1. Η σημερινή Κυριακή, αδελφοί χριστιανοί, λέγεται Α´ Κυριακή των Νηστειών. Όπως το λέγει καθαρά η ονομασία της, Κυριακή των Νηστειών, την περίοδο αυτή, που την λέμε Μ. Σαρακοστή, πρέπει να νηστεύουμε.
Προσπαθήστε το, χριστιανοί μου, να νηστέψετε, όσο μπορεί ο καθένας, όσο το επιτρέπει η υγεία σας, όσο το λέει η πίστη του καθενός, για να το πω καλύτερα. Γιατί ξέρω ότι υπάρχουν, αδελφοί μας χριστιανοί, που είναι άρρωστοι και όμως νηστεύουν. Αυτοί έχουν πίστη δυνατή! Προσπαθήστε, λοιπόν, να νηστεύσετε την περίοδο αυτή. Τουλάχιστον το κρέας, αν δεν υπάρχει σοβαρός λόγος υγείας, μην το φάτε μέχρι το Πάσχα. Για κάποιον που δεν νήστευε τα προηγούμενα χρόνια, το να πεί ότι εφέτος θα νηστέψω από το κρέας, είναι πολύ σημαντικό. Και του χρόνου θα τον δυναμώσει ο Χριστός να κάνει πιο σωστά την νηστεία.
2. Αλλά η σημερινή Κυριακή, αδελφοί, λέγεται και «Κυριακή της Ορθοδοξίας». Γιορτάζει, λοιπόν, η πίστη μας, γιορτάζουμε όλοι οι ορθόδοξοι χριστιανοί.
Αλλά, γιατί λεγόμαστε «Ορθόδοξοι»; Όπως το λέγει η λέξη, λεγόμαστε «ορθόδοξοι», επειδή «ορθά» «δοκούμε», ορθά, δηλαδή, πιστεύουμε για τον Θεό μας. Ναί, πραγματικά! Όπως μας το έλεγε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, να χαιρόμαστε και να ευφραινόμαστε όσοι είμαστε Ορθόδοξοι, γιατί μόνο η Ορθόδοξη πίστη είναι αληθινή. Όλες οι άλλες πίστεις είναι ψεύτικες, έλεγε ο άγιος. Και μόνο η πίστη των Ορθοδόξων είναι αληθινή. Όποιος εγκύψει στα βιβλία και θέλει να σπουδάσει και να εμβαθύνει στην πίστη μας, θα το δεί από την έρευνα που θα κάνει ότι πραγματικά η ορθόδοξη πίστη μας είναι η μόνη αληθινή. Αλλά πρέπει να την μαθαίνουμε την πίστη αυτή, πρέπει να γνωρίζουμε τα δόγματά της και τις αλήθειες της και να ζητάμε να ακούμε για όλα τα θαυμάσιά της, γιατί είναι η πίστη μας, αδελφοί μου. Παραπάνω από όλα και από τον εαυτό μας και την οικογένειά μας και την πατρίδα μας και από όλα, από όλα είναι η πίστη μας.
3. Όλη δε η Ορθόδοξη πίστη μας είναι καταγραμμένη στα βιβλία της Εκκλησίας μας, σ᾽ αυτά που είναι στο Ιερό Ψαλτήρι, που διαβάζουν και ψέλνουν οι Ψάλτες μας. Πραγματικά, αυτά τα βιβλία, το Ωρολόγιο, τα Μηναία, η Παρακλητική, το Πεντηκοστάριο και τα άλλα, έχουν όλη την πίστη μας. Τα έγραψαν άγιοι άνθρωποι τα βιβλία αυτά, οι άγιοι Πατέρες μας, γι᾽ αυτό και έχουν την Χάρη του Θεού και παραμένουν για πάντα. Είναι θεόπνευστα τα βιβλία αυτά. Και με αυτά τα βιβλία γίνεται η λατρεία μας στον Θεό. Με αυτά δοξάζουμε τον Θεό. Και «δοξάζουμε» βέβαια «ορθά» τον Θεό μας, γιατί τον δοξάζουμε όπως μας το δίδαξαν οι άγιοι Πατέρες, που τα βιβλία τους τα έχουμε στο ιερό Ψαλτήρι. Το βρήκαμε τώρα, για να το πούμε καλύτερα, γιατί λεγόμαστε «Ορθόδοξοι»! Λεγόμαστε έτσι, γιατί «ορθά», δηλαδή, σωστά, «δοξάζουμε» τον Θεό μας. Γι᾽ αυτό, αδελφοί μου, την προσευχή μας πρέπει να την κάνουμε από αυτά τα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας μας. Να λέτε βέβαια στην προσευχή σας και την ατομική προσευχή σας με τα διάφορα προσωπικά αιτήματά σας, αλλά, οπωσδήποτε πρέπει να λέτε και προσευχές από τα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας μας. Να λέτε, δηλαδή, τους Χαιρετισμούς στην Παναγία μας, το Απόδειπνο, τον Εξάψαλμο, τα Απολυτίκια των Αγίων μας και άλλα ωραία τροπάρια. Και να λέτε στην προσευχή σας και τον Εθνικό μας Ύμνο. Ο κύριος εθνικός μας Ύμνος, σαν Ορθόδοξοι Χριστιανοί που είμαστε, είναι το «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ…». Ενώ ο άλλος εθνικός ύμνος που ξέρουμε, το «Σε γνωρίζω από την όψη…», καλός είναι και πρέπει να τον λέμε, γιατί καθορίστηκε σαν ύμνος της πατρίδας μας, αλλά δεν λέει πουθενά ο ύμνος αυτός για την πίστη μας και την Παναγία μας. Ούτε και επιτρέπεται να πούμε τον ύμνο αυτόν μέσα στην Εκκλησία ή την ώρα της θείας Λειτουργίας. Θέλω να ξέρετε ότι το «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ…», αυτός είναι ο κύριος Εθνικός μας Ύμνος, που πρέπει να λέμε σαν Ορθόδοξοι χριστιανοί, χωρίς βέβαια να καταργούμε και τον άλλο γνωστό εθνικό μας ύμνο.
Στα λειτουργικά μας ιερά βιβλία της Εκκλησίας μας, λοιπόν, εκεί βρίσκεται όλη η πίστη μας και απ᾽ αυτά πρέπει να υμνούμε, να δοξάζουμε τον Θεό μας ως Ορθόδοξοι χριστιανοί. Και επειδή βέβαια δεν έχετε την δύναμη να πάρετε τα βιβλία αυτά, σας συνιστώ όλοι να έχετε τον «Συνέκδημο» ή την «Σύνοψη», που έχουν τα πιο κύρια τροπάρια και ύμνους της θείας μας λατρείας. Δεν μπορεί να νοηθεί σπίτι ορθοδόξου χριστιανού, αν δεν έχει την ιερά Σύνοψη σαν βιβλίο προσευχής.
4. Η σημερινή Κυριακή, αδελφοί μου, λέγεται Κυριακή της Ορθοδοξίας, επειδή την Κυριακή αυτή γιορτάζουμε την αναστήλωση των ιερών Εικόνων. Ήταν η φοβερή αίρεση της εικονομαχίας, που τάβαλε και με τις άγιες εικόνες του Χριστού, της Παναγίας και των αγίων μας. Πάνω από εκατό έτη τάραξε την Εκκλησία η αίρεση αυτή. Αλλά μετά από μύριους διωγμούς των Ορθοδόξων ενίκησε η πίστη μας. Έδωσε ο Θεός και ήρθαν στα πράγματα Ορθόδοξοι βασιλείς και η Εκκλησία με την Ζ´ Οικουμενική Σύνοδο στην Νίκαια το 787 κήρυξε επίσημα την αναστήλωση των ιερών Εικόνων.
Η Εκκλησία μας, αδελφοί μου, έχει ιερές εικόνες που θαυματουργούν ανάλογα με την πίστη των χριστιανών που προσεύχονται σ᾽ αυτές. Αυτό βέβαια ισχύει για κάθε εικόνα. Αλλά σε μερικές εικόνες, επειδή ήταν αγιασμένοι οι «αγιογράφοι» τους, έδωσε ο Θεός ειδική Χάρη και θαυματουργούν. Έτσι στην πατρίδα μας έχουμε πολλές θαυματουργές εικόνες, όπως, για παράδειγμα είναι η Παναγία η Προυσιώτισσα, που είναι πρόμαχος «Της Ελλάδος απάσης», όπως λέγει το Απολυτίκιό Της. Νιώθει η ψυχή μας την Χάρη του Θεού στις εικόνες αυτές και ποθεί με λαχτάρα να σταθεί μπροστά τους για να προσευχηθεί. Πόσο ωραίο είναι το μεγαλυνάριο του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου προς την Παναγία την Γοργοϋπήκοο του Αγίου Όρους, την οποία ευλαβείτο ιδιαίτερα: «Τέτρωμαι τω πόθω Σου Μαριάμ, φλέγει με ο έρως καθοράν Σου της ιεράς Εικόνος, Παρθένε, το κάλλος και την δόξα και κόρον ου λαμβάνω του μεγαλύνειν Σε».
Χριστιανοί μου να έχετε άγιες Εικόνες στα σπίτια σας, αλλά ορθόδοξες Εικόνες. Γιατί μας έχουν έρθει από την Δύση κάτι εικόνες που είναι απλώς ωραία πρόσωπα, αλλά δεν δίνουν θείο νόημα. Είναι σαρκικές! Ο λαός μας τις λέει «φραγκο-Παναγιές»! Να έχετε τις λεγόμενες Βυζαντινές εικόνες, που έχουν θεική όψη και νόημα. – Σας εύχομαι, αδελφοί μου, και με την πίστη σας και με τα έργα σας να είστε σωστοί Ορθόδοξοι χριστιανοί, ΑΜΗΝ.
Με πολλές ευχές
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας