωτήματα ενός ρωμαιοκαθολικού πιστού της Τήνου, που έθεσε με ανοιχτή επιστολή του μέσω του ιστοχώρου xanemo.blogspot.gr.
Αναλυτικά οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις:
1.- Η κοινωνία μας ζει τους τελευταίους μήνες το φριχτό πρόσωπο του νεοφασισμού και του ρατσισμού μέσω ενός εκλεγμένου πολιτικά φορέα, της Χρυσής Αυγής. Κατά την γνώμη μου, η Εκκλησία οφείλει να πάρει θέση. Θυμηθείτε πως για την στάση της ουδετερότητας (αν όχι κάτι χειρότερο) η Καθολική Εκκλησία στο παρελθόν έχει πολλές φορές κατακριθεί (κτηνωδίες του Γ’ Ράιχ, φασιστικά και δικτατορικά καθεστώτα σε Ευρώπη, Λατινική Αμερική κ.α.).
Έχει σήμερα η Εκκλησία την πολυτέλεια να δηλώνει μεν κοινωνικά παρούσα αλλά να παρακολουθεί απλώς τα γεγονότα, εκφράζοντας μόνο την θλίψη της, χωρίς και να καταδικάζει απερίφραστα απάνθρωπες και αντιχριστιανικές πρακτικές που καταπατούν τον ευαγγελικό λόγο;
Απάντηση:
Όσον αφορά στη Χρυσή Αυγή, ούτε χρυσή είναι, ούτε και αυγή αποτελεί για τον άνθρωπο. Δεν έχει καμία σχέση με το Χριστιανισμό και κανένας Χριστιανός δε μπορεί να δεχθεί ή χειρότερα να ακολουθήσει τη θεωρία της, το πρόγραμμά της ή να επικροτήσει τα έργα της.
Η Καθολική Εκκλησία μπορεί να έχει κατακριθεί στο παρελθόν και να κατακρίνεται και σήμερα για ουδετερότητα, αλλά δεν είναι αλήθεια. Πολλές φορές αγνοείται η επίσημη θέση της Εκκλησίας. Όμως με την πιο επίσημη φωνή του πρώτου Επισκόπου της έχει πάρει θέση, έχει μιλήσει και έχει διακηρύξει την αντίθεσή της προς τα ολοκληρωτικά καθεστώτα και της Ευρώπης και της Αμερικής και της Αφρικής και της Ασίας. Οι κατά καιρούς Ποντιφικές Εγκύκλιοι είναι σαφέστατες και ξεκάθαρες. Αρκεί να διαβάσει κανείς τις πιο αντιπροσωπευτικές όπως:
RERUM NOVARUM του Πάπα Λέοντος 13ου, 15/5/1891.
QUADRAGESIMO ANNO Πάπα Πίου 11ου,15/5/1931
MATER ET MAGISTRA του Πάπα Ιωάννη 23ου, 15/5/1961
Το Συνοδικό Διάταγμα της Β΄Συνόδου του Βατικανού: GAUDIUM ET SPES (Η Εκκλησία μέσα στο σύγχρονο κόσμο), 7/12/1965
Τη ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, 2004 (που μεταφράστηκε και στην ελληνική γλώσσα το 2006),
Μην ξεχνάτε ότι ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β΄ έχει κατακριθεί επίσης πως συνέβαλε στην κατάργηση ολοκληρωτικών καθεστώτων στην Ευρώπη!
Μην ξεχνάτε τις συνεχείς προσπάθειες του Πάπα Βενεδίκτου 16ου για τη συνεργασία των λαών, των θρησκειών, των πολιτισμών.
Η Καθολική Εκκλησία πάντοτε καταδίκασε και καταδικάζει τη βία απ όπου κι αν προέρχεται κι όποιες μορφές κι αν παίρνει, ιδιαίτερα όταν αυτή είναι οργανωμένη και αποτελεί πολιτικό φορέα.
Ως τοπική Εκκλησία Νάξου-Τήνου-Άνδρου Μυκόνου αρνηθήκαμε να στείλουμε την ιστορική εικόνα της Παναγίας, (12ου αιώνα) που βρίσκεται στη Μητρόπολή μας στη Νάξο, στο Metropolitan Μuseum της Νέας Υόρκης, δηλώνοντας με επιστολή μας πως «δε στέλνουμε την εικόνα της Παναγίας σε μία Χώρα που ετοιμάζεται να εισβάλει σε μία άλλη» (στο Ιράκ 2003).
Αυτά δε δημοσιεύτηκαν στα Μ.Μ.Ε. διότι δεν είναι εμπορεύσιμα!
