“Στην σημερινή δύσκολη εποχή που ζούμε ο διπλανός μας έχει ανάγκη από την αγάπη μας. Να συμπαρασταθούμε στον απέναντί μας ηθικά, οικονομικά και αδελφικά” αναφέρει ο Μητροπολίτης Εδέσσης Ιωήλ στο χριστουγεννιάτικο μήνυμά του.
Αναλυτικά η εγκύκλιος:
Προς τον Ιερόν Κλήρον,
και τον ευσεβή λαόν της καθ᾽ ημάς Ιεράς Μητροπόλεως
«Ο Λόγος σαρξ εγένετο» (Ιω. 1, 14)
Αδελφοί και Πατέρες
Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε.
Ο Θεός τρέφει για τον άνθρωπο μια εκστατική και μανική αγάπη. Όπως λέγει ένας Επίσκοπος, μέσα στην εκστατική Του αγάπη ο Θεός ενώνεται με τη δημιουργία πιο στενά από την κάθε δυνατή ένωση, καθώς γίνεται ο ίδιος αυτό που δημιούργησε, δηλαδή γίνεται άνθρωπος. Η γέννηση του Χριστού μας φανερώνει τη μεγάλη αγάπη του Δημιουργού προς τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος είναι η κορωνίδα της δημιουργίας. Δεν είναι βέβαια μέγας ενώπιον του Θεού, αλλ᾿ ούτε και μικρός ενώπιον του κόσμου. Είναι «εν μικρώ μέγας». Η σάρκα του ανθρώπου είναι πολύτιμο αγαθό του Θεού σ᾿ αυτόν. Έρχεται ο Υιός του Θεού και γίνεται άνθρωπος, «ίνα τιμήση την σάρκα και αυτήν την θνητήν», κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά. Ας κάνουμε μερικές παρατηρήσεις πάνω σ᾿ αυτό.
Ένας σύγχρονος θεολόγος γράφει· αν ο Λυτρωτής ήταν μόνον ουράνιος, πως θα θεράπευε τον επίγειο; Συνεπώς έπρεπε να είναι αφ᾿ ενός μεν ομογενής, αλλ᾿ όχι μόνον αυτό, γιατί έτσι θα ήταν και ο ίδιος ατελής, αφ’ ετέρου δε ετερογενής, θείος, αλλ᾿ όχι μόνον αυτό, γιατί θα ωδηγούσε σε σωτηρία καταναγκαστικώς, καταργώντας το αυτεξούσιο. Στην γέννηση του Χριστού οι Πατέρες δε μιλάνε για τον άνθρωπο που αποθεώθηκε, αλλά για το Θεό που ενσαρκώθηκε.
Ο Χριστός με τη γέννησή Του επανέφερε την ανθρώπινη φύση στη θεόδοτη τάξη. Η τάξη της δημιουργίας ήταν μια πορεία του ανθρώπου από το κατ᾿ εικόνα στο καθ᾿ ομοίωση. Με την πτώση μας αλλοτριωθήκαμε του Θεού, που είναι το φοβερώτερο κακό απ᾿ όλα. Κατά την ενσάρκωση ο Λόγος του Θεού δεν προσέλαβε απλώς την ανθρώπινη ιδέα (ανθρώπινη ολότητα), γιατί τότε διά μιάς θα είχαν οδηγηθεί στη σωτηρία όλοι οι άνθρωποι· όλοι οι κατ᾿ άτομο άνθρωποι ως μέτοχοι εκείνης της ιδέας. Ο Λόγος του Θεού προσέλαβε ένα συγκεκριμένο άνθρωπο και μάλιστα ολόκληρο. Η όλη Θεότητα ενώθηκε στο συγκεκριμένο πρόσωπό του με την όλη ανθρωπότητα. Κάθε ιδίωμα και κάθε ενέργεια της καθολικής ανθρωπίνης φύσεως έχει προσληφθεί από το Χριστό και τίποτε το ανθρώπινο δεν έμεινε έξω από την πρόσληψη αυτή. Όπως λέγει ο άγιος Λέων ο μέγας, ο Χριστός είναι τέλειος σε ο,τι είναι δικό Του και τέλειος σε ο,τι είναι δικό μας. Ο Χριστός είναι ένα παράθυρο που μας δείχνει το Θεό. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης θα το πεί αυτό παραστατικά· «Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε· ο μονογενής Υιός, ο ων εις τον κόλπον του Πατρός Εκείνος εξηγήσατο» (Ιω. 1,18).
Ο Χριστός με το να γίνει άνθρωπος έγινε η ζύμη που ζυμώθηκε όλο το ανθρώπινο φύραμα. Ωνομάσθηκε πρωτότοκος για να γίνει η αρχή της υιοθεσίας των ανθρώπων. Ήθελε να μας δώσει τη δύναμη να γίνουμε παιδιά του Θεού.
Η Γέννηση του Χριστού είναι μυστήριο αγάπης. Ένα τροπάριο της ακολουθίας των Χριστουγέννων το λέγει φανερά· «Όταν είδε ο Κτίστης να έχει χαθεί ο άνθρωπος, που τον έπλασε με τα χέρια Του, έκλινε ουρανούς και κατέβηκε». Η αγάπη του Θεού είναι τόσο μεγάλη, που ένας σύγχρονος λογοτέχνης κάπως έτσι την παρουσιάζει. Η διαφορά του ανθρώπου με το σκουλίκι είναι πολύ μεγάλη. Πιο μεγάλη όμως (άπειρη) είναι η διαφορά του Θεού με τον άνθρωπο. Εάν ένας άνθρωπος γίνει σκουλίκι, για να σώσει τους σκώληκες από την καταστροφή, το γεγονός αυτό προκαλεί φρίκη σε μας και μόνο που το σκεπτόμαστε. Κι όμως μεγαλύτερη συγκατάβαση έκανε ο Χριστός γενόμενος άνθρωπος. Η ταπείνωσή Του ήταν άπειρη και φυσικά μεγαλύτερη. Η ενσάρκωση του Χριστού προκαλεί αιώνιο θαυμασμό και την έκπληξη του ανθρώπου. Μας αγάπησε ο Θεός. Αυτό μας δημιουργεί υποχρεώσεις να τον αγαπήσουμε κι εμείς.
Εάν ο Θεός μας αγάπησε τόσο, καταλαβαίνουμε ποια πρέπει να είναι η ανταπόκρισή μας προς Αυτόν. Εάν υποθέσουμε πως δεν είχαμε μόνο μια ζωή, αλλά μύριες, και πάλι δεν ήταν αρκετές, για να ξεπληρώσουμε το χρέος μας απέναντι στο Θεό. Οφείλουμε ν’ αγαπάμε τον Θεό με πολλούς τρόπους· με τα λόγια μας, με τον βίο μας, με τις αποφάσεις μας. Επίσης, οφείλουμε να αγαπάμε την εικόνα του Θεού, που είναι ο άνθρωπος. Στην σημερινή δύσκολη εποχή που ζούμε ο διπλανός μας έχει ανάγκη από την αγάπη μας. Να συμπαρασταθούμε στον απέναντί μας ηθικά, οικονομικά και αδελφικά.
Ως επίσκοπος της Μητροπόλεως Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας, λαμβάνοντας αφορμή από τη Γέννηση του Σωτήρος μας, εύχομαι σ’ όλους, μικρούς και μεγάλους, άρχοντες και λαό, κληρικούς και μοναχούς, η χάρη του ενανθρωπήσαντος Κυρίου Ιησού, ο Οποίος αγάπησε τους ανθρώπους έως τέλους, να είναι πάντοτε μαζί σας.
Αδελφοί μου, χαίρετε, ειρηνεύετε και υγιαίνετε.
Προς Θεόν ευχέτης σας
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας ΙΩΗΛ