“Ας προσέξουμε, αγαπητοί αδελφοί, να μη γίνουμε ποτέ όχλος. Απλά μία ανθρώπινη μάζα. Ανθρωποι χωρίς σκέψη, άβουλα όργανα μερικών επιτήδειων” αναφέρει μεταξύ άλλων στο μήνυμά του κατά την Αγίαν και Μεγάλην Παρασκευήν ο Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Χρυσόστομος.
Αναλυτικά ο Λόγος του:
«Οι δε αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι έπεισαν τους όχλους ίνα αιτήσωνται τον Βαραββάν, τον δε Ιησούν απολέσωσιν» (Ματθ. 27, 20).
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Σήμερα Αγία και Μεγάλη Παρασκευή και η σκέψη και οι καρδιές όλων των χριστιανών είναι στραμμένες με ευλάβεια και κατάνυξη προς τον Εσταυρωμένο και το Θείον Δράμα. Γι’ αυτό και το κήρυγμά μας τέτοια αγία ημέρα δεν μπορεί παρά να έχει ανάλογο περιεχόμενο.
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, θα επιμείνη ευλαβώς σε ένα σημείο από την συγκινητική ιστορία των Παθών του Κυρίου προκειμένου με την Χάρη Του να αντλήση τα ψυχωφελή του διδάγματα. Εξ άλλου γι’ αυτό κυρίως προβάλλονται από την Εκκλησία κάθε χρόνο τα σεπτά Πάθη του Κυρίου: για να αναζωπυρώνουμε την πίστη και την αγάπη μας προς τον Εσταυρωμένο Λυτρωτή μας και για να παίρνουμε φως εκ του «ανεσπέρου Φωτός» για την πορεία της ζωής μας, καθοδηγούμενοι από το ανεπανάληπτο φωτεινό Του παράδειγμα. Γι’ αυτό και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας συμβουλεύουν να εντρυφούμε όχι μόνο σήμερα, αλλά όλο το χρόνο στην ιστορία των Θείων Παθών: «Ταύτα τοίνυν διαπαντός αναγινώσκωμενˑ και γαρ πολύ το κέρδος, μεγίστη εντεύθεν η ωφέλεια», σύμφωνα με την σοφή παρατήρηση του ιερού Χρυσοστόμου.
Εφέτος, λοιπόν, ας ρίξουμε προσεκτικώτερο βλέμμα σ’ εκείνο το σημείο της ιστορίας του Θείου Πάθους, όπου γίνεται λόγος για την συμμετοχή του όχλου στην δίκη και καταδίκη του Ιησού. Όταν ο Κύριος ανακρινόταν ως κατάδικος στο Πραιτώριο μπροστά στον Πόντιο Πιλάτο, κάτω στην αυλή, στο λιθόστρωτο, ήσαν συγκεντρωμένοι όχι μόνο οι επίσημοι ενάγοντες, οι δημόσιοι κατήγοροι στη δίκη εκείνη, μπροστά στον εκπρόσωπο της Ρωμαικής εξουσίας, οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι, αλλά και όχλος. Μάζα ανθρώπινη, μάλλον αξιοθρήνητων υπανθρώπων.
Ποιοί αποτελούσαν εκείνον τον όχλο της Μεγάλης Παρασκευής δεν γνωρίζουμε ακριβώς. Φαίνεται ότι μάλλον ήσαν κάτοικοι των Ιεροσολύμων ή και από τα μέρη της Γαλιλαίας, εγκάθετοι, ανθρώπινα υπολείμματα, που με κάποια πίεση συγκεντρώθηκαν αγεληδόν κάτω από τα ανάκτορα του Ρωμαίου διοικητή. Απ’ ο,τι όμως εξιστορούν οι ιεροί Ευαγγελιστές γι’ αυτό τον «όχλο», θα πρέπη να ήσαν ασφαλώς «άνθρωποι» με πολύ ελαστική συνείδηση, καλύτερα ασυνείδητοι, άνθρωποι χωρίς κανένα ηθικό έρμα, άνθρωποι οι οποίοι με λίγα χρήματα και περισσότερες ψεύτικες υποσχέσεις είναι ικανοί οι άθλιοι να διαπράξουν τα χειρότερα εγκλήματα.
Αυτούς είχαν τότε, εκείνες τις τραγικές στιγμές δίπλα τους οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι του λαού. Άβουλα, δυστυχή, όργανα, χωρίς σκέψη, χωρίς θέληση. Γι’ αυτό και σε μια στιγμή της πιο σκοτεινής δίκης της ιστορίας, όταν πιά έφθανε προς το τέλος, ο Πόντιος Πιλάτος, που ήταν απόλυτα σχεδόν βέβαιος για την αθωότητα του Ιησού, μεταχειρίσθηκε τότε το τελευταίο μέσο για να τον σώση, απευθύνοντάς τους την ερώτηση της ντροπής και της χειρότερης δουλοπρέπειας, ανάξιας για οιονδήποτε ηγέτη: «τίνα θέλετε απολύσω υμίν; Βαραββάν ή Ιησούν τον λεγόμενον Χριστόν» (Ματθ. 27, 17). Τότε οι άρχοντες του λαού δεν συνάντησαν μεγάλη δυσκολία. Παμπόνηροι, δυσεβείς και παράνομοι στηρίχθηκαν στον άξεστο, επίσης δυσεβή και παράνομο όχλο. Τι να σοφίσθηκαν, τι περισσότερα να είπαν, τι υποσχέσεις άραγε έδωσαν δεν γνωρίζουμε. Γνωρίζουμε όμως, ότι ο Πιλάτος δεν άργησε να πάρη την απάντηση. Ο όχλος φανατισμένος χωρίς δυσκολία αποκρίθηκε: Βαραββάν!
Απόρησε ο Πιλάτος. Τέτοια απάντηση! Τέτοια παράλογη και ακατανόητη κρίση! Απορούν οι αιώνες! Απορούν δικαίως και ερωτούν κατάπληκτοι:Καλά, άνθρωποι από που ήλθατε; Όλη η Παλαιστίνη, και λίγο αργότερα όλη η οικουμένη, θα γνώριζε τον φοβερό λήσταρχο Βαραββά, όπως και τα έργα και τα λόγια του γλυκύτατου Ιησού. Με ποια καρδιά, λοιπόν, με ποιο στόμα δώσατε μία τέτοια απόκριση;
Όχλος! Άβουλη μάζα. Χωρίς σκέψη, χωρίς κρίση, έτοιμη να παραδώση στον θάνατο χθες τον Σωκράτη, σήμερα τον Ιησού, αργότερα τον Παύλο.
Ας προσέξουμε, αγαπητοί αδελφοί, να μη γίνουμε ποτέ όχλος. Απλά μία ανθρώπινη μάζα. Ανθρωποι χωρίς σκέψη, άβουλα όργανα μερικών επιτήδειων να τα παρασύρουν στα σκοτεινά τους σχέδια προκειμένου να ικανοποιήσουν προσωπικές φιλοδοξίες. Ο,τι διαδίδουν εντέχνως μερικοί πανούργοι, είτε κατά της Εκκλησίας, είτε κατά του Έθνους, ας έχουμε οι πάντες την θέληση να αντισταθούμε με την ορθή κρίση μας, ώστε να μη καταντήσουμε δούλοι άπιστων και εγωπαθών συνανθρώπων μας, αλλά ελεύθερες προσωπικότητες με την χάρη του Χριστού.
Είναι πολύ κρίμα να θυσιάσουμε τα ανεκτίμητα δώρα του Θεού για ασήμαντα πρόσκαιρα συμφέροντα και από πρόσωπα, είκόνες Θεού να καταντήσουμε ένα απλό νούμερο μιάς απρόσωπης ανθρώπινης μάζας. Φαντάζεσθε όλοι αυτοί οιι δυστυχείς, τα άβουλα αυτά θλιβερά ανθρωπάρια, που άνοιξαν απερίσκεπτα, ασυλλόγιστα, μεθυσμένα από φανατισμό το στόμα τους και μπροστά στον έκπληκτο Πιλάτο ζήτησαν ελευθερία για τον εγκληματία Βαρραβά και θάνατο για τον Θεάνθρωπο, φαντάζεσθε πως θα Τον βλέπουν στους ουρανούς;
Είθε ποτέ να μη φθάσουμε στο φοβερό αυτό κατάντημα, αλλά πάντοτε ίδίως σήμερα, αγία ημέρα, να Τον ομολογούμε Κύριο και Θεό και με συντριβή και κατάνυξη να προσκυνούμε τα Άχραντα Πάθη Του. Αμήν.
ΜΕΤ΄ ΕΓΚΑΡΔΙΩΝ ΠΑΤΡΙΚΩΝ ΕΥΧΩΝ
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