“Σκεφθήτε, εάν ζούσαν την εποχή εκείνη οι σημερινοί, ακραιφνείς, ζηλωτές Χριστιανοί, που αναζητούν το σκουπίδι στο μάτι του αδελφού τους και κάνουν πως δε βλέπουν το δοκάρι, που βρίσκεται στο δικό τους “, αναφέρει στην εορταστική εγκύκλιό του ο Μητροπολίτης Κυδωνίας & Αποκορώνου Δαμασκηνός.
Αναλυτικά το μήνυμα:
Εορτάζουμε, σήμερα, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, το της σωτηρίας ημών προοίμιον, και της ελευθερίας ημών κριτήριον!
Η πρόνοια του Κυρίου τα οικονόμησε έτσι, ώστε η ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου να συνεορτάζεται με τα γεγονότα που οδήγησαν στην αναγέννηση του Ελληνισμού και τη δημιουργία της νεώτερης Ελλάδος.
Έτσι, ο σημερινός εορτασμός έγινε δισήμαντος, καθώς υμνούμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου ταυτόχρονα όμως τιμούμε τους προγόνους μας που μας άνοιξαν και μας έδειξαν το δρόμο της εθνικής ελευθερίας και αξιοπρέπειας, χωρίς συχνά να συνειδητοποιούμε ότι ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου αποτελεί το θρίαμβο της ελευθερίας του ανθρώπου.
Ο Κύριος έπλασε τον άνθρωπο κατ` εικόνα και ομοίωσή Του, προσφέροντάς του εξ αρχής το στοιχείο εκείνο, που θα τον οδηγούσε από το κατ` εικόνα στο καθ` ομοίωση, στην ελευθερία της βούλησης και της επιλογής!
Ελεύθερος ήταν στον Παράδεισο ο Αδάμ, όχι αποκλεισμένος, ούτε παρά τη θέλησή του φυλακισμένος…
Θα έφτανε στο καθ` ομοίωση, στη θέωση, ύστερα από δική του επιλογή και μόνο!
Αλλά, αν δεν υπάρχουν επιλογές, πως μπορεί κανείς να επιλέξει και να βιώσει την ελευθερία του; Γιά τον Αδάμ και τους απογόνους του, διαχρονικά οι επιλογές είναι δύο: ζωή και θάνατος, με το Θεό ή με το Διάβολο!
Η πρώτη του επιλογή, όμως, ήταν λάθος, αμαρτία, όπως θα έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες… Καί τα επίχειρα της αμαρτίας θάνατος, όπως λέει ο Απόστολος Παύλος!
Ελεύθερα επέλεξε το κακό, ελεύθερα επέλεξε την αμαρτία, ελεύθερα επέλεξε το χωρισμό του από το Θεό!
Καί η πρώτη αμαρτία, έγινε για αιώνες βίωμα και τρόπος μιάς ζωής αβίωτης, χωρίς να διαφαίνεται ή να αναμένεται ελπίδα σωτηρίας, παρά μόνο από ένα μικρό λαό, σε μια γωνιά της Ανατολικής Μεσογείου, ένα λαό που επέμενε να περιμένει το “σπέρμα” της Εύας, που θα “τηρήσει την κεφαλήν” του αρχέγονου Όφεως και θα επαναφέρει τον άνθρωπο και τον κόσμο στο πρωτόκτιστο κάλλος ( πρβ Γεν.γ’ 15).
Έπρεπε όμως και πάλι η επανασύνδεση του ανθρώπου με το Θεό να γίνει με τη θέλησ του ίδιου του ανθρώπου. Όπως τότε η Εύα είπε το Όχι στη σχέση της με το Θεό, έτσι και τώρα θα έπρεπε μια νέα Εύα να πεί το μεγάλο Ναί. Είναι το πρόσωπο της ταπεινής Μαρίας από τη Ναζαρέτ!
«η μεν γαρ Εύα πρόφασις γεγένηται θανάτου τοις ανθρώποις, δι’ ης εισήλθεν θάνατος εις τον κόσμον, η δε Μαρία πρόφασις ζωής, δι’ ης εγεννήθη ημίν ζωή», τονίζει χαρακτηριστικά ο άγιος Επιφάνιος Κύπρου.
Η Υπεραγία Θεοτόκος αποτελεί τη σύνοψη και την πραγμάτωση όλων των προεικονίσεων, των προφητειών και των προτυπώσεων της Παλαιάς Διαθήκης!
Είναι η Εδέμ η νοητή, στην οποία αυτός ο Κύριος ενηυλίσθη.
Είναι η ρίζα, από την οποία το άνθος του Ιεσσαί ανεβλάστησε και το γένος μας «δόξη και τιμή» εστεφάνωσε.
Είναι η στάμνος η χρυσή, «η τον ουράνιον άρτον εν γαστρί χωρήσασα, τον εις βρώσιν και ρώσιν τοις πιστοίς διδόμενον» κατά τον Άγιο Βασίλειο Σελευκείας.
Αυτήν, η βάτος προεζωγράφισε, οι θεόγραφες πλάκες προεχάραξαν, η κιβωτός του νόμου προιστόρησε, η λυχνία και η τράπεζα και η ράβδος Ααρών η βλαστήσασα, εμφανώς προετύπωσαν.
Αυτήν, η κάμινος, με το πυρ το δροσίζον, η σκηνή του Αβραάμ και η κλίμαξ του Ιακώβ σαφώς προεμήνυσαν, κατά τον Άγιο Ιωάννη το Δαμασκηνό.