Δεν είναι αλήθεια λοιπόν ότι, απλώς παρακολουθεί τα γεγονότα και εκφράζει μόνο τη θλίψη της.
2.- Πέραν της Χρυσής Αυγής, το επίσημο κράτος εδώ και καιρό, χτίζει ένα ρατσιστικό πρόσωπο. Στρέφεται κατά των μεταναστών και με ενορχηστρωτές τα μέσα μαζικής ενημέρωσης προχωρά σε μια άνευ προηγουμένου επίθεση στα δικαιώματά τους, τους στοχοποιεί, τους εγκλείει σε ειδικά κέντρα συγκέντρωσης-αποθήκες ανθρώπινων ψυχών, κάνει τα στραβά μάτια στις εκκαθαρίσεις εγκληματικών ταγμάτων εφόδου κ.α. Είναι οι μετανάστες το πρόβλημα της βαθύτατης και πολύμορφης κρίσης που ζούμε ή μέρος του προβλήματος; Γιατί υπάρχουν μετανάστες;
Απάντηση:
Δεν έχω συγκεκριμένα στοιχεία για να δεχθώ ότι το επίσημο κράτος χτίζει ρατσιστικό καθεστώς και πως στρέφεται κατά των μεταναστών. Αν όμως αυτό αποδειχθεί τότε σίγουρα το καταδικάζω με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο.
Υπάρχουν μετανάστες νόμιμοι και παράνομοι. Πιστεύω ότι οι νόμιμοι πρέπει να απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα που απολαμβάνει κάθε νόμιμος Έλληνας πολίτης. Αλλά και οι παράνομοι πρέπει να αντιμετωπίζονται με ανθρωπιά και πολιτισμένα στη Χώρα του πολιτισμού και της Δημοκρατίας. Να βοηθούνται να γίνουν νόμιμοι, διότι και παράνομοι που είναι παραμένουν ανθρώπινα πρόσωπα, δεν είναι αντικείμενα. Σε μια Χώρα που χαρακτηρίζεται μάλιστα χριστιανική, πρέπει να επικρατούν οι ευαγγελικές και χριστιανικές αρχές σε όλα και σε όλους.
3.-Στο ίδιο μήκος κύματος η κυβέρνηση εξισώνει τη Χρυσή Αυγή, με τις πορείες-περιπολίες προστασίας των μεταναστών στα κέντρα των αστικών πόλεων. Χαρακτηριστικά καταδικάζεται «η βία απ’ όπου κι αν προέρχεται». Συμφωνείτε με την άποψη αυτή; Οι άνθρωποι που με κάθε μέσο προσπαθούν να προστατέψουν συνανθρώπους τους χωρίς να κάνουν διακρίσεις είναι δυνατόν να μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι με εκείνους που σπέρνουν το φόβο;
Απάντηση:
Αν στην πράξη είναι έτσι, σίγουρα δε συμφωνώ με την άποψη αυτή. Προσωπικά ναι καταδικάζω τη βία, διότι η βία γεννά τη βία και σε καμία περίπτωση δε μπορώ να δεχθώ πως ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Εξ άλλου αυτή η έκφραση δεν ανήκει στην Καθολική Εκκλησία.
Είναι ανάγκη όσοι πιστεύουν στην ανθρωπιά, στο χριστιανισμό, δηλαδή στην αγάπη, να προστατεύουν και να υπερασπίζονται τα δικαιώματα και των μεταναστών, όμως με τρόπο ειρηνικό και όχι προκαλώντας άλλης μορφής βία. Εξ άλλου σήμερα η Καθολική Εκκλησία της Ελλάδος στη μεγάλη πλειονότητά της αποτελείται από μετανάστες.
4.- Με την οικονομική πολιτική της τρικομματικής κυβέρνησης και τις επιλογές υποδούλωσης στο διεθνές κεφάλαιο και τις τράπεζες, οι πολίτες φτωχοποιούνται και η κοινωνία εξαθλιώνεται. Η μέριμνα της Εκκλησίας είναι τελικώς μόνο για την παροχή πρόνοιας στους φτωχούς συμπολίτες μας ή και η αποτροπή της μαζικής φτωχοποίησης πληθυσμού; Δηλαδή, της Εκκλησίας επιθυμεί να φροντίζει μόνο όσους έχουν άμεση ανάγκη ή και να στηλιτεύει και κατά το δυνατό να αποτρέπει τις πολιτικές που δημιουργούν τέτοιες καταστάσεις; (Δε θέλω να μειώσω σε τίποτα το έργο που γίνεται στις οργανώσεις, αλλά πιστεύω ότι με τους δικούς σας όρους μπορεί η παρέμβασή σας να αποβεί πιο αποτελεσματική)
Απάντηση:
Η Εκκλησία ανέκαθεν επιτελούσε και επιτελεί ένα κοινωνικό και ανθρωπιστικό έργο και μάλιστα δυσανάλογο με τις λίγες οικονομικές δυνατότητες της. Σήμερα αναγκάζεται να εγκαταλείπει κοινωνικά έργα, λόγω αδυναμίας της να πληρώνει το προσωπικό που εργάζεται στα φιλανθρωπικά της Ιδρύματα.
