Μπορεί αυτήν την ώρα ο Οικουμενικός Πατριάρχης να βρίσκεται στο ρώσικο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονος στο Άγιον Όρος, αλλά την ιδιαίτερη αναφορά του για τους Ρώσους μοναχούς την έκανε από χθες…
Οσον αφορά λοιπόν τους αλλοεθνείς μοναχούς του Αγίου Όρους ήταν πολύ συγκεκριμένος και με αιχμές και κατά της Ρωσικής Εκκλησίας, ιδιαίτερα όταν μίλησε για “διαφορετικήν σκοπιάν από της οποίας θεωρείται το ζήτημα και, εν μέρει, εις τας διαφορετικάς αρχάς”.
Αναλυτικά επισήμανε :
“Θέμα σοβαρόν, το οποίον κατά την τελευταίαν τριακονταετίαν και πλέον, απασχολεί τον Ιερόν τούτον Τόπον και το οποίον δεν φαίνεται να ευρίσκη την πρέπουσαν λύσιν, είναι το θέμα του ελέγχου των εγκαταβιώσεων εις αυτόν, κυρίως των αλλοδαπών ομοδόξων και των αλλοεθνών την καταγωγήν. Η μη σύμπτωσις περί της δοτέας λύσεως οφείλεται εν μέρει εις την διαφορετικήν σκοπιάν από της οποίας θεωρείται το ζήτημα και, εν μέρει, εις τας διαφορετικάς αρχάς, αι οποίαι πρυτανεύουν κατά την προσπάθειαν επιλύσεως αυτού.
Ημείς φρονούμεν, ότι το Άγιον Όρος πρέπει να διαφυλάξη την ασφάλειαν και την ελευθερίαν του, ως και τον αμιγώς Ορθόδοξον Χριστιανικόν χαρακτήρα του ως τόπου ασκήσεως και προσευχής, και ουδέν έτερον. Δεν πρέπει επίσης να γίνη το Όρος το Άγιον τόπος συγκεντρώσεως προσώπων εμφορουμένων υπό εθνοφυλετικών αντιλήψεων, τα οποία θα επεθύμουν να καταστήσουν τον Ιερόν τούτον Τόπον κέντρον εθνοφυλετικών ανταγωνισμών και συγκρούσεων. Πρέπει να παραμείνη τόπος ησυχαστικός, όπου λατρεύεται ο Θεός υπό πάντων των μοναχών και των προσκυνητών χωρίς τοπικιστικάς προτιμήσεις και συσπειρώσεις.
Κατά τον Καταστατικόν Χάρτην του Αγίου Όρους και την ερμηνείαν αυτού υπό του ανωτάτου διοικητικού δικαστηρίου της Ελλάδος, του γνωστού εις όλους Συμβουλίου της Επικρατείας, διά να γίνη τις δεκτός εις το Άγιον Όρος προς εγκαταβίωσιν δέον να δοθή έγκρισις υπό του Επισκόπου αυτού, ήτοι του Οικουμενικού Πατριάρχου, λαμβάνοντος ασφαλώς υπ᾿ όψιν τας σχετικάς πληροφορίας των αρμοδίων αρχών του Ελληνικού Κράτους, δεδομένου ότι πας κειρόμενος εν Αγίω Όρει μοναχός αποκτά αυτοδικαίως την ελληνικήν υπηκοότητα και δι᾿ αυτής την ιδιότητα του ευρωπαίου πολίτου. Παρά ταύτα, διά νεωτέρας εξελίξεως (1998), η Ελληνική Πολιτεία απεποιήθη το δικαίωμά της να ελέγχη αυτή το ποιόν των προσερχομένων προς εγκαταβίωσιν εις το Άγιον Όρος και ανέθεσε την αρμοδιότητα ταύτην εις τους μοναχούς, οι οποίοι, ως εκ τούτου, πρέπει με αίσθημα μεγάλης ευθύνης να εξετάζουν την ειλικρίνειαν και την καταλληλότητα των επιζητούντων κουράν. Πιθανώς δε, είναι υποχρεωτικός ο κρατικός έλεγχος εκείνων οι οποίοι εκ της αλλοδαπής θέλουν να καρούν μοναχοί εις το Άγιον Όρος, διότι δι᾿ αυτού καθίστανται πολίται της Ευρωπαικής Ενώσεως, και ως εκ τούτου αυτή έχει το δικαίωμα να ερευνήση αν πληρούν τας αναγκαίας προϋποθέσεις.”