Η Θεοτόκος, ονομασία την οποία απέδωσε στην αγία Παρθένο το 431 Μ.Χ. η Γ΄ εν Εφέσω Οικουμενική Σύνοδος, «διά το τον Θεόν Λόγον σαρκωθήναι και ενανθρωπήσαι και εξ αυτής της συλλήψεως ενώσαι εαυτώ τον εξ αυτής ληφθέντα ναόν», «υπάρχει», όπως ψάλλει η Εκκλησία μας, «ο απάντων των λόγων επίλογος· πάσης της Βίβλου, παλαιάς και νέας, η τελείωσις · στοιχείον πάντων γραμμάτων κρύφιον, το Άλφα και το Ωμέγα, η αρχή και το τέλος, μετά τον Τόκον Της»(βλ. Κανών εις την Θεοτόκον, Παρασκευή εσπέρας).
Η σωτηρία του ανθρώπου προέρχεται από τη θέλησή του και τη συνεργασία του με το Θεό. Σώζεται μόνο με τον «Θεανθρώπινον συνεργισμόν», κατά τον ιερό Δαμασκηνό, και με τη «συζωή» Θεού και ανθρώπου, σύμφωνα με τον Νικόλαο Καβάσιλα.
Η Παναγία, με τη συγκατάθεσή της στην πρόσκληση του Θεού τη μέρα του Ευαγγελισμού εκφράζει την πρόθεση του ανθρώπου να σωθεί και ταυτόχρονα είναι η αγνότερη προσφορά της ανθρωπότητας στο Θεό Λόγο, για να σαρκωθεί. Έγινε «η χώρα του Αχωρήτου», η οποία εχώρησε και «ουκ εστενοχώρησε» Εκείνον, τον οποίον δεν χωρούν τα μεγέθη του ουρανού. (βλ. Κανών 7ης Σεπτεμβρίου, ωδή στ΄)
Είναι Εκείνη, που με την ελεύθερη και αβίαστη συμμετοχή της στο σχέδιο της Θείας Οικονομίας κατέστησε τον εαυτό της κλίμακα μεταξύ Θεού και ανθρώπου.
Παρά τους θαυμάσιους ύμνους, που γενιές και γενιές Χριστιανών απέδωσαν προς το σεπτό πρόσωπό Της, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι δεν ήταν μια εύκολη επιλογή…
Καί τούτο συχνά μας διαφεύγει!
Ότι, δηλαδή, ως άγαμη μητέρα, θα είχε να αντιμετωπίσει ύβρεις, ταπεινώσεις, ακόμα και λιθοβολισμό, από τους φύλακες και τηρητές του νόμου και των κανόνων, της τότε και κάθε εποχής! Γιατί, δυστυχώς, οι άνθρωποι δεν αλλάζουν!
Ακόμα και ο γέρων Ιωσήφ σκανδαλίστηκε, αλλ’ όμως, προσέξτε δεν την κατεδίκασε, δεν την διαπόμπευσε, δεν την κατήγγειλε, αλλ’ ηβουλήθη λάθρα απολύσαι αυτήν! Σκέφτηκε κρυφά να τη στείλει στο σπίτι της…
Σκεφθήτε, εάν ζούσαν την εποχή εκείνη οι σημερινοί, ακραιφνείς, ζηλωτές Χριστιανοί, που αναζητούν το σκουπίδι στο μάτι του αδελφού τους και κάνουν πως δε βλέπουν το δοκάρι, που βρίσκεται στο δικό τους….
Πόσους κανόνες και νόμους θεόσδοτους δεν θα επικαλούνταν, πόσα κείμενα φλογερής αγανάκτησης δεν θα έγραφαν, καταδικάζοντας τον Ιωσήφ για συνενοχή και επιζητώντας το λιθοβολισμό της Παρθένου…
Σήμερα, βέβαια, δεν λιθοβολούν κυριολεκτικά, καταδικάζουν, όμως, αυτοπροαίρετα και λιθοβολούν ηθικά όποιον κρίνουν, οι υπέρτατοι αυτοί δικαστές, οι αλάθητοι της Ορθοδοξίας «προστάτες του Θεού και της Εκκλησίας», οι φαρισαικώς προσευχόμενοι, ότι δεν πληροί τα κριτήρια της πίστης, της ηθικής και της συμπεριφοράς…
Συμπεριφερόμενοι έτσι, υβρίζοντες, συκοφαντούντες, σπιλώνοντες πρόσωπα και υπολήψεις και απειλούντες με …. αποκαλύψεις, δεν διαφέρουν κατ` ουδέν από εκείνους, που με την ίδια ακριβώς νοοτροπία και τακτική ώθησαν ένα νέο παιδί, που δεν ήταν σαν κι’ αυτούς, στην αυτοκτονία!
Σήμερα είναι ημέρα ελευθερίας! Ελευθερίας, όμως, κατά πρώτο και κύριο λόγο ηθικής και πνευματικής!
Ελευθερίας από τα πάθη και τις μικρότητές μας, από τον εγωισμό και την αυταρέσκειά μας, από τις προκαταλήψεις και τη μισανθρωπία μας…
Ο Κύριος μας καλεί να αλλάξουμε σκέψη και ζωή και να ζήσουμε μια νέα, αληθινή ζωή!
Είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι να απαντήσουμε στην πρόσκλησή Του, όπως η Κόρη της Ναζαρέτ;
Καθένας από μας ας απαντήσει «Ιδού ο δούλος Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου».