1. Το καλύτερο και το πιο άγιο πράγμα που γίνεται στην γη, αδελφοί μου χριστιανοί, είναι η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. Ο Υιός του Θεού σαρκώθηκε στην κοιλιά της Παναγίας μας και έγινε άνθρωπος, για να μας προσφέρει την θεία Λειτουργία.
Μια νύχτα – αχ, Θεέ μου, τι νύχτα ευλογημένη που ήταν αυτή! –, την νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης, όταν ο Χριστός έκανε τον Μυστικό Δείπνο με τους μαθητές Του, τότε μας παρέδωσε την θεία Λειτουργία.
Η θεία Λειτουργία είναι το Μυστήριο της Εκκλησίας. Σ᾽ αυτό το Μυστήριο είναι όλο το μεγαλείο της πίστης μας. Το τι είναι Εκκλησία, χριστιανοί μου, το ζούμε και το νοιώθουμε στην θεία Λειτουργία. Στην θεία Λειτουργία, εκεί βρίσκουμε τον Θεό μας και εκεί τον γευόμαστε. Αν κανείς, αδελφοί, σας ρωτήσει τι είδατε και τι πήρατε στην θεία Λειτουργία, να του πείτε εκείνο το ωραίο τροπάριο που ψάλλει ο Ψάλτης, σαν τελευταίο σφράγισμα της θείας Λειτουργίας: «Είδομεν το φως το αληθινόν, ελάβομεν πνεύμα επουράνιον. Εύρομεν πίστιν αληθή, αδιαίρετον Τριάδα προσκυνούντες». Πραγματικά, την θεία Χάρη, που την έχουμε τόσο μεγάλη ανάγκη για να πάμε μπροστά και να προκόψουμε, την παίρνουμε στην θεία Λειτουργία. Αυτό είναι το «φως το αληθινόν» και το «επουράνιον πνεύμα», που λέει το τροπάριο του Ψάλτου. Είναι η Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Στην θεία Λειτουργία ακόμη βρίσκουμε και ζούμε την αγία πίστη των πατέρων μας. Γι᾽ αυτό και λέει το τροπάριο, «εύρομεν πίστιν αληθή». Ποια πίστη; Την πίστη στον Θεό μας, την Αγία Τριάδα, τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα. Τρία Πρόσωπα, ένας Θεός! Γι᾽ αυτό και λέει το τροπάριο, «αδιαίρετον Τριάδα προσκυνούντες». Βλέπετε; Η θεία Λειτουργία αρχίζει με την Αγία Τριάδα, με το «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος», που λέει ο ιερέας, και τελειώνει πάλι με την Αγία Τριάδα, με το τροπάριο που λέει ο Ψάλτης, με το «…αδιαίρετον Τριάδα προσκυνούντες».
2. Στην θεία Λειτουργία, χριστιανοί μου, γίνεται ένα μεγάλο θαύμα. Οι άνθρωποι σήμερα ζητάνε θαύματα για να πιστέψουν, αλλά λησμονούν ότι το μεγαλύτερο θαύμα είναι η θεία Λειτουργία. Ακούστε: Για να γίνει η θεία Λειτουργία είναι ανάγκη να έχουμε ένα ζυμωμένο ψωμί, που το λένε «πρόσφορο», και λίγο ανάμα κρασί. Εσείς τα φέρνετε και τα δύο αυτά. Με την ευκαιρία να πω, προσέχετε, σείς οι ευλαβείς γυναίκες, το αλεύρι που χρησιμοποιείτε για να ζυμώσετε το πρόσφορο. Να είναι τέτοιο αλεύρι, ώστε το πρόσφορο να γίνεται σφιχτό και να μην τρίβεται σε ψίχουλα. Γιατί, αν τρίβεται, μετά, όταν βάζει ο ιερέας τα τεμάχια του Αγίου Σώματος στο Άγιο Ποτήριο, ενοποιούνται με το Άγιο Αίμα τόσο πολύ, ώστε δεν διακρίνονται. Τα Μοναστήρια της Επαρχίας μας χρησιμοποιούν καλό αλεύρι και κάνουν πολύ καλά πρόσφορα. Ρωτήστε, λοιπόν, από που προμηθεύονται αυτό το αλεύρι, για να παίρνετε και σείς το ίδιο.
