1. Στο σημερινό μου κήρυγμα, αδελφοί μου χριστιανοί, θέλω να σας μιλήσω για την προσευχή. Και πρώτα-πρώτα θέλω να σας πω ότι προσευχή είναι το πιο ωραίο και το πιο ευχάριστο για την ανθρώπινη ψυχή.
Γιατί, αν είναι ευχάριστο για το παιδί να μιλάει με την μάνα του και η μάνα με το παιδί, αν είναι ευχάριστο να ομιλούν δύο αγαπημένα πρόσωπα, πιο ευχάριστο και πιο γλυκό δεν υπάρχει από το να μιλάει η ψυχή του ανθρώπου με τον Ιησού Χριστό, τον Θεό της. Αυτό είναι προσευχή, χριστιανοί μου: Είναι η γλυκιά συνομιλία του ανθρώπου με τον Θεό. Και η συνομιλία αυτή, αν είναι σωστή, κατεβάζει τον μεγάλο Θεό στην μικρή καρδιά μας, και ανεβάζει την μικρή καρδιά μας στον μεγάλο Θεό!
2. Στην προσευχή μας, χριστιανοί μου, το πρώτο που πρέπει να λέμε είναι να παρακαλούμε τον Ιησού Χριστό να μας δώσει την χάρη Του να Τον αγαπάμε και να είμαστε για πάντα δικοί του. Να λέμε: «Χριστέ μου, κάνε με να σ᾽ αγαπώ και ο,τι κι αν μου συμβεί στην ζωή μου, να μη φύγω ποτέ από σένα»! Το να αγαπάμε τον Χριστό, αγαπητοί μου, είναι δώρον Θεού και το δώρο αυτό το λαβαίνουμε, όταν το ζητάμε στην προσευχή μας. Στην προσευχή μας έπειτα να ανοίγουμε την καρδιά μας και να την χύνουμε στον Θεό, λέγοντάς Του ο,τι μας συμβαίνει, όπως νοιώθουμε. Μην επιδιώκουμε στην προσευχή μας να εκφραστούμε με καλά λόγια, όπως κάνουμε σε ανθρώπους. Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος μας συμβουλεύει, όταν προσευχόμαστε, να παίρνουμε παράδειγμα τα μικρά παιδιά. Τα ψελλίσματα των μικρών παιδιών. Το μικρό παιδί εκφράζει ελεύθερα στον πατέρα του αυτό που θέλει.
Του λέει παιδικά και απαιτητικά, «μπαμπά, θέλω καραμέλες»! Έτσι κι εμείς λοιπόν στον Πατέρα μας Θεό, όταν προσευχόμαστε, να εκφραζόμαστε ελεύθερα και να του λέμε ο,τι θέλουμε. Στην προσευχή μας θα πούμε και τις στεναχώριες μας και τις πικρίες μας στην ζωή και τους πειρασμούς μας και τα παράπονά μας ακόμη. Να μη ξεχνάμε όμως, χριστιανοί μου, στην προσευχή μας να θυμώμαστε και τα αμαρτήματά μας και να παρακαλάμε τον Χριστό να μας τα συγχωρέσει. Μάλιστα, το να ζητάμε την συγγνώμη των αμαρτιών μας πρέπει να είναι το πρώτο αίτημά μας στην προσευχή. Έτσι, ζητώντας την συγγνώμη των αμαρτιών μας, εκφράζουμε την μετάνοιά μας στον Θεό και καθαρίζεται η καρδιά. Όταν δε η ψυχή μας ζεί την μετάνοια, η προσευχή μας εισακούεται από τον Θεό. Γι᾽ αυτό σαν καλύτερη προσευχή σας λέγω να λέτε την προσευχή με τα πέντε λόγια, που φανερώνει την μετάνοιά μας για τα αμαρτήματά μας. Είναι η προσευχή, «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησέ με».
3. Αλλά κι αν η προσευχή μας δεν εισακούεται, αν δηλαδή σ᾽ αυτά που παρακαλάμε τον Θεό δεν βλέπουμε απάντηση, δεν πρέπει να στεναχωρούμαστε, αλλά να λέμε ότι έτσι είναι για το καλό μας. Ξέρει ο Θεός! Αρκεί η καρδιά μας να είναι κολλημένη στον Θεό και να απολαμβάνει την χάρη Του. Ώστε, λοιπόν, όταν προσευχόμαστε και δεν γίνεται αυτό που ζητάμε, μη λέμε ότι δεν πέτυχε η προσευχή μας. Το ότι μιλήσαμε με τον Θεό στην προσευχή, αυτό είναι η μεγαλύτερη χάρη και χαρά. Αυξήθηκε η αγάπη μας στον Χριστό μιλώντας μαζί Του στην προσευχή. Είναι μικρό αυτό; Όχι, είναι μεγάλο αυτό, γιατί όταν, αδελφοί μου, η ψυχή μας αγαπάει τον Χριστό, νοιώθει μια θεική χαρά, που μας δίνει την δύναμη να ξεπεράσουμε πολύ εύκολα τις δυσκολίες της ζωής μας.
4. Από την προσευχή μας, αδελφοί, να μην απουσιάζει ποτέ η Παναγία μας. Γιατί η Παναγία «αναγκάζει» τον Θεό, ας το πω έτσι, για να γίνει θαύμα, κι ας μην είναι η ώρα να γίνει το θαύμα. Θυμηθείτε, παρακαλώ, τον γάμο της Κανά, που ο Χριστός το είπε καθαρά ότι δεν είναι η ώρα για να γίνει το θαύμα. «Ούπω ήκει η ώρα μου», είπε. Αλλά επειδή το ζήτησε η Παναγία, ο Χριστός έκανε το θαύμα και μετέβαλε τον νερό σε γλυκό κρασί (Ιω. 2,1-12). Ναί, χριστιανοί μου. Όπως ο Χριστός πέρασε από την Παναγία και ήρθε ανάμεσά μας, έτσι και η προσευχή μας πρέπει να περνάει από την Παναγία για να φτάσει στον Θεό. Είναι πολύ δυνατός ο ύμνος, που ακούμε στην θεία Λειτουργία: «Ταίς πρεσβείαις της Θεοτόκου, Σώτερ σώσον ημάς». Όταν δε προσευχόμαστε στην Παναγία, να νοιώθουμε ότι πραγματικά την έχουμε μπροστά μας και της μιλάμε και ότι Αυτή πραγματικά μας ακούει. Το ίδιο να νοιώθουμε και όταν προσευχόμαστε στον Ιησού Χριστό και σε όλους τους αγίους.
[irp posts=”337693″ name=”Μητροπολίτης Γόρτυνος: Ο Σταυρός του Χριστού”]
5. Χριστιανοί μου, τι να σας πω; Είναι μεγάλη τιμή για τον άνθρωπο το να μιλάει με τον Θεό. Η μεγαλύτερη αξία, στην οποία μπορεί να φθάσει το πνεύμα του ανθρώπου, είναι το να προσεύχεται στον Θεό. Αυτό, είπαμε, είναι ο μεγαλύτερος γλυκασμός για την ψυχή μας. Ας αγαπήσουμε λοιπόν την προσευχή και ας κάνουμε το νού μας να είναι κολλημένος στον Θεό όλη την ημέρα. Όταν εργάζεται ο άνθρωπος τις καθημερινές του εργασίες, κάτι σκέπτεται το πνεύμα του την ώρα της δουλειάς. Γιατί λοιπόν να σκεπτόμαστε άλλα πράγματα και να μη σκεπτόμαστε τον Θεό; Αν αυτό το προσπαθήσουμε για μερικές μέρες, θα μας γίνει συνήθεια έπειτα – ω αγία συνήθεια – όλη την ημέρα ο νούς μας να περιφέρεται σαν στρόφιγγας γύρω από τον Θεό, θυμούμενος Αυτόν και μιλώντας σ᾽ Αυτόν, και θα μας λείπει αυτό το ωραίο που νοιώθουμε, όταν το παραλείπουμε. Ακόμη η συνήθεια αυτή, το να θέλουμε δηλαδή ο νούς μας να είναι κολλημένος στον Θεό, θα μας συνοδεύει και την νύχτα στο κρεββάτι. Και στο κρεββάτι λοιπόν ξαπλωμένοι θα θέλουμε να λέμε αγαπητικά λόγια προσευχής στον Χριστό και στην Παναγία μας και θα έχει έτσι παράδεισο η ψυχή μας. Και άσε τους άλλους την ίδια νυχτερινή ώρα να χορεύουν «σαν καγκουρό», όπως έλεγε ο πατήρ Αυγουστίνος, στα νυχτερινά κέντρα και να σπάνε πιάτα σε ταβέρνες…
6. Χριστιανοί μου, κάτι άλλο ήθελα να σας πω τώρα τελευταία, που παρακαλώ να κάνετε προσπάθεια να το πετύχετε. Στη προσευχή σας να προσεύχεστε και για τον εχθρό σας. Γι᾽ αυτόν που σας έκανε κακό. Οι εχθροί μας είναι άρρωστοι στην ψυχή. Και τον άρρωστο πρέπει να τον συμπαθούμε. Έπειτα, για να μας φερθούν αυτοί εχθρικά, κάπου θα φταίξαμε κι εμείς σ᾽ αυτούς. Πρέπει λοιπόν να προσευχόμαστε όχι μόνον υπέρ των αγαπώντων ημάς, αλλά και υπέρ των μισούντων και διωκώντων ημάς. Κι αν μνημονεύετε τον εχθρό σας στην προσευχή, τότε θα γίνει το θαύμα και θα έρθουν έτσι τα πράγματα, ώστε ο εχθρός σας θα γίνει φίλος σας. Ποιος έκανε το θαύμα αυτό; Σείς το κάνατε το θαύμα με την προσευχή σας για τον εχθρό. Γιατί το να προσευχηθείτε για τον εχθρό σας σημαίνει αγάπη. Και η αγάπη, όπως ξέρετε, είναι η μεγαλύτερη αρετή. Και όταν στην ζυγαριά της προσευχής βάλουμε την αγάπη, ο Θεός πολύ το υπολογίζει αυτό και γίνεται θαύμα.
Χριστιανοί μου, για όλο τον κόσμο πρέπει να προσευχόμαστε. Ακούτε κάποιους να τσακώνονται, ή ακούτε – το χειρότερο αυτό – ανδρόγυνο να μαλώνει; Πάτε να κάνετε προσευχή στην Παναγία, για να τους κάνει να αγαπηθούν. Ακούτε άλλους να βλαστημούν; Πάτε πάλι να κάνετε προσευχή, να τους συγχωρέσει ο Θεός για την αμαρτία τους αυτή και να τους φωτίσει αυτοί οι βάσφημοι τώρα να αγαπήσουν τον Θεό και να δοξάζουν το όνομά Του. Περπατάτε στον δρόμο και βλέπετε μια κοπέλα ή έναν άνθρωπο μελαγχολικό και νευριασμένο; Έχει προβλήματα. Ο ίδιος μπορεί να μην προσεύχεται, γιατί δεν γνωρίζει τον Θεό. Αναλάβετε λοιπόν εσείς εκείνη την ώρα να πείτε λόγο προσευχής στην Παναγία γι᾽ αυτόν τον ταραγμένο και προβληματισμένο άνθρωπο.
Ιδιαίτερα δε, σείς οι μανάδες και οι ευλογημένες γιαγιάδες, μάθετε τα παιδιά σας, από τώρα που είναι μικρά, να προσεύχονται. Όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά στην οικογένεια, βάλτε τα μικρά παιδιά να κάνουν προσευχή στην Παναγία παρακαλώντας Την να πάει καλά η δουλειά του μπαμπά και να έχουν υγεία όλοι στην οικογένεια. Θα μεγαλώσει το παιδάκι αυτό, αλλά, μεγάλο στην ηλικία, δεν θα ξεχάσει ποτέ το ότι η μανούλα του και η γιαγιούλα του το έβαζαν μικρούλη να κάνει προσευχή στην Παναγία, για να πάει καλά η δουλειά του μπαμπά.
Χριστιανοί μου! Θα σώσουν τον κόσμο όχι τα πολιτικά συστήματα και οι επιστημονικές ανακαλύψεις, αλλά η προσευχή. Προσευχηθείτε λοιπόν για τον εαυτό σας. Προσευχηθείτε για τις οικογένειές σας και για τα χρυσά σας παιδιά. Προσευχηθείτε γι᾽ αυτούς που δεν προσεύχονται. Προσευχηθείτε γι᾽ αυτούς που δεν θέλουν να προσευχηθούν. Προσευχηθείτε για τους άρχοντές μας και για μας τους ιερείς και αρχιερείς, όπως και εμείς προσευχόμαστε για σας.
Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
