ΣΚΑΝΔΑΛΑ: Συχνά ακούμε στους θρησκευτικούς κύκλους, αλλά και σε ιερατικές συνάξεις και συναντήσεις, να γίνεται λόγος για διάφορα σκάνδαλα με πρωταγωνιστές κληρικούς όλων των βαθμών και με μοναχούς που για κάποιο λόγο δραστηριοποιούνται στον κόσμο η υπηρετούν στα μετόχια των μοναστηριών τους.
Του πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση
Πολλοί διατυπώνουν την άποψη ότι τα σκάνδαλα πρέπει να ελέγχονται από τους υπεύθυνους και να μη καλύπτονται. Να μη παραπλανάται ο κόσμος. Είναι αναγκαία η κάθαρση κι άς παρουσιάζει πολλές δυσκολίες. Μερικοί επίσης βλέπουν το θέμα και αρνούνται τον έλεγχο για «πνευματικούς» λόγους. Να μη σκανδαλιστούν περισσότεροι, υποστηρίζουν.
Προτού να δώσουμε απάντηση στον προσβληματισμό των εν Χριστώ αδελφών, θα αναφέρουμε δύο περιστατικά που μας άφησαν αρνητική εντύπωση.
α. Πρό ετών βρέθηκα σε μία γειτονική μητρόπολη, συνοδεύοντας μαζί με άλλους ιερείς το μητροπολίτη μας, οποίος ήταν καλεσμένος από τον εκεί μητροπολίτη σε κάποιο τραπέζι, μέρα διακαινήσιμης εβδομάδας. Μετά τη θεία Λειτουργία, ο φιλόξενος μητροπολίτης μας παρέθεσε πλούσια τράπεζα. Ήταν και τρείς τέσσερις άλλοι μητροπολίτες με τις συνοδείες τους. Σε υπερυψωμένο τραπέζι κάθησαν οι μητροπολίτες με τους πρωτοσυγκέλλους τους και κάτω οι λοιποί ιερείς.
Σε κάποια στιγμή ο οικείος μητροπολίτης, για να δημιουργήσει ατμόσφαιρα, απευθύνθηκε σε μένα χαριτολογώντας:
– Πάτερ Διονύσιε, σε φοβάμαι μήπως γράψεις και για μένα στην εφημερίδα.
Του απάντησα με χαμόγελο:
– Όχι, Σεβασμιώτατε, γιατί εσείς είστε πάντα προσεκτικός, αλλά και ακούραστος στο πολυσχιδές ποιμαντικό σας έργο.
Μετά από λίγα δευτερόλεπτα, όταν έσβησαν τα χαμόγελα, ένας πρωτοσύγκελλος από τους συνδαιτυμόνες είπε:
– Εγώ δεν συμφωνώ με όσα γράφει ο πάτερ στον «Ορθόδοξο Τύπο».
Και αμέσως χαμήλωσε τα μάτια του. Εγώ δεν αντέδρασα. Απλά έστρεψα τα μάτια μου στο σκυμμένο πρόσωπό του και έδωσα την απάντηση με ένα μορφασμό που έδειχνε το σεβασμό μου στην κρίση του, αλλά και την επιμονή μου ότι θα συνεχίσω να γράφω ελέγχοντας τα κακώς κείμενα στην Εκκλησία.
Την επόμενη μέρα, όταν ήδη είχα επιστρέψει στα ίδια, θυμήθηκα ότι ο συγκεκριμένος αδελφός είχε σφοδρή επιθυμία να ανέλθει στον τρίτο βαθμό της ιερωσύνης και γι’ αυτό προσπαθούσε να είναι αρεστός στους εκλέκτορες, σιωπώντας και για κραυγαλέα σκάνδαλα, παρόλο που ο προκάτοχος του μητροπολίτη του και δικός του πνευματικός παππούς, ήταν υπέρμαχος του δημοσίου ελέγχου των σκανδάλων, για να διορθώνονται δυσάρεστες καταστάσεις και να παρηγορούνται οι σκανδαλιζόμενοι πιστοί!
β. Ένα καλοκαίρι ήλθε στην περιοχή μας κάποιος κληρικός που υπηρετούσε στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών, σε κεντρικό ναό, με όλες τις ανέσεις, με αρκετά τυχερά και πολλά πνευματικά τέκνα, που τον θεωρούσαν σχεδόν άγιο. Ζήτησε να με δεί. Συναντηθήκαμε σε ένα ίδρυμα της μητρόπολης και μετά τα κατά συνθήκην λόγια, χωρίς να τον προκαλέσω, με συμβούλεψε αδελφικά:
– Παρακολουθώ, πάτερ, τι γράφεις. Όμως δεν πρέπει να ασχολείσαι με τα σκάνδαλα και να περιγράφεις καταστάσεις που είναι δυσάρεστες.
Του απάντησα αμέσως:
– Τι να κάνουμε, πάτερ, ό,τι μπορεί ο καθένας. Τα χαμόγελα της συνάντησης γρήγορα χάθηκαν. Ακολούθησαν με τρόπο ψυχρό παλιές αναμνήσεις από την πρώτη μας γνωριμία, όταν εγώ υπηρετούσα ως κληρικός στο χωριό και αυτός ήταν ακόμα λαϊκός και διατύπωνε υπερβολικούς επαίνους για μένα.
Δεν γνώριζε ο εν Χριστώ αδελφός ότι οι δικές μου πνευματικές εμπειρίες ήταν εντελώς διαφορετικές από τις δικές του. Εκείνος στο Κλεινόν Άστυ κι εγώ στις άκρες – επί των συνόρων με την Αλβανία – σε ολιγάνθρωπες ενορίες, όπου δεν είχα πνευματικά τέκνα να με επαινούν και να μού δημιουργούν ψευδαισθήσεις πως είμαι κάτι !…
Επανερχόμαστε στον προβληματισμό, αν πρέπει να ελέγχουμε τα σκάνδαλα και τις αμαρτωλές καταστάσεις στο χώρο της Εκκλησίας και όχι μόνο. Ένας έμπειρος ιεροκήρυκας, με θερμό ζήλο και πολλή αγάπη προς την Εκκλησία, έλεγε: «Ορισμένοι τύποι γλοιώδους συνθέσεως και βατραχοειδούς κατασκευής, ένοχοι κατά κανόνα, έχουν τη γνώμη ότι δεν πρέπει να λέγεται η αλήθεια σύμφωνα με τον τρόπο του Χρυσοστόμου, όταν μάλιστα το μαστίγωμά της πρόκειται να αυλακώσει βαθιά τη ράχη ανώτερων η κατώτερων κληρικών, που προδίδουν την πίστη και την αρετή, με το σοφιστικό επιχείρημα ότι οι άνθρωποι της άρνησης εκμεταλλεύονται την περίσταση και βάλλουν κατά της Εκκλησίας, η οποία αγωνίζεται τον υπέρ όλων σκληρό αγώνα. Είναι άκρως εσφαλμένη η αντίληψη αυτή».
Η σιωπή των κληρικών και των πιστών απέναντι στα σκάνδαλα δεν βελτίωσε την απελπιστική κατάσταση της κοινωνίας, αλλά και την κατάσταση των μελών της Εκκλησίας. Και αυτό, γιατί δίχως έλεγχο διαιωνίζονται οι απαράδεκτες συμπεριφορές. Ούτε πάλι ενισχύονται οι εχθροί της Εκκλησίας με τον έλεγχο των σκανδάλων, θα λέγαμε ότι ανησυχούν οι εχθροί, γιατί υπάρχει θέληση και αγώνας για τον περιορισμό της δικής τους δραστηριότητας.
Περίεργο, ωστόσο, είναι το φαινόμενο επίσκοποι με ηθική ανωτερότητα και δράση να μη θέτουν στην Ιερά Σύνοδο «ζητήματα ηθικής κατασφαλίσεως του κύρους της Εκκλησίας». Αντίθετα, δραστηριοποιούνται στη δίωξη των ελάχιστων κληρικών, που με παρρησία και μετά από πολύ πόνο, ελέγχουν τα κακώς έχοντα στην Εκκλησία. Με τον τρόπο αυτό σκανδαλίζουν οι ίδιοι περισσότερο τους πιστούς, οι οποίοι αρχίζουν να πιστεύουν ότι οι συγκεκριμένοι αρχιερείς είναι ανάξιοι της αποστολής τους και έχουν αμαρτωλό βίο, όπως και οι προστατευόμενοί τους, οι οποίοι αποθρασύνονται και προσθέτουν καθημερινά νέα σκάνδαλα!
Η Εκκλησία, εννοούμε τους μητροπολίτες, πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι πρό πολλού μπήκαν στη μάντρα της οι λύκοι και ο πιστός λαός σκανδαλίζεται και το ορθόδοξο φρόνημα κάμπτεται. Περιμένει ωστόσο από τους αρχιερείς να αντιμετωπίζουν το θέμα όχι μόνο με λόγους, αλλά και με τιμωρία των σκανδαλοποιών. Να έχουν πάντα υπόψη τους ότι οι άνθρωποι ταυτίζουν τους κληρικούς με τη θρησκεία και την πνευματική βλάβη οι άνθρωποι την υφίστανται όχι από την προπαγάνδα των εχθρών, αλλά από την άτακτη και σκανδαλώδη ζωή μερικών κληρικών.
Η εμπειρία της χριστιανικής ζωής μας διαβεβαιώνει ότι ποτέ ένας τυφλός δεν οδήγησε τυφλό, ούτε ένας λασπωμένος δεν έπλυνε τον καθαρό και ποτέ πεσμένος δεν σήκωσε άλλον πεσμένο και ποτέ ένας σκοτεινός δεν φώτισε ένα σκοτισμένο.
Απαιτείται, λοιπόν, ο έλεγχος των σκανδαλοποιών, οι οποίοι συχνά εμφανίζονται ως ευσεβείς και αθώοι, επικαλούμενοι μάλιστα και την προστασία των προϊσταμένων επισκόπων τους!
orthodoxostypos.gr