Σιατίστης Παύλος: Τραγωδία και γελοιοποίηση του ανθρώπου το ότι έφτασε στο απόγειο της απανθρωπείας

Την Παρασκευή 14 Μαρτίου 2014, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης κ. κ. Παύλος τέλεσε την ακολουθία του μικρού αποδείπνου ψάλλοντας και τη Β’ στάση των Χαιρετισμών προς την Υπεραγία Θεοτόκο, στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Σιάτιστας.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. κ. Παύλος, μετά το πέρας των χαιρετισμών ομίλησε επίκαιρα. Κατά την διάρκεια της ομιλίας του, ανέφερε τα παρακάτω:

«Ανοίξω το στόμα μου και πληρωθήσεται Πνεύματος…», ακούσαμε αγαπητοί αδελφοί, να ψάλλουμε απόψε ξεκινώντας τον κανόνα του Ακαθίστου Ύμνου.
Ο ιερός υμνωδός της Εκκλησίας ζητάει από τον Θεό, καθώς ανοίγει το στόμα του, για να υμνήσει τα θαυμαστά και τα μεγαλεία της Θεοτόκου, να τον αξιώσει να γεμίσει από το Πνεύμα το Άγιο, για να μπορέσει να πει λόγο κατάλληλο σ’ Εκείνη, που είναι Βασίλισσα και Μητέρα.

Και όλος ο Ακάθιστος ύμνος είναι όντως η έμπνευση του Αγίου Πνεύματος στον ευλαβή υμνωδό, ο οποίος στεκόμενος μπροστά στο πρόσωπο της Παναγίας προσπαθεί να κατανοήσει τα θαυμαστά και τα μεγάλα. Προσπαθεί να τη δει από κάθε πλευρά. Διαπιστώνει κάθε στιγμή και κάποια καινούργια αφορμή, για να μπορέσει να την υμνήσει.

Βλέπει στο πρόσωπό της να εκπληρώνονται όλες οι προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης. Χρησιμοποιεί εικόνες, για να μπορέσει να αποδώσει το θαύμα, και γεμάτη η καρδία του από τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, τελικά, όντως, παρόλο που ο ίδιος λέει ότι, δεν υπάρχει στην ανθρώπινη γλώσσα λόγος κατάλληλος για να υμνήσει την Παναγία, όμως τελικά εκείνος την υμνεί και την δοξάζει.

Αυτό είναι ο Ακάθιστος Ύμνος. Ένας ύμνος στο πρόσωπο της Παναγιάς, για τον Ευαγγελισμό της, για τη θέση τη μοναδική που παίρνει στην ιστορία του κόσμου ως Θεοτόκος και για τη γέννηση του Θεού, τη Σάρκωσή του και την είσοδό του στον κόσμο του ανθρώπου.

Αυτό το γεγονός έχει στόχο τη σωτηρία του ανθρώπου. Την επάνοδό του στο αρχαίο κάλλος. Τη θεραπεία του απ’ την πληγή που άνοιξε ο ίδιος στον εαυτό του, όταν θέλησε να αποστατήσει από το Θεό και να επιδιώξει την αυτοθέωσή του. Και τότε ο άνθρωπος έπεσε. Και η πτώση του ήταν μεγάλη. Όμως, τώρα έρχεται η θεραπεία. Και ακούσαμε, ανάμεσα στους τόσους λόγους και αιτίες, να χαιρετίζει ο υμνωδός την Παναγία λέγοντάς της: «Χαίρε ανόρθωσις των ανθρώπων, χαίρε κατάπτωσις των δαιμόνων».

Ο άνθρωπος είχε πέσει. Και έπεσε πτώση μεγάλη, που διέφθειρε την υπόστασή του και τον υπόταξε στη φθορά και στο θάνατο. Πράγματα, που ο Θεός δεν τα έβαλε στη ζωή του, αλλά ο άνθρωπος τα επέλεξε μόνος του.

