του μητροπολίτη Σύρου κ. Δωροθέου
(Από το Σαββατιάτικο ένθετο της «δημοκρατίας» για την ορθοδοξία)
Αν επιχειρήσουμε να ανιχνεύσουμε την αρχή της εργασίας στα κείμενα της Βιβλικής Κοσμογονίας, θα διαπιστώσουμε ότι η εργασία, όπως και οι ωδίνες του τοκετού και ο θάνατος, αποτελεί απότοκο και συνέπεια του προπατορικού αμαρτήματος!
Αν εξετάσουμε, όμως, το θέμα της εργασίας από μια άλλη παράμετρο, θα διαπιστώσουμε ότι χάρη στην εργασία, που σημαίνει «παραγωγή έργου», ο άνθρωπος μετέχει σε ιδιότητα αληθινά θεϊκή, καθώς καθίσταται δημιουργός του πνευματικού και υλικού πολιτισμού.
Πλήθος βιβλίων έχει γραφεί και πλείστες όσες απόψεις έχουν διατυπωθεί για την αναγκαιότητα, τη σημασία και την προσφορά της εργασίας στην ατομική και συλλογική ζωή. Ομως, όπως συμβαίνει πάντοτε αν δεν τηρηθεί το μέτρο, ακόμη και οι υψηλότερες ιδέες είναι δυνατόν να διαστρεβλωθούν.
Το ίδιο συνέβη και με την εργασία: Από μέσο έγινε σκοπός και από δημιουργία μετατράπηκε σε δουλεία και ονομάστηκε «δουλειά».
Ομως, ο άνθρωπος δεν ζει για να εργάζεται, αλλά εργάζεται για να ζει! Αποτελεί ιστορική διαπίστωση ότι κάθε λαός, κάθε κοινωνία είχε και έχει θεσπίσει ημέρες αργίας, ημέρες «κατάπαυσης των έργων», οι οποίες κατά κανόνα συνέπιπταν με την ανάμνηση εθνικών, θρησκευτικών ή κοινωνικών γεγονότων και επετείων.
Στον, λεγόμενο έστω, χριστιανικό κόσμο, η γνωστότερη ημέρα αργίας είναι η πρώτη μέρα της εκάστοτε εβδομάδος, η Κυριακή, που όμως για τον σωστό χριστιανό ενέχει ένα νόημα εντελώς διαφορετικό, ένα περιεχόμενο ευρύτερο και αληθινά υψηλό.
Η αργία της Κυριακής, η οποία στη νεότερη Ελλάδα για πρώτη φορά νομοθετήθηκε το 1909 και εφαρμόστηκε την Κυριακή 4 Ιανουαρίου του 1910, δεν είναι για τους χριστιανούς εργασιακό δικαίωμα, αλλά θεϊκή προσταγή, δεν είναι ημέρα απραξίας, διασκέδασης ή εκδρομής, αλλά ημέρα αγιασμού!
Και είναι αυτό το μοναδικό και κοσμοσωτήριο περιεχόμενο της Κυριακής που οδήγησε πολλούς, οι οποίοι με διάφορα προσωπεία έκρυβαν το αντιχριστιανικό πρόσωπό τους, από τους Γάλλους επαναστάτες έως τους Σοβιετικούς, να επιχειρήσουν να αντικαταστήσουν την αργία της Κυριακής με την αργία μιας άλλης μέρας…
Στον απόηχο της σημερινής δυσμενούς για την πατρίδα μας οικονομικής συγκυρίας και πάλι επιχειρείται να θεσμοθετηθεί η κατάργηση της Κυριακής αργίας, γεγονός που έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις. Ομως πριν τοποθετηθούμε επ’ αυτής και εξαγάγουμε τα όποια συμπεράσματά μας, μήπως θα έπρεπε, ως Χριστιανοί, να προβούμε σε μια ειλικρινή αυτοκριτική;
Μήπως πρώτοι εμείς οι Χριστιανοί καταργήσαμε ήδη την αληθινή Κυριακή, διαγράφοντας από το λεξιλόγιο και τη ζωή μας τη λέξη «εκκλησιασμός» και φτάνοντας στο σημείο να μας ενοχλούν ακόμη και οι καμπάνες, που χτυπούν; Το πρόβλημα και η πρόκληση δεν είναι αν το Κράτος θεσπίσει την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας!
Το πρόβλημα και η πρόκληση είναι για όλους μας να καταργήσουμε ένα τέτοιο μέτρο στην πράξη γεμίζοντας τους ναούς μας το πρωί της Κυριακής και αποφεύγοντας να ψωνίζουμε τη μέρα αυτή!
Οταν στις 7 Μαρτίου του 321 μ.Χ. καθιερώθηκε για πρώτη φορά η αργία της Κυριακής από τον Μ. Κωνσταντίνο, καθιερώθηκε ως αργία της diei Solis, της ημέρας του θεού Ηλιου. Και, ακόμη και σήμερα, στις δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες έτσι ονομάζεται, ημέρα του ήλιου, Sunday π.χ. στα αγγλικά… Στον καθένα μας εναπόκειται αν η πρώτη μέρα της εβδομάδος θα είναι αφιερωμένη στον Κύριο της ζωής ή στον ήλιο του κέρδους!