“Είναι κοινή η σωτηρία και η ανάσταση ψυχής και σώματος” αναφέρει μεταξύ άλλων στο πασχαλινό μήνυμά του ο Μητροπολίτης Χίου Μάρκος.
Ολόκληρη η Πασχάλιος Ποιμαντορική Εγκύκλιος έχει ως εξής:
«Θανατου εορταζομεν νεκρωσιν,
Αδου την καθαίρεσιν,
αλλης βιοτης, της αιωνιου απαρχην»
Αγαπητοί μου,
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Με την Ανασταση του Σωτηρος και Κυριου ημων Ιησού Χριστού, εορταζουμε «θανατου την νεκρωσιν, Αδου την καθαίρεσιν, αλλης βιοτης, της αιωνιου απαρχην». Προκειται για το επικεντρο της χριστιανικης διδασκαλιας και ζωης. Γι’ αυτο και αποτελεί το μεγιστο των «μεγαλείων του Θεου» (Πραξ. 2, 11). Δι’ αυτης φωτιζονται και αποκτούν νοημα η αγαπη και προς τους εχθρούς, η θυσια προς τον συνανθρωπο, ο αγωνας κατα του παλαιου, εγωπαθούς ανθρωπου, και η ζωη μας ολη ενδυεται απτως την αιωνιοτητα. Χωρις την Ανασταση του Χριστού, η πραγματικοτητα του Θεου και ο,τι φαίνεται εν Αυτω ως προσωπο, ως θείο, ως πνεύμα, ως ελευθερια, ως δημιουργος δυναμη, θα ηταν αυταπατη και φαντασιωση, χωρις καμμια βαση. Καί ολοι οσοι πιστεύουν στον Ανασταντα Κυριο εχουν απο αυτη τη ζωη μεριδιο στην ειρηνη, τη δικαιωση, την αγιοτητα και σε ολους τους καρπούς του Αγιου Πνεύματος.
Την εμπειρια της Αναστασεως εζησαν απο κοντα οι αγιοι Αποστολοι, στους οποίους και εμφανιστηκε ο αναστας Κυριος, καθως και οι αγιοι Μαρτυρες, οι αγιοι Πατερες και οι πιστοί ολων των εποχων. Την εμπειρια της Αναστασεως, αυτη την καινη πορεία, βιωνουμε κι εμείς μεσα στη λατρευτικη ζωη της Εκκλησιας. Ειναι η διακονια των Μυστηριων, διά των οποίων μυει τον ανθρωπο στην υπερ λογον αληθεια που ειναι ο αναστας Χριστος, για να τον καταστησει μετοχο της αιωνιας ζωης και της αθανασιας που μας δωρισε απο τον ζωοδοχο Ταφο Του.
Ο Χριστος γινεται η ανασταση και η αληθινη ζωη ολων των ανθρωπων. Καθενας απο μας ερχεται στο «ειναι» με τη γεννηση του, πορεύεται στο «ευ ειναι» με το βαπτισμα και προχωρεί στο «αει ειναι» με την ανασταση. Η Εκκλησια συνιστα το Σωμα του Ανασταντος Χριστού.
Συχνα παρεξηγείται η διδασκαλια της Εκκλησιας για το ανθρωπινο σωμα και την υλικη κτιση. Επειδη τονιζεται η σωτηρια της ψυχης, παραμελείται η αληθεια οτι και το σωμα ειναι αρρηκτα συνδεδεμενο με τη σωτηρια του ανθρωπου. Γιά το λογο αυτο και αλληλοεπηρεαζονται: οταν αγιαζεται η ψυχη, αγιαζεται και το σωμα. Κι οταν αμαρτανει ο ανθρωπος, αμαρτανει και στην ψυχη και στο σωμα. Ειναι κοινη η σωτηρια και η ανασταση ψυχης και σωματος, δηλαδη του ανθρωπου στην ολοτητα του.
Αυτη η βαθειά ενοτητα γινεται κατανοητη απο το γεγονος της Αναστασεως του Χριστού. Τοσο η ψυχη της ανθρωπινης φυσης Του ενδυθηκε την αθανασια, οσο και το υλικο σωμα Του ενδυθηκε την αφθαρσια. Ουτε η ψυχη Του, ως ανθρωπου, εμεινε στον Αδη, ουτε το σωμα Του υπεστη τη φθορα του θανατου. Ο ιδιος ειπε στους μαθητες Του (Λκ. 24, 38-43): «Τι τεταραγμενοι εστε, και διατι διαλογισμοί αναβαίνουσιν εν ταίς καρδιαις υμων; Ιδετε τας χείρας μου και τους ποδας μου οτι αυτος εγω ειμι· ψηλαφησατε με και ιδετε, οτι πνεύμα σαρκα και οστεα ουκ εχει καθως εμε θεωρείτε εχοντα. … και λαβων ενωπιον αυτων εφαγεν», αν και το αναστημενο σωμα Του δεν ειχε αναγκη τροφης.
Με την καταργηση της φθορας του θανατου απο την Ανασταση του Θεανθρωπου, το σωμα μας γινεται δεκτικο Χαριτος και αγιασμού. Με τη μεταληψη του Σωματος και του Αιματος του Κυριου στη Θεία Λειτουργια, μετεχουμε ολοι μας στην Χαρη της Αναστασεως Του, διοτι γινομαστε μελη του Σωματος του Χριστού. Γραφει σχετικα ο αποστολος Παύλος: «Ουκ οιδατε οτι τα σωματα υμων μελη Χριστού εστιν;» (Α΄ Κορ., 6, 15). Καί ως μελος του Σωματος του Χριστού, το σωμα μας γινεται κατοικητηριο του Αγιου Πνεύματος, που αγιαζει ολα τα μελη της Εκκλησιας.
Το γεγονος της Αναστασεως, οπως τοτε ετσι και σημερα, προκαλεί τη λογικη μας και μας προσκαλεί να αφεθούμε με πιστη και ελπιδα στην πραγματικοτητα του μυστηριου και της αληθειας του Θεου. Μας προσκαλεί να δούμε με την πιστη τι κρυβεται στο σκοτεινο χωρο του θανατου. Η βεβαιοτητα του θανατου φαίνεται τοσο απολυτη, γιατι παραμενει για τον καθενα απο μας αγνωστη εμπειρια. Κανείς δεν ειναι δυνατον να αποκτησει εμπειρια του θανατου του. Κανείς μας δεν εχει βιωσει τον βιολογικο θανατο, για να μας φανερωσει πως ειναι. Βεβαίως, ο Χριστος και τα χαρισματικα μελη του Σωματος Του, οι Αγιοι της Εκκλησιας, φανερωσαν την αντιπερα οχθη της ζωης, την πραγματικη και αφθαρτη ζωη της αιωνιοτητας μετα τον φυσικο θανατο.
Αυτη η βεβαιοτητα ειναι αποκαλυψη μιάς αλλης διαστασης της ζωης, η οποία ομως υπερβαίνει κατα πολυ την εμπειρια μας. Εδω, ο λογος του Θεου και η μαρτυρια της Εκκλησιας αποβαίνουν τα μονα σημεία στηριξης της υπαρξεως μας, αποκαλυπτοντας το θαύμα της Αναστασεως. Χωρις αυτα, καμμια λογικη, καμμια επιστημονικη ή φιλοσοφικη γνωση, καμμια δυναμη του εαυτου μας και του κοσμου τουτου δεν μπορεί να φωτισει το σκοταδι του θανατου και να διαλυσει τα αδιεξοδα μας. Μονο η Ανασταση του Κυριου, δηλαδη η αποκαλυψη του ιδιου του Θεου, που γινεται πιστη του ανθρωπου, ειναι η απαντηση. Αυτη μας φανερωνει οτι ο θανατος δεν ειναι πλεον το τελος, αλλα εγινε εν Χριστω πασχα, δηλαδη διαβαση και μεταβαση στην οντως «αιωνιον ζωην».
Βεβαίως, ο θανατος ειναι κατι που αντιμετωπιζουμε καθημερινα. Η παρούσα ζωη δεν φαίνεται ομως τοσο βαναυση και καταπιεστικη ωστε να υποτιμησουμε και να αρνηθούμε αυτον τον κοσμο και να θελησουμε ενα αλλον, ιδεωδη, που δεν εχουμε γνωρισει. Δεν ειναι περιφρονηση των επιγείων πραγματων. Ειναι αγωνας για αληθεια, αγαπη, ελπιδα και πιστη. Προκειται για μια διαρκη σχεση και κοινωνια με τον Θεο και τον ανθρωπο. Μια τετοια ζωη υπερβαίνει το φραγμα του θανατου και, τοτε, οχι μονο οι χαρες, τα αγαθα και οι ομορφιες της ζωης, αλλα ακομη και αυτες οι λυπες, οι δοκιμασιες και τα δακρυα της μεταμορφωνονται λυτρωτικα. Οσοι απο μας βλεπουμε με αυτον τον τροπο τη ζωη, μπορούμε να βιωσουμε εν Χριστω τον θανατο σαν υπνο, που θα μας ξυπνησει στην κοινη ανασταση. Προκειται για δρομο σκληρο, επιπονο και οδυνηρο, που ομως το τερμα του ειναι λυτρωτικο. Η ζωη του Θεανθρωπου μας δείχνει οτι Σταυρος και Ανασταση ειναι αλληλενδετα, και οτι ο πονος του Σταυρού και της σταυρικης πορείας φωτιζεται παντοτε απο τη χαρα της Αναστασεως.
«Βεβαίως, δεν κηρυσσουμε Κυριο τον εαυτο μας, αλλα τον Ιησού Χριστο, ενω τον εαυτο μας δούλο σας για χαρη του Ιησού. Γιατι ο Θεος που ειπε να λαμψει φως απο το σκοταδι, αυτος ελαμψε και στις καρδιες μας για να φερει στο φως τη γνωση της δοξας του Θεου στο προσωπο του Χριστού. Κι εχουμε τον θησαυρο αυτο μεσα σε ευθραστα σκεύη, για να φανεί οτι τετοια υπερβολικη δυναμη ειναι του Θεου και δεν προερχεται απο μας. Πιεζομαστε με καθε τροπο, αλλα δεν φτανουμε σε αδιεξοδο· βρισκομαστε σε αμηχανια, αλλ’ οχι και σε απελπισια· διωκομαστε αλλα δεν εγκαταλείπουμε, καταβαλλομαστε αλλα δεν χανομαστε. Παντοτε φερουμε στο σωμα μας τον θανατο του Κυριου Ιησού, για να φανερωθεί και η ζωη του Ιησού στο σωμα μας. Διοτι, ενω ζούμε, παραδινομαστε παντοτε σε θανατο χαριν του Ιησού, για να φανερωθεί και η ζωη του Ιησού στο θνητο μας σωμα. Ωστε ο μεν θανατος συντελείται σε μας, αλλα η ζωη σε σας» (Κορ. Β΄ 4, 5-12).
Η αληθινη ζωη δεν μπορεί παρα να προερχεται απο την πηγη της ζωης, τον Θεο. Το νοημα της ζωης βρισκεται συνεπως σε σχεση και αναφορα προς τον Κυριο. Οποιος αποσυνδεεται απο τον Θεο ειναι ουσιαστικα νεκρος. Ακομη και οι μεγαλυτερες αρετες και τα αγαθοτερα χαρισματα δεν υπαρχουν απο μονα τους, αλλα καθιστανται λειψα χωρις την αναστασιμη προοπτικη. Γιά μας τους πιστους, η Ανασταση του Χριστού ειναι η εκμηδενιση του θανατου και η πηγη της ζωης περα απο τον ταφο. Ειναι η απαρχη μιάς «αλλης βιοτης, της αιωνιου». Η μαρτυρια του Ευαγγελιου και η εμπειρια της Εκκλησιας μας αποκαλυπτει και μας εγγυάται το «περισσον της ζωης» και τη συνεχειά της στην αιωνιοτητα.