Ο Θεός τον είχε προειδοποιήσει ότι, από τη στιγμή που θα παραβεί το θέλημά του θα αποθάνει. Δεν πίστεψε ο άνθρωπος το Θεό. Δεν του το είπε αυτό, γιατί τον απειλούσε, αλλά γιατί του φανέρωνε την αλήθεια. Δεν υπάρχει ζωή έξω από το Θεό. Έξω από το Θεό υπάρχει σκοτάδι, υπάρχει ο θάνατος, υπάρχει ο Άδης.

Ο Θεός είναι η αλήθεια, είναι το φως, είναι η Βασιλεία του Θεού. Είναι ο Παράδεισος και η χαρά του ανθρώπου. Ο άνθρωπος, όμως, έπεσε, και η πτώση του ήταν μεγάλη.

Με τις δικές του δυνάμεις ήταν αδύνατο να λυτρωθεί, να σηκωθεί, να σταθεί στα πόδια του. Και έχω πει και άλλοτε ότι, μέσα στη δική μας την Ελληνική παράδοση, η τραγωδία του Αισχύλου: «ὁ Προμηθέας δεσμώτης», εκφράζει αυτήν την συνειδητοποίηση του αρχαίου κόσμου. Ο Ερμής που βλέπει το0ν Προμηθέα δεμένο στον Καύκασο, για χρόνια ολόκληρα να βασανίζεται, του λέει: «Ποτέ δεν θα πάρουν τέλος τα δεινά σου, εκτός αν ο Θεός σε λυπηθεί και στείλει κάποιο δικό του να σε σώσει.» Και ο Θεός έστειλε τον Υιό και Λόγο του Θεού. Και η Υπεραγία Θεοτόκος ήταν η πύλη, δια της οποίας πέρασε ο Θεός στον κόσμο. Ήταν η σκάλα, που ο Θεός κατέβηκε στη γη, ήταν η γέφυρα που ένωσε τη γη με τον ουρανό.

Σήμερα, λοιπόν, υμνείται ως «ανόρθωσις των ανθρώπων». Πώς ανορθώνεται ο άνθρωπος; Ανορθώνεται δια του Χριστού και εν Χριστώ. Ή κάπως αλλιώς, ο Χριστός είναι η ανόρθωσις του ανθρώπου. Είναι ο ανορθωμένος άνθρωπος. Γιατί, ο πεσμένος άνθρωπος ανορθώνεται όταν ενωθεί με το Θεό. Και τότε αποκτά τα χαρίσματα του Θεού και τις δωρεές του Θεού. Και έτσι, ο άνθρωπος ενωμένος με το Χριστό είναι πλέον όρθιος. Είναι έξω από το θάνατο. Είναι εν Χριστώ και δια του Χριστού στη Βασιλεία του Θεού.

Ο άνθρωπος έπεσε, γιατί εμπιστεύτηκε το διάβολο, και από εκείνη τη στιγμή ο διάβολος κυριαρχούσε. Ήταν εκείνος που είχε το πάνω χέρι στον άνθρωπο και στη ζωή του. Όμως, τώρα χαιρετίζει ο υμνωδός την Παναγία, «χαίρε κατάπτωσις των δαιμόνων». Διότι τώρα πλέον οι δαίμονες συνετρίβησαν. Πίστεψαν ότι, όταν ο Χριστός σταυρώθηκε και κατέβηκε στον τάφο, αυτοί κέρδισαν το παιχνίδι. Δεν είχαν υπολογίσει, όμως, ποιος είναι αυτός που ανέβηκε στο Σταυρό και κατέβηκε στον τάφο. Ο Χριστός μπαίνοντας στον τάφο, δεν μπαίνει ως συνηθισμένος νεκρός, αλλά μπαίνει ως ελευθερωτής και καταργητής του Άδου και του θανάτου.

