ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΥΠΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Γ’: Την πρώτη του συνέντευξη σε δυτικό μέσο ενημέρωσης από τότε που έγινε Αρχιεπίσκοπος Κύπρου παραχώρησε ο Γεώργιος Γ’.
Συγκεκριμένα μιλώντας στο ACI Stampa (Catholic News Agency) ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου έθιξε μια σειρά από θέματα που αφορούν τις σχέσεις με την Αγία Έδρα μέχρι την κατάσταση στην Ουκρανία, το Κυπριακό αλλά και την ανάγκη ενότητας της χριστιανικής εκκλησίας μπροστά στον κίνδυνο του μουσουλμανικού φονταμεταλισμού. Μεταξύ άλλων μίλησε για την προοπτική επίσκεψης στο Βατικανό και την συνάντηση με τον Πάπα Φραγκίσκο.
Ακολουθεί ολόκληρη συνέντευξη
Εκλεγήκατε διάδοχος του Μακαριωτάτου Χρυσοστόμου Β’ στις 24 Δεκεμβρίου. Θα μπορούσατε να μοιραστείτε μερικές λεπτομέρειες σχετικά με τις αρχικές αλληλεπιδράσεις σας με την Καθολική Εκκλησία;
Η Εκκλησία της Κύπρου διατηρεί άριστες σχέσεις με το Βατικανό. Αυτοί οι δεσμοί πηγάζουν από τον σεβασμό μας για την αρχαία Ρώμη και τη βοήθεια που λάβαμε από αυτήν μετά την τουρκική εισβολή. Αναγνωρίζουμε επίσης το ρόλο που διαδραματίζει η εκκλησία μας στη χριστιανική κοινότητα παγκοσμίως. Οι επισκέψεις των δύο τελευταίων Παπών στην Κύπρο έχουν σημαντικό βάρος, αναδεικνύοντας το καθεστώς του νησιού ως αποστολικής εκκλησίας και μιας χώρας που ασπάζεται το μήνυμα του Ευαγγελίου. Πριν την ίδρυση της Εκκλησίας της Ρώμης, η Κύπρος υποδεχόταν αξιόλογες προσωπικότητες όπως ο Βαρνάβας, ο Παύλος και ο Μάρκος. Οι επισκέψεις ηγετών της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας υπογραμμίζουν τη σημασία που αποδίδουν στη χώρα μας, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι διαφορετικών πολιτισμών και λαών, εκεί όπου η Αφρική συναντά την Ασία και την Ευρώπη. Με τα χρόνια, αυτοί οι πολιτισμοί έχουν αφήσει το στίγμα τους στο νησί. Ως χώρα κοντά στους Αγίους Τόπους, η Κύπρος έχει υποδεχτεί αμέτρητους προσκυνητές που ταξιδεύουν στην Ιερουσαλήμ και έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάδοση του Χριστιανισμού. Οι επισκέψεις των Παπών αποτελούν απόδειξη της σημαντικής θέσης της Κύπρου.
Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος επισκέφθηκε το Βατικανό το 2007, υπογράφοντας κοινή δήλωση με τον Πάπα Βενέδικτο XVI. Υπάρχει κάποιο ενδεχόμενο για μια νέα κοινή δήλωση ή πιθανή συνεργασία;
Πράγματι, ο αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’ υπέγραψε κοινή δήλωση με τον Πάπα Βενέδικτο XVI, εφιστώντας την προσοχή στην καταστροφή της χριστιανικής κληρονομιάς στα κατεχόμενα. Αυτή η δήλωση έριξε φως στη δεινή κατάσταση στην Κύπρο. Είχα το προνόμιο να συνοδεύσω τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο στην επίσημη επίσκεψή του στη Ρώμη. Κατά τις συζητήσεις μας με τον Πάπα και τον Υπουργό Εξωτερικών της Αγίας Έδρας, γίναμε μάρτυρες της υποσχεθείσας υποστήριξης και βοήθειας για τον επαναπατρισμό κλεμμένων εικόνων και θησαυρών από τις εκκλησίες μας. Γίναμε επίσης μάρτυρες της δέσμευσής τους να ευαισθητοποιήσουν για τα δικαιώματα του λαού μας. Ως αποτέλεσμα, οι αμοιβαίες μας σχέσεις χαρακτηρίζονται από ζεστασιά, φιλία και ισχυρό δεσμό εμπιστοσύνης μεταξύ των αντίστοιχων εκκλησιών μας.
Εάν μπορέσουμε να συνεννοηθούμε αποτελεσματικά με την Αγία Έδρα, σκοπεύουμε να επισκεφτούμε τον Πάπα Φραγκίσκο. Στον σημερινό κόσμο, όπου αντιμετωπίζουμε προκλήσεις από άλλες θρησκείες, όπως ο μουσουλμανικός φονταμενταλισμός, είναι σημαντικό για τους Χριστιανούς να παραμερίζουν μικρές διαφορές και να τονίζουν τις κοινές μας αξίες. Παρουσιάζοντας ένα ενιαίο μήνυμα χριστιανικής ελπίδας στον κόσμο, μπορούμε επίσης να προσκαλέσουμε όσους δεν έχουν ακόμη συναντήσει τον Χριστό να Τον αγκαλιάσουν ως Σωτήρα και Λυτρωτή της ανθρωπότητας.
Τι ρόλο παίζει η Εκκλησία της Κύπρου στον Ορθόδοξο κόσμο;
Η Εκκλησία της Κύπρου διαδραμάτισε ιστορικά σημαντικό ρόλο στον ορθόδοξο κόσμο. Η πρώιμη ίδρυσή της ως αυτοκέφαλη εκκλησία, η αναγνώρισή της κατά την Γ’ Οικουμενική Σύνοδο και τα προνόμια που δόθηκαν στον προκαθήμενό της, έχουν κερδίσει σεβασμό σε όλη την Ορθόδοξη κοινότητα. Η εκκλησία συμμετείχε ενεργά, με αντιπροσώπους, και στις επτά οικουμενικές συνόδους, και οι επιρροές της έχουν κοσμήσει τους επισκοπικούς της θρόνους. Τα ονόματα αξιοσημείωτων προσωπικοτήτων όπως ο Βαρνάβας, ο Επιφάνιος, ο Σπυρίδων ο Τριμυθός και ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων είναι συνώνυμα με τη διάδοση του Χριστιανισμού, που φθάνει πολύ πέρα από την Κύπρο. Στους νεότερους χρόνους, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, αγωνιστής της ελευθερίας, έγινε εικόνα όχι μόνο στον χριστιανικό κόσμο αλλά και παγκοσμίως. συμβολίζοντας τον αγώνα ενάντια στην αποικιοκρατία και εξυψώνοντας τη χριστιανική πίστη στα μάτια πολλών. Σήμερα η Εκκλησία της Κύπρου διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στις Πανορθόδοξες Διασκέψεις, επιβεβαιώνοντας τη σημασία της στη διαμόρφωση των Ορθοδόξων υποθέσεων.
Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από τις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ της Ιεράς Έδρας και της Κύπρου. Η Αγία Έδρα στοχεύει στην ενίσχυση των δεσμών της με την Κύπρο. Σε εξέλιξη βρίσκονται συζητήσεις για την έναρξη λειτουργίας Νυγγραφείου στη Λευκωσία και τον επικείμενο διορισμό Λατίνου Επισκόπου. Πώς βλέπει η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου αυτές τις εξελίξεις και τι αντίκτυπο μπορεί να έχουν;
Πράγματι, η συμπλήρωση πενήντα ετών διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Αγίας Έδρας προσθέτει στις ευθύνες μας. Εκτιμούμε πολύ την υποστήριξη που λάβαμε όλα αυτά τα χρόνια, τόσο μετά την εισβολή όσο και επί του παρόντος μέσω αντιπροσωπειών του Βατικανού σε όλο τον κόσμο. Ως εκ τούτου, αναγνωρίζουμε την ουσιαστική βοήθεια που παρέχουν οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ της Αγίας Έδρας και της χώρας μας. Γιορτάζουμε με χαρά αυτή την πενήντα επέτειο και εκφράζουμε την προθυμία μας να συμμετάσχουμε ενεργά σε οποιεσδήποτε εορταστικές εκδηλώσεις. Δεσμευόμαστε να ενισχύσουμε τις σχέσεις μεταξύ της Αγίας Έδρας, της χώρας μας και της εκκλησίας μας.
