Με αφορμή τη μεταφορά του Σταυρού του Ανδρέα του Πρωτόκλητου, από την Πάτρα σε Ρωσία, Ουκρανία και Λευκορωσία, στην οποία συνέδραμαν καθοριστικά οι «Ρωσικοί Σιδηρόδομοι», μιλάει για τις σχέσεις των λαών, ο Ολέγκ Ατκόφ, γενικός γραμματέας του κοινωνικού φόρουμ «Διάλογος των Πολιτισμών».
Από τις 2 ως τις 6 Οκτωβρίου του 2013 στο νησί της Ρόδου πραγματοποιήθηκε το ετήσιο συνέδριο του διεθνούς κοινωνικού φόρουμ «Διάλογος των Πολιτισμών».
Γενικός γραμματέας του είναι ο αντιπρόεδρος της επιχείρησης «Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι» για θέματα υγείας και συνεργασίας με κοινωνικές οργανώσεις, ο ιατρός και κοσμοναύτης, καθηγητής, διδάκτορας ιατρικών επιστημών, Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης, αναγνωρισμένος εκπρόσωπος επιστημών της Ρωσίας, Ολέγκ Ατκόφ. Αυτός, δεν μίλησε μόνο για το φόρουμ, αλλά και για τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα του Ιδρύματος Ανδρέα του Πρωτόκλητου σχετικά με τη μεταφορά στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία του Σταυρού του Ανδρέα του Πρωτόκλητου, για την τελετή απονομής του βραβείου του Ανδρέα του Πρωτόκλητου «Για την πίστη και αφοσίωση», για την απότιση τιμής στον άγιο Λουκά (Βόινο-Γιάσενετσκι) και για πολλά άλλα.
Ι.Αχούντοβα: Θυμάμαι πολύ καλά το πρώτο διεθνές κοινωνικό φόρουμ «Διάλογος των Πολιτισμών», στη διάρκεια του οποίου είχαμε γνωριστεί. Τι σημαίνει το συγκεκριμένο φόρουμ προσωπικά για εσάς;
Ο.Ατκόφ: Είναι δέκα χρόνια τώρα που συμμετέχω στη διοργάνωσή των εκδηλώσεων αυτής της σημαντικής πρωτοβουλίας. Πρόκειται για έναν κύκλο συζητήσεων, με αναμφισβήτητα προοδευτική και θετική χροιά, που συγκεντρώνει ολοένα περισσότερο κόσμο, χώρες, ηπείρους, ώστε τα ιδανικά μας να γίνουν κατανοητά ακόμη και σε εκείνους τους ανθρώπους που δεν συμμερίζονται τις δικές μας αρχές. Γι’ αυτό και είναι ένας κύκλος ανοικτός. Εκεί δε, προσκαλούνται άπαντες. Ακόμη και εκείνοι που έχουν διαφορετική άποψη από εμάς.
ΕΡ: Τη δυνατότητα να ακούει ο ένας τον άλλο δίνουν και τέτοιες σημαντικές κινήσεις, όπως η μεταφορά του Σταυρού του Ανδρέα του Πρωτόκλητου από την Ελλάδα στη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία. Ο Αγιος απόστολος Ανδρέας σύνδεσε με ένα αόρατο νήμα του πιστούς των χωρών αυτών. Πείτε μας για τις εντυπώσεις σας από αυτή την πρωτοβουλία.
ΑΠ: Η μεταφορά του Σταυρού του αποστόλου στην Αγία Πετρούπολη, στη Μόσχα, στο Κίεβο και στο Μινσκ, μας υπενθυμίζει ότι η πνευματική ζωή των λαών των τριών κρατών μας, προέρχεται από την ίδια πηγή. Δηλαδή από την ευλογία του αποστόλου Ανδρέα και τη Βάπτιση της μεσαιωνικής Ρωσίας, που έλαβε χώρα το 988. Όμως, η μεταφορά του Σταυρού στο χώρο που καταλαμβάνει η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει τεράστια σημασία και για την Ελληνική Εκκλησία. Ο Σταυρός του Ανδρέα του Πρωτόκλητου, ο οποίος βρίσκεται διαρκώς στο ναό του Αγίου Ανδρέα στην Πάτρα, «άφησε» το ελληνικό έδαφος για 23 ημέρες (από 11 Ιουλίου έως 2 Αυγούστου), και όταν οι Έλληνες πληροφορήθηκαν ότι το ιερό κειμήλιο θα το προσκυνήσουν πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι στη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία, ένιωσαν σφοδρή συγκίνηση, όχι μόνο από τον αριθμό των πιστών, αλλά και από τη στάση των Ορθοδόξων Ρώσων, Ουκρανών και Λευκορώσων, έμειναν κατάπληκτοι από την εκδήλωση της πίστης των ανθρώπων που πήγαν για να δουν τον Σταυρό.
ΕΡ: Θυμόμαστε όλοι την καθημερινή πολύωρη αναμονή για το προσκύνημα της Ζώνης της Υπεραγίας Θεοτόκου που είχε μεταφερθεί από το Άγιο Όρος. Μεγάλες ήταν οι ουρές και για τον Σταυρό του Ανδρέα του Πρωτόκλητου.
ΑΠ: Όπως και τότε, χιλιάδες άνθρωποι από διάφορες πόλεις εξέφρασαν τεράστια την επιθυμία να προσέλθουν και να αγγίξουν το Σταυρό. Επρόκειτο για μια πνευματική ανάταση. Το πρόγραμμα της μεταφοράς του Σταυρού του Αγίου Ανδρέα πραγματοποιήθηκε με τις ευλογίες του Πατριάρχη Μόσχας και πάσης Ρωσίας, Κυρίλλου, και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμου, από το Ίδρυμα του Ανδρέα του Πρωτόκλητου. Αυτό ήταν που οργάνωσε την αεροπορική μεταφορά του ιερού κειμήλιου από την Ελλάδα στη Μόσχα και από το Μινσκ στην Πάτρα. Από κοινού με την οργανωτική επιτροπή του εορτασμού των 1025 χρόνων από τη Βάπτιση της Ρωσίας, η οποία περιελάμβανε εκπροσώπους από τη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία, η εταιρία Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι οργάνωσε ένα ειδικό τρένο με 20 βαγόνια. Ο Σταυρός του Αγίου Ανδρέα μεταφέρθηκε σε ειδικό βαγόνι-ναό.
ΕΡ: Στην Ελλάδα, πριν από την πτήση στη Μόσχα, είχατε πει ότι αισθάνεστε ιδιαίτερα λυπημένος που θα αποχωριστείτε τόσο τον Σταυρό του Ανδρέα του Πρωτόκλητου, όσο και τους Έλληνες φίλους σας, οι οποίοι τις ημέρες εκείνες που βρίσκονταν μαζί σας, κατέστησαν πολύ κοντινά σας πρόσωπα.
ΑΠ: Είναι αλήθεια. Απευθυνόμενος στον Μητροπολίτη Πατρών Χρυσόστομο, είπα ότι είμαστε ευτυχείς που θα έχουμε μαζί μας αυτό το ιερότατο κειμήλιο. Και φυσικά ήταν θέλημα Θεού ότι ο Σταυρός ακολούθησε ακριβώς τη διαδρομή που σύμφωνα με την παράδοση είχε πραγματοποιήσει ο απόστολος Ανδρέας. Στη σημαία του Πολεμικού μας Ναυτικού απεικονίζεται ο Σταυρός του Αγίου Ανδρέα. Διαθέτουμε πέντε στόλους οι οποίοι έχουν τις βάσεις τους στην Ευρώπη και την Ασία. Το σύμβολο αυτό λοιπόν αγκαλιάζει ολόκληρη τη Ρωσία. Εξ ονόματος του προέδρου του ΔΣ του Ιδρύματος Ανδρέα του Πρωτόκλητου, Βλαντίμιρ Γιακούνιν, ευχαρίστησα τον κ.Χρυσόστομο και μέσω αυτού όλους τους Ελληνες πατέρες για τη φιλοξενία και την εγκάρδια υποδοχή στην Πάτρα.
ΕΡ: Κάθε χρόνο στις 13 Δεκεμβρίου, στη σκηνή του ανακτόρου των συνεδρίων του Κρεμλίνου διεξάγεται η τελετή απονομής του διεθνούς βραβείου του Ανδρέα του Πρωτόκλητου «Για την πίστη και την αφοσίωση». Είχα πάντα την περιέργεια να μάθω με ποιο τρόπο γίνεται η επιλογή των υποψηφίων για τον τίτλο του κατόχου αυτού του βραβείου.
ΑΠ: Η βράβευση των άξιων ανθρώπων με το διεθνές βραβείο του Ανδρέα του Πρωτόκλητου, αποτελεί ένα ευχάριστο καθήκον το οποίο έχω, καθώς ηγούμαι της επιτροπής απονομής του βραβείου. Κάθε χρόνο συγκεντρώνουμε όλες τις προτάσεις που λαμβάνουμε από διάφορα μέρη -από οργανώσεις και ιδιώτες, όπως και από τους βραβευθέντες κατά τα προηγούμενα έτη- τις εξετάζουμε και τις αναλύουμε. Διεξάγουμε ανοικτή ψηφοφορία και ο καθένας εκφράζει την άποψή του υπέρ κάποιου υποψηφίου.
ΕΡ: Θα ήθελα να δω μεταξύ των κατόχων του βραβείου αυτού τον Αρχιμανδρίτη Νεκτάριο (Αντωνόπουλο), τον ηγούμενο της ιεράς μονής της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα Σαγματά στην Ελλάδα. Χάρις σε αυτόν έμαθαν για τον άγιο Λουκά (Βόινο-Γιάσενετσκι), όχι μόνο οι Έλληνες, αλλά και χιλιάδες παιδιά με προβλήματα διαβίωσης από τη Ρωσία και την Ουκρανία, τα οποία ο πατήρ Νεκτάριος φιλοξενεί κάθε χρόνο στην παιδική χριστιανική κατασκήνωση στον Παρνασσό. Είχατε συμμετάσχει στο συνέδριο που οργάνωσε ο π. Νεκτάριος στην Αθήνα.
ΑΠ: Όντως, τον Νοέμβριο του 2012 ο Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος με προσκάλεσε στο διεθνές συνέδριο «Άγιος Λουκάς (Βόινο-Γιάσενετσκι): Ιατρός, Αρχιεπίσκοπος Συμφερούπολης και Κριμαίας». Το συνέδριο ήταν αφιερωμένο στα 50 χρόνια από την κοίμησή του. Σε αυτό έγινε αναφορά στο μεγαλείο και τη σημασία του έργου του. Λόγω υποχρεώσεων κατάφερα να βρεθώ στην Αθήνα μόνο για μία ημέρα, προκειμένου να μιλήσω για το τρένο «Δόκτωρ Βόινο-Γιάσενετσκι (Αγίου Λουκά)», το οποίο πραγματοποιεί δρομολόγια στην περιφέρεια Κρασνογιάρσκ και στη Χακάσια. Είμαι ευτυχής που το πρόγραμμα αυτό υλοποιήθηκε. Πλέον, ο κόσμος που ζει στα μέρη αυτά όπου κάποτε βρισκόταν εξόριστος και εργαζόταν ο ιατρός-αρχιεπίσκοπος Λουκάς, δέχεται ιατρική βοήθεια από διάφορους ειδικούς.
ΕΡ: Πως καταφέρνετε να συνδυάζετε αυτό το τεράστιο κοινωνικό έργο με τη βασική σας εργασία στους Ρωσικούς Σιδηροδρόμους και τη δραστηριότητά σας ως καθηγητή;
ΑΠ: Ακολουθώ την αρχή, ότι όσο πιο πολύ απασχολημένος είσαι, τόσο περισσότερα προλαβαίνεις.