“Το πλέγμα των συνθηκών, οδήγησε σε πείνα, πολύ ευρύτερη και πολύ οδυνηρότερη από εκείνη της τροφής. Πείνα αξιών, πείνα νοήματος ζωής, πείνα ουσίας στις ανθρώπινες σχέσεις” αναφέρει προς τους γονείς ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος στο μήνυμά του με αφορμή την έναρξη των κατηχητικών σχολείων.
Ολόκληρο το μήνυμα έχει ως εξής:
Αγαπητοί μου γονείς,
Δεν είμαι εγώ αυτός, ο οποίος θα σας περιγράψει τις δυσκολίες των καιρών που ζούμε. Ο καθένας μας, με τον δικό του τρόπο, τις γνωρίζει και τις βιώνει. Διεθνείς ανακατατάξεις, ανατροπές αξιών, παγκόσμια αχαλίνωτη κερδοσκοπία, σε συνδυασμό με λάθη και παραλείψεις δεκαετιών, μας αναγκάζουν να προσαρμόζουμε τη ζωή μας σε νέα οικονομικά δεδομένα.
Μακρόχρονοι προσωπικοί και οικογενειακοί προγραμματισμοί καταρρέουν. Ατράνταχτες εξασφαλίσεις αποτελούν πλέον παρελθόν, ενώ κάθε είδους πολιτικές και κοινωνικές δομές φαίνονται εντελώς ανίκανες να παράσχουν την παραμικρή προστασία.
Τα οικονομικά αδιέξοδα όμως γίνονται ακόμη πιο οδυνηρά, καθώς συμπαρασύρουν και τις ψυχικές μας δυνάμεις. Την ώρα που οι παλαιότεροι μας διαβεβαιώνουν πως η ιστορία αυτού του τόπου γνώρισε παρόμοιες ή και μεγαλύτερες δυσκολίες, αντιλαμβανόμαστε πως δεν διαθέτουμε ψυχικά και πνευματικά αποθέματα, προκειμένου να σταθούμε στα πόδια μας και να χτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον.
Ο πλούτος, που ήρθε απότομα, πολλές φορές μέσα από ανομολόγητες οδούς, φάνηκε να προσφέρεται ατελείωτος, έτοιμος να δαπανάται διαρκώς. Δυστυχώς, απεδείχθη πως εκείνος είναι που ουσιαστικά κατέτρωγε την ψυχή μας, γενόμενος το μοναδικό κριτήριο αξιολόγησης μιας πετυχημένης ζωής και μιας …αξιοσέβαστης σταδιοδρομίας. Αξιακοί κώδικες και αξιολογικές κλίμακες, που ρίζωσαν στην ψυχή αυτού του λαού, μέσα από μακραίωνες διαδικασίες, ζυμωμένες με μόχθο και αίμα, ξεχαρβαλώθηκαν μέσα σε τρεις δεκαετίες, αφήνοντας στη θέση τους πλασματικά υποκατάστατα ευζωίας, τα οποία σάρωσε ο πρώτος δυνατός άνεμος.
Οράματα κατέπεσαν, μετά από σιωπηλή διάβρωση ετών. Συνθήματα έχασαν το νόημα και τον δυναμισμό τους. Η ερμηνεία όλων αυτών που συμβαίνουν ξεπερνάει κάθε θεωρία και ιδεολογία. Με απόλυτη σύνδεση της ευτυχίας με την κατανάλωση και την αποξένωση από κάθε πνευματική πορεία και δημιουργική διαδικασία, η εσωτερική μας συγκρότηση ακολούθησε την κατάρρευση των οικονομικών δεικτών.
Δεν καταλογίζω εξίσου τις ευθύνες. Σε κάθε τέτοια κρίση, οι κάθε είδους ηγέτες έχουν την μεγαλύτερη ευθύνη. Ακόμη όμως και η κριτική προς αυτούς, ώστε να υπάρξει μια αποτελεσματική αντίδραση, απαιτεί δράση συλλογική, ενεργές κοινωνικές σχέσεις και κοινή δράση. Δυστυχώς, και στον τομέα αυτό, τα κενά είναι μεγάλα. Το ενδιαφέρον μας μονοπώλησε η ατομική ευμάρεια και εξέλιξη, ενώ η αποχή μας από κάθε κοινωνική δράση, άφησε ανοιχτό το πεδίο στους επαγγελματίες διαχειριστές της πολιτικής και οικονομικής εξουσίας.
Έτσι, όλο αυτό πλέγμα των συνθηκών, οδήγησε σε πείνα, πολύ ευρύτερη και πολύ οδυνηρότερη από εκείνη της τροφής. Πείνα αξιών, πείνα νοήματος ζωής, πείνα ουσίας στις ανθρώπινες σχέσεις. Και ο χώρος εκείνος, που με δραματικό τρόπο αποτύπωσε κατ΄ αρχήν την κατάσταση αυτή, ήταν η Ελληνική οικογένεια. Με δραματική αύξηση του αριθμού των ανθρώπων χωρίς οικογένεια, χωρίς εστία -τώρα πλέον και χωρίς στέγη-, με κατακόρυφη αύξηση των διαζυγίων, με συζυγικές σχέσεις χωρίς αγάπη και τρυφερότητα, με τραγικά φαινόμενα παιδιών κατ΄ ουσίαν χωρίς γονείς, η οικογένεια, το κύτταρο κάθε κοινωνίας, δείχνει να νοσεί και να υποφέρει βαριά.
Αγαπητοί μου γονείς,
Ένας νέος κόσμος πλησιάζει. Θα φέρει μαζί του απίστευτα τεχνολογικά επιτεύγματα και ολοκληρωτική αμφισβήτηση όλων εκείνων των αξιών, που στήριξαν μέχρι τώρα την ανθρωπότητα. Δεν βαδίζουμε όμως εντελώς στο άγνωστο. Η …ενοχλητική για πολλούς ιστορία διδάσκει, πως χωρίς ηθικές αρχές και πνευματικά όρια, κάθε επίτευγμα της ανθρώπινης διάνοιας έγινε εργαλείο τυραννίας και εκμετάλλευσης στα χέρια των ισχυρών. Χωρίς αυτά τα ηθικά και πνευματικά αναχώματα, ούτε οι κυβερνώντες μπόρεσαν να βάλουν φραγμό στην ανθρώπινη απληστία, ούτε οι κυβερνώμενοι κατάφεραν να αντισταθούν αποτελεσματικά.
Στους νέους καιρούς που έρχονται, τι θα κρατήσουμε για να μετρήσουμε το σωστό και το λάθος; Σε τι θεμέλια θα στηριχτεί η ζωή; Από πού θα αντληθεί το νόημά της; Θα την αφήσουμε να ζυγίζεται μόνον από την προσδοκία του κέρδους; Τι θα της ξαναδώσει τη χαρά και τη γαλήνη, τώρα που η κατανάλωση δεν μπορεί πια να κρύβει τα ερωτήματα και τις αγωνίες; Και τι μπορεί να γίνει εδώ, τώρα, που οι ανάγκες έχουν γίνει εκρηκτικές και απαιτούνται λύσεις άμεσες;
Γνωρίζετε, πως, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, η Μητρόπολή μας ανταποκρίθηκε στις ανάγκες αυτές με τρόπο πρωτόγνωρο για τα Ελληνικά δεδομένα. Δεν είναι μόνον οι υλικές ανάγκες, που εξυπηρετήθηκαν μέσω των συσσιτίων, της παροχής ρουχισμού, φαρμάκων και ιατρικής περίθαλψης. Είναι και οι ψυχικές ανάγκες, που οδήγησαν στη δημιουργία δομών ψυχικής στήριξης, Σχολών Γονέων και τόσων άλλων. Το μέγεθος αυτής της προσφοράς το αναφέρω για να επαινέσω και να ευχαριστήσω όλους εσάς, τα μέλη της Τοπικής μας Εκκλησίας, που ενισχύουν το έργο αυτό, από το υστέρημα των χρημάτων και των δυνάμεών τους. Αρκούν όμως;
Κατά τη γνώμη μου, όχι! Σκοπός της Εκκλησίας δεν είναι μόνον η ανακούφιση υλικών αναγκών μέσα σε έναν κόσμο που υποφέρει από την αδικία, την απληστία και την απόγνωση. Εκκλησία σημαίνει ετοιμασία ενός κόσμου με υπέρτατους νόμους, την αγάπη και τη δικαιοσύνη. Αυτό είναι το πολίτευμα της Βασιλείας του Θεού. Αν κάτι μας έδειξε η θυσία του Χριστού μας, είναι πως μια τέτοια πορεία, έστω κι αν μοιάζει καταδικασμένη σε αποτυχία, αποτελεί το μοναδικό ρεαλιστικό όραμα της ανθρωπότητας. Μέσα στην Εκκλησία υπάρχει η αγιότητα, η μόνη δύναμη, που μπορεί να μεταμορφώσει τους ανθρώπους και να τους μεταβάλει σε υγιή και δραστήρια κύτταρα μιας νέας κοινωνίας και μιας νέας ζωής.
Το παρόν είναι δύσκολο. Θα γίνει όμως ευκολότερο, αν από τώρα, από σήμερα, αρχίσει να ετοιμάζεται ένα καλύτερο και πιο ελπιδοφόρο μέλλον. Είναι το μέλλον που βλέπουμε στα μάτια των παιδιών μας, που διψάνε για αλήθεια, ενίσχυση και ζωντανό παράδειγμα. Τα παιδιά είναι που βρίσκονται στο κέντρο του πατρικού μου ενδιαφέροντος και που με ώθησαν να σας απευθύνω αυτή την επιστολή.
Από την πρώτη μέρα, που ο Θεός με αξίωσε να αναλάβω την διαποίμανση αυτού του ευλογημένου τόπου, ενθάρρυνα και ενίσχυσα με όλες μου τις δυνάμεις, δράσεις και δομές νεανικές. Η ανταπόκριση ήταν μεγάλη, διότι είχα τη χαρά να συμμεριστούν αυτό το ενδιαφέρον μου, τόσο οι συνεργάτες μου, όσο και πλήθος ανθρώπων από την Τοπική Εκκλησία. Η προσφορά τους έγινε αιτία, ώστε εκατοντάδες παιδιών και νέων να βρουν στην αγκαλιά της Εκκλησίας στοργή, ενδιαφέρον, απαντήσεις στα τόσα ερωτήματά τους, διέξοδο στις αγωνίες τους, συντροφικότητα στη μοναξιά τους, πεδίο έκφρασης της καλοσύνης και της αγάπης τους, ευκαιρίες εθελοντικής δράσης.
Κορυφαία νεανική δράση αποτελεί για τη Μητρόπολη μας το Κατηχητικό Σχολείο. Στη δράση του, στις συντροφιές του, στις εξορμήσεις του, πλάθονται οι άνθρωποι εκείνοι, που αύριο θα στηρίξουν σε αξίες και πνευματικότητα τον εαυτό τους, την οικογένειά τους και ολόκληρη την κοινωνία. Κυρίως, όμως, θα νιώσουν πως ανήκουν σε μια κοινότητα ανθρώπων, την Εκκλησία, που τους ενώνει η κοινή πίστη, η κοινή ελπίδα και ο κοινός αγώνας για μια καλύτερη ζωή, γεμάτη νόημα και περιεχόμενο. Παράλληλα, θα εμβαθύνουν στις αλήθειες της ορθόδοξης παράδοσης, ανακαλύπτοντας την ουσία της, αλλά και τη δυνατότητά της να απαντά στα αγωνιώδη ερωτήματα του καιρού μας.
Το καθοριστικό αυτό έργο για το μέλλον και την ποιότητα της Εκκλησίας μας, η Μητρόπολή μας αναβαθμίζει διαρκώς με νέο υλικό. Κάθε χρόνο ανανεώνονται τα Κατηχητικά Βοηθήματα, ενώ οι παιδαγωγικές δυνατότητες που προσφέρονται στους Κατηχητές μας, βοηθούν όλο και περισσότερο να μεταβάλλονται τα Κατηχητικά μας σε θερμοκήπια χαράς και δημιουργικότητας. Πέρα όμως από αυτά, το Κατηχητικό έρχεται να αναπτύξει τη δυνατότητα διαλόγου με τον κόσμο και να προετοιμάσει τη προσωπική συνάντηση κάθε παιδιού με τον Αρχηγό της Ζωής, του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Οι καιροί που θα έρθουν απαιτούν ανθρώπους ποιότητας, έντιμους, ακέραιους, κριτικούς και έτοιμους να συντρέξουν. Να έχουν δηλαδή, όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά, που έχει ένας ενσυνείδητος χριστιανός, με γνώση της πίστης του, της παράδοσής του, του οράματός του, κυρίως όμως με τη βεβαιότητα για την αγάπη του Θεού, που πάντα θα βρίσκεται εκεί που οι άνθρωποι Τον καλούν.
Στην προσπάθεια αυτή, σας ζητώ και φέτος να συμμετάσχετε, ενθαρρύνοντας και οδηγώντας τα παιδιά σας μέχρι την πόρτα του Κατηχητικού της Ενορίας σας. Θα ήθελα να σας παρακαλέσω να μη τους στερήσετε μια δραστηριότητα, που θα εμπλουτίσει τη ζωή τους και θα τα εξοπλίσει με πολλών ειδών εφόδια, ώστε να αντιμετωπίσουν μια ζωή με αυξημένες απαιτήσεις και πολλούς πειρασμούς. Η ζωή τους στο Κατηχητικό, αλλά και η ευρύτερη συμμετοχή τους σε όλες τις δραστηριότητες γύρω απ΄ αυτό, θα επιδράσει καθοριστικά στον χαρακτήρα τους και στην ψυχική τους ανάπτυξη. Η πρώτη, που θα δεχτεί τους καρπούς της εξέλιξης αυτής, θα είναι η ίδια η οικογένειά σας. Σε εποχές ανησυχίας όλων μας για επιδράσεις στην ψυχή των παιδιών, που ούτε καλά-καλά τις γνωρίζουμε και, πολύ περισσότερο, δεν τις ελέγχουμε, μας δίνεται μια ευκαιρία να τα ωθήσουμε σε χώρο, όπου θα αναπτύξουν δυνατότητες κριτικής σκέψης, πνευματικής αντίστασης, αλλά και ποιοτικών σχέσεων με το οικογενειακό, το σχολικό και το ευρύτερο κοινωνικό τους περιβάλλον.
Ίσως, όμως, και όλα αυτά να μην αρκούν, αν το Κατηχητικό δεν αποτελέσει αφορμή πιο συνειδητής συμμετοχής στη ζωή της Εκκλησίας για όλη την οικογένεια. Γι΄ αυτό και σας ζητώ επιπλέον να ενδυναμώσετε τους δεσμούς με την Ενορία σας. Η ενεργότερη συμμετοχή σας, η γνώμη σας, η συνδρομή σας, ακόμη και η κριτική σας, θα συμβάλλουν στο δυνάμωμα της κοινής ζωής της, στη δημιουργία νέων δεσμών αγάπης και τελικά τη συνειδητοποίηση της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος, που γνωρίζει να ενώνει τον νου και την καρδιά εκείνων, που ανταποκρίθηκαν στην κλήση του Χριστού να κάνουν ορατή τη Βασιλεία Του στον κόσμο.
Ως ποιμένας της Εκκλησίας της Δημητριάδος, μπορώ να σας διαβεβαιώσω, πως, μετά την μυστηριακή ζωή, θεωρώ το Κατηχητικό Σχολείο ως πηγή ζωής ολόκληρης της Ενορίας και την Ενορία ως πηγή ζωής για ολόκληρη την Εκκλησία. Χωρίς αυτή, η Εκκλησία μεταβάλλεται σε έναν κοσμικό οργανισμό, όπως τόσοι και τόσοι άλλοι. Με τη δική σας, όμως, συμμετοχή και την παρουσία των νέων παιδιών, η Εκκλησία, με την βοήθεια του Θεού, μπορεί να μεταβληθεί σε δύναμη μεταμόρφωσης και ελπίδας για ολόκληρο τον κόσμο.
Για την πραγματοποίηση αυτού του οράματος θα συνεχίσω να καταθέτω όλες μου τις δυνάμεις και σας καλώ σε συνεργασία και συνοδοιπορία.
Μετ’ ευχών και αγάπης
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