Του Σεβ. Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου Γ’
Το εργαστήριο της αγιότητος, στο Άγιον Όρος, δεν σταμάτησε να λειτουργεί αιώνες τώρα. Και στις μέρες μας τροφοδότησε το Συναξάριο της Εκκλησίας με νέες οσιακές μορφές. Ο άγιος Παΐσιος, είναι μετά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, ο νέος καρπός από το «Περιβόλι της Παναγίας».
Έζησε από το 1924, όταν γεννήθηκε, στα αγιασμένα χώματα της Καππαδοκίας, στα Φάρασα, μέχρι το 1994 όταν κοιμήθηκε οσιακώς. (Ο τάφος του βρίσκεται στο Ι. Ησυχαστήριο του Αγ. Ιωάννου Θεολόγου στη Σουρωτή Θεσσαλονίκης). Η παιδική ηλικία και τα νεανικά χρόνια κύλησαν ανάμεσα στη πτώχεια, στις οικογενειακές θλίψεις, στις περιπέτειες της ανταλλαγής των πληθυσμών το 1924 μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Όμως, όλα αυτά, δεν τον απομάκρυναν από τον Θεό. Τουναντίον, ενίσχυσαν το φρόνημα και την εμπιστοσύνη του στη πρόνοια του Θεού. Αργότερα, αφού έλαβε το μοναχικό σχήμα το 1956 και ονομάστηκε Παΐσιος στην Ι. Μονή Φιλοθέου, τον βρίσκουμε για τέσσερα χρόνια στο Στόμιο της Κόνιτσας να διακονεί τον λαό του Θεού, να κάμνει φιλανθρωπίες και ελεημοσύνες, να μιλά για το Χριστό και μόνον. Λάμβανε αγάπη από τον Σωτήρα Χριστό και πρόσφερε αγάπη στον πλησίον, ιδιαίτερα στον πάμπτωχο πλησίον.
Μετά την επιστροφή του στο Άγιον Όρος το 1964, ο γέροντας Παΐσιος μένει στη σκήτη του Τιμίου Προδρόμου της Μονής Ιβήρων ως υποτακτικός ενός αγίου ασκητού του ρώσου μοναχού Τύχωνος. Μαθαίνει πολλά κοντά του, προσεύχεται νύκτα και μέρα, ζει ως ισάγγελος, νικά τις μεθοδείες του διαβόλου, ελευθερώνεται από τα πάθη, καλλιεργεί τον εσωτερικό του κόσμο, αποκτά θεικές εμπειρίες, πληρούται Πνεύματος Αγίου. Συνδέεται πνευματικά με τον τότε ηγούμενο της Ι. Μονής Σταυρονικήτα γέροντα Βασίλειο (τον Γοντικάκη) και με τον άλλο γέροντα π. Γρηγόριο (τον Χατζηεμμανουήλ) και μαζί φέρνουν την αναβίωση του ορθόδοξου μοναχισμού στην Αθωνική Πολιτεία. Εκείνα τα χρόνια, έλεγαν ότι «σβήνει» το Άγιον Όρος, γιατί οι περισσότεροι μοναχοί ήσαν υπερήλικες. Όμως σε εκείνη την δεκαετία του 70’, η Αθωνική Πολιτεία αρχίζει, με τον ερχομό νέων ανθρώπων, και μάλιστα επιστημόνων, να αποκτά νέα άνθηση σε πολλά μοναστήρια τα οποία σιγά-σιγά καθίστανται και κοινοβιακά.
Το 1979 ο άγιος Παΐσιος θα εγκατασταθεί οριστικά στην «Παναγούδα» της Ι. Μονής Κουτλουμουσίου όπου εκεί στο απέριττο κελλί του θα ζήσει τόσο ασκητικά και ταπεινά που θα φθάσει στα ύψη της αγιότητος, θα υπερβεί τον θάνατο και θα λάβει τον αμαράντινο στέφανο της δόξης.
Πόσες και πόσες ψυχές, χιλιάδες, δεν τον επισκέφθηκαν εκεί στο πτωχικό κελλί του και δεν έλαβαν την ευλογία του!
Πόσες άλλες ταραγμένες συνειδήσεις δεν ηρέμησαν!
Πόσα νέα παιδιά δεν έλυσαν τις απορίες τους, κοσμοθεωρητικές οικογενειακές αλλά και επαγγελματικού τους προσανατολισμού!
Άλλοι ναρκομανείς βρήκαν κοντά του την γιατρειά τους, άλλοι με ψυχολογικά προβλήματα γαλήνεψαν, άλλοι ακόμα και ασθενείς θεραπεύτηκαν.
Ο ίδιος ήταν ένας θησαυρός φωτός και χαράς. Σε βοηθούσε και όταν συνομιλούσε μαζί σου, μα και όταν δεν έλεγε τίποτα. Και αυτή η σιωπή του σε δίδασκε. Και αυτή η απλούστατη κίνηση να σου κόψει ένα καρπό από το διπλανό δένδρο και να στον προσφέρει, σε νουθετούσε. Το πρόσωπο του γαλήνιο και ασκητικό, δεν γνώριζε τις ρυτίδες της λύπης του κόσμου τούτου αλλά μόνο του χρόνου και η γλυκύτητα που τον εμψύχωνε ήταν μια εικόνα της αναλλοίωτης γαλήνης της ψυχής του. Η καθημερινή ζωή του ελεύθερη από την κοσμική ματαιότητα κυλούσε με μία καταπληκτική ταπεινοφροσύνη. Όλα κοντά του, γύρω του, στο κελλάκι του ήταν απλά και ταπεινά. Και αυτή η άγια απλότητα και ταπείνωση έδινε στο άσμα της συνεχούς προσευχής του μια γλυκειά αρμονία. Γι’ αυτό και η μεγάλη φήμη του δεν τον επηρέαζε. Πίσω από την αγάπη προς τον καθένα επισκέπτη του από Ελλάδα και εξωτερικό κρυβόταν μια βαθειά πνευματικότητα. Αυτός μοναχά τον νούν του είχε στον Κύριο. Έλεγε την ευχή « Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» και χιλιάδες άγγελοι έψαλαν κοντά του.
Πως, λοιπόν, η παρουσία του να μην ήταν μια παρουσία αγιότητος;
Ο άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, των χρόνων μας, αυτό μας διαμηνύει: Το αρχέτυπο της ορθοδοξίας στην πράξη. Δηλαδή, την αγιότητα. Αυτή είναι η αγιορείτικη φωνή. Αυτή είναι η ορθή γραμμή πλεύσεως και στον σύγχρονο ταραγμένο κόσμο. Άλλη μια φορά και στον τεχνοκρατούμενο 21ο αιώνα έχουμε ενώπιόν μας την πιστοποίηση :« Θαυμαστός ο Θεός εν τοις αγίοις αυτού».