Όμως το κοινωνικό έργο της Εκκλησίας δεν είναι το κύριο έργο της. Το κύριο έργο της είναι ο ευαγγελισμός και η κατήχηση, μέσω των οποίων βοηθά τους ανθρώπους να βιώνουν μαζί και ως αδέλφια τις αρχές του Ευαγγελίου. Το κύριο χαρακτηριστικό του Ευαγγελίου είναι η αγάπη. Ο σκοπός του Ευαγγελίου είναι η πραγματική ευτυχία και η σωτηρία του ανθρώπου.
Ο άνθρωπος πρέπει να βοηθηθεί για να καταλάβει ότι δεν είναι ένας αριθμός, ένα εκμεταλλεύσιμο και εμπορεύσιμο αγαθό, αλλά ένα πρόσωπο, πλασμένο κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού, για να αγαπά με μία αγάπη κάθετη και οριζόντια. Να αγαπά με έργα το Θεό και τον πλησίον του.
Υπενθυμίζω εδώ όσα είπα απαντώντας στην πρώτη σας ερώτηση.
5.-Η Καθολική Εκκλησία έχει επιρροή σε παγκόσμια κλίμακα. Προτίθεται να πιέσει την Ευρώπη προς μια άλλη κατεύθυνση, περισσότερο ανθρωποκεντρική και λιγότερο κεφαλαιοκρατική και τραπεζοκεντρική; Γιατί ως τώρα δεν το έχει πράξει με σθένος; Πρέπει να είναι οι αγορές και τα κέρδη αυτοσκοπός μιας κυβέρνησης ή οι άνθρωποι τελικά;
Απάντηση:
Η Καθολική Εκκλησία δεν ξεκινά σήμερα την αποστολή της, ούτε προσπαθεί σήμερα να την ανακαλύψει. Αυτή είναι συγκεκριμένη και ασκείται από δυο χιλιάδες χρόνια. Με τη διδασκαλία της και τα έργα της επηρεάζει τόσο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και σε παγκόσμιο. Η εξουσία της όμως, δεν είναι κοσμική αλλά πνευματική. Μόνο λοιπόν με τη δύναμη της διδασκαλίας της και των έργων της μπορεί να επηρεάσει τις κυβερνήσεις στην Ευρώπη και σε όλες τις άλλες Ηπείρους ώστε να γίνουν πιο ανθρωποκεντρικές και λιγότερο κεφαλαιοκρατικές κι ακόμη χειρότερα τραπεζοκεντρικές.
Δεν είναι δυνατόν η Εκκλησία να δεχθεί ποτέ, ότι οι αγορές και τα κέρδη μπορούν να είναι αυτοσκοπός μιας κυβέρνησης. Το κράτος και η Εκκλησία πρέπει με συμπληρωματικό τρόπο να υπηρετούν τον άνθρωπο ξεκινώντας από τους φτωχούς, τους αδύναμους και τους ανήμπορους.
6.-Μπροστά στο ενδεχόμενο ανάδειξης κυβέρνησης της Αριστεράς από τις εκλογές του περασμένου Ιουνίου, ορισμένοι προέβλεπαν με βεβαιότητα και το εξέφραζαν δημόσια σαν το τέλος της Εκκλησίας. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα αποτελούν τμήμα της δομής της τοπικής μας Εκκλησίας. Ενστερνίζεστε αυτή την άποψη; Πιστεύετε ότι έχει πραγματικά να φοβηθεί η Εκκλησία και το ιερατείο από ένα τέτοιο ενδεχόμενο;
Απάντηση:
Όχι η Εκκλησία δεν έχει να φοβηθεί τίποτε και καμία κυβέρνηση, όταν αυτή εκλέγεται δημοκρατικά από την πλειοψηφία του λαού. Η αποστολή της Εκκλησίας είναι συγκεκριμένη και ανεξάρτητη από κάθε κυβέρνηση. Η Εκκλησία προσπαθεί να αποδίδει τα του Θεού τω Θεώ και τα του Καίσαρος τω Καίσαρι! Είναι υπεράνω κομμάτων, χρωμάτων και δογμάτων. Αυτό το έχω πει πολλές φορές και αυτή είναι η πεποίθησή μου.
Σίγουρα τα ολοκληρωτικά και αθεϊστικά καθεστώτα δυσκολεύουν το έργο της, αλλά κάνουν την ίδια πιο δυνατή.
7.-Σε συνέχεια της προηγούμενης ερώτησης, σας θυμίζω πως στο παρελθόν, εμπιστευτήκατε (όχι προσωπικά) πολιτικούς που όσο σας «περιτριγύριζαν» προεκλογικά, τόσο σας ξεχνούσαν μετά από τις εκλογές. Ακόμη χειρότερα, υπήρξαν στο κοινοβούλιο μέλη της ελληνικής Καθολικής κοινότητας που στην πολυετή τους παρουσία, ούτε μια φορά δεν παρουσίασαν και υποστήριξαν τις θέσεις της. Απεναντίας, πλήρη στήριξη με συνέπεια και συνέχεια για όλα τα θέματα κρατικής μειονοτικής πολιτικής και διακρίσεων λάβατε εκτός και εντός του κοινοβουλίου από το χώρο της Αριστεράς. Είναι δυνατόν να φοβάστε την Αριστερά και να επιτρέπετε σε Κασσάνδρες να προβλέπουν ένα ζοφερό μέλλον της εκκλησίας που μόνο στόχο έχει τον εκφοβισμό των ψηφοφόρων; Είναι ή όχι καταδικαστέες οι μεσαιωνικές αυτές πρακτικές;
Απάντηση:
Η Εκκλησία ποτέ δεν πρότεινε στα μέλη της να προτιμήσουν τη μία ή την άλλη πολιτική παράταξη. Ποτέ δεν πήρε θέση υπέρ του ενός ή του άλλου υποψηφίου.
Η Εκκλησία είχε και έχει όμως το δικαίωμα να συμβουλεύει τα μέλη της να επιλέγουν στις εκλογές άτομα και παρατάξεις που σέβονται, τον άνθρωπο, τα ανθρώπινα δικαιώματά του, τις ευαγγελικές αρχές και τις πανανθρώπινες αξίες. Κι αυτό διότι είναι προς όφελος κάθε ανθρώπου.
Είναι αλήθεια πως, κάποιες αριστερές δυνάμεις πήραν θέσεις αντικειμενικές και θαρραλέες μέσα και έξω από το κοινοβούλιο και υπέρ των θρησκευτικών μειονοτήτων.
Σίγουρα θα γνωρίζετε πως η Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα ενώ ζητά από σαράντα χρόνια, να αναγνωριστεί ως Εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο, καμία Κυβέρνηση μέχρι σήμερα δεν τόλμησε να ικανοποιήσει αυτό το αυτονόητο αίτημά της.
Μας τρομάζει η δειλία των εκάστοτε Κυβερνήσεων. Λυπόμαστε για τη φοβία τους και τον εμπαιγμό τους. Λέω εμπαιγμό διότι πολλές φορές φθάσαμε σχεδόν στο «Δι’ ευχών….» και άγνωστες δυνάμεις, φαίνεται, πως παρενέβησαν και αρχίσαμε πάλι με το «Ευλογητός…..»
Σίγουρα θα γνωρίζετε, πως τα περισσότερα Ευρωπαϊκά Κράτη έχουν δώσει στην εκεί μειονότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας τη λύση που εμείς ζητάμε από τις Κυβερνήσεις της Πατρίδας μας για την Εκκλησία μας.
Η λύση που ζητάμε είναι η Εκκλησία να είναι όχι εθνική και κρατική, αλλά να παραμείνει Καθολική. Οι δύο αυτοί θεσμοί: ο ανθρώπινος και ο Θεανθρώπινος με τη διακριτή και συμπληρωματική αποστολή τους να σέβονται ο ένας τον άλλο.
Να σκεφθείτε ότι, αυτό που η Κυβέρνηση ζητά για το Οικουμενικό Πατριαρχείο από την Τουρκική Κυβέρνηση, το αρνείται στην Καθολική Εκκλησία της Ελλάδος!
Λυπάμαι και για τη μία άρνηση και για την άλλη.
+Νικόλαος
Καθ. Αρχιεπίσκοπος Νάξου-Τήνου-Άνδρου-Μυκόνου
Αποστολικός Διαχειριστής της Καθολικής Επισκοπής Χίου
Μητροπολίτης παντός Αιγαίου