Εν μέσω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, οι οικουμενικές σχέσεις στην Ευρώπη έχουν αποκτήσει ανανεωμένη σημασία. Η απόφαση του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως να παραχωρήσει αυτοκεφαλία στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας οδήγησε σε αυτό που συχνά ανακριβώς χαρακτηρίζεται ως «Ορθόδοξο σχίσμα», με αποτέλεσμα το Πατριαρχείο της Μόσχας να αποσυνδεθεί από τα όργανα πολυμερούς διαλόγου. Ποια είναι η θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Κύπρου σε αυτό το θέμα και ποια βήματα μπορούν να γίνουν;
Η Εκκλησία της Κύπρου αναγνωρίζει το αυτοκέφαλο που παραχώρησε στην Ουκρανική Εκκλησία ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Οι Ορθόδοξοι θεσμοί αναγνωρίζουν ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει παραχωρήσει και συνεχίζει να παραχωρεί ιστορικά αυτοκεφαλία σε εκκλησίες που προηγουμένως υπαγόταν στη δικαιοδοσία του. Οι Οικουμενικές σύνοδοι έχουν καθορίσει ότι οι βόρειες περιοχές, η Μικρά Ασία και η Ευρώπη εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Το πρώτο αυτοκέφαλο που παραχωρήθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήταν στη Ρωσία και ακολούθησαν η Ελλάδα, η Σερβία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία και άλλες χώρες. Έτσι, όταν η Ουκρανία κέρδισε την ανεξαρτησία και ζήτησε το αυτοκέφαλο, χορηγήθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την παραχώρηση της αυτοκεφαλίας στη Ρωσία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο όρισε τα γεωγραφικά όρια, εξαιρουμένης της Ουκρανίας. Σύμφωνα με τους ηθικούς και εκκλησιαστικούς κανόνες που επικρατούν στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία, η Εκκλησία της Κύπρου αναγνωρίζει την ενέργεια του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την παραχώρηση αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία. Αν και άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες ενδέχεται να καθυστερήσουν επί του παρόντος την αναγνώριση λόγω παραγόντων πέρα από κανονικά ή εκκλησιαστικά ζητήματα, που πιθανώς σχετίζονται με το μέγεθος και την οικονομική επιρροή της Ρωσίας, είμαστε βέβαιοι ότι όλες οι Εκκλησίες θα αναγνωρίσουν σύντομα τα δικαιώματα της Ουκρανικής Εκκλησίας εντός της Ορθόδοξης κοινότητας.
Βλέπετε παραλληλισμούς μεταξύ της κατάστασης στην Κύπρο, όπου υπάρχει το τελευταίο «τείχος» της Ευρώπης, και της κατάστασης στην Ουκρανία;
Η Κύπρος είναι η μόνη διαιρεμένη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ίδια την Ευρώπη, με το 38% της επικράτειάς της υπό κατοχή. Παραμένει ένας διαρκής κίνδυνος, που εκφράζεται ανοιχτά από τους Τούρκους τα τελευταία χρόνια, για πλήρη κατοχή της Κύπρου. Ο κόσμος μας είναι έντονα ευαίσθητος σε οποιαδήποτε μορφή εισβολής.
Έτσι, ο λαός, η κυβέρνηση και η Εκκλησία μας καταδικάζουν έντονα τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ζητούμε αποφασιστικά την άμεση απόσυρση του εισβολέα και την αποκατάσταση των δικαιωμάτων του ουκρανικού λαού. Ωστόσο, επιδιώκουμε το ίδιο επίπεδο προσοχής και δράσης για την Κύπρο. Ενώ η Ευρώπη και ο υπόλοιπος κόσμος έχουν παρατηρήσει και έχουν ανταποκριθεί στην κατάσταση στην Ουκρανία, ίσως λόγω του σημαντικού μεγέθους της ή της ευρύτερης απειλής που θέτει η Ρωσία, η Κύπρος έχει λάβει μόνο περιορισμένες προφορικές δηλώσεις. Απαιτούμε σεβασμό των δικαιωμάτων μας ως πολιτών μιας ενωμένης Ευρώπης και υπερασπιζόμαστε την ελευθερία μετακίνησης, διαμονής και απόκτησης περιουσίας για όλους τους Ευρωπαίους σε ολόκληρη την Κυπριακή Δημοκρατία. Οι πολίτες μας θα πρέπει να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στη χώρα μας.