Επανέρχομαι τώρα και σας λέγω: Για την θεία Λειτουργία, λοιπόν, είναι αναγκαίο το πρόσφορο, το οποίο γι᾽ αυτό λέγεται ακόμη και «λειτουργιά», ως αναγκαίο για την θεία Λειτουργία· και ακόμη είναι αναγκαίο και λίγο ανάμα, λίγο καλό κρασί. Και σε μια στιγμή, άγια στιγμή, τότε που ο ιερέας λέγει το «Τα σα εκ των σων σοι προσφέρομεν…», τότε, με μια ευχή που διαβάζει, γίνεται το μεγάλο θαύμα: Το ψωμί γίνεται Σώμα Χριστού και το κρασί, που είναι στο Άγιο Ποτήρι, γίνεται Αίμα Χριστού. Φαίνονται μεν πάλι ψωμί και κρασί, αλλά στην πραγματικότητα είναι Σώμα και αίμα Χριστού. Το Άγιο Πνεύμα, που έρχεται με την ευχή του ιερέα στα απλά υλικά στοιχεία, αυτό το Άγιο Πνεύμα κάνει το μεγάλο θαύμα, το να μεταβάλει το ψωμί και το κρασί σε Σώμα και Αίμα Χριστού. Αλλά ακούστε και το άλλο, χριστιανοί μου: Η ευχή του ιερέα παρακαλεί τον Θεό να στείλει πρώτα το Άγιο Πνεύμα σε όλους τους πιστούς, που είναι στην θεία Λειτουργία, και έπειτα να έλθει στα δώρα, στο ψωμί και στο κρασί, και να τα μεταβάλει σε Σώμα και Αίμα Χριστού. Γιατί λέγει ο ιερεύς στον Θεό: «Κατάπεμψον το Πνεύμά Σου το Άγιον εφ ημάς και επί τα προκείμενα δώρα ταύτα». Προσέξτε το «εφ ημάς». Σε μας! Και όπως είναι αλήθεια – και είναι αλήθεια – ότι το Άγιο Πνεύμα έρχεται στο ψωμί και το κρασί και τα μεταποιεί σε Σώμα και Αίμα Χριστού, έτσι είναι πάλι αλήθεια ότι το Άγιο Πνεύμα έρχεται σε όλη την σύναξη των πιστών χριστιανών και τους χαριτώνει. Αυτό βέβαια γίνεται ανάλογα με την δεκτικότητα που έχει κάθε ψυχή. Όπως, για να πω ένα παράδειγμα, το φως του ήλιου και ο αέρας μπαίνει στο δωμάτιό μας ανάλογα από το πόσο έχουμε ανοίξει τα παράθυρά του.
[irp posts=”333245″ name=”Μητροπολίτης Γόρτυνος: Βασικά της Ορθόδοξης Δογματικής”]
3. Αλλά το πιο σπουδαίο στην θεία Λειτουργία, αδελφοί μου χριστιανοί, είναι το ότι μετέχουμε στο Τραπέζι του Θεού και κοινωνάμε το Άγιο Σώμα και το Τίμιο Αίμα του Ιησού Χριστού. Όλη η θεία Λειτουργία γίνεται για να πεί ο ιερέας στο τέλος το «μετά φόβου Θεού πίστεως και αγάπης προσέλθετε». Και έρχονται οι πιστοί και κοινωνούν, αλλά όπως το είπε ο ιερέας: Με φόβο Θεού, με πίστη ότι αυτό που κοινωνούν είναι πραγματικά το Σώμα και το Αίμα του Χριστού – και όχι κρασάκι και ψωμάκι, που λέγουν μερικοί ακατατήχητοι – και κοινωνούν ακόμη με αγάπη σε όλους και όχι με εχθρότητα.
4. Και τώρα, ακούστε, ω χριστιανοί: Αφού τόσο μεγάλο και τόσο θείο και ιερό είναι η θεία Λειτουργία, δεν πρέπει να μένετε αλειτούργητοι. Αλλά θα πείτε, δεν έχουμε παπά στο χωριό μας για να λειτουργηθούμε. Ναί, αυτό είναι μία θλιβερή αλήθεια. Πολλά χωριά μας δεν έχουν ιερέα. Προσευχηθείτε, σας παρακαλώ, για το θέμα αυτό στην Παναγία μας να στείλει και στον τόπο μας ιερείς, για να χτυπάει η καμπάνα σε όλα τα χωριά και να αγιάζονται οι χριστιανοί μας. Αλλά αν, χριστιανοί μου, δεν έχει το χωριό σας μια Κυριακή θεία Λειτουργία, γιατί ο παπάς σας πήγε σε άλλο χωριό να λειτουργήσει, να πάτε στο διπλανό χωριό ή στο κοντινό σας Μοναστήρι, για να λειτουργηθείτε.
Μην μένετε αλειτούργητοι, ξαναλέω. Είναι τόσο σπουδαίο η θεία Λειτουργία και τόσο μεγάλη έλλειψη και κακό να την στερούμαστε, ώστε και αν γινόταν μόνο στην Πάτρα η θεία Λειτουργία, άξιζε να πάμε και με τα πόδια στην Πάτρα για την μία αυτή θεία Λειτουργία, για να πάρουμε την Χάρη του Θεού. Βέβαια! Αν μας έλεγαν ότι την Κυριακή θα εμφανιστεί στην Βέροια η Παναγία, θα πηγαίναμε, και με τα πόδια ακόμα από εδώ στην Βέροια, για να προσκυνήσουμε την Παναγία μας και να πάρουμε την ευλογία Της. Αλλά αυτό γίνεται σε κάθε θεία Λειτουργία. Σ᾽ αυτήν φανερώνεται η Παναγία, γιατί η θεία Λειτουργία προσφέρεται για όλους, αλλά προσφέρεται «εξαιρέτως της Παναγίας αχράντου, υπερευλογημένης ενδόξου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας», όπως ακούτε από τον ιερέα να λέει.
Λοιπόν, χριστιανοί μου! Όταν χτυπάει η καμπάνα στο χωριό σας για την θεία Λειτουργία, να νοιώθετε ότι σας φωνάζει η Μάνα Παναγία και περιμένει να σας δεί, όλους εσάς, τα παιδιά Της, συναγμένους στην Εκκλησία. Κανείς, λοιπόν, αλειτούργητος.
Mε πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας