Του Μητροπολίτου Καστορίας κ.Σεραφείμ
Απευθυνόμενος ο Απόστολος Παύλος στους Ρωμαίους της εποχής του, αλλά και στον καθένα μας ξεχωριστά, αφού ο λόγος του Θεού είναι λόγος Αγίου Πνεύματος και άρα διαχρονικός και επίκαιρος, τους προτρέπει στο 12ο κεφάλαιο και μάλιστα στο στίχο 9 να χρησιμοποιήσουν στη ζωή τους ουράνιες παραγγελίες, προκειμένου η διακονία τους μέσα στον κόσμο, να είναι διακονία φωτός για να δούνε οι άνθρωποι, σύμφωνα με το λόγο του Χριστού, τα καλά τους έργα («όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς»)(1).
Και η πρώτη παραγγελία του Αποστόλου Παύλου αναφέρεται στην αγάπη: «η αγάπη ανυπόκριτος». Δηλαδή, η αγάπη πρέπει να είναι ειλικρινής και ελεύθερη από υποκρισία. Την χαρακτηρίζει η Αγία Γραφή ως εντολή του Θεού.
Το πλήρωμα του Νόμου (2), κατά τον χριστοφόρο Απόστολο. Κορωνίδα και βασίλισσα των αρετών την ονόμασαν οι Πατέρες της Εκκλησίας. Αυτήν την αγάπη τη βιώσαμε στο πρόσωπο του Χριστού που έγινε άνθρωπος, προκειμένου να πάρει τον άνθρωπο από τη γη και να τον μεταφέρει στον ουρανό. Αυτή η αγάπη έκαμε, θα πει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, το Δεσπότη δούλο. Αυτή έκαμε να παραδωθεί για χάρη των εχθρών ο Αγαπητός, για χάρη των μισούντων ο Υιός, για χάρη των δούλων ο Δεσπότης, για χάρη των ανθρώπων ο Θεός, για χάρη των δούλων ο Ελεύθερος (3).
Την αγάπη αυτή τη συναντούμε στα πρόσωπα των Αποστόλων, τον θεοφόρων Πατέρων, των Αγίων μας αυτών που έζησαν και αυτών που ζουν μέχρι σήμερα.
Γράφει γι’ αυτήν ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, ότι είναι «το πρώτο και εξαίρετο αγαθό, επειδή συνδέει εκείνον που την κατέχει με τον Θεό και με τους ανθρώπους». Η αγάπη είναι το «τέλος όλων των αγαθών, επειδή οδηγεί, πλησιάζει στον Θεό και συνδέει μαζί Του εκείνους που πορεύονται μέσα σ’ αυτήν»(4).
Την υμνεί ο Άγιος Συμεών ο νέος θεολόγος :
“Η αγάπη ουν υπάρχει όντως πάσα ευφροσύνη,
και χαράς και θυμηδίας εμπιπλά τον κεκτημένον…
Πνεύμα θείον η αγάπη, παντουργόν φως και φωτίζον…
..Δράμωμεν πιστοί ευτόνως, σπεύσωμεν νωθροί εμπόνως!
Οκνηροί διεγερθώμεν, όπως εγκρατείς αγάπης,
μέτοχοι δε ταύτης μάλλον
γενησόμεθα και ούτως μεταβώμεν των ενθένδε,
ίνα συν αυτή τω Κτίστη και Δεσπότη παραστώμεν,
έξωθεν των ορωμένων γεγονότες συν εκείνη!(5)
Και σε μετάφραση : «Η αγάπη είναι πραγματικά αληθινή ευφροσύνη, γεμίζει όποιον την έχει με χαρά και αγαλλίαση…Η αγάπη είναι πνεύμα θείο, φως που δημιουργεί και φωτίζει τα πάντα… Ας τρέξουμε πιστοί με δύναμη, ας σπεύσουμε οι νωθροί με κόπο, ας σηκωθούμε επάνω όσοι είμαστε οκνηροί, για να κατακτήσουμε την αγάπη ή μάλλον να γίνουμε μέτοχοί της και έτσι να αναχωρήσουμε απ’ αυτόν τον κόσμο. Έτσι ώστε, μαζί με αυτήν να παρασταθούμε στον Κτίστη και Κύριό μας, αφού έχουμε βγει έξω απ’ όλα τα ορατά με την αγάπη».
Για να φτάσουμε όμως στην αληθινή αγάπη, η οποία δεν περιορίζεται σε φιλόφρονα λόγια, απατηλούς ασπασμούς, που κρύβουν πολλές φορές έχθρα, ευσεβοφάνεια και ιδιοτελείς σκοπούς, θα πρέπει να ελευθερωθούμε από το πάθος του εγωισμού και της φιλαυτίας και στο πρόσωπο του άλλου να μπει το πρόσωπο του Χριστού. Ο άλλος, γι’ αυτόν που βιώνει την αληθινή αγάπη, δεν είναι «η κόλασή μου», αλλά ο ίδιος ο Χριστός. Στο πρόσωπο του άλλου βλέπω, σύμφωνα με την εμπειρία των Αγίων Πατέρων, «Κύριον τον Θεόν».
Άρα απαιτείται η αλήθεια («αληθεύοντες εν αγάπη και αγαπώντες εν αληθεία») και μαζί με την αλήθεια, συγχρόνως και η μετάνοια. Για να φτάσουμε πραγματικά σ’ αυτήν την αγάπη, την ανυπόκριτο κατά τον Απόστολο Παύλο, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ως πλοίο τη μετάνοια. Να πως παρουσιάζει αυτή την εικόνα ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος: «Όπως δεν είναι δυνατόν να περάσει κανείς τη θάλασσα χωρίς πλοίο, έτσι δεν μπορεί να περάσει προς την αγάπη χωρίς φόβο… Η μετάνοια είναι το πλοίο, ο φόβος είναι ο κυβερνήτης του, και η αγάπη είναι το θείο λιμάνι. Μας τοποθετεί λοιπόν ο φόβος στο πλοίο της μετανοίας, μας διαπερνά από τη βρώμικη θάλασσα του βίου και μας οδηγεί στο θείο λιμάνι, που είναι η αγάπη, στο οποίο φθάνουν με την μετάνοια όλοι οι κουρασμένοι και βαρυφορτωμένοι. Όταν πλέον φθάσουμε στην αγάπη, φθάσαμε στον Θεό…»(6).
Αυτή την αγάπη εύχομαι να βιώσουμε τη φετινή χρονιά. Την έχει ανάγκη ο κόσμος μας. Την έχουμε ανάγκη ο καθένας μας ξεχωριστά. Την έχουν ανάγκη οι αδελφοί μας σήμερα.
Είθε να την κερδίσουμε και να την χαρίσουμε πλουσιοπάροχα.
Αυτή θα είναι και η προϋπόθεση της εισόδου μας στη Βασιλεία των Ουρανών.
(1) Ματθ. Ε’,16
(2) Ρωμ. 13,10.
(3) ΕΠΕ 20, 664
(4) Άγιος Μάξιμος Ομολογητής, ΕΠΕΦ 15β, 64 και 15δ, 30.
(5) ΕΠΕΦ 19ε, 180-194.
(6) Ιερομονάχου ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ, ‘Η εν Χριστώ ζωή’, Πρώτη έκδοση, Άγιον Όρος, 2003, σελ.:212.