Αυτό, όμως, η εμπιστοσύνη στο διάβολο, οδηγεί στην αποτυχία, στη πτώση και στην συντριβή τον άνθρωπο. Όχι μόνον τότε, αγαπητοί αδελφοί, αλλά πάντοτε, όταν ο άνθρωπος προσπαθεί να ζήσει χωρίς το Θεό πέφτει. Και σήμερα ο κόσμος είναι εικόνα αυτής της πτώσεως. Βλέπουμε τον άνθρωπο παντού πεσμένο. Όμως, ο άνθρωπος δεν έχει άλλο τρόπο να σηκωθεί παρά μόνο εν Χριστώ και δια του Χριστού. Και έτσι και σήμερα ακόμα οι άνθρωποι εκείνοι που γνωρίζουν το Χριστό, που ενώνονται μαζί του σηκώνονται όρθιοι και είναι ικανοί να αντιμετωπίσουν ακόμα και το θάνατο. Και για αυτό γιορτάζουμε τους Αγίους και την Παναγία μας. Γιατί είναι οι ανορθωμένοι άνθρωποι. Απ’ τη στιγμή που ο άνθρωπος κοινωνεί με το Θεό, η εξουσία του διαβόλου πάνω στον άνθρωπο καταργείται. Πειράζει ο διάβολος τον άνθρωπο, αλλά ο άνθρωπος είναι πιο δυνατός από το διάβολο.

Ζούμε, λοιπόν, σε μια εποχή η οποία έχει ανάγκη να ακούσει τον ίδιο χαιρετισμό. Και λέει η Εκκλησία στον άνθρωπο ότι, η Παναγία είναι εκείνη η οποία πρέπει να του δώσει το χέρι, για να τον οδηγήσει στο Χριστό και να ανορθωθεί. Και την ίδια στιγμή να απαλλάξει τη ζωή του απ’ την κυριαρχία του διαβόλου. Ο αγώνας και η μάχη, που γίνονται στον κόσμο είναι πρώτιστα και κύρια, αγώνας και μάχη πνευματική. Όσο πιο γρήγορα ο άνθρωπος το καταλάβει, τόσο καλύτερα θα θεραπευτεί.

Ένας άνθρωπος άρρωστος στη ψυχή, δεν μπορεί να φτιάξει τίποτα καλό στη ζωή του. Ένας άνθρωπος που βρίσκεται υπό την κυριαρχία και την αιχμαλωσία των πονηρών πνευμάτων, δεν είναι ικανός για το οποιοδήποτε καλό. Γι’ αυτό γέμισε ο κόσμος από την αποτυχία και από το κακό.

Όσο και αν προσπαθεί ο κόσμος να στηριχθεί αλλού, ουσιαστικά θα βιώνει διαρκώς την πτώση του.

Εμείς οι άνθρωποι καυχηθήκαμε για τα γράμματα που ξέρουμε, για τον πολιτισμό μας. Καυχηθήκαμε για τα επιτεύγματά μας. Τελικά, όμως, εκεί που δεν μπορέσαμε να κάνουμε τίποτα, ήταν το να κάνουμε καλύτερο τον άνθρωπο.

Και αυτή, αν θέλετε, είναι η τραγωδία αλλά και η γελοιοποίηση του ανθρώπου, σε μια εποχή που τελειοποίησε όλα τα τεχνικά μέσα, είναι η ίδια η εποχή που έφτασε στο απόγειο της απανθρωπείας. Έφτασε στο απόγειο της ανικανότητας να αγαπήσει, να κοινωνήσει με τον άλλον. Και ενώ παλιά δεν είχαμε μέσα, αλλά είχαμε μέσο την καρδιά μας, και ήμασταν κοντά και μ’ αυτούς που ήταν μακριά, και τους νοιαζόμασταν, σήμερα είμαστε κοντά, σήμερα επικοινωνούμε κάθε στιγμή με τα κινητά μας τηλέφωνα, αλλά είναι μακριά οι καρδιές μας, μέσα στο ίδιο μας το σπίτι.

Έτσι, λοιπόν, βιώνουμε τη αποτυχία ενός κόσμου, που αν δεν τον προλάβουμε, η πτώση του θα είναι ακόμη μεγαλύτερη.

Στρεφόμαστε, λοιπόν, απόψε στην Παναγιά μας, και την παρακαλούμε, όπως τότε, έτσι και τώρα, να γίνει η ανόρθωση του καθενός από μας, προσφέροντάς μας το Χριστό, που εμείς πρέπει να δεχθούμε. Και την ίδια στιγμή, η παρουσία της να φυγαδεύσει απ’ την καρδιά μας και απ’ την ζωή μας τα πονηρά πνεύματα, για να αποκτήσουμε ειρήνη, χάρη και ευλογία».